Rozwój zawodowy psychologów w zakresie kompetencji diagnostycznych – wybrane aspekty

• Authors: Anna Słysz
• Languages of publication: PL

Abstracts

PL

W artykule przedstawiono badanie dotyczące związków w zakresie przyjmowania perspektywy w różnych obszarach funkcjonowania psychicznego. Podstawę teoretyczną badania oraz ramę pojęciową wykorzystaną do interpretacji wyników stanowi koncepcja Perspektywicznego Rozumienia Umysłu (Perspectival Understanding of Mind – PUM; Perner, 2000), zgodnie z którą istotą rozwijającej się w 5. roku życia kompetencji, łączącej wiele zadań opanowywanych przez dzieci w tym właśnie czasie, jest zdolność rozumienia i koordynowania różnych perspektyw. Zbadano 120 dzieci w wieku 3;6–5;6 lat. Do badania przyjmowania perspektywy w obszarze poznawczym zastosowano Test Elastycznego Wyboru (Flexible Item Selection Task – FIST; Jacques, Zelazo, 2001), w obszarze afektywnym Test Wiedzy o Emocjach (TWE; Stępień, 2007), a w obszarze społecznym klasyczne testy fałszywych przekonań. Uzyskane wyniki wskazują, że rzeczywiście po skończeniu 4. roku życia dzieci zaczynają radzić sobie z rozwiązywaniem zadań wymagających przyjmowania perspektywy, jednakże wzajemne zależności między przyjmowaniem perspektywy w obszarze poznawczym, społecznym i afektywnym są zróżnicowane, a ponadto zmieniają się w okresie przedszkolnym.

EN

The study on the interrelations of perspective taking ability in different domains is presented. The theoretical background of the study is the theory of Perspectival Understanding of Mind (PUM; Perner, 2000). According to this theory, the core ability that develops in the 5th year of life and that underlies many tasks that children start to accomplish in that time, is an ability to understand and coordinate different perspectives. 120 children aged 3;6–5;6 participated in the study. The measures used to assess the perspective taking ability were as follows: Flexible Item Selection Task (FIST; Jacques and Zelazo, 2001) in the cognitive domain, Test Wiedzy o Emocjach (TWE; The Test of Emotion Knowledge; Stępień, 2007) in the affective domain and the classical false belief tests in the social domain. The results obtained suggest that after the fourth birthday children start to accomplish different tasks that demand perspective taking ability. However, the interrelations of perspective taking in different domains are differentiated, and they change in the preschool period.

Keywords

PL

elastyczność poznawcza; teoria umysłu; zdolność przyjmowania perspektywy

EN

cognitive flexibility perspective-taking ability; theory of mind

• Publisher: Uniwersytet Jagielloński
• Journal: Psychologia Rozwojowa
• Year: 2011
• Volume: 16
• Issue: 4
• Pages: 57–72

Dates

published

2011

online

2011-09-04

Contributors

author

Anna Słysz

Identifiers

DOI

10.4467/20843879PR.11.024.0197