Czy suweren prowadzi politykę? Przywództwo państwowe wobec suwerenności

• Authors: Adam Danek

Title variants

EN

DOES SOVEREIGN MAKE POLICY? STATECRAFT AND SOVEREIGNTY

• Languages of publication: PL

Abstracts

PL

Cel naukowy: Celem poniższego artykułu jest zbadanie rozbieżności pomiędzy pojęciami suwerenności i suwerena w nowoczesnym państwie, uwidocznionych przez zagadnienie przywództwa państwowego. Problem i metody badawcze: Wynikającym z powyższego problemem badawczym jest ustalenie, kto w istocie rozstrzyga o polityce państwa. Problem badawczy dotyczy więc sfery prowadzenia polityki jako praktycznej realizacji nakazów racji stanu. Autor posługuje się metodą opisowo-analityczną, dokonując krytycznego przeglądu porównawczego ujęć i ustaleń pojawiających się w dotychczasowej literaturze przedmiotu. Proces wywodu: Na początku autor definiuje prowadzenie polityki i odsłania jego związek z pojęciami suwerenności i racji stanu. W dalszej kolejności identyfikuje podmioty, które decydują o prowadzeniu polityki. Podkreśla kluczową rolę „ośrodka dyspozycji politycznej” – wąskiego zespołu przywódców uplasowanych w czołowych instytucjach państwowych. Następnie rozważa warunki skutecznego planowania i prowadzenia polityki. Wskazuje na sprzeczność między decyzyjną rolą „ośrodka dyspozycji politycznej” a oficjalnym statusem konstytucyjnego suwerena. Na koniec ukazuje fikcyjny charakter ludu jako suwerena. Wyniki analizy naukowej: W wyniku przeprowadzonej analizy autor dochodzi do wniosku, iż tradycyjnie pojmowany suweren nie jest ani źródłem, ani realizatorem suwerenności państwowej, ponieważ nie jest podmiotem zdolnym do prowadzenia polityki . Wnioski, innowacje, rekomendacje: W zakończeniu autor postuluje redefinicję tradycyjnego pojęcia suwerena w oparciu o propozycję teoretyczną autorstwa Carla Schmitta bądź zarzucenie tego pojęcia i wprowadzenie nowej kategorii określającej podmiot wykonujący suwerenność państwa na użytek terminologii nauk politycznych.

EN

RESEARCH OBJECTIVE: The aim of the article below is an examination of the discrepancy between notions of sovereignty and a sovereign in a modern state, revealed by the question of statecraft (state leadership). THE RESEARCH PROBLEM AND METHODS: The consequent research problem is to determine who indeed decides on state policy. The research problem refers to the sphere of policy making as a practical implementation of the reason of a state’s imperatives. The author uses the descriptive and analyticalmethods, carrying out a critical comparative overview of theories and research findings presented in the current source literature. THE PROCESS OF ARGUMENTATION: At the beginning the authordefines policy making and exposes its relation to the notions of sovereignty and ration of state. In the next step he identifies actors who decide on policy making. He underlines the key role of a “political disposition core” – a small group of leaders placed at the head of public institutions. He then considers the conditionsof effective planning and making of policy. He indicates the inconsistency between the decisive role of a “political disposition core” and official status of a constitutional sovereign. He finally shows the fictitious character of a people as a sovereign. RESEARCH RESULTS: The author concludes that a traditionally comprehended sovereign is neither the source nor an implementer of state sovereignty because it is not a subject capable of policy making. CONCLUSIONS, INNOVATION AND RECOMMENDATIONS:The author finally recommends either a redefinition of the traditional notion of the sovereign, based on a theoretical proposition given by Carl Schmitt, or else its renunciation and invention of a new category, designating a subject which implements state sovereignty, to be used in the vocabulary of political science.

Keywords

PL

suwerenność; suweren; prowadzenie polityki; państwo; przywództwo państwowe; suwerenność; suweren; prowadzenie polityki; państwo; przywództwo państwowe

EN

sovereignty; sovereign; policy making; state; statecraft

• Publisher: Akademia Ignatianum w Krakowie
• Journal: Horyzonty Polityki
• Year: 2016
• Volume: 7
• Issue: 18
• Pages: 107-123

Dates

published

2016-11-18

Contributors

author

Adam Danek

References

• Bocheński, A. (2000). Ustrój a racja stanu. W: A. Kosicka-Pajewska (red.), Adolf Bocheński o ustroju i racji stanu Rzeczypospolitej. Warszawa: Wydawnictwo Sejmowe, 31-96.
• Borkowski, T. (2013). Rozwój społeczny a racja stanu. W: A. Krzynówek-Arndt (red.), Kryterium etyczne w koncepcji racji stanu. Kraków: Akademia Ignatianum – Wydawnictwo WAM, 179-202.
• Canovan, M. (2008). Lud. Warszawa: Wydawnictwo Sic!
• Cybichowski, Z. (1933). Polskie prawo państwowe na tle uwag z dziedziny nauki o państwie i porównawczego prawa państwowego, t. 1. Warszawa: Wydawnictwo Seminarium Prawa Publicznego Uniwersytetu Warszawskiego.
• Danek, A. (2015a). Racja stanu jako suwerenność państwa in actu. Przegląd Geopolityczny, 13, 7-16.
• Danek, A. (2015b). Tradycyjne rozumienie suwerenności państwowej i jego krytyka. Horyzonty Polityki, 14, 111-136.
• Gafencu, G. (1984). Ostatnie dni Europy. Podróż dyplomatyczna w 1939 roku. Warszawa: Instytut Wydawniczy Pax.
• Galbraith, J.K. (1979). Ekonomia a cele społeczne. Warszawa: Państwowe Wydawnictwo Naukowe.
• Groszyk, H. (1989). Z problematyki pojęcia i funkcji racji stanu. W: E. Olszewski (red.), Racja stanu. Historia, teoria, współczesność. Lublin: UMCS – Międzyuczelniany Instytut Nauk Politycznych, 9-14.
• Habermas, J. (2005). Suwerenność ludu jako procedura. W: J. Habermas (red.), Faktyczność i obowiązywanie. Teoria dyskursu wobec zagadnień prawa i demokratycznego państwa prawnego Warszawa: Wydawnictwo Naukowe Scholar, 521-547.
• Jaworski, W.L. (red.). (1921). Prawa Państwa Polskiego. Kraków: Drukarnia Narodowa.
• Kamiński, A. (2003). Suwerenność państwa polskiego w nowym układzie europejskim. Sprawy Międzynarodowe, 4, 5-36.
• Łastawski, K. (2009). Polska racja stanu po wstąpieniu do Unii Europejskiej. Warszawa: Wydawnictwa Akademickie i Profesjonalne.
• Łubieński, M. (2012). Refleksje i reminiscencje. Warszawa: Wydawnictwo Sejmowe.
• Maj, C. (1989). Teoretyczne aspekty racji stanu. W: E. Olszewski (red.), Racja stanu. Historia, teoria, współczesność. Lublin: UMCS – Międzyuczelniany Instytut Nauk Politycznych, 25-38.
• Majchrowski, J. (1985). Silni – zwarci – gotowi. Myśl polityczna Obozu Zjednoczenia Narodowego. Warszawa: PWN.
• Mosca, G. (1939). Historia doktryn politycznych od starożytności do naszych czasów. Warszawa: Trzaska, Evert i Michalski S.A.
• Myrdal, G. (1975). Przeciw nędzy na świecie. Zarys światowego programu walki z nędzą. Warszawa: Państwowy Instytut Wydawniczy.
• Noworyta, E. (2010). Różne oblicza polskiej racji stanu. Łódź – Warszawa: Społeczna Wyższa Szkoła Przedsiębiorczości i Zarządzania.
• Rzegocki, A. (2008). Racja stanu a polska tradycja myślenia o polityce, Kraków: Ośrodek Myśli Politycznej.
• Sadowski, E. (2009). Racja stanu w polityce zagranicznej państwa. W: R. Zięba (red.), Wstęp do teorii polityki zagranicznej państwa. Toruń: Wydawnictwo Adam Marszałek, 137-144.
• Sartori, G. (2007). Homo videns. Telewizja i postmyślenie. Warszawa: Wydawnictwo Uniwersytetu Warszawskiego.
• Schmitt, C. (2008). Lewiatan w teorii państwa Thomasa Hobbesa. Sens i niepowodzenie politycznego symbolu. Warszawa: Prószyński i S-ka.
• Stemplowski, R. (2013). O prowadzeniu i analizowaniu polityki państwa. Wrocław: Oficyna Wydawnicza Atut – Wrocławskie Wydawnictwo Oświatowe.
• Suworow, W. (1992). Lodołamacz. Warszawa: Editions Spotkania.
• Szczerski, K. (2008). Tragedia władzy w Polsce. Arcana, 3-4 (81-82), 51-57.
• Tyranowski, J. (1990). Integralność terytorialna, nienaruszalność granic i samostanowienie w prawie międzynarodowym. Warszawa – Poznań: PWN.
• Weber, M. (1998). Polityka jako zawód i powołanie. Kraków: Społeczny Instytut Wydawniczy Znak – Fundacja im. Stefana Batorego.
• Wielomski, A. (2010). Racja stanu a kontekst cywilizacyjno-polityczny. W: S. Hatłas (red.), Polska racja stanu. Warszawa: Collegium Civitas Press, 83-86.