O wybranych pierwiastkach wschodnich na Ziemiach Zachodnich

• Authors: Marcin Dębicki

Title variants

EN

On selected eastern elements in the Western Territories

Abstracts

EN

The article is an attempt to look at the Western Territories, in particular at the Polish-German borderland, through the prism of elements of Eastern provenance that can be found in the local cultural space - both in the material and intangible (symbolic) dimension. In particular, it concerns the phenomena that were initiated by: post-war resettlement of Poles from the Kresy area of the Second Polish Republic; resettlement of Lemkos, Ukrainians and others. as part of the „Vistula” campaign; remnants of the period of the People’s Republic of Poland and the Polish ideological and geopolitical orientation associated with this period; contemporary Ukrainian immigration. Pointing to such selected elements is to show the less known face of the Western Territories, becoming at the same time one of their distinguishing features.

PL

Artykuł jest próbą spojrzenia na Ziemie Zachodnie, w szczególności na pogranicze polsko-niemieckie, przez pryzmat pierwiastków o wschodniej proweniencji, które dają się odnaleźć w tamtejszej przestrzeni kulturowej – zarówno w wymiarze materialnym, jak i niematerialnym (symbolicznym). W szczególności chodzi tu o zjawiska, którym początek dały: powojenne przesiedlenia Polaków z terenu Kresów II RP; przesiedlenia Łemków, Ukraińców i in. w ramach akcji „Wisła”; pozostałości po okresie PRL-u i związanej z tym okresem polskiej orientacji ideologiczno-geopolitycznej; współczesna imigracja ukraińska. Wskazanie na tego rodzaju wybrane pierwiastki ma ukazać mniej znane oblicze Ziem Zachodnich, stając się zarazem jednym z ich wyróżników.

Keywords

PL

Ziemie Zachodnie; Kresy; pierwiastki wschodnie; pogranicze polsko-niemieckie

EN

Western Territories; Kresy; eastern elements; Polish-German borderland

• Publisher: Akademia im. Jakuba z Paradyża w Gorzowie Wielkopolskim
• Journal: Studia – konteksty pogranicza
• Year: 2022
• Issue: 6
• Pages: 41-58

Dates

published

2022

Contributors

author

Marcin Dębicki

• Uniwersytet Wrocławski

• https://orcid.org/0000000265100614

References

• Czerni K., Nietoperz w świątyni. Biografia Jerzego Nowosielskiego, Kraków 2018.
• Dolińska K., Makaro J., O nowym obliczu wrocławskiej wielokulturowości. Społeczność ukraińska w stolicy Dolnego Śląska, [w:] Ziemie Zachodnie i Północne (1945-2020). Nowe konteksty, red. M. Bukiel, A. Sakson, C. Trosiak, Poznań 2020.
• Kresowe korzenie Polaków, opr. M. Hermann, Komunikat CBOS 2012, nr 50.
• Gołdyka L., Efekt pogranicza, [w:] Studia nad granicami i pograniczami. Leksykon, red. E. Opiłowska et al., Warszawa 2020.
• HalczakB., Łemkowie i Bojkowie, „Przegląd Powszechny” 2009, nr 11.
• Halicka B., Polski Dziki Zachód. Przymusowe migracje i kulturowe oswajanie Nadodrza 1945-1948, przeł. A. Łuczak, Kraków 2015.
• http://wegliniec.pbox.pl/images/article/file/muzeum/muzeum.pdf.
• Kisielewski St., Abecadło Kisiela, Warszawa 1990.
• Kożuszek M., Lokalny wymiar migracji ukraińskiej do Polski na przykładzie społeczności Wrocławia, [w:] Imigranci z Ukrainy w Polsce. Potrzeby i oczekiwania, reakcje społeczne, wyzwania dla bezpieczeństwa, red. M. Lubicz Miszewski, Wrocław 2018.
• Kuszyk K., Poniemieckie, Wołowiec 2019.
• Liskowacki A.D., Szczecin z widokiem na może, „Herito” 2011, nr 4.
• Macdonald S., Krainy pamięci. O dziedzictwie i tożsamości we współczesnej Europie, przeł. R. Kusek, Kraków 2021.
• Mach Z., Niechciane miasta. Migracja i tożsamość społeczna, Kraków 1998.
• Makaro J., Lwowskość Wrocławia. Rozważania o konstytuowaniu (się) pamięci w mieście, [w:]Sąsiedztwa III RP – Ukraina. Zagadnienia społeczne, red. M. Dębicki, J. Makaro, Wrocław 2015.
• Niedźwiedzki D., Odzyskiwanie miasta. Władza i tożsamość społeczna, Kraków 2000.
• Oleksy P., Archipelag utopii, „Tygodnik Powszechny”, 22 marca 2021.
• Oleksy P., Wyspy odzyskane. Wolin i nieznany archipelag, Wołowiec 2021.
• Sakson A., Specyfika i tożsamość Ziem Zachodnich i Północnych, [w:] Ziemie Zachodnie i Północne (1945-2020). Nowe konteksty, red. M. Bukiel, A. Sakson, C. Trosiak, Poznań 2020.
• Sakson A., Ziemie Odzyskane – Dziki Zachód – ziemie poniemieckie. Współczesny dyskurs o Ziemiach Zachodnich i Północnych, [w:] Granice, pogranicza i dalej – niekończąca się przygoda. Księga jubileuszowa dedykowana Profesorowi Zbigniewowi Kurczowi, red. M. Dębicki et al., Warszawa 2021.
• Słownik geografii turystycznej Sudetów, t. 7: Pogórze Kaczawskie, red. M. Staffa, Wrocław 2002.
• Statut Zespołu Szkół Ogólnokształcących Nr 4 im. Bohdana Ihora Antonycza w Legnicy, Legnica 2021, http://zso4legnica.pl/pliki/2021/11/statut_wrzesie%C5%84-2021v2.pdf.
• Śladami Małej Moskwy, www.portal.legnica.eu/sladami-malej-moskwy-9-22/.
• Wojdat M., Cywiński P., Miejska gościnność: Wielki wzrost, wyzwania i szanse. Raport o uchodźcach z Ukrainy w największych polskich miastach, kwiecień 2022, https:// metropolie.pl/artykul/miejska-goscinnosc-wielki-wzrost-wyzwania-i-szanse-raporto-uchodzcach-z-ukrainy-w-najwiekszych-polskich-miastach.
• Wolff-Powęska A., Cienie wojny, „Pomocnik Historyczny” (Polacy i Niemcy. Tysiąc lat sąsiedztwa) 2018, nr 8.

Identifiers

Biblioteka Nauki

11543516