Podmiotowość i autonomia – nauczyciel w polskim systemie edukacji

• Authors: Adam Maj

Title variants

EN

Subjectity and Autonomy – Teacher in the Polish Education System

Abstracts

EN

The Polish education system emphasizes the significant role of the teacher in the process of educating children and youth. His subjectivity and autonomy stem from the teacher’s personal nature and, at the same time, from the norms of educational law. Subjectivity determines the duties and rights of the teacher, while autonomy obliges them to creatively develop themselves and their own competences. The teacher’s subjectivity and autonomy are characterized by dynamics, their progression is conditioned by personal improvement and an increase in pedagogical professionalism.

PL

Polski system edukacji eksponuje znaczącą rolę nauczyciela w procesie kształcenia wychowania dzieci i młodzieży. Jego podmiotowość i autonomia ma swoje źródło w osobowej naturze nauczyciela i zarazem w normach prawa oświatowego. Podmiotowość określa obowiązki i prawa nauczyciela, natomiast autonomia zobowiązuje do twórczego rozwoju siebie i własnych kompetencji. Podmiotowość i autonomię nauczyciela charakteryzuje dynamika, ich progresję warunkuje doskonalenie osobowe i wzrost profesjonalizmu pedagogicznego.

Keywords

PL

nauczyciel; podmiotowość; autonomia

EN

teacher; subjectivity; autonomy

• Publisher: Katolicki Uniwersytet Lubelski Jana Pawła II. Towarzystwo Naukowe KUL
• Journal: Roczniki Pedagogiczne
• Year: 2022
• Volume: 14
• Issue: 2
• Pages: 9-19

Dates

published

2022

Contributors

author

Adam Maj

• John Paul II Catholic University of Lublin, Poland

• https://orcid.org/0000000202408013

References

• Bielski, J. (2017). Nauczyciel doskonały. Kształtowanie się nauczycielskiego zawodu, warunki, kryteria i mierniki efektywności pracy nauczyciela. Kraków: Oficyna Wydawnicza „Impuls”.
• Chałas, K. (2002). Granice autonomii praktyki edukacyjnej – implikacje i ich przekraczania. (s. 135-143) W: H. Gajdamowicz, D. Bielski, K. J. Szmidt, Granice autonomii i praktyki edukacyjnej. T. 2. Łódź: Wydawnictwo WSHE.
• Dziaczkowska, L. (2016). Podmiotowość. W: K. Chałas, A. Maj (red.), Encyklopedia aksjologii pedagogicznej (s. 781-785). Radom: Polwen – Polskie Wydawnictwo Encyklopedyczne.
• Konstytucja Rzeczypospolitej Polskiej z dnia 2 kwietnia 1997 r. (Dz. U. 1997, Nr 78, poz. 483).
• Maj, A. (2020). Innowacje i eksperymenty edukacyjne – podstawy pedagogiczne, prawne i metodologiczne. Roczniki Pedagogiczne, 12(2), 9-20.
• Milerski, B., Śliwerski, B. (2000). Leksykon PWN. Pedagogika. Warszawa: PWN.
• Nowak, M. (1999). Podstawy pedagogiki otwartej. Ujęcie dynamiczne w inspiracji chrześcijańskiej. Lublin: Redakcja Wydawnictw KUL.
• Okoń, W. (2004). Nowy słownik pedagogiczny. Wyd. 4. Warszawa: Wydawnictwo Akademickie „Żak”.
• Okoń, W. (oprac. i wstęp) (1959). Osobowość nauczyciela. Rozprawy J. Wł. Dawida, Z. Mysłakowskiego, St. Szumana, M. Kreutza, St. Baleya. Warszawa: PZWS.
• Palka, S. (1999). Pedagogika w stanie tworzenia, Kraków: Wydawnictwo UJ.
• Śliwerski, B. (2016). Autonomia. W: K. Chałas, A. Maj (red.), Encyklopedia aksjologii pedagogicznej (s. 126-132). Radom: Polwen – Polskie Wydawnictwo Encyklopedyczne.
• Tarnowski, J. (1981). Wychowanie do pokoju z Bogiem i ludźmi. Poznań: Księgarnia św. Wojciecha.
• Tarnowski, J. (red.) (1989). Trudne sprawy młodych. Warszawa: ATK.
• Ustawa z dnia 14 grudnia 2016 r. – Prawo oświatowe (Dz.U. 2021 r., poz. 1082).
• Ustawa z dnia 7 września 1991 r. o systemie oświaty (Dz.U. 2021 r. poz. 1915).
• Ustawa z dnia 26 stycznia 1982 r. – Karta Nauczyciela (Dz. U. 2021, poz. 1762).
• Wajsprych, D. (2016). Norma personalistyczna. W: K. Chałas, A. Maj (red.), Encyklopedia aksjologii pedagogicznej (s. 649-654). Radom: Polwen – Polskie Wydawnictwo Encyklopedyczne.
• Wojtyła, K. (1986). Miłość i odpowiedzialność. Lublin: Towarzystwo Naukowe KUL.
• Ziółkowski, P. (2016). Pedeutologia. Zarys problematyki, Bydgoszcz: Wydawnictwo Uczelniane WSG.
• Zubrzycka-Maciąg T. (2019). Rola nauczyciela w rozwijaniu podmiotowości uczniów. Edukacja – Technika – Informatyka, 3(29), 146-151.

Identifiers

DOI

10.18290/rped22142.2

Biblioteka Nauki

21151118