Rzymianie w "Maran Atha" Johanna Gottfrieda Herdera (1779)

• Authors: Marek Karczewski

Title variants

EN

Romans in „Maran Atha” by Johann Gottfried Herder (1779)

Abstracts

EN

The subject of the presented paper is Romans in Maran Atha by Johann Gottfried Herder (1779). J. G. Herder (1744 – 1803) is one of the outstanding figures of our region. The contemporary academic discussion concerning his achievements and significance predominantly consists of studies related to his work as a philosopher, cultural anthropologist, linguist and theologian, but his biblical exegesis is less known. One of Herder‘s important exgetic works is "Maran Atha. Das Buch von der Zukunft der Herrn, des Neuen Testaments Siegel", Riga 1779. The author interprets numerous texts of the Apocalypse as referring to the Jewish war (66 – 73). During the conflict the Romans and their commanders played an important role. Herder represents the Romans as executors of God’s punishment against Israel and Jerusalem. Responsibility for disaster lies with the representatives of Jewish insurgents. Apart from allusions to the Romans and the Jews text of the "Apocalypse" refers to eschatology and christology. On this way Herder links the cultural context and theology of the biblical book.

PL

Prezentowany artykuł nosi tytuł Rzymianie w Maran Atha Johanna Gottfrieda Herdera (1779). J. G. Herder (1744 – 1803) należy do wybitnych postaci naszego regionu. We współczesnej dyskusji naukowej na temat jego dorobku i znaczenia przeważają studia związane z jego twórczością jako filozofa, antropologa kultury, lingwisty czy teologa, jednak jego egzegeza biblijna jest mało znana. Do ważnych dzieł egzegetycznych Herdera należy zaliczyć komentarz do Apokalipsy św. Jana Maran Atha. Das Buch von der Zukunft der Herrn, des Neuen Testaments Siegel, Ryga 1779. Jedną z ważnych cech komentarza stanowi interpretacja szeregu tekstów Ap jako zapowiedzi wydarzeń wojny żydowskiej (66 – 73). W czasie tego konfliktu kluczową rolę odegrały wojska rzymskie i ich dowódcy. Herder przedstawia Rzymian jako wykonawców wyroków Bożych wobec ówczesnego Izraela i Jerozolimy. Odpowiedzialność za klęskę ponoszą bowiem przedstawiciele elit powstańczych. Mimo oczywistych aluzji do działań Rzymian wobec Żydów, tekst Ap posiada także znaczenie eschatologiczne i chrystologiczne. W ten sposób Herder wiąże kontekst kulturowy powstania Ap z jej przesłaniem teologicznym.

Keywords

PL

egzegeza oświeceniowa; Johann Gottfried Herder; Rzymianie; Maran Atha; hermeneutyka biblijna Herdera

EN

Enlightenment exegesis; Johann Gottfried Herder; Romans; Maran Atha; Biblical hermeneutics of Herder

• Publisher: Wyższe Seminarium Duchowne Diecezji Elbląskiej w Elblągu
• Journal: Studia Elbląskie
• Year: 2019
• Volume: 20
• Pages: 313-324

Dates

published

2019

Contributors

author

Marek Karczewski

• Uniwersytet Warmińsko-Mazurski w Olsztynie

• https://orcid.org/0000000194353832

References

• HerderJ. G.,Briefe, das Studium der Theologie,TeilII,Zweyte verbesserteAuflage,C. L.Hoffmanns, Weimar 1785.
• Herder J. G., Maran Atha. Das Buch von der Zukunft des Herrn, des Neuen Testaments Siegel, J. G. Hartknoch, Riga 1779.
• Müller J. G. (ed.), Johannes Offenbarung von Johann Gottfried Herder, Gottasche Buchhandlung, Stuttgart – Tübingen 1829.
• Abauzit F., Discours historique sur l’Apocalipse, [b.w.] London 1770.
• Aune D. E., Revelation 1 – 5, Word Biblical Commentary 52a, Nelson, Nashville 1997.
• Berthold L., Schriften des alten und neuen Testaments, J. J. Palm, Erlangen 1814.
• Biguzzi G., Interpretazione antiromana e antigerosolimitana di Babilonia in Ap, Rivista Biblica Italiana 49 (2001), s. 173 – 201.
• De Wette W. M.L, Kurze Erklärung der Offenbarung Johannis, Weidenmann, Leipzig 1848.
• Eichhorn J. G., Commentarius in Apocalypsis Joannis, vol. II, Typis J. Ch Dietrich, Gottingae 1791.
• Eichhorn J. G., Einleitung in das Neue Testament, II, 2, Weidenmann, Leipzig 1811.
• Gerhards M., Herder, Johann Gottfried, 2016, w: http://www.bibelwissenschaft.de/stichwort/46886/ (dostęp 15. 08. 2019).
• Grotius H., Annotationes in Novum Testamentum, vol. VIII, W. Zuidema, Groningae 1830.
• Harrenberg J. Ch., Erklärung der Offenbarung Johannis, Meyrische Buchhandlung, Braunschweig 1759.
• Hartwig F. G., Apologie der Apokalypse wider falschen Tadel und falsches Lob, Teil I – IV, J. Ch. Stößel, Chemnitz 1780 – 1783.
• Hirsch E. G., High Priest, w: http://www.jewishencyclopedia.com/articles/7689-high-priest# (dostęp 15. 08. 2019).
• Joannis Harduini e Societate Jesu Commentarius in Novum Testamentum, H. Du Sauzet, Amsterdam 1741.
• Karczewski M., Messages to the Seven Churches in Johannes Offenbarung by Johann Gottfried Herder, Studia Elbląskie XIX(2018), s. 261 – 276.
• Karczewski M., Siedem bram. Komentarz do Apokalipsy 2 – 3 według „Johannes Offenbarung” Johanna Gottfrieda Herdera, w: Veritatem revelare. Księga Pamiątkowa dedykowana ks. S. Ewertowskiemu w 40-lecie święceń kapłańskich i 65-lecie urodzin, red. M. Karczewski, S. Mikołajczak, J. Ruciński, Wydział Teologii UWM, Olsztyn 2017, s. 107 – 118.
• Kohler D., Eschatologie und Soteriologie in der Dichtung. Johann Caspar Lavater im Wettstreit mit Klopstock und Herder, de Gruyter, Berlin  –  München  –  Boston 2015.
• Lücke F., Commentar über die Schriften des Evangelisten Johannes. IV Theil, I Band. Einleitung in die Offenbarung Johannis, Weber, Bonn 1832.
• Naimska M., Annasz II Młodszy, w: http://www.jhi.pl/psj/Annasz_II_Mlodszy (dostęp 15. 08. 2019).
• Planck G. J., Introduction to Sacred Philology and Interpretation, Clark, Edinburgh 1844.
• Schürer E., Geschichte des jüdischen Volkes im Zeitalter Jesu Christi, Teil II, Hinirichs, Leipzig 1886. Stuart M., Commentary on the Apocalypse, Vol. I, Newman, New York 1845.
• Witkowski S., „Wielki Babilon” w Janowej Apokalipsie jako kryptonim imperialnego Rzymu oraz wrogiego Bogu świata, La Salette, Kraków 2012.
• Wojciechowski M., Apokalipsa świętego Jana, Nowy Komentarz Biblijny Nowy Testament XX, Święty Paweł, Częstochowa 2012.
• Züllig F. J., Johannes des Gottesbesprachten, eschatologische Geschichte, E. Schweitzerbart, Stuttgart 1834.

Identifiers

Biblioteka Nauki

2148027