Wychowanie do życia społecznego w rodzinie Drugiej Rzeczypospolitej

• Authors: Aldona Zakrzewska

Title variants

EN

Upbringing to the societal life in the family Second Republic of Poland

Abstracts

EN

The family in the Second Republic of Poland despite its diversity was perceived by theoretitians and researchers of pedagogy, sociology and psychology as an essential upbringing environment concerning moral, religious and civic development. They also mention that after World War I the family was transformed and it abandoned the authoritarian-patriarchal model. The family was to bring the rebirth of the society then. The researchers of the interwar period emphasize the special role of the mother, particularly concerning the patriotic conduct. They also indicate that in those days there was a need to cooperate with school, state and Church.

PL

Rodzina w Drugiej Rzeczypospolitej, pomimo jej zróżnicowania, postrzegana była i jest przez teoretyków i badaczy, zarówno z zakresu pedagogiki, jak i socjologii czy psychologii, jako istotne środowisko wychowawcze na płaszczyźnie rozwoju moralnego, religijnego, a szczególnie obywatelskiego, w którym przebiegała inicjacja społeczna, czyli wprowadzanie dzieci i młodzieży do obowiązków życia społecznego. Zaznaczają oni, że po czasach I wojny światowej w rodzinie, która uległa dużemu przekształceniu, polegającemu na odejściu od modelu autorytarno- -patriarchalnego, upatrywano wręcz powszechnie odrodzenia społeczeństwa. Współcześni badacze rodziny dwudziestolecia międzywojennego podkreślają w tym aspekcie szczególną rolę matki, głównie na płaszczyźnie kształtowania postaw patriotycznych. Jednocześnie wskazują, iż już w ówczesnych czasach istniała potrzeba współdziałania na tym polu z innymi środowiskami, jak: szkoła, państwo i Kościół.

Keywords

PL

rodzina w Drugiej Rzeczypospolitej; wychowanie obywatelskie; wychowanie społeczne; wychowanie patriotyczne

EN

the family in the Second Republic of Poland; upbringing civic; upbringing; societal; upbringing patriotic

• Publisher: Ostrołęckie Towarzystwo Naukowe im. Adama Chętnika
• Journal: Zeszyty Naukowe Ostrołęckiego Towarzystwa Naukowego
• Year: 2016
• Volume: Zeszyt
• Issue: XXX
• Pages: 360-374

Dates

published

2016

Contributors

author

Aldona Zakrzewska

References

• [b. r.]. 1936. Rodzina: pamiętnik I Katolickiego Studium o rodzinie, Naczelny Instytut Akcji Katolickiej, Poznań.
• Adamski J. 1932. Koła rodzicielskie i patronaty klasowe, [b. m. w.], Lwów.
• Ankiewiczowa M. 1932. Szkoła i dom we współpracy, Towarzystwo Wydawnicze „Bluszcz”, Warszawa, „Bluszcz”, nr 50.
• Bielawski Z. 1926. Kilka reguł kształcenia woli, Stowarzyszenie Księży Prefektów, Lwów, MKiW z. 1.
• Bielawski Z. 1926. Zagadnienia wychowawcze, Nakładem autora, Lwów.
• Bross S. (red.). 1936. Rodzina. Pamiętnik I. Katolickiego Studium o Rodzinie w Poznaniu 1935, Naczelny Instytut Akcji Katolickiej, Poznań.
• Bystroń J. S. 1933. Uspołecznienie szkoły, Arct M., Warszawa.
• Chałasiński J. 1929. Rodzina i szkołą a szersze grupy społeczne, Nakładem Instytutu Pedagogicznego w Katowicach, Katowice, „Chowanna”, nr 1.
• Chałasiński J. 1938. Młode pokolenie chłopów. Procesy i zagadnienia kształtowania się warstwy chłopskiej w Polsce, t. 1, Państwowy Instytut Kultury Wsi, Warszawa.
• Chirowski R. 1932. Na drodze do współpracy domu ze szkołą, Druk Jana Łazora, Przemyśl.
• Ciemniewski J. 1925. Katolicyzm a nasze odrodzenie narodowe. Szkic historyczno-moralny, Księgarnia św. Wojciecha, Poznań.
• Ciemniewski J. 1936. O nowym człowieku, Akcja Katolicka w Polsce, Warszawa, Ruch Katolicki, R. 6.
• Ciemniewski J. 1938. Abstynencja jako czynnik kształcenia woli i charakteru, Stowarzyszenie Księży Prefektów, Lwów, MKiW, z. 1.
• Cierniak J. 1929. Kwestia moralnego wychowania młodzieży w dzieciństwie i wieku szkolnym, Stowarzyszenie Księży Prefektów, Lwów, MKiW, z. 1–2.
• Dzięciołowska-Brykalska Z. 1937. Dom i szkoła, Towarzystwo Wydawnicze „Bluszcz”, Warszawa, „Bluszcz”, nr 48.
• Frycz S. 1934. Środowisko wiejskie pod względem wychowawczym, zobrazowane dwojako, Wyd. Leonard Borkowski, Poznań, „Przyjaciel Szkoły”, nr 15.
• Garbula J. M., Zakrzewska A., Sawczuk W. (red.) 2013. Świat rodziny. Perspektywa interdyscyplinarna – wobec trwania i zmiany, Wydawnictwo Adam Marszałek, Toruń.
• Górski K. 1935. Rodzina a współczesne prądy pedagogiczne, Organ Akcji Katolickiej, Warszawa, „Ruch Katolicki”, nr 5.
• Górski K. 1936. Wychowanie społeczne, Naczelny Instytut Akcji Katolickiej, Poznań.
• Grzybowski R., Maliszewski T. (red.) 2006. W służbie nauki, kultury i edukacji: księga pamiątkowa dedykowana prof. Lechowi Mokrzeckiemu z okazji jubileuszu pięćdziesięciolecia pracy zawodowej, Wyd. Uniwersytetu Gdańskiego, Gdańsk.
• Iwaszkiewiczowa Z. 1934. Wychowawcze znaczenie rodziny, Towarzystwo Wydawnicze „Bluszcz”, Warszawa, „Bluszcz”, nr 21.
• Jadwidzyk H. 1938. Sprawa mieszkaniowa, Polskie Towarzystwo Polityki Społecznej, Warszawa, „Opiekun Społeczny”, nr 12.
• Jakubiak K., Jamrożek W. (red.) 2002. Dziecko w rodzinie i społeczeństwie. Dzieje nowożytne, Wyd. Uczelniane Akademii Bydgoskiej im. Kazimierza Wielkiego, Bydgoszcz.
• Janke A. W. (red.) 2008. Wychowanie rodzinne w teorii i praktyce. Rozwój pedagogicznej orientacji familio logicznej, Akapit, Toruń.
• Janota-Bzowski J. 1930. Szkoła i rodzina, ich wzajemny stosunek i formy współżycia, Książnica Atlas, Lwów–Warszawa.
• Kienzler I. 2014. Dwudziestolecie międzywojenne. Wychowanie w szkole i w domu, T. 24, Edipresse Polska SA , Bellona SA , Warszawa.
• Kobrzyński J. 1938. Materiały I Kongresu Mieszkaniowego, Polskie Towarzystwo Polityki Społecznej, Warszawa, „Opiekun Społeczny”, nr 2.
• Kostkiewicz J. 2013. Kierunki i koncepcje pedagogiki katolickiej w Polsce 1918–1939, Impuls, Kraków.
• Librachowa M., Studencki S. (red.) 1934. Dziecko wsi polskiej: próba charakterystyki, cz. 1, Nasza Księgarnia, Warszawa.
• Macała J. 2005. Polska katolicka w myśli politycznej II Rzeczypospolitej, Wydawnictwo Adam Marszałek, Toruń.
• Magiera E. 2011. Współpraca rodziny i szkoły w wychowaniu spółdzielczym dzieci i młodzieży w Drugiej Rzeczypospolitej (1918–1939), Karkonoska Państwowa Szkoła Wyższa (dalej: KPSW ), Jelenia Góra, WwR, nr 2 (II ).
• Milenkiewicz J. 1936. Organizacja wychowania w szkole powszechnej, Dobra Prasa, Wilno.
• Mittek F. 1936. Idea współdziałania w szkole nowoczesnej, Spółdzielcza Księgarnia Szkolna, Włocławek.
• Oderfeldówna A. 1937. Młodzież przedmieścia: z badań ankietowych na Ochocie, [b. w.], Warszawa.
• Okrasa M. 2013. Współpraca rodziny i szkoły na przykładzie szkół w Lublinie w okresie II Rzeczypospolitej, KPSW , Jelenia Góra, WwR, nr 1 (VII ).
• Parzyńska M. 1938. Pomoc kobiecie – pomocą dla rodzinny, Polskie Towarzystwo Polityki Społecznej, Warszawa, „Opiekun Społeczny”, nr 6.
• Patkowski A. 1922. Wychowanie pokolenia w duchu demokratycznej idei spółdziałania, „Nasza Księgarnia”, Warszawa.
• Piwowarczyk M. 2011. Model rodziny i wychowania rodzinnego w parafialnej prasie wielkopolskiej na przykładzie „Tygodnika Parafji Zbąszyńskiej”, KPSW , Jelenia Góra, WwR, nr 2 (II ).
• Piwowarczyk M. 2013. Działania Związku Pracy Obywatelskiej Kobiet na rzecz pomocy rodzinie), KPSW , Jelenia Góra, WwR, nr 1 (VII ).
• Podkulska H. 1938. Środowisko wiejskie, Skł. Gł. Księg. R. Schweitzer, Lwów.
• Podoleński S. 1926. Zagrożone dzieci. Wydawnictwa Księży Jezuitów, Kraków, „Przegląd Powszechny”, t. 169.
• Podoleński S. 1930. Podręcznik pedagogiczny. Wskazówki dla rodziców i wychowawców, Wydawnictwo Księży Jezuitów, Kraków.
• Pohoska H. 1932. Wychowanie obywatelskie, w: Almanach Kalendarz Związku Pracy Obywatelskiej Kobiet. Rok 1932, Wydawnictwo Wydziału Prasowego ZPOK, Warszawa.
• R. J. 1925. Rodzina jako czynnik wychowawczy i społeczny, Towarzystwo Wydawnicze „Bluszcz”, Warszawa, „Bluszcz”, nr 37, 38.
• Radlińska H. (red.) 1937. Społeczne przyczyny niepowodzeń szkolnych, Naukowe Towarzystwo Pedagogiczne, Kraków.
• Radlińska H. 1935. Stosunek wychowawcy do środowiska społecznego. Szkice z pedagogiki społecznej, Nasza Księgarnia, Warszawa.
• Rendznerowa J. 1935. Współudział rodziców w obywatelskim wychowaniu młodzieży, [b. w.] Warszawa.
• Rondthaler A. 1930. Czego szkoła oczekuje od rodziców, Książnica Atlas, Lwów– Warszawa.
• Rudnicki A. 1924. Dom i szkoła. Samuel Dickstein, Warszawa, „Rocznik Pedagogiczny”, nr 2.
• S. A. 1923. Ku otrzeźwieniu, Towarzystwo Wydawnicze „Bluszcz”, Warszawa, „Bluszcz”, nr 2.
• Samsel A. 2009. Rodzina jako środowisko wychowawcze w okresie II Rzeczypospolitej, Wydawnictwo Pedagogiczne ZNP, Kielce, „Przegląd Historyczno-Oświatowy”, nr 1–2.
• Samsel A. 2011. Wychowanie w rodzinie chłopskiej w II Rzeczypospolitej, KPSW , Jelenia Góra, WwR, nr 1 (I).
• Samsel A. 2013. Rodziny potrzebujące wsparcia w II Rzeczypospolitej – jakość życia, realizacja podstawowych funkcji, opieka społeczna, KPSW , Jelenia Góra, WwR, nr 1 (VII ).
• Siara A. 1939. Prawa i obowiązki wychowawcze rodziny według encykliki „Divini Illius Magistri” Ojca Świętego Piusa XI, Stowarzyszenie Księży Prefektów, Lwów, MKiW, z. 1–2.
• Szteinbokówna E. 1930. Współpraca domu ze szkołą, Książnica Atlas, Lwów– Warszawa.
• Szymański A. 1927. Stanowisko religii w szkole, Księgarnia św. Wojciecha, Poznań.
• Tyfran B. 1975. Czyste wody uczuć, [b. w.], Warszawa.
• Wenta U. 2013. Polskie czasopisma kobiece okresu międzywojennego, Książnica Pomorska im. S. Staszica, Szczecin, „Bibliotekarz Zachodniopomorski”, nr 1.
• Wojciechowski S. 1931. Zagadnienia wychowawcze spółdzielni, [b. w.], Lwów.
• Woroniecki J. 1921. Wychowanie społeczne i praca społeczna, Skł. Gł. księg. „Kroniki Rodzinnej”, Warszawa.
• Wóycicki A. 1936. Wychowanie i ustrój społeczny, Seminarium Duchowne we Włocławku, Włocławek, „Ateneum Kapłańskie”, t. 38.
• Wóycicki A. 1938. Wychowanie społeczeństwa, Stowarzyszenie Katolickiej Młodzieży Akademickiej „Odrodzenie”, Warszawa, „Prąd”, t. 36.
• Ziemnowicz M. 1932. Rodzina a wychowanie państwowe, Książnica Atlas, Lwów– Warszawa.
• Znaniecki F. 1928. Socjologia wychowania. Wychowujące społeczeństwo, T. 1, Druk Uniwersytetu Jagiellońskiego, Kraków.
• Żulińska B. 1925. Kilka słów o wychowaniu społecznym, Stowarzyszenie Księży Prefektów, Lwów, MKiW, z. 8.
• Żulińska B. 1938. Matka obywatelka (pogadanki o wychowaniu dzieci), Towarzystwo „Biblioteka Religijna” im. X. Arcybiskupa Bilczewskiego, Lwów.

Identifiers

Biblioteka Nauki

2166098