Między dyscypliną a badaniami interdyscyplinarnymi: uwagi o metodologicznym statusie kulturoznawstwa

• Authors: Monika Walczak

Title variants

EN

Between Discipline and Interdisciplinarity: Remarks on the Methodological Status of Cultural Studies

• Languages of publication: PL

Abstracts

PL

The paper addresses the methodological status of Polish cultural studies. It consists of two parts: the first is factual and the second theoretical and methodological, reflecting on theses held by culture scholars on their own area with the use of general methodological knowledge. In the first part I give an account of the different names (nomenclature) for cultural studies and of the traditions they refer to. I point out disciplines that are included in cultural studies, giving examples of selected Polish cultural studies centers. In the second part, on the basis of methodology, I explicate the meaning of the methodological categories that culture scholars themselves consider adequate to a description and an explanation (an understanding) of the methodological status of cultural studies (such as notions of “scientific discipline”, “interdisciplinary studies”, “integration”, etc.). I note the incompatibility between the institutional status of cultural studies and their methodological status, and I point out some sources of the incompatibility and its consequences. Indeed, cultural studies were created as an academic discipline in Poland, but from the methodological point of view they are interdisciplinary rather than a separate discipline. The reasons for this can be found in the methodological criteria cultural studies fulfills and fails to fulfill and in the methodological self-consciousness of culture scholars themselves. I note that the emergence of cultural studies is an expression of the unifying tendencies in science. Therefore, the methodological self-knowledge of cultural studies should be developed by realizing how rich in aspects and dimensions the integration of the sciences phenomenon is, and consequently, how many types of interdisciplinary studies there are.

Keywords

PL

kulturoznawstwo; status metodologiczny; status instytucjonalny; dyscyplina naukowa; badania interdyscyplinarne; integracja nauk; kulturoznawstwo; status metodologiczny; status instytucjonalny; dyscyplina naukowa; badania interdyscyplinarne; integracja nauk

EN

cultural studies; methodological status; institutional status; discipline of science; interdisciplinary studies; integration of sciences

• Publisher: Katolicki Uniwersytet Lubelski Jana Pawła II. Towarzystwo Naukowe KUL
• Journal: Roczniki Kulturoznawcze
• Year: 2010
• Volume: 1
• Pages: 7-41

Dates

published

2020-01-02

Contributors

author

Monika Walczak

• The John Paul II Catholic University of Lublin, Faculty of Philosophy

References

• Baldwin E., Longhurst B., McCracken S., Ogborn M., Smith G. (ed.) (2007): Wstęp do kulturoznawstwa, przeł. M. Kaczyński, J. Łoziński, T. Rosiński. Poznań: Zysk i S ka Wydawnictwo.
• Barański J. (2008): Kulturoznawstwo – nowa superdyscyplina nauk o człowieku? W: A. Pankowicz, J. Rokicki, P. Plichta (red.). Tożsamość kulturoznawstwa. Kraków: Wydawnictwo Uniwersytetu Jagiellońskiego s. 35-44.
• Barker Ch. (2005): Studia kulturowe. Teoria i praktyka. Tł. A. Sadza. Kraków: Wydawnictwo Uniwersytetu Jagiellońskiego 2005.
• Bronk A. (1997): Kultura/Kultury. W: Leksykon religii. Warszawa: Verbinum 1997 s. 209-212.
• Bronk A. (2003): Czy pedagogika jest nauką autonomiczną? W: M. Nowak. T. Ożóg, A. Rynio (red.). W trosce o integralne wychowanie. Lublin: Wydawnictwo KUL s. 46-76.
• Bronk A. (2004): Nauki humanistyczne i kultura logiczno-metodologiczna, „Edukacja Humanistyczna” nr 1-2 s. 18-26.
• Bronk A. (2006): Metoda naukowa, „Nauka” 2006 nr 1 s. 47-64.
• Bronk A., Majdański S. (2009): Kłopoty z porządkowaniem nauk: perspektywa naukoznawcza, „Nauka PAN” 1 s. 47-66.
• Kamiński S. (1992): Nauka i metoda. Pojęcie nauki i klasyfikacja nauk. Lublin: Towarzystwo Naukowe KUL.
• Kmita J. (1999): Kulturoznawstwo nie jest socjologią kultury. „Kultura Współczesna” 7 nr 2.
• Kmita J. (2007a): Późny wnuk filozofii. Wprowadzenie do kulturoznawstwa. Poznań.
• Kmita J. (2007b): Późny wnuk filozofii – referat z okazji trzydziestolecia kulturoznawstwa w Poznaniu. W: J. Kmita. Późny wnuk filozofii. Wprowadzenie do kulturoznawstwa, Poznań s. 227-236.
• Kostyrko T. (2006): Filozofia kultury i kulturoznawstwo – kilka uwag w poszukiwaniu ich tożsamości. W: Z. Rosińska, J. Michalik (red.), Co to jest filozofia kultury?, Wrocław: Wydawnictwo Uniwersytetu Wrocławskiego s. 161-166.
• Miernik M.A. (2008): Nadinterpretacje, metafory i obskurantyzm – analiza błędów najczęściej popełnianych w dziedzinie kulturoznawstwa. [w:] A. Pankowicz, J. Rokicki, P. Plichta (red.). Tożsamość kulturoznawstwa, Kraków: Wydawnictwo Uniwersytetu Jagiellońskiego s. 119-124.
• Mikułowski Pomorski J. (2008): Problem paradygmatu kulturowego w badaniach społecznych. W: A. Pankowicz, J. Rokicki, P. Plichta (red.). Tożsamość kulturoznawstwa. Kraków: Wydawnictwo Uniwersytetu Jagiellońskiego s. 13-23.
• Orzechowski E. (2008): Kulturoznawstwo i zarządzanie. W: A. Pankowicz, J. Rokicki, P. Plichta (red.). Tożsamość kulturoznawstwa. Kraków: Wydawnictwo Uniwersytetu Jagiellońskiego s. 101-107.
• Paleczny T. (2008): O nowy paradygmat nauk o kulturze: wokół sporów teoretyczno-metodologicznych. W: A. Pankowicz, J. Rokicki, P. Plichta (red.). Tożsamość kulturoznawstwa. Kraków: Wydawnictwo Uniwersytetu Jagiellońskiego s. 45-59.
• Pankowicz A., Rokicki J., Plichta P. (red.) (2008): Tożsamość kulturoznawstwa. Kraków: Wydawnictwo Uniwersytetu Jagiellońskiego.
• Pankowicz A. (2008): Historyk w przestrzeni badań kulturoznawczych. W: A. Pankowicz, J. Rokicki, P. Plichta (red.). Tożsamość kulturoznawstwa. Kraków: Wydawnictwo Uniwersytetu Jagiellońskiego s. 93-100.
• Pasek Z. (2008): Kulturoznawstwo a religioznawstwo. W poszukiwaniu metody. W: A. Pankowicz, J. Rokicki, P. Plichta (red.). Tożsamość kulturoznawstwa. Kraków: Wydawnictwo Uniwersytetu Jagiellońskiego s. 109-117.
• Pietraszko S. (1992): Studia o kulturze. Wrocław: AVA.
• Porębski A., Solak U. (2008): Świadomość metodologiczna absolwentów kulturoznawstwa międzynarodowego (na podstawie analiz prac dyplomowych z lat 2005-2007). Komunikat z badań. W: A. Pankowicz, J. Rokicki, P. Plichta (red.). Tożsamość kulturoznawstwa, Kraków: Wydawnictwo Uniwersytetu Jagiellońskiego s. 125-131.
• Radomski A. (2008), Kulturoznawstwo jako postnauka. W: A. Pankowicz, J. Rokicki, P. Plichta (red.). Tożsamość kulturoznawstwa. Kraków: Wydawnictwo Uniwersytetu Jagiellońskiego s. 133-143.
• Rickert H. ([1899], 1926): Kulturwissenschaft und Naturwissenschaft. Tübingen.
• Rokicki J. (2008a): Wprowadzenie. W: A. Pankowicz, J. Rokicki, P. Plichta (red.). Tożsamość kulturoznawstwa, Kraków: Wydawnictwo Uniwersytetu Jagiellońskiego s. 7-10.
• Rokicki J. (2008b): Kulturoznawstwo jako wiedza: przedmiot, metody, instytucje. W: A. Pankowicz, J. Rokicki, P. Plichta (red.). Tożsamość kulturoznawstwa. Kraków: Wydawnictwo Uniwersytetu Jagiellońskiego s. 25-44.
• Rosińska Z., Michalik J. (red.) (2006): Co to jest filozofia kultury? Wrocław: Wydawnictwo Uniwersytetu Wrocławskiego.
• Sójka J. (2005): Kulturoznawstwo – od znawstwa do dyscypliny naukowej. „Nauka” nr 4 s. 97-116.
• Sójka J. (2007): Teoria kultury Jerzego Kmity. W: J. Kmita. Późny wnuk filozofii. Wprowadzenie do kulturoznawstwa. Poznań s. 5-8.
• Truchlińska B. (2008): Dwa przełomy – antypozytywistyczny i postmodernistyczny – i co z nich wynika dla kulturoznawstwa. W: A. Pankowicz, J. Rokicki, P. Plichta (red.). Tożsamość kulturoznawstwa. Kraków: Wydawnictwo Uniwersytetu Jagiellońskiego s. 85-91.
• Walczak M. (2006), Racjonalność nauki. Problemy, koncepcje, argumenty. Lublin: TN KUL.