Wpływ prowizji na wartość RRSO na przykładzie pożyczek spłacanych jednorazowo

• Authors: Piotr Prewysz-Kwinto , Magdalena Redo

Title variants

EN

Impact of charges on the APR level on the example of loans repaid in a lump sum

Abstracts

EN

The aim of the study was to analyze and assess whether a change in charges causes the same change in the annual percentage rate (APR) level, in the case of short-term and long-term loans and with fee charged in advance and in arrears, regardless of the initial level of the charge. It turns out not to be the case. This is (1) the effect of multiple calculation of charges in the APR for short-term loans (as a result of which the APR overestimates their true cost) and charging only part of it in the case of long-term loans (as a result of which the APR underestimates their cost), and (2) the effect of multiple capitalization of costs (as a result of applying the effective rate in the APR). That causes the strengthening of the overestimation or underestimation of the cost – with varying strength depending on the charge collection method and the loan period, and, what is crucial, also on the initial amount of the charge. This means that APR calculation formula is internally inconsistent. It distorts and falsifies the true cost of debt with varying degrees of strength depending on the combination of 3 parameters: loan period, charge collection method, and the initial amount of the charge. Therefore, the APR does not show the true cost of loans repaid in a lump sum.

PL

Celem badań była analiza i ocena czy zmiana poziomu prowizji wywołuje taką samą zmianę wartości RRSO: w przypadku pożyczek krótko- i długoterminowych oraz przy prowizji pobieranej z góry i z dołu – bez względu na poziom wyjściowy prowizji. Okazuje się, że nie. To po pierwsze skutek wielokrotnego naliczania prowizji przy wyznaczaniu RRSO dla krótkoterminowych pożyczek (wskutek czego RRSO przeszacowuje prawdziwy ich koszt) oraz naliczania tylko jej części w przypadku długoterminowych (wskutek czego RRSO niedoszacowuje ich kosztu), a po drugie skutek wielokrotnego kapitalizowania kosztów (wskutek zastosowania w RRSO stopy efektywnej), powodującego wzmocnienie wskazanych zjawisk przeszacowania lub niedoszacowania kosztu długu – z różną siłą zależnie od sposobu poboru prowizji i okresu kredytowania oraz – co kluczowe – także od wyjściowej wysokości prowizji. Oznacza to, że formuła obliczeniowa RRSO jest wewnętrznie niespójna – zniekształca i zafałszowuje prawdziwy koszt długu ze zróżnicowaną siłą zależnie od kombinacji trzech parametrów: okresu kredytowania, sposobu poboru prowizji i wyjściowego jej poziomu. RRSO nie pokazuje więc prawdziwego kosztu pożyczek spłacanych jednorazowo.

Keywords

EN

compound interest; commission; method of cost collection; real cost of the loan; annual percentage rate (APR)

PL

rzeczywista roczna stopa oprocentowania; kapitalizacja; prowizja; sposób poboru; prawdziwy koszt kredytu

• Publisher: Szkoła Główna Handlowa w Warszawie. Kolegium Zarządzania i Finansów
• Journal: Studia i Prace Kolegium Zarządzania i Finansów
• Year: 2023
• Issue: 193
• Pages: 259-276

Dates

published

2023

Contributors

author

Piotr Prewysz-Kwinto

• Uniwersytet WSB Merito w Toruniu

• https://orcid.org/0000000241517335

author

Magdalena Redo

• Uniwersytet Mikołaja Kopernika w Toruniu

• https://orcid.org/0000000212743181

References

• Dobosiewicz Z. [2007], Kredyty i gwarancje bankowe, PWE, Warszawa.
• Dobosiewicz Z., Marton-Gadoś K. [2013], Podstawy bankowości z zadaniami, Wydawnictwo Naukowe PWN, Warszawa.
• Dyrektywa Parlamentu Europejskiego i Rady 2008/48/WE z dnia 23 kwietnia 2008 r. w sprawie umów o kredyt konsumencki oraz uchylająca dyrektywę Rady 87/102/EWG (OJ L 133, 22.5.2008), s. 66–92.
• Dyrektywa Parlamentu Europejskiego i Rady 2014/17/UE z dnia 4 lutego 2014 r. w sprawie konsumenckich umów o kredyt związanych z nieruchomościami mieszkalnymi i zmieniająca dyrektywy 2008/48/WE i 2013/36/UE oraz rozporządzenie (UE) nr 1093/2010 (OJ L 60, 28.2.2014), s. 34–85.
• Podgórska M., Klimkowska J. [2005], Matematyka finansowa, PWN, Warszawa.
• Prewysz-Kwinto P., Redo M. [2022], Czy RRSO prawidłowo pokazuje rzeczywisty koszt kredytu ponoszony przez dłużnika? „Studia i Prace Kolegium Zarządzania i Finansów”, nr 187, s. 57–72, https://doi.org/10.33119/SIP.2022.187.3.
• Prewysz-Kwinto P., Redo M. [2023], Czy RRSO pozwala na wybór najtańszej oferty kredytowej? „Ruch Prawniczy, Ekonomiczny i Socjologiczny”, nr 2, s. 221–236, https://doi.org/10.14746/rpeis.2023.85.2.16.
• Redo M. [2021], Bezpieczeństwo finansowe gospodarstw domowych w Polsce – chwilówki a koszty pozaodsetkowe kredytu i RRSO, w: Świeboda H., Gębska M. (red.), Współczesne i prognozowane problemy bezpieczeństwa państwa i bezpieczeństwa międzynarodowego, Wydawnictwo Akademii Sztuki Wojennej, Warszawa, s. 43–73.
• Redo M., Prewysz-Kwinto P. [2021], Matematyka finansowa, PWN, Warszawa.
• Redo M., Prewysz-Kwinto P. [2022], Nominalny Roczny Koszt Kredytu (NRKK) kontra myląco nazwana i niepoprawnie obliczana Rzeczywista Roczna Stopa Oprocentowania (RRSO), „Studia i Prace Kolegium Zarządzania i Finansów”, nr 185, s. 85–111.
• Redo M., Prewysz-Kwinto P. [2023], Czy przepisy prawne w Polsce regulujące przykład reprezentatywny służący wyznaczeniu RRSO w reklamie dostatecznie chronią interes kredytobiorcy? „Państwo i Prawo”, nr 8.
• Soto M. [2009], Study on the Calculation of the Annual Percentage Rate of Charge for Consumer Credit Agreements, European Commission.
• Szymański K. [2022], Co to jest prowizja? Ile wynosi w poszczególnych bankach? 9 marca, https://direct.money.pl/artykuly/porady/co-to-jest-prowizja (dostęp: 30.03.2022).
• Ustawa z dnia 29 sierpnia 1997 r. Prawo bankowe (Dz.U. 1997, nr 140, poz. 939).
• Ustawa z dnia 20 lipca 2001 r. o kredycie konsumenckim (Dz.U. 2001, nr 100, poz. 1081).
• Ustawa z dnia 12 maja 2011 r. o kredycie konsumenckim (tj. Dz.U. 2019, poz. 1083).
• Warchałowska M. [2006], Problem opłat i prowizji za usługi bankowe w aspekcie niedozwolonych klauzul umownych, CBKE e-biuletyn, Wrocław.

Identifiers

Biblioteka Nauki

21375455