Kultura, literatura, społeczeństwo. Interdyscyplinarność a metodlogia współczesnych badań teologicznych

• Authors: Jerzy Szymik , Arkadiusz Wuwer
• Languages of publication: PL

Abstracts

PL

Kultura, literatura i życie społeczne to "przestrzeń życiowa" współczesnego człowieka. Mogą to być także "miejsca teologiczne" (loci theologici), czyli przestrzenie, w których wiara może się rodzić, jest lub/i znika. Zarówno teologia, jak i katolicka nauka społeczna, używając różnych metod i w różnych aspektach, badają te procesy i starają się, aby przez wiarę wszystko, co składa się na codzienne życie, stało się bardziej zrozumiałe dla współczesnego człowieka. Niniejszy artykuł jest refleksją nad współczesną metodologią badań teologicznych i społecznych w kontekście interdyscyplinarnego charakteru nauki. Jego autorzy próbują więc odpowiedzieć na pytanie, w jaki sposób teologia, wychodząc od różnych przesłanek, poprzez badania kultury, zwłaszcza współczesnej sztuki i literatury oraz katolickiej nauki społecznej, a także kondycji moralnej życia społecznego oraz dzięki czerpaniu od siebie nawzajem inspiracji, może i powinna służyć wierze człowieka w określonych warunkach i wyzwaniach szybko zmieniającej się rzeczywistości. Pierwszym krokiem obu nauk jest próba zrozumienia: kim jest ten, do kogo skierowane jest Słowo. Jest to specyficzny sejsmograf rejestrujący wszystkie rodzaje "erupcji" czasów i miejsc. Drugim krokiem jest analiza kultury, literatury i życia społecznego w ich proroczej funkcji, która polega na "wymierzaniu sprawiedliwości" czasowi i miejscu, sumieniom i ludziom. Trzecim krokiem jest poszukiwanie miejsca spotkania i połączenia ludzkiego słowa i Słowa Bożego. W każdym z wyżej wymienionych kroków następuje twórcza interakcja między teologią a katolicką nauką społeczną. Postulowana w tym artykule komplementarność teologii i katolickiej nauki społecznej daje nadzieję, że współczesny człowiek jest w stanie wypracować jednolitą i organiczną koncepcję wiedzy w celu osiągnięcia wewnętrznej jedności (por. Fides et ratio, 85).

EN

Culture, literature and social life are the “living space” of the contemporary man. They can also be “theological loci” (loci theologici), i.e. loci, in which faith can be born, is, or/and disappears. Both Theology and Catholic Social Science, using different methods and in different aspects, investigate these processes and attempt that, through faith, everything which composes everyday life, becomes more understandable for contemporary man. This paper is a reflection on the contemporary methodology of theological and social research in the context of the interdisciplinary nature of science. Thus, it attempts to answer the question how starting from different premises, Theology, through research of culture, specifically of contemporary art and literature, and Catholic Social Science, through research of the moral condition of social life and drawing inspiration from each other, can and should serve the faith of man in particular conditions and challenges of a fast-changing reality. The first step of both sciences is an attempt of comprehension: who it is, to whom the Word is directed. These are a specific seismograph registering of all types of “rock bursts” of times and places. The second step is seeing culture, literature and social life in their prophetic function, which consist in “meeting out justice” to time and place, to consciences and people. The third one is searching for the meeting and merging places of the human word and the Word of God. In every step mentioned above there is a creative interaction between Theology and Catholic Social Science. Postulated in this article the complementarity of Theology and Catholic Social Science gives hope, that contemporary man is able to elaborate uniform and organic conception of knowledge in order to reach inner unity (cf. Fides et ratio, 85).

DE

 ,  locus theologicus, interdisciplinary nature of science, Christology, Catholic Social Science, Methodology of Catholic Social Science, Contemporary Anthropo-logy, complementarity of science, society.  

Keywords

PL

teologia; metodologia teologii; kultura; funkcje literatury

EN

Theology; Methodology of Theology; culture; functions of literature

• Publisher: Komitet Nauk Teologicznych PAN
• Journal: Studia Nauk Teologicznych PAN
• Year: 2007
• Issue: 2
• Pages: 318-342

Dates

published

2020-06-07

Contributors

author

Jerzy Szymik

author

Arkadiusz Wuwer