Zarządzanie ryzykiem w sektorze publicznym w świetle standardów kontroli zarządczej

• Authors: Katarzyna Peter-Bombik

Title variants

EN

Risk management in the public sector in the light of management control standards

Abstracts

EN

Risk is an integral element of every human activity, also in the organizational dimension. From the point of view of striving for effective operation and achieving set goals, risk management is becoming a necessity nowadays. This applies to all organizations without exception, including entities operating within the public sector. The aim of this article is to analyze the principles of risk management in the public sector, the application of which results from statutory provisions sanctioning management control, as well as an attempt to assess the mechanisms introduced by the legislator.

PL

Ryzyko stanowi integralny element każdej aktywności ludzkiej, również w wymiarze organizacyjnym. Z punktu widzenia dążenia do efektywnego działania i osiągania ustalonych celów, koniecznością w dzisiejszych czasach staje się więc zarządzanie ryzykiem. Dotyczy to wszystkich bez wyjątku organizacji, także jednostek działających w ramach sektora publicznego. Celem niniejszego artykułu jest analiza zasad zarządzania ryzykiem w sektorze publicznym, których stosowanie wynika z przepisów ustawowych sankcjonujących kontrolę zarządczą, jak również próba oceny mechanizmów wprowadzonych przez ustawodawcę.

Keywords

PL

ryzyko; zarządzanie ryzykiem; sektor publiczny; kontrola zarządzcza

EN

risk; risk management; public sector; management control

• Publisher: Akademia Nauk Stosowanych w Nowym Sączu
• Journal: Studia Ekonomiczne. Gospodarka, Społeczeństwo, Środowisko
• Year: 2023
• Issue: 2/2023 (12)
• Pages: 6-24

Dates

published

2023

Contributors

author

Katarzyna Peter-Bombik

• Akademia Nauk Stosowanych w Nowym Sączu

References

• Bhatta, G. (2008). Public Sector Governance and Risks: A Proposed Methodology to do Risk Assesments at the Program Level. Philippines: Asian Development Bank.
• Campbell, S. (2005). Determining overall risk. Journal of Risk Research, 8, 569-581.
• Denek, E., Kańduła, S. (2010). Ryzyko w gromadzeniu dochodów przez jednostki samorządu terytorialnego. Zeszyty Naukowe Wyższej Szkoły Bankowej w Poznaniu, 26, 103-114.
• Drucker, P. (1964). Managing for Results: Economic Taks and Risk-taking Decisions. London: Heinemann.
• Druk Sejmowy nr 1181. Rządowy projekt ustawy o finansach publicznych – uzasadnienie.
• Filipak, B. (2010). Ryzyko decyzji finansowych podejmowanych przez organy samorządowe w świetle ustawy o finansach publicznych. Zeszyty Naukowe Wyższej Szkoły Bankowej w Poznaniu, 26, 115-124.
• Gąsiorek, E. (2010). Ryzyko w finansach jednostek sektora finansów publicznych – wybrane problemy. Zeszyty Naukowe Wyższej Szkoły Bankowej w Poznaniu, 26, 43-52.
• Grabowski, J. (2019). Możliwości identyfikacji i pomiaru ryzyka. W: P. Dec (red.), Odpowiedzialność, ryzyko i finansowanie działalności ze szczególnym uwzględnieniem sektora publicznego w Polsce (s. 45-53). Warszawa: Oficyna Wydawnicza SGH w Warszawie.
• Graham, J.D., Weiner, J.B. (eds.). (1995). Risk versus risk: Tradeoffs in protecting health and the environment. Cambridge: Harvard University Press.
• Hansson, S. (2005). Seven Myths of Risk. Palgrave Macmillan Journals, 7(2), 7-17.
• Jaszczyk, K. (2019). Zarządzanie ryzykiem w jednostkach sektora finansów publicznych za pomocą kontroli zarządczej. Białostockie Studia Prawnicze, 24(3), 39-52.
• Kieżun, W. (1998). Sprawne zarządzanie organizacją: zarys teorii i praktyki. Warszawa: Oficyna Wydawnicza Szkoły Głównej Handlowej.
• Komunikat nr 3 Ministra Finansów z dnia 16 lutego 2011 r. w sprawie szczegółowych wytycznych w zakresie samooceny kontroli zarządczej dla jednostek sektora finansów publicznych (Dz.Urz. MF nr 2, poz. 11).
• Komunikat nr 6 Ministra Finansów z dnia 6 grudnia 2012 r. w sprawie szczegółowych wytycznych dla sektora finansów publicznych w zakresie planowania i zarządzania ryzykiem (Dz.Urz. MF, poz. 56).
• Komunikat nr 23 Ministra Finansów z dnia 16 grudnia 2009 r. w sprawie standardów kontroli zarządczej dla sektora finansów publicznych (Dz.Urz. MF nr 15, poz. 84).
• Knight, F. (1921). Risk, Uncertainty and Profit. New York: Harper&Row.
• Kumpiałowska, A. (2011). Skuteczne zarządzanie ryzykiem a kontrola zarządcza w sektorze publicznym. Ocena ryzyka w ramach kontroli zarządczej. Warszawa: Wydawnictwo C.H. Beck.
• Kumpiałowska, A. (2015). Praktyczne narzędzia zarządzania ryzykiem w jednostkach sektora publicznego. Warszawa: Wydawnictwo C.H.Beck.
• Leung, F., Isaacs, F. (2008). Risk management in public sector research approach and lessons learned at a national research organization. R&D Management, 38(5), 510-519.
• Maj-Mazurek, E. (2019). Apetyt na ryzyko w jednostkach sektora publicznego. W: P. Dec (red.), Odpowiedzialność, ryzyko i finansowanie działalności ze szczególnym uwzględnieniem sektora publicznego w Polsce (s. 55-65). Warszawa: Oficyna Wydawnicza SGH w Warszawie.
• Martyniuk, O. (2012). Ocena zarządzania ryzykiem w jednostkach sektora finansów publicznych w Polsce – wyniki badań empirycznych. Zarządzanie i Finanse, 10(4), 83-93.
• Mazur, Z., Mazur, H., Mendyk-Krajewska, T. (2017). Ryzyko w sektorze publicznym w kontekście zintegrowanej informatyzacji. Ekonomiczne Problemy Usług, 1/2, 371-384.
• Miciuła, I. (2013). Szczególna rola zarządzania ryzykiem w sektorze finansów publicznych. Studia i Prace Wydziału Nauk Ekonomicznych i Zarządzania, 34(1), 211-221.
• Niedziółka, M. (2015). Ryzyko w sektorze publicznym. Zeszyty Naukowe Uniwersytetu Przyrodniczo-Humanistycznego w Siedlcach. Seria Administracja i Zarządzanie, 34, 49-58.
• Noga, B., Noga, M. (2019). Zarządzanie ryzykiem w procesie podejmowania decyzji ekonomicznych przez organizacje. Warszawa: Wydawnictwo CeDeWu.
• OECD. (2014). Risk management and corporate governance. OECD Publishing.
• Olender, A. (2020). Analiza ryzyka i ocena skutków dla ochrony danych osobowych przetwarzanych w podmiotach sektora publicznego. Studia Humanistyczno-Społeczne. Wschód Europy, 6(2), 145-157.
• Pavodani, R., Tugnoli, A. (2005). L’Enterprise Risk Management Nelle Imprese Non Finanziarie: Aspetti teorici e Studi Di Caso Nel Mercato Italiano. Milano: Politecnico Di Milano, Facolta Di Ingegneria Dei Sistemi.
• Piasny, B. (2016). Doskonalenie zarządzania organizacjami publicznymi w Polsce. Nierówności Społeczne a Wzrost Gospodarczy, 48(4), 336-346.
• PMBOK. A Guide to the Project Management Body of Knowledge. (2019). Warszawa: PMI Poland Chapter.
• Piaszczyk, A. (2020). Kontrola zarządcza. Aspekty teoretyczne i praktyczne. Kielce: Wydawnictwo Uniwersytetu Jana Kochanowskiego.
• Peter-Bombik, K. (2018). Risk management in public organizations. Zeszyty Naukowe Uniwersytetu Przyrodniczo-Humanistycznego w Siedlcach. Seria Administracja i Zarządzanie, 42, 75-83.
• Piszko, A. (2020). Kontrola zarządcza w placówkach oświatowych. Warszawa: Wydawnictwo Wolters Kluwer.
• Poniatowicz, M. (2010). Transfer ryzyka jako instrument zarządzania ryzykiem w jednostkach samorządu terytorialnego. Ekonomiczne Problemy Usług, 61, 325-337.
• Rosiek, I. (2022). Kontrola zarządcza w rachunkowości budżetowej. Warszawa: Wydawnictwo Wolters Kluwer.
• Sasak, J. (2020). Zarządzanie ryzykiem w placówkach ochrony zdrowia. Warszawa: Wydawnictwo Wolters Kluwer.
• Spira, L., Page, M. (2003). Risk management: The reinvention of internal control and the changing role of internal audit. Accounting, Auditing & Accountability Journal, 16(4), 640-661.
• Staniec, I. (2011). Uwarunkowania skuteczności zarządzania ryzykiem w organizacjach. Łódź: Wydawnictwo Politechniki Łódzkiej.
• Szczepankiewicz, E.I. (2011). Problemy wdrażania standardów kontroli zarządczej w sektorze publicznym na przykładzie jednostek administracji podatkowej. Zeszyty Naukowe Uniwersytetu Szczecińskiego, 669, Finanse, Rynki finansowe, Ubezpieczenia, 42, 195-207.
• Szymaniec-Mlicka, K., Węgrzyn M. (2021). Zarządzanie ryzykiem w organizacji publicznej. Studium szpitali publicznych. Katowice: Wydawnictwo Uniwersytetu Ekonomicznego w Katowicach.
• The Orange Book. Management of Risk – Principles and Concepts. (2023). UK Government.
• Tworek, P. (2017). Metodyczne problemy zarządzania ryzykiem w organizacjach publicznych. Handel wewnętrzny, 368(3), 116-124.
• Tworek, P. (2018). Dojrzałość zarządzania ryzykiem w publicznych organizacjach wykonawstwa budowlanego. Katowice: Wydawnictwo Naukowe „Śląsk”.
• Urbanek, M. (2018). Klasyfikacja ryzyka w zamówieniach publicznych. Roczniki Ekonomii i Zarządzania, 46(10), 91-107.
• Ustawa z dnia 27 sierpnia 2009 r. o finansach publicznych (Dz.U. z 2022 r., poz. 1634 ze zm.).
• Vincent, J. (1996). Managing risk in public services: A review of the international literature. International Journal of Public Sector Management, 9(2), 57-64.
• Waściński, T., Krasiński, (2010). Ryzyko w działalności przedsiębiorstwa – elementy systematyki i identyfikacji. W: J. Monkiewicz, J. Gąsiorkiewicz (red.), Zarządzanie ryzykiem działalności organizacji. Warszawa: Wydawnictwo C.H. Beck.
• Wiatrak, L. (2016). Zarządzanie ryzykiem wewnętrznym w organach administracji publicznej. Zeszyty Naukowe Uniwersytetu Ekonomicznego w Katowicach, 298, 115-129.
• Wiatrak, L. (2017). Istota ryzyka i jego identyfikacja jako kluczowy element zarządzania ryzykiem w administracji skarbowej. Prace Naukowe Uniwersytetu Ekonomicznego we Wrocławiu, 425-437.
• Willis, H.H. (2007). Guiding resource allocations based on terrorism risk. Risk Analysis, 27, 597-606.
• Woźniak, J., Wereda, W. (red.). (2019). Mapa ryzyka w zarządzaniu organizacją. W kierunku organizacji opartej na innowacjach i kulturze ryzyka. Warszawa: Wydawnictwo CeDeWu.
• Wójtowicz-Dawid, A. (2021). Kontrola zarządcza w jednostkach sektora finansów publicznych w praktyce. Warszawa: Wydawnictwo Wolters Kluwer.
• Zioło, M. (2011). Ryzyko w działalności podmiotów publicznych i proces zarządzania nim. Ekonomiczne Problemy Usług, 76, 306-317.
• Zybała, A. (2015). Działania i reformy wobec problemu ryzyk. Polityka Społeczna, 8, 8-14.

Identifiers

Biblioteka Nauki

29433461