Innowacje genderowe. Studium przypadku: Nauka. Genetyka różnicowania płciowego [Przekład: Aleksandra Derra, Konsultacje merytoryczne: Milena Kulasek]

• Authors: Londa Schiebinger , Ineke Klinge , Inés Sánchez de Madariaga , Martina Martina Schraudner

Abstracts

PL

Wyzwanie badawczeBadania nad różnicowaniem płci biologicznej w przeszłości skupiały się prze-de wszystkim na rozwoju jąder, ignorując w dużym stopniu aktywne procesy, które kontrolują rozwój jajników (Veitia 2010). De facto przez bardzo długi czas uważano, że rozwój jajników „przebiega pod nieobecność innych czynni-ków, domyślnie (default)” lub „pasywnie” w wyniku bipotencjalności gonad.Metoda: przemyślenie na nowo pojęć i teoriiPrzyjęcie, że rozwój tego, co żeńskie, przebiega „domyślnie”, sprawiło, że ba-dania skupiały się na różnicowaniu jąder, a po odkryciu genu SRY na powią- zanych z tym zagadnieniach, jak na przykład SOX9. Powstawanie jajników badano dużo rzadziej. Modele naukowe, które traktowały żeńską ścieżkę roz-wojową jako „domyślną”, były niezgodne z brakiem rozwoju jajnikóww przypadku zespołu Turnera, by wymienić tylko jeden przykład.Innowacje genderowe:1. Rozpoznanie, że różnicowanie się jajników jest procesem czynnym. Obecnebadania wskazują na aktywne mechanizmy, które są niezbędne do wytwo-rzenia jajników (Veitia 2010; Uhlenhaut i in. 2009). Odkrycia te zwiększyły naszą wiedzę na temat rozwoju jąder i tego, w jaki sposób ścieżki rozwoju jajników i jąder nawzajem na siebie oddziałują.2. Odkrycie, że zachowanie [funkcjonujących normalnie] jajników i jąder jestprocesem ciągłym. Badania nad rozwojem jajników pokazały, że gen kodującyregulator transkrypcji FOXL2 musi ulec ekspresji w dojrzałym pęcherzyku jajowym, aby zapobiec „przekształceniu dojrzałego jajnika w jądro” (Uhlen-haut i in. 2009). Następnie badacze odkryli, że czynnik transkrypcyjny DMRT1 jest potrzebny, by zapobiec przeprogramowaniu komórek Sertolego (podpo-rowych komórek kanalika nasiennego) w warstwę ziarnistą (komórki wokółoocytu) (Matson i in. 2011).3. Nowy język służący do opisu różnicowania się gonad. Badacze odrzuciliideę „tego, co domyślne” i podkreślają, że o ile ścieżki rozwoju samicy i samca są odmienne, o tyle formowanie jajników (podobnie jak jąder czy każdego innego organu) jest procesem czynnym. Każda z powyższych ścieżek rozwoju wymaga wystąpienia złożonej kaskady czynników genetycznych we właści-wych dawkach i precyzyjnie określonym czasie.

EN

The ChallengeResearch into sex determination formerly focused primarily on testis devel- opment, while active processes controlling ovarian development were largely ignored (Veitia, 2010). In fact, ovarian development had long been considereda “default” or “passive” developmental outcome of the bipotential gonad.Method: Rethinking Concepts and TheoriesThe notion of a “default” female pathway focused research on testis differen- tiation, and, after the discovery of Sry, on the downstream targets of Sry, e.g. Sox9. In contrast, the ovarian pathway was explored less. Scientific modelsportraying the female developmental pathway as a “default” were incon-sistent with lack of ovarian development in Turner’s syndrome, among otherissues.Gendered Innovations:1. Recognition of Ovarian Determination as an Active Process. Current re- search is identifying the active mechanisms required to produce an ovary (Veitia, 2010; Uhlenhaut et al., 2009). These investigations have enhanced knowledge about testis development and how the ovarian and testicular pathways interact.2. Discovery of Ongoing Ovarian and Testis Maintenance. Research into the ovarian pathway revealed that the transcriptional regulator FOXL2 must be expressed in adult ovarian follicles to prevent “transdifferentiation of an adult ovary to a testis” (Uhlenhaut et al., 2009). Subsequently, researchers foundthat the transcription factor DMRT1 is needed to prevent reprogramming of testicular Sertoli cells into granulosa cells (Matson et al., 2011).3. New language to Describe Gonadal Differentiation. Researchers have dis-missed the concept of “default” and emphasize that, while female and male developmental pathways are divergent, the construction of an ovary (like the construction of a testis or any other organ) is an active process. Each pathway requires complex cascades of gene products in proper dosages and at precise times.

Keywords

EN

enetics; gonads; sex determination; gendered innovation; lan- guage to describe

PL

genetyka; gonady; różnicowanie płciowe; innowacja gende- rowa; język opisu.

• Publisher: Ośrodek Badań Filozoficznych - Centre for Philosophical Research
• Journal: Avant
• Year: 2015
• Volume: 6
• Issue: 1

Dates

published

2015

Contributors

author

Londa Schiebinger

author

Ineke Klinge

author

Inés Sánchez de Madariaga

author

Martina Martina Schraudner

Identifiers

Biblioteka Nauki

632392