Poetyka – estetyka – metafizyka

• Authors: Renata Gadamska-Serafin

Title variants

EN

Poetics - Aesthetics - Metaphysics

Abstracts

EN

The modern era has developed poetics very different from Plato’s philosophy of objective beauty and generally inconsistent with or at least indifferent to metaphysics (Baumgarten, Kant). Also romanticists, especially those whose theoretical and literary thought followed the German idealism, were often detached from metaphysical ground (in its proper sense). The natural consequence of choosing this particular way of thinking in the modern paradigm in the 20th century has been the postmodern polyphony in literary theory. A separate and a very mature attitude regarding the form of poetics and its theoretical considerations has been adopted by the author of "Rzecz o wolności słowa" ("About the Freedom of the Word"), who referred to the metaphysical category of "mimesis" (closely linked to his concept of man – "imago Dei") and returned to the concept of objective beauty ("Promethidion"), thus radically overcoming the weakness of modern poetics.

PL

Nowożytność stworzyła poetykę oderwaną od Platońskiej filozofii piękna obiektywnego i na ogół rozmijającą się z metafizyką lub przynajmniej wobec niej indyferentną (Baumgarten, Kant). Także romantycy, zwłaszcza podążający w refleksji teoretycznoliterackiej za niemiecką filozofią idealistyczną, byli często oderwani od gruntu metafizycznego (we właściwym tego słowa znaczeniu). Naturalną konsekwencją wyboru takiego kierunku myślenia w paradygmacie nowożytnym stała się w XX wieku postmodernistyczna polifonia w teorii literatury. Odrębne i bardzo dojrzałe stanowisko w kwestii kształtu poetyki i warunkujących ją rozważań teoretycznych zajął autor Rzeczy o wolności słowa, który poprzez przywiązanie do metafizycznej kategorii mimesis (ściśle powiązanej u niego z wizją człowieka – imago Dei) oraz powrót do idei piękna obiektywnego (Promethidion), radykalnie przezwyciężał słabość poetyk nowożytnych.

Keywords

EN

Metaphysics; Aesthetics; poetics

PL

poetyka; estetyka; metafizyka; Norwid Cyprian; romantyzm; naśladowanie; kreacja; piękno; prawda

• Publisher: Uniwersytet Rzeszowski. Wydawnictwo Uniwersytetu Rzeszowskiego
• Journal: Tematy i Konteksty
• Year: 2013
• Volume: 8
• Issue: 3
• Pages: 135-163

Dates

published

2013

Contributors

author

Renata Gadamska-Serafin

• Państwowa Wyższa Szkoła Zawodowa im. Jana Grodka w Sanoku

Identifiers

Biblioteka Nauki

27311221