UZASADNIENIE I PRZEKONANIE JAKO PODSTAWY DOWODU W PROCESIE KARNYM

• Authors: Konieczny Jerzy

Title variants

EN

Justification and belief as the basis for proof in criminal trial

• Languages of publication: PL

Abstracts

PL

Celem artykułu jest przedstawienie roli uzasadniania i przekonania w toku dowodzenia winy w procesie karnym. Punktem wyjścia jest wskazanie indukcyjnego charakteru rozumowań dowodowych i uznawanie ich konkluzji na podstawie decyzji organu procesowego. Decyzje te pojawiają się po osiągnięciu przez organ procesowy poziomu aspiracji do ich podjęcia; drugą podstawą może być ich oczekiwana użyteczność. Wymagania, dotyczące udowodnienia, zestawione zostały z koncepcją wiedzy. Jeśli założyć, że przypisanie określonemu podmiotowi wiedzy polega na posiadaniu przez ten podmiot uzasadnionego, trafnego przekonania, wtedy można przyjąć, że posiadanie takiej wiedzy jest równoznaczne z udowodnieniem w sensie procesowym. Narzędziami wspomagającymi dążenie do poprawności dowodzenia są funkcja przekonania w ujęciu Shafera-Dempstera oraz podejście bayesowskie w podejmowaniu decyzji dotyczących ustaleń faktycznych.

EN

The aim of the article is to present the role of justification and belief in the course of proving guilt in a criminal trial. The starting point is the indication of the inductive character of evidentiary reasoning and the acceptance of its conclusions on the basis of the decision making by trial authority. These decisions appear after the process in which this authority reaches the level of aspirations to make them; the second basis may be their expected usefulness. The requirements for proof are contrasted with the concept of knowledge. If one assumes that the attribution of knowledge to a particular subject consists in the possession of a justified, accurate belief by that subject, then one can assume that the possession of such knowledge is tantamount to proving in a trial sense. The tools supporting the pursuit of correctness of command are the Shafer-Dempster belief function and the Bayesian approach in making decisions about factual findings

Keywords

PL

funkcja przekonania; podejście bayesowskie; poziom aspiracji; rozumowanie indukcyjne; wiedza

EN

Bayesian approach; belief function; inductive reasoning; knowledge; level of aspiration

• Publisher: Wyższa Szkoła Humanitas
• Journal: Roczniki Administracji i Prawa
• Year: 2019
• Volume: specjalny
• Issue: XIX
• Pages: 123-137

Contributors

author

Konieczny Jerzy

• Wyższa Szkoła Humanitas, Instytut Nauk Prawnych

References

• Aitken C., Taroni F., Statistics and the Evaluation of Evidence for Forensic Scientists, Chichester 2004.
• Ajdukiewicz K., Język i poznanie, Warszawa 2006.
• Anderson T., Schum D., Twining W., Analysis of Evidence, Cambridge 2005.
• Biedermann A., Bozza S., Taroni F., Garbolino P., A formal approach to qualifying and quantifying the ‘goodness’ of forensic identification decisions, “Law, Probability and Risk” 2018, vol. 17, iss. 4.5.
• Dawid P., Schum D., A. Hepler, Inference Networks: Bayes and Wigmore, [w:] P. Dawid, W. Twining, M. Vasilaki (eds.), Evidence, Inference and Enquiry, Oxford 2011.
• Hacking I., An Introduction to Probability and Inductive Logic, Cambridge 2001.
• Hills J.R., The Measurement of Level of Aspiration, “The Journal of Social Psychology” 1955, vol. 41, iss. 2.
• Kaye D.H., Introduction. What is Bayesianism?, [w:] P. Tillers, E.D. Green (eds.), Probability and Inference. The Uses and Limits of Bayesianism, Dordrecht 1988.
• Konieczny J., Identyfikacja kryminalistyczna, Warszawa 2017.
• Level-of-aspiration theory, APA Dictionary of Psychology, https://dictionary.apa.org/level-of-aspiration-theory [dostęp: 7.09.2019].
• MacMurray B.K., Lawler E.J., Level-of-aspiration theory and initial stance in bargaining, “Representative Research in Social Psychology” 1986, vol. 16, iss.1.
• Nance D.A., Belief functions and burdens of proof, “Law, Probability and Risk” 2019, vol. 18, iss. 1.
• Niininuoto I., Induction, [w:] I. Niiniluoto, M. Sintonen, J. Woleński (eds.), Handbook of Epistemology, Dordrecht 2004.
• Reineking T., Belief Functions: Theory and Algorithms, Dissertation zur Erlangung des Doktorgrades der Ingenieurwissenschaften im Fachbereich 3 (Mathematik & Informatik) der Universit at Bremen, 2014; https://d-nb.info/1072158280/34 [dostęp: 2.09.2019].
• Stelmach J., Brożek B., Metody prawnicze. Logika – Analiza – Argumentacja – Hermeneutyka, Kraków 2004.
• Stępień A.B., O metodzie teorii poznania, Lublin 1966.
• Taroni F., Bozza S., Biedermann A., Garbolino P., Aitken C., Data analysis in forensic science. A Bayesian decision perspective, Chichester 2010.
• Tecuci G., Schum D.A., Marcu D., Boicu M., Intelligence Analysis as Discovery of Evidence, Hypotheses and Arguments. Connecting the Dots, New York 2016.
• Waltoś St., Hofmański P., Proces karny. Zarys systemu, Warszawa 2018.
• Wolańska-Nowak P., Interpretacja wyników ekspertyzy, [w:] M. Kała, D. Wilk, J. Wójcikiewicz (red.), Ekspertyza sądowa. Zagadnienia wybrane, Warszawa 2017.
• Woleński J., W stronę logiki, Kraków 1996.
• Woleński J., Epistemologia. Poznanie, prawda, wiedza, realizm, Warszawa 2005.
• Zieliński M., Poznanie sądowe a poznanie naukowe, Poznań 1979.
• Ziembiński Z., Logika praktyczna, Warszawa 2004.

Identifiers

DOI

10.5604/01.3001.0014.1015