Full-text resources of CEJSH and other databases are now available in the new Library of Science.
Visit https://bibliotekanauki.pl

Results found: 6

first rewind previous Page / 1 next fast forward last

Search results

help Sort By:

help Limit search:
first rewind previous Page / 1 next fast forward last
1
Publication available in full text mode
Content available

Nierówności społeczno-ekonomiczne w umieralności mieszkańców Polski w wieku produkcyjnym z powodu ogółu przyczyn w roku 2002 i 2011

100%
Pikala M., Maniecka-Bryła I.
Medycyna Pracy
|
2017
|
vol. 68
|
issue 6
771-778
EN
Background The aim of the study was to evaluate the influence of education, marital status, employment status and place of residence on mortality in the working age population of Poland in 2002 and 2011. Material and Methods All deaths of Poland’s inhabitants aged 25–64, in 2002 (N = 97 004) and 2011 (N = 104 598) were analyzed. For individual socio-economic groups standardized mortality rates (SDR) per 100 000 and rate ratio (RR) were calculated. Results In the group of economically inactive men SDR decreased from 2244.3 in 2002 to 1781.9 in 2011, while in the group of economically active population increased from 253.8 to 298.9 (RR drop from 8.8 to 6). In the group of economically inactive women SDR decreased from 579.5 to 495.2, and among the economically active women population it increased from 78.8 to 90.9 (RR drop from 7.4 to 5.4). In the group of men with higher education SDR decreased from 285.7 to 246, while among men with primary education it increased from 1141 to 1183 (RR increase from 4 to 4.8). In the group of women with higher education SDR decreased from 127.2 to 115.6 and among women with primary education it increased from 375.8 to 423.1 (RR increase from 3 to 3.7). In the group of divorced/separated SDR also increased – from 1521.4 to 1729.8 among men and from 365.5 to 410.8 among women. Conclusions Future prevention and educational programs should be addressed primarily to the population economically inactive, with primary education and those divorced/separated. Med Pr 2017;68(6):771–778
PL
Wstęp Celem pracy była ocena zależności między wykształceniem, stanem cywilnym, statusem zatrudnienia i miejscem zamieszkania a umieralnością mieszkańców Polski w wieku produkcyjnym w latach 2002 i 2011. Materiał i metody Analizą objęto zgony mieszkańców Polski w wieku 25–64 lat w 2002 r. (N = 97 004) i 2011 r. (N = 104 598). Dla poszczególnych grup społeczno- -ekonomicznych obliczono standaryzowane współczynniki umieralności (SDR) na 100 000 mieszkańców i wskaźniki nierówności (rate ratio – RR). Wyniki W grupie mężczyzn biernych zawodowo SDR zmniejszył się z 2244,3 w 2002 r. do 1781,9 w 2011 r., natomiast wśród aktywnych zawodowo wzrósł z 253,8 do 298,9 (spadek RR z 8,8 do 6). W grupie kobiet biernych zawodowo SDR zmniejszył się z 579,5 do 495,2, natomiast wśród aktywnych zawodowo zwiększył się z 78,8 do 90,9 (spadek RR z 7,4 do 5,4). W grupie mężczyzn z wykształceniem wyższym SDR zmniejszył się z 285,7 do 246, a w grupie z wykształceniem podstawowym wzrósł z 1141 do 1183 (wzrost RR z 4 do 4,8). W grupie kobiet z wykształceniem wyższym SDR zmniejszył się z 127,2 do 115,6, a w grupie z wykształceniem podstawowym zwiększył się z 375,8 do 423,1 (wzrost RR z 3 do 3,7). W grupie rozwiedzionych/ /separowanych również wzrosły SDR – z 1521,4 do 1729,8 wśród mężczyzn i z 365,5 do 410,8 wśród kobiet. Wnioski Przyszłe programy profilaktyczne i edukacyjne w zakresie ochrony zdrowia należy adresować przede wszystkim do osób biernych zawodowo, z wykształceniem podstawowym oraz rozwiedzionych lub żyjących w separacji. Med. Pr. 2017;68(6):771–778
2
Publication available in full text mode
Content available

Jakość życia osób starszych korzystających z pomocy instytucjonalnej

81%
Burzyńska M., Pikala M., Kondak K., Maniecka-Bryla I.
Acta Universitatis Lodziensis. Folia Oeconomica
|
2017
|
vol. 3
|
issue 329
EN
In the modern world there is a growing number of older people with decreasing the possibility of taking care of them at the same time. This situation is mainly caused by family demographic changes. The aim of the study was to evaluate the quality of life of older people receiving institutional care. The survey was conducted from April to June 2015 after obtaining the consent of the Bioethics Committee of the Medical University of Lodz. The studied population consisted of residents of 5 nursing homes in the province of Lodz randomly selected for the study. Hodgkinson Abbreviated Mental Test Score was used to assess the mental state of respondents. Finally statistical analysis covered 117 people. Research tool was an anonymous interview questionnaire (49 questions on lifestyle, family relationships, self‑assessment of health status and quality of life). The obtained data was entered into the database in Microsoft Excel and Statistica. In statistical analysis descriptive and analytical statistics were used. To determine the relationship between the analyzed variables and self‑reported quality of life Chi² test (p < 0.05) was used. 62.1% of respondents declared poor self‑assesment of quality of life – more often women (Chi² = 0.919). 69.2% of seniors declared dependent on the decision to live in nursing home. Factors associated with self‑rated quality of life of respondents were: the time of the placement at nursing home, frequency of meetings with the family, the result of ADL scale and self‑rated health. Taking care of family relationships affects the quality of life of seniors living in nursing homes. Migration of young people limits the possibility of providing support to seniors by the family, leading to increased involvement of the institutional support to the elderly.
PL
We współczesnym świecie obserwuje się coraz większą liczbę osób starszych, przy jednoczesnym spadku możliwości sprawowania nad nimi opieki, na co znaczący wpływ mają zmiany demograficzne rodziny. Celem niniejszego badania była ocena jakości życia osób starszych korzystających z pomocy instytucjonalnej. Badanie przeprowadzono od kwietnia do czerwca 2015 r. po uzyskaniu zgody Komisji Bioetycznej Uniwersytetu Medycznego w Łodzi. Badaną populację stanowili pensjonariusze 5 losowo dobranych do badania domów pomocy społecznej na terenie województwa łódzkiego Do oceny stanu umysłowego badanych wykorzystano Skrócony Test Sprawności Umysłowej wg Hodgkinsona. Finalnie analizą statystyczną objęto 117 osób. Narzędziem badania był anonimowy kwestionariusz wywiadu (49 pytań dotyczących stylu życia, relacji rodzinnych, samooceny stanu zdrowia i jakości życia). Uzyskane dane wprowadzone zostały do bazy w programie Microsoft Excel i Statistica. W analizie statystycznej wykorzystano miary z zakresu statystyki opisowej i analitycznej. Do oceny zależności pomiędzy analizowanymi zmiennymi a samooceną jakości życia wykorzystano test Chi² (p < 0,05). 62,1% badanych deklarowało złą samoocenę jakości życia – częściej kobiety (Chi² = 0,919). 69,2% seniorów deklarowało niesamodzielne podjęcie decyzji o zamieszkaniu w dps. Czynnikami istotnie związanymi z samooceną jakości życia badanych były: czas pobytu w placówce, częstość spotkań z rodziną, wynik skali ADL i samoocena stanu zdrowia. Pielęgnowanie kontaktów rodzinnych wpływa na poczucie jakości życia seniorów zamieszkujących domy pomocy społecznej. Migracje ludzi młodych ograniczają udzielanie wsparcia seniorom przez rodzinę, prowadząc do wzmożonego zaangażowania placówek instytucjonalnych w pomoc ludziom starszym.
3
Publication available in full text mode
Content available

Ocena utraconych lat życia z powodu chorób sercowo‑naczyniowych w populacji osób starszych w Polsce

81%
Burzyńska M., Pikala M., Maniecka-Bryła I.
Acta Universitatis Lodziensis. Folia Oeconomica
|
2019
|
vol. 4
|
issue 343
73-84
EN
The aim of the study was to assess mortality trends due to cardiovascular diseases in the group of people aged 65 and more in Poland in 2000-2014 using the Standard Expected Years of Life Lost. In the study there was used a database containing 2,148,871 deaths cards for older Polish citizens who died in the years 2000-2014 due to cardiovascular diseases. Years of life lost were calculated using the SEYLLp (Standard Expected Years of Life Lost per living person). The joinpoint models were used to analyze trends. The SEYLLp ratio (per 10,000) due to cardiovascular diseases in Poland in the population aged 65 and over decreased in the analyzed period. Among men, from 4619.0 in 2000 to 3067.0 in 2014 (AAPC = –2.4%, p < 0.05), and in the group of women from 3038.0 to 2065.0 (AAPC = –2.5%, p < 0.05). In 2014, the largest number of years of life lost among men the ischemic heart disease caused (819.0), while in women, diseases of arteries, arterioles and capillaries (489.0). Unfavorable trends (in the group of men and women) were reported for heart failure (AAPC, respectively, 3.3% and 2.8%, p < 0.05). Despite the positive tendency of the studied phenomenon, it is necessary to increase the emphasis on cardiological problems of elderly people in order to eliminate inequities in health and unfavorable differences in the average life expectancy.
PL
Celem artykułu jest ocena trendów umieralności z powodu chorób sercowo‑naczyniowych w grupie osób w wieku 65 lat i więcej w Polsce w latach 2000-2014 na podstawie danych o utraconych standardowych oczekiwanych latach życia. W badaniu wykorzystano bazę danych zawierającą 2 148 871 kart zgonów starszych mieszkańców Polski, którzy zmarli w latach 2000-2014 z powodu chorób układu krążenia. Utracone lata życia obliczono, stosując wskaźniki SEYLLp (Standard Expected Years of Life Lost per living person). Do analizy trendów wykorzystano modele joinpoint. Współczynnik SEYLLp (na 10 000 ludności) z powodu chorób sercowo‑naczyniowych w Polsce w populacji osób w wieku 65 lat i więcej zmniejszył się w analizowanym okresie. Wśród mężczyzn z 4619,0 w 2000 roku do 3067,0 w 2014 roku (AAPC = –2,4%, p < 0,05), a w grupie kobiet z 3038,0 do 2065,0 (AAPC = –2,5%, p < 0,05). W 2014 roku największą liczbę utraconych lat życia wśród mężczyzn spowodowała choroba niedokrwienna serca (819,0), natomiast wśród kobiet choroby tętnic, tętniczek i naczyń włosowatych (489,0). Niekorzystne trendy (w grupie mężczyzn i kobiet) odnotowano dla niewydolności serca (AAPC odpowiednio 3,3% i 2,8%; p < 0,05). Mimo pozytywnej tendencji badanego zjawiska należy zwiększyć nacisk na problemy kardiologiczne osób starszych w celu niwelowania nierówności w zdrowiu i niekorzystnych różnic w przeciętnym dalszym trwaniu życia.
4
Publication available in full text mode
Content available

Czy nowotwory złośliwe przyczyniły się do nadumieralności mężczyzn w wieku 65 lat i więcej w województwie łódzkim w latach 1999–2014?

71%
Ciabiada-Bryła B., Drygas W., Pikala M., Bryła M., Maniecka-Bryła I.
Acta Universitatis Lodziensis. Folia Oeconomica
|
2019
|
vol. 3
|
issue 342
167-182
EN
The aim of the study is the analysis of mortality due to cancer diseases of men and women aged 65+ in the Lodz region in the period 1999-2014, with particular emphasis on the phenomenon of excess male mortality. The analysis included information on 501,124 deaths reported in the Lodz region from 1999 to 2014. Crude and standardized death rates according to the causes of death based on ICD–10 and excess mortality rates were calculated. An analysis of time trends was performed with the use of joinpoint models. In the period under study a slight decrease in standardized mortality rates (per 10,000) caused by cancer among people aged 65 and more was observed – from 171.7 to 166.8 among males and from 83.9 to 81.7 among females. The excess mortality rate at the beginning and end of the study period was 2.0. The main causes of deaths in the C00‑C97 class among men aged 65+ in 2014 were cancers of (rates per 10,000): trachea, bronchus and lung (46.0); colon, rectum and anus (19.0); prostate (18.4). While among women aged 65 and more, these were cancers of: trachea, bronchus and lung (12.6); colon, rectum and anus (11.3); breast (8.8). The phenomenon of excess mortality of males aged 65 and more due to cancer diseases in the Lodz region in 2014 was determined mainly by malignant neoplasms of: bladder; trachea, bronchus and lung; stomach.
PL
Celem artykułu jest analiza umieralności z powodu chorób nowotworowych mężczyzn i kobiet w wieku 65+ w województwie łódzkim w latach 1999-2014, ze szczególnym uwzględnieniem zjawiska nadumieralności mężczyzn. Analizą objęto informacje o 501 124 zgonach odnotowanych w województwie łódzkim w latach 1999-2014. Obliczono rzeczywiste i standaryzowane współczynniki umieralności szczegółowej według przyczyn zgonów na podstawie ICD–10 oraz wskaźniki nadumieralności. Analizę trendów czasowych przeprowadzono za pomocą modeli joinpoint. W badanym okresie zaobserwowano nieznaczne obniżenie standaryzowanych współczynników umieralności (na 10 000 ludności) z powodu nowotworów złośliwych wśród osób w wieku 65+: w grupie mężczyzn z 171,7 do 166,8, a w grupie kobiet z 83,9 do 81,7. Wskaźnik nadumieralności na początku i na końcu ba danego okresu wynosił 2,0. W klasie C00‑C97 najważniejszymi przyczynami zgonów wśród mężczyzn w wieku 65+ w 2014 roku były nowotwory złośliwe (wskaźnik na 10 000 ludności): tchawicy, oskrzela i płuca (46,0); jelita grubego, odbytnicy i odbytu (19,0); gruczołu krokowego (18,4). Natomiast wśród kobiet powyżej 65 roku życia były to nowotwory: tchawicy, oskrzela i płuca (12,6); jelita grubego, odbytnicy i odbytu (11,3); piersi (8,8). Zjawisko nadumieralności mężczyzn w wieku 65 lat i więcej z powodu chorób nowotworowych w województwie łódzkim w 2014 roku było determinowane w największym stopniu nowotworami złośliwymi: pęcherza moczowego, tchawicy, oskrzela i płuca oraz żołądka.
5
Publication available in full text mode
Content available

Trendy nadumieralności mężczyzn w wieku produkcyjnym w województwie o najwyższych współczynnikach zgonów w Polsce

71%
Ciabiada-Bryła B., Pikala M., Burzyńska M., Drygas W., Maniecka-Bryla I.
Medycyna Pracy
|
2020
|
vol. 71
|
issue 3
325-335
EN
BackgroundThe intensity of premature deaths in the Łódź region in 2014 amounted to 40 per 10 000, and was the highest in the country (the average rate for Poland was 32). Excess mortality of men aged <65 continues to be a major medical and social problem. The aim of the study is to analyze time trends of excess male mortality in the working age population in the Łódź region, both in general and due to the most important causes of deaths.Material and MethodsThe research material consists of information on 144 589 deaths of the Łódź region inhabitants aged 20–64 in 1999–2014. Crude and standardized mortality rates were calculated, as well as excess male mortality rates both in general and by cause of death. Standardization was carried out using the direct method according to the standard European population. A study of time trends was performed with the use of the joinpoint regression analysis. Average annual percentage rates of changes were estimated.ResultsThe excess mortality rate of men at the productive age decreased from 2.9 to 2.8 in the Łódź region in 1999–2014. The most important causes of death among men aged 20–64 in 2014 were (rates per 10 000): cardiovascular diseases (19.1), malignant neoplasms (16.6) and external causes of death (12.3). Among women, the most significant were malignant neoplasms (11.1), cardiovascular diseases (5.1) and diseases of the digestive system (2.1). The excess mortality rate of men aged 20–64 in the analyzed period reached the highest values due to external causes of death (5.1–7.3) and cardiovascular diseases (3.0–3.7). The highest rate of the decline in excess male mortality in 1999–2014 was recorded due to malignant neoplasms, on average 1.4% per year (p < 0.05). Meanwhile, the fastest growth concerned external causes of death, on average 1.0% per year (p < 0.05).ConclusionsDespite the decline in the mortality rates among both sexes, excess male mortality due to external causes of death and cardiovascular diseases increased.
PL
WstępW 2014 r. natężenie przedwczesnych zgonów w województwie łódzkim wynosiło 40 na 10 000 osób i było najwyższe w kraju (średnia dla Polski: 32). Nadumieralność mężczyzn przed 65 r.ż. pozostaje poważnym problemem medycznym i społecznym. Celem pracy była analiza trendów czasowych nadumieralności mężczyzn w wieku produkcyjnym w województwie łódzkim ogółem i według najważniejszych przyczyn zgonów. Celem pracy jest analiza trendów czasowych nadumieralności mężczyzn w wieku produkcyjnym w województwie łódzkim ogółem i według najważniejszych przyczyn zgonów.Materiał i metodyMateriał badawczy stanowią dane o 144 589 zgonach mieszkańców województwa łódzkiego w wieku 20–64 lat w latach 1999–2014. Obliczono rzeczywiste i standaryzowane współczynniki umieralności, a także wskaźniki nadumieralności mężczyzn ogółem i według przyczyn. Do standaryzacji posłużyła metoda bezpośrednia według standardowej populacji europejskiej. Badanie trendów czasowych przeprowadzono za pomocą analizy regresji joinpoint. Oszacowano średnioroczne procentowe tempa zmian.WynikiW latach 1999–2014 w województwie łódzkim wskaźnik nadumieralności mężczyzn w wieku produkcyjnym zmniejszył się z 2,9 do 2,8. W 2014 r. głównymi przyczynami zgonów mężczyzn w wieku 20–64 lat były choroby układu krążenia (19,1 na 10 000 osób), nowotwory złośliwe (16,6) i przyczyny zewnętrzne (12,3). U kobiet były nimi nowotwory złośliwe (11,1), choroby układu krążenia (5,1) i choroby układu trawiennego (2,1). W badanym okresie wskaźnik nadumieralności mężczyzn w wieku 20–64 lat osiągał najwyższe wartości z powodu zewnętrznych przyczyn zgonu (5,1–7,3) i chorób układu krążenia (3,0–3,7). Największe tempo spadku wskaźnika nadumieralności w latach 1999–2014 odnotowano w przypadku nowotworów złośliwych, średnio 1,4% rocznie (p < 0,05). Najszybszy wzrost dotyczył natomiast zewnętrznych przyczyn zgonu, średnio 1,0% rocznie (p < 0,05).WnioskiMimo redukcji natężenia zgonów w obu grupach płci zwiększyła się nadumieralność mężczyzn z powodu zewnętrznych przyczyn zgonu i chorób układu krążenia.
6
Publication available in full text mode
Content available

Vitamin D – dietary intake, supplementation and metabolic status of Polish adults

51%
Kamińska S., Pikala M., Dziankowska-Zaborszczyk E., Bielecki W., Rębowska E., Kozakiewicz K., Nadrowski P., Drygas W., Kwaśniewska M.
International Journal of Occupational Medicine and Environmental Health
|
2020
|
vol. 33
|
issue 1
107-118
EN
ObjectivesContrary to popular opinion on the preventive properties of vitamin D, results of previous studies have been inconclusive. The aim of this research was to evaluate the associations between the intake of vitamin D and metabolic abnormalities in a representative sample of Polish adults.Material and MethodsWithin the framework of the Multi-Center National Population Health Examination Survey (referred to as WOBASZ), a random sample of 2381 adult residents of Poland (53.8% of whom were women) was examined. All the study subjects were extensively reviewed, including 24-h dietary recall. The intake of vitamin D was assessed on the basis of dietary and supplements reviews. Metabolic abnormalities were evaluated using measurements of waist circumference (WC), blood pressure (BP), serum triglycerides (TG), high-density lipoprotein cholesterol (HDL-C) and fasting glycemia. Metabolic syndrome was defined according to the International Diabetes Federation.ResultsOf all the study participants, about 4.4 % of women and 2.6% of men declared a regular supplementation of vitamin D. Among women, a significant inverse correlation between vitamin D supplementation and the mean systolic BP was found (p < 0.01). A more substantial relationship was noted after dividing the study subjects according to their body mass. Among obese men, there was a significant inverse relationship between vitamin D intake and the mean systolic BP (p < 0.01) and diastolic BP (p < 0.05), as well as a positive correlation with HDL-C (p < 0.05). Among obese women, a negative correlation was found between vitamin D supplementation and the mean systolic BP (p < 0.01) and diastolic BP (p < 0.05), and a positive correlation with TG (p < 0.05). Among non-obese male subjects, a negative correlation between vitamin D intake and WC was observed.ConclusionsThe obtained findings suggest that the correlation between vitamin D intake and metabolic abnormalities may depend on the obesity status. A higher vitamin D intake may reduce BP and increase HDL-C in obese subjects. The positive relationship between vitamin D intake and TG concentration in women needs further investigation.
first rewind previous Page / 1 next fast forward last
JavaScript is turned off in your web browser. Turn it on to take full advantage of this site, then refresh the page.