EN
According to the general definition, a schematism is a directory of an ecclesiastical institution, containing lists of offices and the clergy. The first informative document, giving a picture of the post-war structures of the Gorzów apostolic administration, is a thirty-page typescript in duplicate A4 format entitled Schematyzm Administracji Apostolskiej Kamieńskiej, Lubuskiej i Prałatury Pilskiej (The Schematism of the Apostolic Administration of Kamień and Lubusz and Piła Prelature), published in July 1946 in Gorzów Wlkp. It was written in Polish. If the Polish name of a place was not yet officially established, the German equivalent was given, e.g. Grünhof. The first and at the same time the last directory of the Gorzów apostolic administration was Schematyzm Administracji Apostolskiej Kamieńskiej, Lubuskiej i Prałatury Pilskiej (Gorzow Wlkp. 1949, p. 462) published on 10 November 1949 at Poznańskie Zakłady Graficzne – a branch in Kościan. The print run amounted to 1000 copies. It was published in 105x150 mm format in two versions of covers (soft and hard). It was compiled by a team of clergymen and edited by the chancellor of the curia, Rev. Dr Józef Michalski. As the introduction says – the schematism was of a trial nature, drawn up on the basis of the German schematism and the papers of XX parish priests and deans. The edition of both directories should be evaluated positively. Both the first one, typewritten and reproduced in 1946, which included only the names of the parishes at that time and the names of the clergy, and the other printed in 1949 are important testimonies to the reborn Church in the Recovered Territories. They reveal statistical data and the structure of the Gorzów apostolic administration, which, rising from the ruins of post-war losses, breathed life into deserted churches and awakened hope in the hearts of the faithful. Both schematisms have invaluable documentary value.
PL
Według ogólnej definicji schematyzm jest informatorem instytucji kościelnej, zawierającym wykazy urzędów oraz spisy duchowieństwa. Pierwszym informatorem, dającym obraz powojennych struktur gorzowskiej administracji apostolskiej, jest trzydziestostronicowy maszynopis w formie powielanej formatu A4 pt. Schematyzm Administracji Apostolskiej Kamieńskiej, Lubuskiej i Prałatury Pilskiej, wydany w lipcu 1946 r. w Gorzowie Wlkp. Opracowano go w języku polskim. Jedynie w przypadku, gdy nie było jeszcze ustalonej oficjalnie polskiej nazwy miejscowości, podano jej niemiecki odpowiednik, np. Grünhof. Pierwszym i zarazem ostatnim informatorem gorzowskiej administracji apostolskiej był Schematyzm Administracji Apostolskiej Kamieńskiej, Lubuskiej i Prałatury Pilskiej (Gorzów Wlkp. 1949, 462 s.) wydrukowany 10.11.1949 r. w Poznańskich Zakładach Graficznych – Oddział w Kościanie. Nakład wyniósł 1000 sztuk. Wydano go w formacie 105x150 mm w dwóch wersjach okładek (miękka i sztywna). Opracował go zespół duchownych pod redakcją kanclerza kurii ks. dra Józefa Michalskiego. Jak napisano we wstępie – schematyzm miał charakter próbny, sporządzono go na podstawie schematyzmów niemieckich i referatów XX proboszczów i dziekanów. Należy pozytywnie ocenić wydanie obu informatorów. Zarówno pierwszy, napisany na maszynie i powielony w 1946 r., który uwzględniał jedynie nazwy istniejących wówczas parafii i nazwiska duchownych, jak i ten drukowany w 1949 r. stanowią ważne świadectwo odrodzonego Kościoła na Ziemiach Odzyskanych. Ukazują stan liczebny i strukturę gorzowskiej administracji apostolskiej, która powstając na zgliszczach powojennych strat, tchnęła życie w opustoszałe świątynie i obudziła nadzieję w sercach wiernych. Oba schematyzmy mają bezcenną wartość dokumentalną.