Prężność i styl przywiązania do Boga a duchowy dobrostan u księży katolickich

• Authors: Marta Siemienik

Title variants

EN

Resilience and style of attachment to God and the spiritual well-being of catholic priest

Abstracts

EN

The article describes the psychosocial characteristics of Catholic priests and the factors relevant to their social functioning. The theoretical basis of the construct of resilience and the development of attachment behaviors were also presented, which in turn made it possible to focus on presenting the characteristics of patterns of attachment to God. A distinction was also made between spirituality and religiosity, which allowed to characterize the construct of spiritual well-being.

PL

W artykule opisano charakterystykę psychospołeczną księży katolickich oraz czynników mających znaczenie dla ich funkcjonowania społecznego. Przedstawiono również podstawy teoretyczne konstruktu prężności oraz rozwój zachowań przywiązaniowych, co w konsekwencji umożliwiło skoncentrowanie się na zaprezentowaniu charakterystyki wzorców przywiązania do Boga. Dokonano również rozróżnienia między duchowością a religijnością, co pozwoliło scharakteryzować konstrukt dotyczący duchowego dobrostanu.

Keywords

PL

prężność; styl przywiązania do Boga; duchowy dobrostan; księża katoliccy

EN

resilience; style of attachment to God; spiritual well-being; Catholic priests

• Publisher: Wyższa Szkoła Gospodarki w Bydgoszczy. Wydawnictwo Uczelniane
• Journal: Zeszyty Naukowe Wyższej Szkoły Gospodarki, seria Edukacja - Rodzina - Społeczeństwo
• Year: 2023
• Issue: 8
• Pages: 267-302

Dates

published

2023

Contributors

author

Marta Siemienik

• Wyższa Szkoła Gospodarki w Bydgoszczy

References

• Adamczyk M., Style przywiązania a psychospołeczne funkcjonowanie młodzieży w oparciu o studia przypadków, „Psychiatria” 2016, nr 178 (3).
• Augustyn E., Ksiądz: pracownik kultury, „Zarządzanie w Kulturze” 2000, nr 2.
• Baniak J., Czynniki kryzysu tożsamości kapłańskiej wśród księży rzymskokatolickich w Polsce. Studium socjologiczne. Teologia Praktyczna, wyd. UMK, Toruń 2007
• Baniak J., Obowiązkowa bezżenność i czystość seksualna księży rzymskokatolickich w wyobrażeniach i ocenach młodzieży gimnazjalnej, wyd. Colloquium, Gdynia 2019
• Block J., Kremen A.M., IQ and ego-resiliency: Conceptual and empirical connections and separateness, “Journal of Personality and Social Psychology” 1996, nr 70.
• Boczkowska M., Pojęcie resilience w ujęciu tradycyjnym i współczesnym, „Lubelski Rocznik Pedagogiczny” 2019.
• Cabak J., #PolishKsiądz – Instagram miejscem ewangelizacji, „Przegląd Religioznawczy” 2000, nr 1 (275).
• Frey B.B., Daaleman T.P., Peyton V., Measuring a dimension of spirituality for health research: Validity of the Spirituality Index of Well-Being, “Research on Aging” 2005, nr 27.
• Falewicz A., Prężność osobowości i jej rola w procesach radzenia sobie ze stresem, „Studia Koszalińsko-Kołobrzeskie” 2016, nr 23.
• Heszen-Niejodek, I., Gruszczyńska, E., Wymiar duchowy człowieka, jego znaczenie w psychologii zdrowia i jego pomiar, „Przegląd Psychologiczny” 2004, nr 47 (1).
• Heszen I., Sęk H., Psychologia zdrowia, wyd. PWN, Warszawa 2007
• Hood R.W. (red.), Handbook of religious experience: Theory and practice, wyd. Religious Education Press, Birmingham 1995.
• Izdebski, P., Suprymowicz, M., Rozwój pourazowy a prężność, „Rocznik Naukowy. Transdyscyplinarne Studia o Kulturze (i) Edukacji” 2010.
• Jarosz, M., Pojęcie duchowości w psychologii, wyd. KUL, Lublin 2010.
• Juczyński Z., Ogińska Bulik N., (red.), Zasoby osobiste i społeczne sprzyjające zdrowiu jednostki, wyd. UŁ, Łódź 2003.
• Kapała M., Duchowość jako niedoceniany aspekt psyche. Propozycja nowego ujęcia duchowości w psychologii – kategoria wrażliwości duchowej, wyd. Uniwersytet Wrocławski, Wrocław 2017.
• Klima E., Struktury kościoła rzymskokatolickiego w Polsce, „Acta Universitatis Lodziensis, Folia Geographica Socio-Oeconomica” 2011.
• Krok D., Religijność a duchowość – różnice i podobieństwa z perspektywy psychologii religii, [w] „Polskie Forum Psychologiczne”, wyd. UKW, Bydgoszcz 2009.
• Liberska H., Suwalska D., Styl przywiązania a relacje partnerskie we wczesnej dorosłości, „Psychologia Rozwojowa” 2011, nr 16 (1).
• Lubiewska K. (red.), Przywiązanie: związki intymne, osobowość oraz problematyka kliniczno-terapeutyczna, wyd. UKW, Bydgoszcz 2018.
• Łoś Z., Dyskusyjnie o klasyfikacji i pomiarze wzorców przywiązania, „Psychologia Rozwoju” 2010m nr 15 (2).
• Mateusiak J., W poszukiwaniu psychologicznych przejawów duchowości, „Przegląd Psychologiczny” 2004, nr 47 (1).
• Matys W., Barczuk R.P., Kwestionariusz Więzi z Bogiem. Psychologiczny pomiar religijności, wyd. KUL, Lublin 2006.
• Mariański J., Katolicyzm polski w procesie przemian. Władz sądzenia, wyd. Uniwersytet Łódzki, Łódź 2015.
• Mariański J., Autorytet społeczny Kościoła katolickiego w Polsce w procesie przemian, „Studia Paedagogica Ignatiana”, wyd. WAM, Kraków 2018.
• Moberg D.O., Spiritual well-being: background and issues. “Review of Religious Research” 1984, nr 25 (4).
• Ogińska-Bulik N., Juczyński Z., Prężność u dzieci i młodzieży: charakterystyka i pomiar – polska skala SPP–18, Polskie Forum Psychologiczne, wyd. UKW, Bydgoszcz 2011.
• Ogińska-Bulik N., Zadworna M., Rola prężności psychicznej w radzeniu sobie ze stresem związanym z egzaminem maturalnym, Przegląd Badań Edukacyjnych, nr 2 (19), wyd. UMK, Toruń 2015.
• Ostaszewski K., Zachowania ryzykowne młodzieży w perspektywie mechanizmów resilience, wyd. Instytut Psychiatrii i Neurologii, Warszawa 2014.
• Pawłowska B., Polak-katolik” – czyli o religijności współczesnych Polaków, Władza Sądzenia, wyd. Politechnika Śląska, Gliwice 2015.
• Plopa M., O wrodzonej potrzebie doświadczania podmiotowości i miłości: perspektywa teorii przywiązania, [w] „Studia Elbląskie”, wyd. Wyższe Seminarium Duchowe Diecezji Elbląskiej w Elblągu, Elbląg 2019.
• Porczyńska-Ciszewska A., Cechy osobowości a doświadczanie szczęścia i poczucia sensu życia, wyd. Uniwersytet Śląski, Katowice 2013.
• Prężyna W., Funkcja postawy religijnej w osobowości człowieka, wyd. KUL, Lublin 1981.
• Ryś M., Trzęsowska-Greszta E., Kształtowanie się i rozwój odporności psychicznej. „Kwartalnik Naukowy” 2018, nr 2 (34).
• Schaffer H.R. (red.), The origins of human social relations, Academic Press, London 1971.
• Sieracka R., Zróżnicowanie Kościoła rzymskokatolickiego w Polsce. Analiza sieciowa katolickich stron na Facebooku, „Przegląd Religioznawczy” 2021, nr 1 (279).
• Socha P., Duchowy rozwój człowieka, wyd. Uniwersytet Jagielloński, Kraków 2000.
• Sołtys M., Wybrane poznawcze uwarunkowania poczucia jakości życia osób z niewydolnością serca (niepublikowana rozprawa doktorska), wyd. UKW, Bydgoszcz 2017.
• Sołtys M., Duchowy dobrostan i religijny system znaczeń a zdrowie psychiczne w grupie młodych dorosłych, referat na X Ogólnopolskiej Konferencji Psychologii Zdrowia, Gdańsk 2015.
• Sołtys M., Stępka-Tykwińska E., Basińska M. A., Kasprzak A., Prężność i strategie radzenia sobie ze stresem a tendencje do somatyzacji wśród matek dzieci zdrowych i z zespołem Aspergera, wyd. UKW, Bydgoszcz 2016.
• Szatkowska K., Basińska M. A., Poczucie koherencji i więź z Bogiem osób chorych onkologicznie a ich jakość życia „Psychoonkologia” 2016, nr 20 (1).
• Sztajerwald T., Specyficzne czynniki wpływające na higienę zdrowia psychicznego kapłanów rzymskokatolickich, „Warszawskie Studia Pastoralne” 2015.
• Szwajca K., Sprężystość (resilience) i odpowiedzi na doświadczenia urazowe – fascynujący i trudny obszar badań, „Psychiatria Polska” 2014, nr 48 (3).
• Tryjarska B., Bliskość w rodzinie, więzi w dzieciństwie a zaburzenia w dorosłości, wyd. Scholar, Warszawa 2010.
• Uchnast Z., Prężność osobowa a egzystencjalne wymiary wartościowania, „Roczniki Psychologiczne” 1998, nr 1.
• Zaręba S.H., Praktyki religijne jako jeden z głównych wymiarów polskiej religijności, „Uniwersyteckie Czasopismo Socjologiczne” 2008, nr 2.
• Zarzycki S.T., Konieczność zachowania związku teologii i wiary z historia w duchu soboru watykańskiego II, „Rocznik Teologiczny” 2021, nr 58 (5).
• Zazzo R., Przywiązanie, wyd. PWN, Warszawa 1969.
• Zimnica-Kuziło E., Kryzys wiary i możliwości jego przezwyciężenia w okresie adolescencji, „Łódzkie Studia Teologiczne” 2010, wyd. UŁ, Łódź.
• Wsdplock.pl https://www.wsdplock.pl/formacja/
• Seminarium-krakow.pl https://seminarium-krakow.pl/powolanie/formacja-w-seminarium/

Identifiers

Biblioteka Nauki

60813428