O niepamięci inaczej

• Authors: Szpociński Andrzej

Title variants

EN

About oblivion differently

• Languages of publication: PL EN

Abstracts

PL

Tekst składa się z dwóch części. W pierwszej omówione zostały dominujące w socjologii i kulturoznawstwie ujęcia problemu niepamięci. W części drugiej autor przedstawia swoje propozycje i kładzie nacisk na konieczność odróżnienia niewiedzy od niepamięci. Niewiedza definiowana jest jako braki w erudycji historycznej, a jej przyczyny tkwią w niewłaściwej edukacji. Niepamięć przeszłości określana jest zaś jako przeciwieństwo pamięci. Z pamięcią przeszłości mamy do czynienia, gdy doświadczenia przeszłości są ważne dla funkcjonowania jednostki w świecie (poczucia jej tożsamości, jej identyfikacji w zbiorowościach, wyborów światopoglądowych, doznań emocjonalnych i/lub estetycznych). Rozróżnienie na wiedzę i pamięć jest istotne zarówno z praktycznego, jak i teoretycznego punktu widzenia. Niedostatek wiedzy i niedostatek pamięci to dwa różne zjawiska. Pierwszemu można zaradzić przez poprawę edukacji; w przypadku drugiego bezpośrednie akcje byłyby mało efektywne, gdyż tu ważne są ogólne trendy kulturowe. W dalszych częściach artykułu autor omawia przemiany form niepamięci stymulowane nowymi trendami w kulturze.

EN

The text consists of two parts. In the first part the dominant in sociology and cultural studies approach to the problem of oblivion are discussed. In the second part the author presents its proposals. He emphasizes the need to distinguish between ignorance and oblivion. Ignorance is defined as gaps in historical erudition, its causes lie with the wrong education. Oblivion of the past is described as the opposite of memory. We have to do with the memory of the past, if past experience become somehow important in the functioning of the individual in the world (the sense of its identity, its identification in collectivities, the election philosophical, emotional experience and/or aesthetic). The distinction between the oblivion and the knowledge is important both from a practical and theoretical point of view and lack of knowledge and shortage of memory are two different phenomena. The first can be remedied by improving education, the second direct action would be ineffective, because there are important general cultural trends. In further parts of the article, the author discusses the transformation of forms of oblivion stimulated new trends in culture.

Keywords

PL

wiedza; niewiedza; pamięć; niepamięć przeszłości

EN

knowledge; ignorance; memory; oblivion the past

• Publisher: "Pedagogium" Wydawnictwo OR Towarzystwa Wiedzy Powszechnej w Szczecinie
• Journal: Edukacja Humanistyczna
• Year: 2015
• Issue: 2
• Pages: 7-15

Dates

published

2015-12-31

Contributors

author

Szpociński Andrzej

• Instytut Studiów Politycznych PAN w Warszawie

References

• Assorodobraj N., Żywa historia, „Studia Socjologiczne” 1963/2.
• Bauman Z., Płynna nowoczesność, przeł. T. Kunz, Kraków 2006.
• Chmielecki K., Przedmiot – światło – powierzchnia, „Kultura i Społeczeństwo” 2006/4 (50).
• Czarnowski S., Powstanie i społeczne funkcje historii, [w:] S. Czarnowski, Dzieła, t. V, oprac. N. Assorodobraj, S. Ossowski, Warszawa 1956.
• Domańska E., „Zwrot performatywny” we współczesnej humanistyce, „Teksty Drugie” 2007/5.
• Halbwachs M., Społeczne ramy pamięci zbiorowej, przeł. M. Król, Warszawa 2008.
• Kowal E., Poprawność polityczna i karnawalizacja, [w:] Teorie komunikacji i mediów. Vol. 7. Od teorii do empirii, red. K. Stasiuk-Krajewska, M. Graszewicz, Wrocław 2014.
• Kwiatkowski P.T., Pamięć zbiorowa społeczeństwa polskiego w okresie transformacji, Warszawa 2008.
• Kwiatkowski P.T., Nijakowski L.M., Szacka B., Szpociński A., Między codziennością a wielką historią, Gdańsk – Warszawa 2010.
• Maffesoli M., Czas plemion: schyłek indywidualizmu w społeczeństwach ponowoczesnych, przeł. M. Bucholc, red. i przedm. B. Fatyga, Warszawa 2008.
• Pietrzyk-Reeves D., Idea społeczeństwa obywatelskiego: współczesna debata i jej źródła, Wrocław 2000.
• Wnuk-Lipiński E., Socjologia życia publicznego, Warszawa 2008.
• Szpociński A., Przemiany obrazów przeszłości Polski, Warszawa 1989.

Identifiers

ISSN

1507-4943