Il contesto storico e la situazione giuridica della Chiesa in Polonia nel primo dopoguerra

• Authors: Robert Czarnowski

Title variants

PL

Kontekst historyczny i sytuacja prawna Kościoła w Polsce w okresie powojennym

EN

The historical context and the legal situation of the Church in Poland in the post-war period

Abstracts

EN

The article presents the situation of the Church after Poland regained independence in 1918. It shows the conditions in which the Polish Church existed and operated during the period of rebuilding statehood: the way it reconstructed and developed parish and diocesan structures, built churches, as well as dealt with the education of the clergy, Catholic schools and colleges, the Catholic press and religious education of youth, charity and worship. Its mission was also to inspire, stimulate and direct movements and gatherings of lay Catholics and educate the laity’s elite. The first Constitution of independent Poland, adopted on 17 March 1921, began with the words in the name of Almighty God and expressed gratitude to Providence for liberation from a century and a half of slavery. According to a separate 114 article in the new Constitution, the Roman Catholic faith occupied the chief position among equal faiths in the Republic of Poland. The article also recognised that the Roman Catholic Church was governed by its own laws and that the relationship of the state to the Church would be determined by a treaty with the Holy See, the Concordat, which would be ratified by the Sejm. On the basis of the Concordat, the Holy See issued the bull Vixdum Poloniae unitas on 28 October 1925, effecting a new organisation of the Church in Poland.

PL

Artykuł przedstawia sytuację Kościoła po odzyskaniu przez Polskę niepodległości w 1918 r. Ukazano w nim warunki w jakich Kościół polski istniał i działał w okresie budowania na nowo państwowości rekonstruując i rozwijając strukturę parafialną i diecezjalną, prowadząc budownictwo sakralne, zajmując się sprawami oświaty i kształceniem kleru, szkół i uczelni katolickich, prasy katolickiej i religijnego wychowania młodzieży, akcją charytatywną i kultem. Jego misją było także inspirowanie, pobudzanie i kierowanie ruchami i skupiskami katolików świeckich oraz kształcenie elit laikatu. Pierwsza Konstytucja niepodległej Polski uchwalona dnia 17 marca 1921 r., zaczynała się w imię Boga Wszechmogącego i wyrażała wdzięczność Opatrzności za wyzwolenie z półtorawiekowej niewoli. Nowa Konstytucja wyznaczyła pozycję Kościoła katolickiego w Drugiej Rzeczypospolitej osobnym 114 artykułem, według którego wyznanie rzymskokatolickie, zajmowało w państwie naczelne stanowisko wśród równouprawnionych wyznań. Uznała również, że Kościół rzymskokatolicki rządzi się własnymi prawami, stosunek zaś państwa do Kościoła będzie określony na podstawie układu ze Stolicą Apostolską czyli Konkordatu, który podlega ratyfikacji przez Sejm. Na podstawie Konkordatu Stolica Apostolska wydała 28 października 1925 r. bullę cyrkumskrypcyjną Vixdum Poloniae unitas, dokonując nowej organizacji Kościoła w Polsce.

Keywords

PL

Kościół katolicki w Polsce; okres po zakończeniu II wojny światowej

EN

Catholic Church in Poland; period after the end of World War II

• Publisher: Stowarzyszenie Archiwistów Kościelnych
• Journal: Archiva Ecclesiastica
• Year: 2023
• Issue: 16
• Pages: 29-54

Dates

published

2023

Contributors

author

Robert Czarnowski

Identifiers

Biblioteka Nauki

59414629