Konserwacja ludowych skrzyń polichromowanych ze zbiorów Muzeum w Raciborzu w latach 1997–2015

• Authors: Julita Ćwikła

Title variants

EN

Restoration of Folk Polychrome Chests from the Collection of the Museum in Racibórz in 1997–2015

Abstracts

PL

W latach 1997–2015 Muzeum w Raciborzu przekazało do konserwacji dziewięć skrzyń ludowych. Skrzynie pochodziły z XIX wieku z terenu powiatu raciborskiego i głubczyckiego. Konserwację przeprowadzili Jan Gałaszek z Pszczyny oraz Tadeusz Kalfas z Węgierskiej Górki. Najwięcej zabiegów poświęconych było naprawom części drewnianych, dezynsekcji drewna, jego impregnacji oraz naprawie lub rekonstrukcji zniszczonych elementów skrzyni. Polichromie o ornamentyce roślinnej wykonywane były w technice olejnej bezpośrednio na drewnie lub na warstwie zaprawy kredowo-klejowej. W skrzyniach raciborskich stylizowane kwiaty malowane były w kilku polach zdobniczych na przedniej ścianie, na wieku i na bocznych ściankach. Do najciekawszych odkryć doszło podczas renowacji skrzyni nr MR/E 303, w której odsłonięto polichromię pierwotną i datę 1861 oraz imię i nazwisko właściciela Johane Ruintwur [?]. Ciekawa była także konserwacja skrzyni nr MR/E 1774, przerobionej na wzór miejskich komód. Podczas prac konserwatorskich odkryto polichromię potwierdzającą jej pierwotny wygląd.

EN

In the years 1997–2015 the Museum in Racibórz contributed to the maintenance and restoration of nine folk chests. The chests originate from the nineteenth century and come from the districts of Racibórz and Głubczyce. The restoration works were conducted by Jan Gałaszek from Pszczyna and Tadeusz Kalfas from Węgierska Górka. Most restoration treatments were dedicated to repair wooden parts of the chests, disinfection of wood, impregnation and repair or reconstruction of destroyed elements of the chests. Polychrome plant ornaments decorating the chests were painted using oil paints applied directly on the wood or on a layer of chalk-adhesive primer. On the chests from Racibórz, stylized flower decorations were painted in several ornamental fields: on the front wall, on the lid, and on the side walls. However, the most interesting discoveries occurred during the renovation of the chest no. MR/E 303, which unveiled the original polychromy, the date: 1861 and the name of the owner: Johane Ruintwur [?]. Furthermore, the restoration works conducted on the chest no. MR/E 1774, which was converted to a traditional urban chest of drawers, was also an interesting process. Its restoration led to discovery of polychrome confirming the chest’s original appearance.

Keywords

EN

wooden chests; folk chests; polychrome; restoration; Museum in Raciborz

PL

drewniane skrzynie; ludowe skrzynie; polichromowane; konserwacja; Muzeum w Raciborzu

• Publisher: Muzeum "Górnośląski Park Etnograficzny w Chorzowie"
• Journal: Rocznik Muzeum "Górnośląski Park Etnograficzny w Chorzowie"
• Year: 2016
• Volume: 4
• Issue: 4
• Pages: 211-224

Dates

published

2016

Contributors

author

Julita Ćwikła

• Muzeum w Raciborzu

References

• Białas I., Wnętrze mieszkalne. Meble. Sprzęty,[w:] Dziedzictwo kulturowe ludności rodzimej w granicach województwa śląskiego, red. B. Bazielich, Wrocław-Katowice 2009, s. 91-100.
• Dubiel L., Ludowe skrzynie malowane na Górnym Śląsku, [w]: Prace i Materiały Etnograficzne, t. XIII, Wrocław 1963, s. 171-241.
• Dubiel L., Wnętrze mieszkalne domu chłopskiego na Górnym Śląsku w XIX i XX wieku. Studia i materiały, Bytom 1967.
• Lipiarz Z., Budownictwo drewniane powiatu raciborskiego,[w:] Biblioteka „Strzechy” nr 4, Racibórz 1963, s. 3-13.
• Lipiarz Z., Plastyka ludowa regionu raciborskiego. Katalog wystawy, Racibórz 1971.
• Nizińska I., Zambrzycka-Kunachowicz A., Rzemiosło, [w:] Stare i Nowe Siołkowice, cz. 1, Wrocław 1963.
• Reinfuss R., Meblarstwo ludowe w Polsce, Wrocław 1977.
• Reinfuss R., Ludowe skrzynie malowane, Warszawa 1954.
• Reinfuss R., Świderski J, Sztuka ludowa w Polsce, Kraków 1960.
• Różycka K., Malowane meble, [w:] Sztuka drewna. Meblarstwo i snycerstwo ludowe na Dolnym Śląsku, Wrocław 2005.
• Tylkowa D., Wyposażenie mieszkań, [w:] Etnografia Polski. Przemiany kultury ludowej, t.1, Wrocław 1976.

Identifiers

Biblioteka Nauki

2057015