Socjologiczne teorie konfliktu i wymiany w pryzmacie konstruowania interakcji społecznych

• Authors: Michał Pulit

Title variants

EN

The Sociological Theories of Conflict and Communication in the Context of Developing Social Interactions

Abstracts

EN

The author tackles the issue of analysis of selected sociological theories of conflict and communication and presents them in the context of supplementing concepts which may aid in explaining progress of social interactions. The departure from perceiving a conflict as a pejorative phenomenon enables social individuals to activate the resources enabling perceiving a dispute as a chance at increasing problem-solving capabilities of a system through confronting deficiencies in internal balance. The author emphasizes the significance of conflict management which assumes balancing emotions and rationality. Conflicts are present in all aspects of social life therefore receiving knowledge regarding hypothetical possibility for emergence of a conflict and efficiently managing the process of reaching an agreement is of crucial importance for each social unit operating in public space. The theory of communication constitutes an excellent research backdrop for justifying developing harmonious interpersonal relations. Expanding the analysis beyond the material goals, into the area of services, symbols and feeling also constitutes a foundation for covering all types of relations with analysis. Exploring strategies of persuasion in the communication theory enables us to present the multi-layer and complex benefits and profits of said strategies which reach far beyond reaching individualistic, self-centred gains. Improving the quality and form of the conveyed messages, creativity in reacting to communication of the other party, verifying contemporary standards, assessment and modification of the social control are only some of the examples of numerous benefits of implementing persuasion strategies. The key goal of persuasion strategies is improving the level of interpersonal relation to the level when all parties engaged in interactions demonstrate satisfaction and calmly develop designs for establishing future contact regardless of their degree of complexity.

PL

Autor podejmuje się analizy wybranych socjologicznych teorii konfliktu i wymiany, ukazując je w pryzmacie uzupełniających się koncepcji, które mogą służyć wyjaśnianiu przebiegu interakcji społecznych. Odejście od interpretacji konfliktu jako pejoratywnego zjawiska pozwala jednostkom społecznym aktywizować zasoby umożliwiające postrzeganie sporu jako szansy zwiększenia zdolności systemu do rozwiązywania problemów poprzez konfrontację braków równowagi wewnętrznej. Autor podkreśla rangę zarządzania konfliktem, która w swym procesie zakłada zbalansowanie emocji i racjonalności. Konflikt jest obecny w każdym wymiarze życia społecznego, dlatego recypowanie wiedzy o hipotetycznych możliwościach jego wystąpienia oraz efektywnym zarządzaniu procesem dochodzenia do porozumienia jest zasadniczą rolą każdej jednostki społecznej funkcjonującej w przestrzeni publicznej. Teoria wymiany stanowi doskonałe tło badawcze do uzasadnienia budowy harmonijnych relacji międzyludzkich. Rozszerzenie analiz wymiany poza cele materialne, na usługi, symbole i uczucia, stanowi również podstawę do objęcia analizami przypadków wszystkich typów relacji. Eksploracja strategii perswazyjnych w teorii wymiany umożliwia ukazanie ich wielowarstwowych profitów, daleko wykraczających poza uzyskanie indywidualnych, egocentrycznych korzyści. Podniesienie jakości i formy przekazywanych treści, kreatywność w reagowaniu na komunikaty drugiej strony, weryfikacja zastanych norm, ocena i modyfikacje kontroli społecznej są tylko przykładowymi z wielu profitów wynikłych ze stosowania strategii perswazyjnych. Kluczowym celem strategii perswazyjnych jest podniesienie poziomu relacji międzyludzkich do pułapu, w którym wszystkie zaangażowane w interakcje strony wykazują satysfakcję i ze spokojem konstruują plany budowy przyszłych kontaktów niezależnie od stopnia ich skomplikowania.

Keywords

PL

teoria konfliktu; teoria wymiany; interakcje społeczne; teoria socjologiczna

EN

theory of conflict; theory of communication; social interactions; sociological theory

• Publisher: Akademia Nauk Stosowanych w Nowym Sączu
• Journal: Eruditio et Ars
• Year: 2022
• Volume: 5
• Issue: 2
• Pages: 150-168

Dates

published

2022

Contributors

author

Michał Pulit

• Akademia Nauk Stosowanych w Nowym Sączu

References

• Aronson, E., Wilson, T., Akert R. (2012). Psychologia społeczna. Serce i umysł. Poznań: Wydawnictwo Zysk i S-ka.
• Bauman, Z. (2007). Płynne życie. Kraków: Wydawnictwo Literackie.
• Blau, P. (1992). Sprawiedliwość w wymianie społecznej. Warszawa: Wydawnictwo PWN.
• Blau, P. (2010). Wymiana i władza w życiu społecznym. Kraków: Wydawnictwo Nomos.
• Böhner, G., Wänke, M. (2004). Postawy i zmiany postaw. Gdańsk: Gdańskie Wydawnictwo Psychologiczne.
• Camp, J. (2005). Zacznij od nie. Taszów: Wydawnictwo Moderator.
• Cialdini, R. (2020). Wywieranie wpływu na ludzi. Teoria i praktyka. Gdańsk: Wydawnictwo GWP.
• Collins, R. (1993). Emotional energy as the common denominator of rational action. „Rationality and Society”, nr 5, s. 203–230.
• Coser, L. (2009). Funkcje konfliktu społecznego. Kraków: Wydawnictwo Nomos.
• Crisp, R., Turner, R. (2015). Psychologia społeczna. Warszawa: Wydawnictwo PWN.
• Damasio, A. (1999). Błąd Kartezjusza: emocje, rozum i ludzki mózg. Poznań: Wydawnictwo Rebis.
• Damasio, A. (2005). W poszukiwaniu Spinozy: radość, smutek i czarujący mózg. Poznań: Wydawnictwo Rebis.
• Emerson, R. (1976). Social exchange theory. Vol. 2, p. 335–362. Washington: Wydawnictwo Annual Reviews.
• Deutsch, M. (1973). The resolution of conflict. New Haven: Wydawnictwo Yale University Press.
• Fisher, R., Brown, S. (2010). Nietoksyczne negocjacje. Gliwice: Wydawnictwo Helion.
• Fisher, R., Shapiro, D. (2009). Emocje w negocjacjach. Warszawa: Wydawnictwo Jacek Santorski & Co Agencja Wydawnicza.
• Fisher, R., Ury, W., Patton, B. (2016). Dochodząc do TAK. Negocjowanie bez poddawania się. Warszawa: Wydawnictwo PWE.
• Folger, J., Poole, M., Stutman, R. (1993), Working Through Conflict: Strategies for Relationships, Groups, and Organizations. Boston, MA: Wydawnictwo Allyn and Bacon.
• Frank, R. (1988). Passion with reason: The strategic role of the emotions. New York: Wydawnictwo W.W. Norton.
• Goffman, E. (2010). Analiza ramowa. Kraków: Wydawnictwo Nomos.
• Golka, M. (2007). Bariery w komunikowaniu i społeczeństwo (dez)informacyjne. Warszawa: Wydawnictwo PWN.
• Hechter, M. (1987). Principles of Group Solidarity. Berkley: Wydawnictwo University of California Press.
• Hochschild, A. (2009). Zarządzanie emocjami. Warszawa: Wydawnictwo PWN.
• Hocker, J.L., Wilmot W.W. (1985). Interpersonal conflict. Dubuque: Wydawnictwo Wm. C. Brown.
• Hogan, K. (2011). Nauka perswazji. Poznań: Wydawnictwo Rebis.
• Homans, G. (1974). Social behavior: Its elementary forms. New York: Wydawnictwo Harcourt.
• Homans, G. (1992). Podstawowe procesy społeczne, [w:] M. Kempny, J. Szmatka (red.). Współczesne teorie wymiany społecznej, Warszawa: Wydawnictwo PWN.
• Kenrick, D., Neuberg S., Cialdini, R. (2002). Psychologia społeczna. Rozwiązane tajemnice. Gdańsk: Wydawnictwo GWP.
• Lewicki, R., Saunders, D., Barry, B., Minton, J. (2005). Zasady negocjacji. Poznań: Wydawnictwo Rebis.
• Lévi-Strauss, C. (1970). The Elementary Strutures of Kinship. Boston: Wydawnictwo Beacon Press.
• Malinowski, B. (2005). Argonauci zachodniego Pacyfiku. Warszawa: Wydawnictwo PWN.
• Marks, K., Engels, F. (2007). Manifest Partii Komunistycznej. Warszawa: Wydawnictwo UW.
• Mauss, M. (2001). Socjologia i antropologia. Warszawa: Wydawnictwo PWN.
• Molm, L. (1994). Depedence and Risk: Transforming the Structure of Social Exchange. Social Psychology Quarterly” Vol. 57, p. 163–176.
• Pulit, M. (2013). Negocjacje pragmatyczne i taktyki perswazji w społeczeństwie informacyjnym. Kraków: Wydawnictwo Nomos.
• Rubin J., Pruitt D., Kim S. (1994). Social Conflict: Escalation, Stalemate and Settlement. New York: Wydawnictwo The McGraw-Hill Companies.
• Shelling., T.C. (2013). Strategia konfliktu. Warszawa: Wyd. Oficyna.
• Simmel, G. (1956). Conflict; The Web of Group Affilition. Glencoe. Free Press.
• Simmel, G. (2012). Filozofia pieniądza. Warszawa: Wydawnictwo Aletheia.
• Stewart, J. (2009). Mosty zamiast murów. Warszawa: Wydawnictwo PWN.
• Turner, J.H. (2020). Struktura teorii socjologicznej. Warszawa: Wydawnictwo PWN.
• Turner, J.H., Stets, J.E. (2009). Socjologia emocji. Warszawa: Wydawnictwo PWN.
• Ury, W. (2006). Dochodząc do zgody. Taszów: Wydawnictwo Moderator.
• Ury, W. (2013). Odchodząc od NIE. Negocjowanie od konfrontacji do kooperacji. Warszawa: Wydawnictwo PWE.
• Wren, K. (2005). Wpływ społeczny. Gdańsk: Gdańskie Wydawnictwo Psychologiczne.

Identifiers

Biblioteka Nauki

14171875