Patriotyczne wychowanie młodzieży w szkołach pijarskich jako przejaw troski o niepodległość Polski

• Authors: Agnieszka Szmerek

Abstracts

EN

Establishing the first schools for poor children, Saint Joseph Calasanctius set two goals for himself – education and upbringing. From the beginning, he understood the latter as shaping the features proper for both a good Christian and citizen. From the very beginning, those educational assumptions were also honoured by the Piarists, who came to the Polish lands in the 17th century. Particular emphasis on bringing up young people to be honest men and good citizens is put by Rev. Stanisław Konarski S. P., one of the authors of the school reform in the eighteenth-century Poland and founder of Collegium Nobilium. This reform was highly national in nature and intended to develop in school children the spirit of civic duty towards the Homeland. From the perspective of the history of Poland, it is difficult not to notice how important the Piarist educational ideal was for independence. Thanks to the ideals of love for the Homeland, instilled in Piarist schools, many Polish people sacrificed their lives defending its independence both during the Partitions as well as later on, in the 20th century, during both world wars.

PL

Św. Józef Kalasancjusz, zakładając pierwsze szkoły dla ubogich dzieci, postawił sobie dwa cele – kształcenie i wychowywanie. To drugie od początku rozumiał jako kształtowanie cech właściwych dla dobrego chrześcijanina, ale też i obywatela. Od samego początku owe założenia wychowawcze przyświecały także pijarom przybyłym w XVII wieku na ziemie polskie. Szczególny nacisk na wychowywanie młodzieży na człowieka uczciwego oraz dobrego obywatela kładzie ks. Stanisław Konarski SP, jeden z twórców reformy szkolnej w Polsce XVIII-wiecznej i założyciel Collegium Nobilium. Reforma ta miała wybitnie narodowy charakter i była ukierunkowana na kształtowanie w młodzieży szkolnej ducha obywatelskiej powinności względem Ojczyzny. Z perspektywy dziejów Polski trudno nie zauważyć, jak wielkie znaczenie dla niepodległości miał pijarski ideał wychowawczy. Wielu Polaków dzięki wpojonym w szkołach pijarskim ideałom umiłowania Ojczyzny poświęcało swoje życie w obronie jej niepodległości zarówno w czasie zaborów, jak i później, w XX wieku, w czasie obu wojen światowych.

Keywords

PL

pijarzy; szkoły; edukacja; wychowanie dzieci

EN

piarists; schools; education; upbringing; children

• Publisher: Stowarzyszenie Archiwistów Kościelnych
• Journal: Archiva Ecclesiastica
• Year: 2023
• Issue: 16
• Pages: 143-163

Dates

published

2023

Contributors

author

Agnieszka Szmerek

Identifiers

Biblioteka Nauki

59413290