Dilemma og the contemporary world in historiography and historicial education

• Authors: Joanna Maria Garbula

Title variants

PL

Dylematy współczesnego świata w historiografii i edukacji historycznej

Abstracts

EN

The following article contains general reflections on historiography, that is on what is written and said about historical times. An outline of contemporary social and cultural tendencies which are important for the comprehension of historiography and history teaching has been given. From the modernist approach to history as a science and subject in education, the author proceeds with her analysis towards the factors which have undermined modernism and contributed to the birth of unconventional historiography. As a result, new realms of knowledge have opened up and other types of narration have been created. Meta-narratives employing grand concepts have been replaced by other types of historical writing, for example history of culture, feminist history, post-colonial history, multi-media history or micro-history, which all speak about issues ‘less important’ on a macro-scale but essential for a given social group or even an individual.

PL

Prezentowany artykuł ma charakter ogólnych rozważań związanych z historiografią. Zarysowano tendencje społeczno-kulturowe współczesnego świata mające znaczenie dla rozumienia historiografii i edukacji historycznej. Wychodząc od modernistycznego podejście do nauki i edukacji historycznej analizowano czynniki mające wpływ na jego załamanie i zwrócenie się w stronę historiografii niekonwencjonalnej. Konsekwencją tego zwrotu stało się odkrywanie nowych obszarów badawczych oraz konstruowanie innych rodzajów narracji. W miejsce metanarracji, posługujących się wielkimi pojęciami, powstawało pisarstwo historyczne typu: historia kultury, historia feministyczna, historia postkolonialna, historiografia multimedialna czy mikrohistoria, mówiąca o rzeczach mniej „ważnych” w skali makro, ale istotnych dla jakiejś grupy społecznej lub dla pojedynczych ludzi.

Keywords

PL

edukacja historyczna; historiografia; historia

EN

historical education; historiography; history

• Publisher: Ostrołęckie Towarzystwo Naukowe im. Adama Chętnika
• Journal: Zeszyty Naukowe Ostrołęckiego Towarzystwa Naukowego
• Year: 2016
• Volume: Zeszyt
• Issue: XXX
• Pages: 215-224

Dates

published

2016

Contributors

author

Joanna Maria Garbula

References

• Ankersmit F. 1983. Narrative Logic. A Semantic of the Historian’s Language, Boston-London, The Hague.
• Ankersmit F. 1994. History and Tropology. The Rise and Fall of Metaphor, University of California Press, Berkeley–Los Angeles–London.
• Ankersmit F. 1994. Six theses on narrativist philosophy of history, w: Ankersmit F., History and Tropology. The Rise and Fall of Metaphor, University of California Press, Berkeley–Los Angeles–London.
• Barthes R. 1977. Wstęp do analizy strukturalnej opowiadań, w: Głowiński M., Markiewicz H. (red.), Studia z teorii literatury. Archiwum przekładów „Pamiętnika Literackiego”, Ossolineum, t. I, p. 156.
• Barthes R. 1984. Dyskurs historii, „Pamiętnik Literacki”, v. 3, s. 234.
• Dilthley W. 1934. Gesammelte Schiriften; Band V und VI: Die geistige Welt. Einleitung in die Philosophie des Lebens, Leipzing, s. 180.
• Domańska E. 1991. Biała tropologia. Hyden White i teoria pisarstwa historycznego, „Teksty Drugie”, nr 2.
• Domańska E. 1999. Mikrohistorie. Spotkania w międzyświatach, Wydawnictwo Poznańskie, Poznań.
• Domańska E. 2006. Historie niekonwencjonalne. Refleksja o przeszłości w nowej humanistyce, Wydawnictwo Poznańskie, Poznań.
• Foucault M. 1988. Wykład z 28 stycznia 1976, w: Foucault M., Trzeba bronić społeczeństwa. Wykłady z Collège de France 1976, przeł. Kowalska M., Wydawnictwo KR , Warszawa, s. 74.
• Garbula J. M. 2010. Znaczenia historyczne w nauczaniu początkowym. Narracyjne konstruowanie historii rodzinnych, Wyd. UW M, Olsztyn.
• Grabski A. F. 2006. Dzieje historiografii, Wydawnictwo Poznańskie, Poznań 2006.
• Lyotard J.-F. 1997. Kondycja ponowoczesna. Raport o stanie wiedzy, przeł. Kowalska M., Migasiński J., Wydawnictwo Aletheia, Warszawa.
• Murphy J. 1989. Postmodern Social Analysis and Criticism, Greenwood Press, New York.
• Radomski A. 1999. Kultura–tekst–historiografia, Wydawnictwo UMCS , Lublin.
• Radomski A. 2006. Historiografia a kultura współczesna, Wydawnictwo Uniwersytetu Marii Curie-Skłodowskiej, Lublin.
• Rorty R. (red.) 1967. The Linguistic Turn. Chicago, University of Chicago Press, Chicago.
• Rulka J. 1998. Postmodernistycze problemy edukacji historycznej, „Ars Educandi”, vol. I.
• Szołtysek M. 2002. Od naukowej obiektywności do po-postmodernistycznego Romantyzmu – martwe pewniki i nowe paradygmaty, czyli historiografia wobec wyzwań współczesności, „Teraźniejszość–Człowiek–Edukacja”, no 3 (19).
• Sztobryn S. 2007. Narracja historyczna w polskiej pedagogice XX wieku, w: Kurantowicz E., Nowak-Dziemianowicz M., Narracja–krytyka–zmiana. Praktyki badawcze we współczesnej pedagogice, Wydawnictwo Naukowe Dolnośląskiej Szkoły Wyższej Edukacji TW P, Wrocław.
• Tokarski J. (red.) 1980. Słownik wyrazów obcych, PWN, Warszawa.
• Topolski J. 1983. Teoria wiedzy historycznej. Wydawnictwo Poznańskie, Poznań.
• Topolski J. 1996. Jak się pisze i rozumie historię. Tajemnice narracji historycznej, Wydawnictwo „Rytm”, Warszawa.
• Topolski J. 1997. Czy historyk ma dostęp do przeszłej rzeczywistości?, w: Domańska E. (red.), Historia: o jeden świat za daleko?, Wydawnictwo Instytutu Historii UA M, Poznań.
• Topolski J. 2001. Wprowadzenie do historii, Wydawnictwo Poznańskie, Poznań.
• Topolski J. 2006. Historia jako nauka po postmodernizmie, w: Domańska E. (red.), Pamięć, etyka i historia, Wydawnictwo Poznańskie, Poznań.
• White H. 1973. Metahistory. The Historical Imagination in Nineteenth Century Europe, Johns Hopkins University Press, Baltimore–London.
• Wrzosek W. 1995. Historia–kultura–metafora. Powstanie nieklasycznej historiografii, Wydawnictwo Leopoldinum, Wrocław.

Identifiers

Biblioteka Nauki

2166013