Komendant Franciszek Jaskulski „Zagończyk"

• Authors: Renata Jabłkowska

Title variants

EN

Commander Franciszek Jaskulski “Zagończyk”

Abstracts

EN

Tadeusz Kościuszko for Poles and Americans he is a symbol of strive for sovereignty and independence. He was hero for these nations. When Polish-Lithuanian Commonwealth was falling, he stood against Russian’s agression. History repeated in XX century when the Bolsheviks, seeking to spread communism in Europe, provoked a war. Unfortunately, according to decissions were made on Yalta Conference in Februrary 1945 during The Second World War. The only chance to be independent was guerilla warfare. The struggle was taken by Cursed Soldiers. At that time they were enemies of homeland, now they are hero. One of these who struggled with communist authority was Franciszek Jaskulski “Zagończyk”. He was author’s grandfather. “Zagończyk” was sentenced to death beacuse of his fight for motherland’s independence. His grave hasn’t been found to the present day.

PL

Tadeusz Kościuszko, symbol dążeń do suwerenności i niepodległości państwa, był bohaterem dwóch narodów – Polaków i Amerykanów. W momencie upadku państwa polskiego, pod koniec XVIII wieku, musiał stawić czoła rosyjskiej agresji. Historia powtórzyła się w wieku XX, gdy bolszewicy, dążąc do zalania Europy komunizmem, wywołali wojnę z Polską. Wówczas nasze wojsko zdołało odeprzeć rosyjskie natarcie. Niestety, wobec postanowień konferencji w Jałcie w lutym 1945 roku, jeszcze w trakcie trwającej II wojny światowej, byliśmy bezsilni. Pozostała tylko walka w podziemiu, którą podjęli Żołnierze Wyklęci. W tamtym czasie byli wrogami ojczyzny, obecnie są bohaterami narodowymi. Jednym z żołnierzy walczących z komunistyczną władzą był Franciszek Jaskulski „Zagończyk”, dziadek autorki artykułu. Za walkę o wolność państwa poniósł najwyższą cenę – został skazany na śmierć. Do dzisiaj nie odnaleziono miejsca pochówku „Zagończyka”.

Keywords

EN

Franciszek Jaskulski „Zagończyk”; Cursed Soldiers; Guerilla warfare; Freedom and Independence; Kielce; Radom

PL

Franciszek Jaskulski „Zagończyk”; Żołnierze Wyklęci; Wolność i Niezawisłość; wojna partyzancka; Kielce; Radom

• Publisher: Centralna Biblioteka Wojskowa im Marszałka Józefa Piłsudskiego
• Journal: Studia i Materiały Centralnej Biblioteki Wojskowej
• Year: 2021
• Issue: 1(15)
• Pages: 123-139

Dates

published

2021

Contributors

author

Renata Jabłkowska

References

• Uchwała Sejmu Rzeczypospolitej Polskiej z dnia 14 marca 2001 r. w sprawie hołdu poległym, pomordowanym i prześladowanym członkom organizacji „Wolność i Niezawisłość”, Monitor Polski 2001 r. Nr 10, poz. 157.
• Caban I., Oddziały partyzanckie AK 15 PP „Wilków”, Lublin 1994;
• Caban I., Mańkowski Z., Związek Walki Zbrojnej i Armia Krajowa w okręgu lubelskim 1939-1944, t. 2, Lublin;
• Gmitruk J., Skoczek T., Insurekcja Kościuszkowska i jej Naczelnik w legendzie, historiografii i sztuce, Warszawa 2017;
• Kieniewicz S., Zahorski A., Zajewski W., Trzy powstania narodowe: kościuszkowskie, listopadowe, styczniowe, Warszawa 2006;
• Robak Z., Franciszek Jaskulski „Zagończyk” 1913-1947, Zduny 1998;
• Śmietanka-Kruszelnicki R., Komendant „Zagończyk”. Z dziejów zbrojnego podziemia komunistycznego, Warszawa 2000.
• Fundacja Niezłomni im. Zygmunta Szendzielarza „Łupaszki”, http://www.fundacjaniezlomni.pl/fundacja.html [27.03.2021];
• Historia inicjatywy i legislacji ustawy, https://pl.wikipedia.org/wiki/Narodowy_Dzień_Żołnierzy_Wyklętych [dostęp: 26.03.2021];
• J. Ślaski, Żołnierze wyklęci, https://www.znak.com.pl/kartoteka,ksiazka,11481,Zolnierze--wykleci [dostęp: 26.03.2021];
• Konkurs historyczny Patria Nostra, https://konkurs-patrianostra.pl/o-konkursie#best_work [dostęp: 21.04.2021];
• Krzyż dla „Zagończyka”, http://www.mojradom.pl/krzyz-dla-zagonczyka/ [dostęp: 26.03.2021];
• M. Sztaba, Jan Paweł II o wolności jako darze i zadaniu w życiu społecznym, https://www.niedziela.pl/artykul/8200/Jan-Pawel-II-o-wolnosci-jako-darze-i [dostęp: 26.03.2021].

Identifiers

Biblioteka Nauki

2028399