Autorka i tłumaczka: dwie pełnoprawne postacie? O przekładzie feministycznym w Kanadzie na przykładzie Lettres d’une autre Lise Gauvin i „przekładu w rodzaju żeńskim” Susanne de Lotbinière-Harwood

• Authors: Joanna Warmuzińska-Rogóż

Title variants

EN

Author and Translator: Two Full-Fledged Characters? On the Feminist Translation in Canada Based on the Example of Lettres d’une autre by Lise Gauvin and “Feminine Translation” by Susanne de Lotbinière-Harwood

FR

Auteure et traductrice: deux personnes de meme rang? Sur la traduction feministe au Canada a l’exemple de Lettres d’une autre de Lise Gauvin et de la « traduction au feminin »de Susanne de Lotbiniere-Harwood

• Languages of publication: PL

Abstracts

PL

Wśród wielu zjawisk związanych z przekładem charakterys¬tycznych dla Kanady znajduje się „przekład w rodzaju żeńskim”, czyli akt ponownego tworzenia. Jedną z jego reprezentantek jest Susanne de Lotbiniere-Harwood, tłumaczka tekstów quebeckich feministek, w tym Lise Gauvin, której tekst zatytułowany Lettres dune autre (1984) przełożyła na język angielski w 1989 roku (Letters from an Other). Swoim przekładem tłumaczka wywołała kontrowersje, zbyt wiele — zdaniem krytyków — wy¬jaśniając czytelnikowi, umieszczając za dużo przypisów oraz feminizując tekst bardziej niż oryginał. Działalność przekładowa S. de Lotbiniere-Harwood udowadnia, w jaki sposób, poprzez wykorzystanie przez tłumacza twórczego podejścia do tłumaczenia, sam akt przekładu staje się widoczny, a feminizacja tekstu docelowego tworzy przestrzeń dla kobiecej ekspresji także w realnym świecie.

FR

RESUME | Parmi un grand nombre de phenomenes lies a la traduction, caracteris- tiques pour le Canada, on peut detecter « la traduction au feminin » ou l’acte de re-crea- tion. Susanne de Lotbiniere-Harwood, la traductrice des textes de feministes quebecoises, y compris ceux de Lise Gauvin, dont le roman/essai intitule Lettres dune autre (1984) elle a traduit vers l’anglais en 1989 (Letters from an Other) en est une des plus eminentes repre- sentantes. Sa traduction a suscite de vives polemiques, car — selone les critiques — la tra¬ductrice a trop explique au lecteur, a utilise un nombre excessif de notes et a trop feminise le texte par rapport a l’original. L’activite traduisante de Susanne de Lotbiniere-Harwood demontre comment une approche creative a la traduction la rend plus visible et de quelle maniere la feminisation du texte d’arrivee cree un espace propice a une expression femi- nine dans un monde reel.

EN

Among many translation activities characteristic for Canada, a “feminine translation”, meaning an act of re-creation, is particularly worth mentioning. One of its representatives is Susanne de Lotbinière-Harwood, a translator of the texts of Quebec feminists, including Lise Gauvin’s Lettres d’une autre (1984) translated into English in 1989 (Letters from an Other). De Lotbinière-Harwood’s translation caused controversy, as - according to the critics - she explained to much to a reader, inserted too many footnotes and feminized the text more than the original. The translation activity of de Lotbnière-Harwood proves how, by using the creative approach to translation, the act of translation itself becomes visible, and the feminization of the target text creates a space for female expression also in a real world.

Keywords

PL

| przekład feministyczny, Kanada, Quebec, Lise Gauvin

EN

feminist translation; Canada; Quebec; re-creation; Lise Gauvin

FR

traduction feministe; Canada; Quebec; reecriture; Lise Gauvin

• Publisher: Wydawnictwo Uniwersytetu Śląskiego
• Journal: Przekłady Literatur Słowiańskich
• Year: 2018
• Volume: 9
• Issue: 1
• Pages: 147-160

Dates

published

2018

Contributors

author

Joanna Warmuzińska-Rogóż

References

• Cordoba Serrano M.S., 2013: Le Quebec traduit en Espagne. Analyse sociolo- gique de lexportation dune cultureperipherique. Ottawa, Presses d’Universite d’Ottawa.
• Delisle J., 1993: Traducteurs medievaux, traductrices feministes: une meme ethiąue de la traduction. TTR, vol. 6, no. 1, s. 203—230.
• Flotow L. von, 1991: Feminist Translation: Contexts, Practices and Theories. TTR, vol. 4, no. 2, s. 69—84.
• Flotow L. von, 1997: Translation and Gender: Translating in the ‘Era of Feminism. Manchester, St. Jerome Publishing.
• Gauvin L., 1993: Letters from an Other. S. de Lotbiniere-Harwood, transl. Toronto, Three O’Clock Press.
• Gauvin L., 1994: Lettres dune autre. Montreal, L’Hexagone.
• Gauvin L., 2004: LHospitalite dans le langage ou la bi-langue de Khatibi. W: L. Gauvin, P. L’Herault, A. Montandon, eds.: Le dire de khospitalite. Cler- mont-Ferrand, Presses Universitaires Blaise Pascal.
• Godard B., 1980: Translators Preface. W: N. Brossard: Lovhers. Montreal, Gu- ernica.
• Godard B., 1990: Theorizing Feminist Discourse/Translation. W: S. Bassnett, A. Lefevere, eds.: Translation, History, Culture. London—New York, Pinter Publishers.
• Homel D., 1990: Lise Gauvin astutely explains Quebec to Outsiders. „The Gazette”, 21.04.
• Homel D., Simon S., eds., 1998: MappingLiterature. The Art and Politics of Trans- lation. Montreal, Vehicule.
• http://oreilletendue.com/2013/04/09/du-mou-dans-la-definition/ [dostęp: 10.11.2017].
• James K., 2011: ‘Speaking in the Feminine’: Considerations for Gender-Sens- itive Translation. Dostępne w Internecie: http://translationjournal.net/ journal/56feminine.htm [dostęp: 12.11.2017].
• Lotbiniere-Harwood S. de, 1991: Re-belle et infidele / The Body Bilingual La traduction comme pratiąue de reecriture au feminin. Montreal, Les Editions du Remue-menage.
• Lotbiniere-Harwood S. de, 1993: About the her in the other. W: L. Gauvin: Letters from an Other. S. de Lotbiniere-Harwood, transl. Toronto, Womens Press.
• Mezei K., 1989: Traverse/ Traversee. „Tessera”, nr 6, printemps, s. 9—12.
• Simon S., 1994: Le trafie des langues. Traduction et culture dans la litterature ąuebecoise. Montreal, Boreal.
• Simon S., 2005: Interferences creatrices: poetiąues du transculturel. „Revista Me- xicana de Estudios Canadienses (nueva epoca)”, no. 010, s. 211—219.
• Warmuzińska-Rogóż J., 2018: Od przekładu do twórczości, czyli o ąuebeckich feministkach, anglokanadyjskich tłumaczkach i przekładowym continuum. „Między Oryginałem a Przekładem”, t. 24, nr 40, s. 65—77.

Identifiers

ISSN

1899-9417