Nazwy drogi we współczesnej polszczyźnie. Analiza leksykalno-semantyczna

• Authors: Katarzyna Smyk
• Languages of publication: PL

Abstracts

PL

The author explicates the semantics of the concept of road in systemic data (etymology, dictionary definitions, semantic derivatives, compounds, collocations, and synonyms) on the basis of contemporary lexicographic data. She divides the analysis into two parts. In the first part, she presents successive constituents of the semantics of the road (156 altogether), in the second she reconstructs the cognitive structure of the linguistic image of the road as an element of space, the structure being presented in the following facets: hypernyms, functions, origin of the road, location, network, hierarchy of roads, parts, appearance, features, the road as the localizer of people (and plants and animals, beings from the sphere of the sacred as well as objects), actions, and emotions.

Keywords

PL

etnolingwistyka; leksykologia; semantyka; struktura kognitywna pojęcia droga

• Publisher: Uniwersytet Komisji Edukacji Narodowej w Krakowie
• Journal: Annales Universitatis Paedagogicae Cracoviensis. Studia Linguistica
• Year: 2014
• Issue: 9

Dates

published

2014-11-18

Contributors

author

Katarzyna Smyk

References

• Adamowski J., 1999, Kategoria przestrzeni w folklorze. Studium etnolingwistyczne, Lublin.
• Adamowski J., 2010, Na drodze życia, czyli o semantyce drogi w przysłowiach polskich, [w:] W świecie nazw. Księga jubileuszowa dedykowana Profesorowi Czesławowi Kosylowi, red. H. Pelcowa, Lublin, s. 31–35.
• Bartmiński J., 1973, O języku folkloru, Wrocław.
• Bartmiński J., 2006, Językowe podstawy obrazu świata, Lublin.
• Chudzik A., 2011, Droga jako metafora językowa, [w:] Droga w języku i kulturze. Analizy antropologiczne, red. J. Adamowski, K. Smyk, Lublin, s. 27–36.
• Cleary Th., 2000, Istota Tao. Wprowadzenie w podstawy taoizmu na podstawie oryginału Tao Te Ching oraz nauk wewnętrznych Chuang-tzu, tłum. S. Musielak, R. Bąk, K. Fordoński, Poznań.
• Czeremski M., Zawiła M., 2012, Podróż jako metaforyczny model religii potocznej. Teoria metafory pojęciowej w badaniach religioznawczych, „Przegląd Religioznawczy”, nr 3 (245), s. 87–105.
• Kazojć J., 2011, Słownik frekwencyjny języka polskiego V.05.2011, [w:] Słowniki, www. slowniki.org.pl/lista-frekwencyjna.pdf (dostęp: 21.10.2013).
• Kowalski P., 2007, Kultura magiczna. Omen, przesąd, znaczenie, Warszawa.
• Krzeszowski T., 1999, Aksjologiczne aspekty semantyki językowej, Toruń.
• Lakoff G., Johnson M., 2010, Metafory w naszym życiu, tłum. T.P. Krzeszowski, Warszawa.
• Lewicki A.M., 1998, Próba profilowania pojęcia „droga” na podstawie idiomatyzmów języka polskiego, [w:] Profilowanie w języku i tekście, red. J. Bartmiński, R. Tokarski, Lublin, s. 277–288.
• Lurker M., 1989, Słownik obrazów i symboli biblijnych, tłum. K. Romaniuk, Poznań.
• Niewskaja L.G., 1980, Siemantika „dorogi” i smieżnych priedstawlenij w pogriebalnoj obrjadie, [w:] Struktura tieksta, red. T.W. Cywjan, Moskwa, s. 228–239.
• Ożóg K., 2011, Metafora życia ludzkiego jako drogi – aspekty językowe i kulturowe, [w:] Droga w języku i kulturze. Analizy antropologiczne, red. J. Adamowski, K. Smyk, Lublin, s. 17–25.
• Smyk K., 2008, Zachowania na drodze i w drodze, czyli tradycyjna etykieta podróżna, [w:] Sztuka życia, zasady dobrego zachowania, etykieta. O zmienności obyczaju w kulturze, red. K. Łeńska-Bąk, M. Sztandara, Opole, s. 213–221.
• Smyk K., 2011, Każda droga dobra, co do ludzi prowadzi. O przenośnych sensach drogi w polskich przysłowiach, „Annales Universitatis Paedagogicae Cracoviensis. Studia Russologica”, t. IV: Europa Słowian w świetle socjo- i etnolingwistyki. Przeszłość – teraźniejszość, red. M. Wojtyła-Świerzowska, E. Książek, Kraków, s. 217–225.
• Smyk K., 2014, Funkcje motywu drogi w polskich pieśniach ludowych, „Literatura Ludowa”, nr 3, s. 3–28.
• Wojtyła-Świerzowska M., 2011, Droga w językach słowiańskich na tle indoeuropejskim, [w:] Droga w języku i kulturze. Analizy antropologiczne, red. J. Adamowski, K. Smyk, Lublin, s. 11–16.
• Zierhoffer K., 1959, „Ścieżka” i jej synonimy w gwarach i historii języka polskiego na tle ogólnosłowiańskim, Wrocław.
• Zierhoffer K., 1963, Słowiańskie nazwy ścieżki nie należące do rdzenia *stьg-, [w:] idem, Studia z historii i geografii słownictwa polskiego i słowiańskiego, Poznań, s. 129–134.