Klasyczna koncepcja szczęścia: ujęcie Roberta Spaemanna

• Authors: Józef Kożuchowski

Title variants

EN

The classical conception of happiness: Robert Spaemann’s perspective

Abstracts

EN

The article addresses selected elements of the classical conception of happiness in the work of Robert Spaemann. It presents his understanding of a happy life (its ambiguous yet objective dimension and a close connection with reality) and his interpretation of crucial visions of such a life presented by Plato, Aristotle, as well as the representatives of the Stoicism and Hedonism. The latter two are critically appraised by the eminent philosopher, since he claims they are contradictory and removed from reality. Spaemann also shows his polemical attitude towards Kant’s conception of happiness, but he does not elaborate on the subject of security. Therefore, the article seeks to demonstrate to what degree and in what sense these issues can viewed from the perspective of theories of happiness. Also, the question of theobjective dimension of happiness is elucidated since Spaemann articulated that barely implicitly. In the conclusion, specific areas of further research on the subject of happiness in the works of this philosopher were indicated.

PL

W artykule przedstawiono wybrane elementy klasycznej koncepcji szczęścia w twórczości Roberta Spaemanna. Przytoczono rozumienie życia szczęśliwego (jego dwuznacznego, a zarazem obiektywnego wymiaru i ścisłego związku z rzeczywistością) i interpretację kluczowych wizji tegoż życia – platońskiej i arystotelesowskiej oraz stoickiej i hedonistycznej. Do tych dwóch ostatnich wybitny filozof odniósł się krytycznie, wykazując ich sprzeczność i oderwanie od rzeczywistości. Spaemann również polemicznie ustosunkował się do kantowskiej koncepcji szczęścia. Nie rozwijał on jednak w swych rozważaniach problematyki bezpieczeństwa. Dlatego w artykule podjęto próbę wykazania, w jakiej mierze i w jakim sensie ta problematyka rysuje się i odsłania na gruncie teorii szczęścia. Ponadto poruszono kwestię obiektywnego wymiaru szczęścia, gdyż Spaemann wyartykułował ją zaledwie implicite. W zakończeniu wskazano konkretne obszary dalszych badań nad problematyką szczęścia w pracach tego filozofa.

Keywords

PL

Spaemann; filozofia; szczęście; rzeczywistość; moralność; dobro; bezpieczeństwo

EN

Spaemann; philosophy; happiness; reality; morality; good; security

• Publisher: Wyższe Seminarium Duchowne Diecezji Elbląskiej w Elblągu
• Journal: Studia Elbląskie
• Year: 2018
• Volume: 19
• Pages: 505-521

Dates

published

2018

Contributors

author

Józef Kożuchowski

• Wyższe Seminarium Duchowne Diecezji Elbląskiej
• Wyższa Szkoła Społeczno-Ekonomiczna w Gdańsku

• https://orcid.org/0000000167691473

References

• Arystoteles, Etyka Nikomachejska, [w:] Idem, Etyka Nikomachejska, Etyka Wielka, Etyka Eudemejska, O cnotach i wadach, Dzieła wszystkie tom 5, przekłady, wstępy i komentarze D. Gromska, L. Regner, W. Wróblewski, Wydawnictwo Naukowe PWN, Warszawa 1996.
• Höffe, O., Immanuel Kant, przełożył A. M. Kaniowski, Wydawnictwo Naukowe PWN, Warszawa 1995.
• Pańpuch Z., Polis, [w:] Powszechna Encyklopedia Filozofii, t. 8 Pap – Sc, red. A. Maryniarczyk, W. Daszkiewicz, T. Zamojska, Polskie Towarzystwo Tomasza z Akwinu, Lublin 2007.
• Pieper J., Über die Liebe, Kösel Verlag, München 1972.
• Platon, Fedon, [w:] Idem, Eutyfron, Obrona Sokratesa, Kriton, Fedon, Uczta, przełożył oraz wstępami i objaśn. opatrzył W. Witwicki, posłowie napisał M. A. Wesoły, Wydawnictwo Zielona Sowa, Kraków 2007.
• Rechlewicz W. Elementy filozofii bezpieczeństwa, Bezpieczeństwo z perspektywy historii filozofii i filozofii polityki, Difin, Warszawa 2012.
• Schönberger R., Pismo doręczone autorowi artykułu w kwietniu 2018.
• Spaemann R., Philosophie als Lehre vom glücklichen Leben, [w:] Idem, Philosophische Essays, Philipp Reclam Stuttgart 1994.
• Spaemann R., Glück und Wohlwollen Versuch über Ethik, Klett – Cotta, Stuttgart 1993.
• Spaemann R., Das unsterbliche Gerücht, Klett – Cotta, Stuttgart 2007.
• Spaemann R., Schritte über uns hinaus, Gesammelte Reden und Aufsätze II, Klett – Cotta, Stuttgart 2011.
• Spaemann R., Über Gott und die Welt, Klett – Cotta, Stuttgart 2012.
• Spaemann R,, Dwuznaczność szczęścia, [w:] Idem, Granice, przełożył J. Merecki, Oficyna Naukowa, Warszawa 2006.
• Spaemann R., Pismo doręczone autorowi artykułu w kwietniu 2018 r. Szostek A.,, Hedonizm, [w:] Encyklopedia Katolicka, t. 6, red. J. Walkusz, Towarzystwo Naukowe KUL 1993.
• Tatarkiewicz W., Historia Filozofii, t. 1, PWN, Warszawa 1988.
• Tomasz z Akwinu, Suma teologiczna 9: O Szczęściu, przeł. F. W. Bednarski, Veritas, Londyn 1963.
• Wojtyła K., Elementarz etyczny, Towarzystwo Naukowe KUL, Lublin 1999..
• Wojtyła K., Elementarz etyczny, Towarzystwo Naukowe KUL, Lublin 1999.
• O dwuznaczności szczęścia, granicach dyskursu i wykroczeniu poza człowieczeństwo. Z Robertem Spaemannem rozmawia S. Huber, „Znak” 2007, nr 621.

Identifiers

Biblioteka Nauki

2148129