Full-text resources of CEJSH and other databases are now available in the new Library of Science.
Visit https://bibliotekanauki.pl

Results found: 5

first rewind previous Page / 1 next fast forward last

Search results

help Sort By:

help Limit search:
first rewind previous Page / 1 next fast forward last
1
Publication available in full text mode
Content available

Historia polskich nazw roślin występujących w poradniku P. Krescencjusza

100%
Kamper-Warejko J.
Linguistica Copernicana
|
2014
|
issue 11
143-158
EN
The material presented in the article comes from the second edition (1571) of the Polish translation of the reference manual by Peturs de Crescentius. To the extent posiible, it was identified and confronted with the historical botanic vocabulary. The aim of the analysis is to trace the mechanism of naming plants described in the manual and to research how the fitonyms functioned in the historical Polish language at that time as well as in the subsequent centuries. It has been noticed that most names of the pre-Slavic and pre-Indo_European origin fossilize and do not alter throughout the history of the Polish language. Words of younger origin frequently illustrate the phonetic changes which took place in order to simplify articulation. Examples of secondary nominalization, taken from the text, other hand, they manifest the use of word-formative mechanisms. Some of the names have disappeared, while others have survived and appear in the botanic nomenclature of the 18th century (in K. Kluk). Moreover, the material analyzed shows the creative input of the translator of the work, who evinced good intuition in choosing the terms which have stood the test of time (e.g. faseol, lubczyk, por).
2

Struktura nazw roślin występującychw XVI-wiecznym polskim tłumaczeniu poradnika Piotra Krescencjusza na tle ówczesnej normy

100%
Kamper-Warejko J.
Język Polski
|
2017
|
vol. 97
|
issue 4
78-90
PL
W szkicu przedstawiono strukturę licznych fitonimów (556) zarejestrowanych w polskim tłumaczeniu poradnika Piotra Krescencjusza pt. O pomnożeniu i rozkrzewieniu wszelakich pożytkow ksiąg dwojenaście… (Kraków 1571) na tle stanu XVI-wiecznej polszczyzny. Porównanie ich z ówczesną normą miało na celu przyjrzenie się mechanizmom budowy nazw roślin w polszczyźnie tego okresu oraz odnotowanie produktywnych formantów. Na zebrany materiał złożyły się zarówno nazwy pojedyncze, jak i wieloczłonowe. Wiele z nich to wyrazy rodzime już istniejące, część to nazwy, których nie odnotowano w dawnych źródłach, są też zapożyczenia, zarówno dawne – dobrze już zasymilowane, jak i młodsze. Na podstawie analizy ich budowy i stopnia asymilacji, z uwzględnieniem analogii w słowotwórstwie nazewnictwa botanicznego, zauważona została produktywność niektórych formantów (np. –ina, -ka, -ik, -ica, -ec) oraz historyczna motywacja. Odnotowano tu również rzadkie w nazewnictwie roślin przyrostki (-nia, -ucha, -erz, -ew), w XVI stuleciu znane wyłącznie z tego tekstu lub po raz pierwszy tu zarejestrowane, które można uznać za pośrednie świadectwo żywych i działających wówczas w języku mechanizmów, reguł i schematów, a także wysokiej sprawności językowej tłumacza bądź redaktora tekstu.
EN
The outline presents the structure of numerous phytonyms (556) recorded in the Polish translations of the guidebook by Peter Crescentius titled O pomnożeniu i rozkrzewieniu wszelakich pożytkow ksiąg dwojenaście… [Twelve books about multiplying and spreading all kinds of benefits] (Cracow 1571) compared against the condition of the 16th century Polish language. The comparison of the phytonyms with the standards of the time was to provide a closer look at the mechanism of the structure of the names of plants in the Polish language of the time and to record productive affixes. The collected material comprises both singular names and compound names. Many of the names constitute already existing words; some of them are names not mentioned in the previous sources; there appear also borrowings – both older ones and more recent ones. On the basis of the analysis of their structure and the degree of assimilation , the productivity of some affixes and historical motivation have been noticed (e.g. -ina, -ka, -ik, -ica, -ec) taking into account the analogy in the word formation of botanical names. What has also been noticed are rare suffixes (-nia, -ucha, -erz, -ew), which in the 16th century were known exclusively from this text or were recorded here for the first time; they may be regarded as the indirect evidence of linguistic mechanisms, rules and schemes which operated in the language at that time. They also demonstrate the high competence of the translator or editor of the text.
3

Terminy metalingwistyczne w świadomości uczniów klas trzecich – na przykładzie nazw części mowy

63%
Kamper-Warejko J., Kaproń-Charzyńska I.
Białostockie Archiwum Językowe
|
2017
|
vol. 17
EN
The aim of this paper is to introduce the results of a pilot study of the metalinguistic awareness of nine and ten-year old children in terms of the comprehension and use of the terms denoting parts of speech. The study was conducted among 73 children. The interpretation of study results includes the connection between defining and the development of the skill of defining. Moreover, the authors take into consideration the fact that the process of becoming independent of perceptive and semantic aspects and the development of the awareness of the linguistic formin children are extended in time. The study shows that children are able to combine a metalinguistic term with its definition to a larger extent if the definition comprises the semantic features of parts of speech. On the other hand, they display smaller awareness of the grammatical features of particular parts of speech. Their receptive and perceptive competence is relatively low, which indicates that many children do not understand the terms discussed in the scope provided in the core curriculum.
4
Publication available in full text mode
Content available

Błąd wymowy czy wada wymowy? Rozważania na marginesie nauki języków obcych

63%
Kamper-Warejko J., Kaproń-Charzyńska I.
Linguodidactica
|
2015
|
vol. 19
PL
Problematyka podjęta w artykule wpisuje się w nurt badań lingwistyki mentalnej, dotyczących umysłowego wymiaru językowego funkcjonowania człowieka. Jego składową jest zdolność językowa obejmująca także zaburzoną zdolność językową. W tym aspekcie lingwistyki mentalnej bliskiej przedmiotowi badań logopedii, w tekście omówione zostały zależności między błędem wymowy a wadą wymowy w kontekście rozwoju mowy i przyswajania języka obcego. Między innymi została zwrócona uwaga na problem świadomości językowej użytkowników języka i roli języka jako narzędzia komunikacji. W związku z tym w rozważaniach uwzględniono także aspekt psycho- i socjolingwistyczny. Na podstawie analizy przeprowadzonych badań ankietowych (210 respondentów w wieku 13-22 lat) ustalono, jak pojęcia błędu i wady wymowy funkcjonują w świadomości użytkowników języka, co ich zdaniem leży u podstaw wymowy niemieszczącej się w normie oraz jak w świadomości respondentów postrzegane jest zagadnienie wad wymowy w kontekście uczenia się języków obcych. Zasygnalizowana została potrzeba badań skali wpływów różnych czynników zewnętrznych – w tym rozpoczętej w okresie kształtowania się mowy intensywnej nauki języków obcych – na zaburzenia mowy o charakterze dyslalii.
EN
The problem addressed in the article constitutes part of the research within mental linguistics concerning the mental dimension of the linguistic functioning of the human being. It includes the language ability which also embraces the impaired language ability. In this aspect of mental linguistics, which is close to the research in the field of speech therapy, the author discusses the relations between a pronunciation mistake and a speech impediment in the context of the development of speech and foreign language learning. Special emphasis is given to the problem of the language awareness of language users and the role of language as a communication tool. The author takes into account the psycho- and sociolinguistic aspect. On the basis of the analysis of the surveys conducted among 210 responders aged between 13 and 22, it has been established how the terms pronunciation mistake and speech impediment function in the consciousness of language users; what, according to them, causes pronunciation which goes beyond the pronunciation norms; how language users perceive the problem of speech impediment in the context of foreign language learning. The author underlines the need to do research concerning the extent of influence of various external factors – including intensive foreign language learning started in the period of speech development – on speech impediments such as dyslalia.
5
Publication available in full text mode
Content available

Profesor Teresa Friedel (1934-2011)

63%
Kamper-Warejko J.
Linguistica Copernicana
|
2011
|
issue 2(6)
15-21
first rewind previous Page / 1 next fast forward last
JavaScript is turned off in your web browser. Turn it on to take full advantage of this site, then refresh the page.