Honor albo trzy pojedynki w "Lalce". Lekcja języka polskiego jako wycieczka antropologiczna

• Authors: Janusz Waligóra
• Languages of publication: PL

Abstracts

PL

W artykule poruszony został problem honoru jako wartości regulującej zachowania społeczno-kulturowe i podlegającej przemianom historycznym na przestrzeni dziejów. Co za tym idzie – analizie poddano zmienny zespół okoliczności, w których posługiwanie się pojęciem honoru wywołuje różnorodne konsekwencje społeczne i psychologiczne. Punktem wyjścia uczynione zostały trzy „sytuacje pojedynkowe” w Lalce, które tylko w jednym przypadku – zdarzenie na wyścigach między Wokulskiem a baronem Krzeszowskim – doprowadziły do autentycznej konfrontacji. Z tej perspektywy ukazano funkcjonowanie wzorca kulturowego w momencie dokonującej się w drugiej połowie XIX w. i celnie uchwyconej przez Prusa zmiany kulturowego paradygmatu. Przejście od „moralności feudalnej” do „moralności mieszczańskiej” wzbogacone zostało szeroką refleksją historyczną, kulturową i antropologiczną. Szerokość i specyfika ujęcia wiążę się z prezentowaną strategią edukacyjną – lekcja języka polskiego to próba poznania człowieka w maksymalnie bogatych przejawach jego istnienia, w aspekcie lokalnym i uniwersalnym, za pomocą bezpośredniego doświadczenia (teraźniejszość) oraz rozmaitych znaków kulturowych (tradycja).

Keywords

PL

antropologia; literaturoznawstwo; dydaktyka

• Publisher: Uniwersytet Komisji Edukacji Narodowej w Krakowie
• Journal: Annales Universitatis Paedagogicae Cracoviensis. Studia ad Didacticam Litterarum Polonarum et Linguae Polonae Pertinentia
• Year: 2013
• Volume: 4
• Issue: 140
• Pages: 187-207

Dates

published

2015-03-18

Contributors

author

Janusz Waligóra