Pamięć, ideologia, władza. Uczenie się zapominania

• Authors: Maria Mendel

Abstracts

PL

Przeszłość ma dzisiaj wyjątkową wartość. W tekście koncentruję się na obszarze, w którym współzależności społeczno-kulturowe i polityczne, wiążąc się z procesami kształtowania jednostkowych i kolektywnych tożsamości, wpisują się w dyskurs „doniosłości znaczenia pamięci”, „wagi przeszłości”, „bezcenności dziedzictwa przodków”, itd. Analizowany w tym zakresie przykład stanowi polityka historyczna Prawa i Sprawiedliwości). W ramach tego dyskursu obszar owych współzależności zostaje politycznie zagospodarowywany, jako - mniej lub bardziej ideologiczne - narzędzie osiągania partykularnych celów, modus operandi strategii zorientowanych na totalitarne przywództwo, itd. Skoncentrowana na tym pedagogiczna refleksja – tkwiąc w, a nie operując obok wspomnianego dyskursu – może okazać swoją w nim produktywność. Tego typu myśl pedagogiczna, zainteresowana sferą podmiotowości, a odnosząca się zarówno do tego, co społeczne, jak tego, co historyczne, byłaby zarazem – bliską Foucaultowi - praktyką teoretyczną, polegającą na sytuowaniu procesu konstruowania teorii i wynajdywania pojęć w przestrzeni społeczno-historycznej (Lemke 2009: 48). Przedstawiany tekst postrzegam jako wyraz takiej praktyki.

Keywords

PL

pamięć; ideologia; władza; aktywna polityka historyczna

• Publisher: Uniwersytet Dolnośląski DSW. Wydawnictwo Naukowe DSW
• Journal: Forum Oświatowe
• Year: 2018
• Volume: 30
• Issue: 1(59)
• Pages: 25-36

Dates

published

2018

Contributors

author

Maria Mendel

• Uniwersytet Gdański, Wydział Nauk Społecznych, Instytut Pedagogiki

References

• Andrzej Duda w swoim pierwszym orędziu: aktywna polityka historyczna jest potrzebna (6.08.2015). Pobrane 20.12.2017 z: https://histmag.org/Andrzej-Duda-w-swoim-pierwszym-oredziu-aktywna-polityka-historyczna-jest-potrzebna-11612
• Augé M.(2009): Formy zapomnienia, tłum. Anna Turczyn, Kraków: UNIVERSITAS
• Augé M. (2010): Nie-miejsca. Wprowadzenie do antropologii hipernowoczesności, tłum. R.Chymkowski, Warszawa: Wydawnictwo Naukowe PWN
• Bauman Z.(2017): Retrotopia, Cambridge-Malden: Polity Press
• Burszta W.J. (2017): Ostatnia metafora Baumana, Polityka, nr 9(3100), ss.80-82
• Co rodzice myślą o zmianach w systemie edukacji (17.10.2016). Pobrane 20.12.2017 z: https://www.vulcan.edu.pl/razem/blog/show/co-rodzice-mysla-o-zmianach-w-systemie-edukacji-46
• Derrida J. (1995): Sauf le Nom, tłum. J. Leavey, Jr., [W:] On the Name, Stanford: Stanford University Press
• Kaczyński zapowiada aktywną politykę historyczną (29.06.2013). Pobrane 20.12.2017 z http://dzieje.pl/aktualnosci/kaczynski-zapowiada-aktywna-polityke-historyczna
• Kącka K. (2015): Polityka historyczna: kreatorzy, narzędzia, mechanizmy działania – przykład Polski [W:] Narracje pamięci: między polityką a historią, pod redakcją Katarzyny Kąckiej, Joanny Piechowiak-Lamparskiej i Anny Ratke-Majewskiej, Toruń: Wydawnictwo Naukowe UMK, ss. 59–80
• Lemke T.(2009): Foucault, rządomyślność, krytyka, Recykling idei nr 9, ss. 40-48
• Mikułowski Pomorski J. (2009): Ogród niepamięci (wstęp do książki) [w:] Formy zapomnienia, tłum. Anna Turczyn, Kraków: UNIVERSITAS, ss. 5-12
• Mol H.(1976): Identity and the Sacred. A Sketch for a New Social-Scientific Theory of Religion. New York: Free Press
• Niedźwieńska A. (2012): Tożsamość jako filtr pamięci [w:] Łukaszewski W., Doliński D., Fila-Jankowska A., Maruszewski T., Niedźwieńska A., Oleś P., Szkudlarek T.: Tożsamość. Trudne pytanie kim jestem, Sopot: Smak Słowa, ss. 165-180
• Oświadczenie w sprawie reformy szkolnictwa (29.11.2016). Pobrane 20.12.2017 z: http://ako.poznan.pl/7400/
• Prezydent: państwo polskie powinno realizować "ofensywną" politykę historyczną (16.02.2016). Pobrane 20,12,2017 z: http://dzieje.pl/aktualnosci/prezydent-panstwo-polskie-powinno-realizowac-ofensywna-polityke-historyczna
• Prof. Roman Dolata: Ośmioklasowa podstawówka to krok wstecz (8.10.2017). Pobrano 20.12.2017 z: http://wyborcza.pl/magazyn/1,124059,20806639,prof-roman-dolata-osmioklasowa-podstawowka-to-krok-wstecz.html
• Rodzice przeciwko reformie edukacji (17.10.2016). Pobrano 20.12.2017 z: https://pl-pl.facebook.com/883885225080636/photos/a.884839754985183.1073741828.883885225080636/889823217820170/?type=3
• RokNowychZadań (31.01.2017): Premier Beata Szydło o aktywnej polityce ministerstwa kultury. Pobrano 20.12.2017 z: https://www.premier.gov.pl/wydarzenia/aktualnosci/roknowychzadan-premier-beata-szydlo-o-aktywnej-polityce-ministerstwa-kultury.html
• Sowa J. (2013): Cała prawda o „idei jagiellońskiej”, Focus Historia, nr 12, 2013 http://historia.focus.pl/polska/cala-prawda-o-quotidei-jagiellonskiejquot-1436
• Warto być Polakiem, Warszawa: Kancelaria Prezydenta Rzeczypospolitej Polskiej, 2010

Identifiers

Biblioteka Nauki

2139121