Experience of loneliness as an Archetype for „Eternal expulsion”

• Authors: Stefan Ewertowski

Title variants

PL

Doświadczenie samotności jako archetyp "wiecznego wykluczenia"

Abstracts

PL

Język teologii poprzez związki z tradycją, spełniając wymogi metodologiczne, dążąc do ścisłości, w konsekwencji odznacza się hermetycznością. Rodzi to problemy semantyczne oraz stwarza trudności komunikacji. Teologia ciągle szuka nowego sposobu przekazu, bardziej adekwatnej narracji religijnej treści. Autor przedłożonego artykułu podejmując w namyśle interdyscyplinarnym katechizmową prawdę o możliwości "wiecznego wykluczenia”, archetyp tej sytuacji widzi w doświadczeniu osamotnienia. Analizując subiektywne doświadczenie osamotnienia w aspekcie psychologicznym, socjologicznym, mistycznym, teologicznym, (modalność samotności), wskazuje na istniejące, stałe, zobiektywizowane elementy. Osamotnienie człowieka woła o obecność, utrata relacji personalnych prowadzi do radykalnej destrukcji. Analizę tę, potwierdzają cytowani teologowie i filozofowie. Osamotnienie, to „rodzaj śmierci” przed rzeczywistą śmiercią. Osamotnienie, to najbardziej radykalne doświadczenie sprzeczne z naturą człowieka, która spełnia się jedynie w relacjach personalnych. Interpretacja tego doświadczenia, jako braku więzi, powiązanego z całością ludzkiej egzystencji w perspektywie religijnych przekonań, ułatwia na sposób analogiczny – pojęciowy zbliżyć się do sensu możliwości „wiecznego wykluczenia”.

EN

Language of theology though its connection with tradition, while satisfying methodological requirements and striving for precision, is characterised by hermeticism as a consequence. That causes semantic problems and creates communication difficulties. Theology is constantly searching for a new medium, a more appropriate narration of religious contents. The author of this article while undertaking the Catechetical truth of a possibility of “eternal expulsion” in the interdisciplinary context, sees an archetype of this situation in the experience of loneliness. While analysing a subjective experience of loneliness in the psychological, sociological, mystical, theological (modality of loneliness) aspects, he indicates the existing, constant and objectified elements. The loneliness of man calls for presence, the loss of personal relations leads to radical destruction. That analysis is endorsed by cited theologians and philosophers. Loneliness is “a kind of death” before an actual death. Loneliness is the most radical experience contrary to human nature which fulfils itself only in personal relations. The interpretation of that experience, its lack of ties, connected with the wholeness of human existence in the perspective of religious convictions facilitates in an analogous – conceptual way an approach to a sense of possibilities of “eternal expulsion”.

Keywords

EN

loneliness; religious experience; eschatology; religious narration

PL

osamotnienie; doświadczenie religijne; eschatologia; religijna narracja

• Publisher: Wyższe Seminarium Duchowne Diecezji Elbląskiej w Elblągu
• Journal: Studia Elbląskie
• Year: 2018
• Volume: 19
• Pages: 485-503

Dates

published

2018

Contributors

author

Stefan Ewertowski

• Wyższe Seminarium Duchowne Diecezji Elbląskiej
• Uniwersytet Warmińsko-Mazurski w Olsztynie

• https://orcid.org/0000000311384348

References

• Bielas J., Jak to jest stać się martwym. Doświadczenie śmierci – rekonstrukcja i analiza, in: Doświadczenie indywidualne. Szczególny rodzaj poznania i wyróżniona postać pamięci, ed. K. Krzyżewski, Kraków 2003.
• Frankl W.E., Człowiek w poszukiwaniu sensu, trans. A. Wolnicka, Warszawa 2009.
• Gadacz T., Historia filozofii XX wieku, vol. 1, Kraków 2009.
• Gadacz T., Samotność po Auschwitz. Od samotności ontologicznej do samotności wobec Boga u Emmanuela Lévinasa, „Znak” 431 (4) 1991.
• Gawliczek A., Rekonstrukcja treści doświadczenia samotności na podstawie analizy hermeneutycznej symbolu pustyni, in: Doświadczenie indywidualne. Szczególny rodzaj poznania i wyróżniona postać pamięci, ed. K. Krzyżewski, Kraków 2003.
• Hryniewicz W., Nadzieja zbawienia dla wszystkich: od eschatologii lęku do eschatologii nadziei, Warszawa 1989.
• Hryniewicz W., Nadzieja uczy inaczej: medytacje eschatologiczne, Warszawa 2003.
• Hryniewicz W., Nadzieja grzesznych ludzi. Problem piekła we współczesnej filozofii religii, Warszawa 2011.
• Ingarden R., Świadomość czysta, in: Słownik pojęć filozoficznych Romana Ingardena, ed. A. J. Nowak, L. Sosnowski, Kraków 2001.
• Kępiński A., Melancholia, Warszawa 1979.
• Kowalik K., Funkcja doświadczenia w teologii, Lublin 2003.
• Krasicki J., Ja, Ty, „On”, Próba nowego spojrzenia, „Znak” 431 (4) 1991.
• Krzyżewski K., Majczyna M., O statusie i funkcjonowaniu kategorii doświadczenia w psychologii, in: Doświadczenie indywidualne. Szczególny rodzaj poznania i wyróżniona postać pamięci, ed. K. Krzyżewski, Kraków 2003.
• Lakoff, G., Johnson M., Metafory w naszym życiu, trans. T.P. Krzeszowski, Warszawa 1988.
• Thomas Ch., Léon-Dufour X., Pustynia, in: Słownik teologii biblijnej, ed. X. Léon-Dufour, trans. K. Romaniuk, Poznań – Warszawa 1973.
• Merton T., Chrześcijańska samotność, trans. P. Ciesielski, „Znak” 431 (4) 1991.
• Michalski K., Zrozumieć przemijanie, Warszawa 2011.
• Nabert J., Zgłębianie samotności, trans. J. Fenrychowa, „Znak” 431 (4) 1991.
• Neckar J., Ujęcia dwusystemowe a nabywanie i funkcjonowanie doświadczenia indywidualnego, in: Doświadczenie indywidualne. Szczególny rodzaj poznania i wyróżniona postać pamięci, ed. K. Krzyżewski, Kraków 2003.
• Pucko Z., Fenomen cierpienia w doświadczeniu religijnym św. Augustyna, in: Doświadczenie indywidualne. Szczególny rodzaj poznania i wyróżniona postać pamięci, ed. K. Krzyżewski, Kraków 2003.
• Rahner K., Vorgrimler H., Piekło, in: Mały słownik teologiczny, trans. T. Mieszkowski, P. Pachciarek, k. 325, Warszawa 1987.
• Rowiński T., Teologie zaadaptowane sekularyzmu, „Christianitas” 56 – 57, 2014.
• Sepioło M., Twoje dziecko jest na Asku, „Tygodnik Powszechny”, nr 50, 14 grudnia 2014.
• Sikora P., Pojęciowy charakter doświadczenia, in: Doświadczenie indywidualne. Szczególny rodzaj poznania i wyróżniona postać pamięci, ed. K. Krzyżewski, Kraków 2003.
• Skarga B., Totalité et infini. Essai sur l᾽extériorite, in: Przewodnik po literaturze filozoficznej XX wieku, t. 1., Warszawa 1994.
• Tarnowski K., O oczyszczeniu, „Znak” 431 (4) 1991.
• Tilich P., Osamotnienie i odosobnienie, trans. K. Mech, „Znak” 431 (4) 1991.
• Uchnast Z., Iskra J., Doświadczenie cierpienia: jakościowa analiza zdarzeń życiowych, in: Doświadczenie indywidualne. Szczególny rodzaj poznania i wyróżniona postać pamięci, pod red. K. Krzyżewskiego, Kraków 2003.

Identifiers

Biblioteka Nauki

2148127