Search results

1

Czy rzeczywiście wszystko się może zdarzyć? Analiza składniowo-semantyczna czasownika „zdarzyć się”

100%

Zemlanaja N.

Język Polski

|

2016

|

vol. 96

|

issue 4

75-87

PL

Liczba znaczeń czasownika „zdarzyć się” w różnych słownikach języka polskiego waha się od jednego do trzech, definicje znaczeń z kolei są obarczone błędami. Celem autorki artykułu jest przeprowadzenie na nowo analizy lingwistycznej czasownika zdarzyć się. W trakcie badań wykorzystano metody analizy semantycznej, wśród których najważniejsza jest metoda stawiania hipotez i ich weryfikacji za pomocą testów sprzecznościowych. Wyodrębniono dwa kształty „zdarzyło się coś” i „zdarzyło się, że_”, które uznano za alternatywne zapisy tej samej jednostki języka. Nie dostrzeżono między nimi różnicy semantycznej, zasygnalizowano jedynie różnicę formalną. W artykule zaproponowano także projekt eksplikacji znaczenia jednostki „zdarzyło się coś” („zdarzyło się, że_”).

EN

The number of meanings of the verb "zdarzyć się" ranges from one to three in different dictionaries of Polish language, the definitions of meanings, in turn, often include errors. The objective of the author’s article is to carry out afresh linguistic analysis of the mentioned verb. During the research the methods of semantic analysis were used, the most important of them being the method of formulating the hypotheses and their verification using a contradiction test. Two forms – "zdarzyło się coś" and "zdarzyło się, że_" – were distinguished and they were considered as alternative variants of the same unit of language. No semantic difference was noticed between these two forms, only the formal difference between them was indicated. The paper also proposes a project of explication of the meaning of the language unit "zdarzyło się coś" ("zdarzyło się, że_").

2

O tym, co nam się przydarza i jaki mamy na to wpływ. Analiza składniowo-semantyczna czasownika przydarzyć się

100%

Zemlanaja N.

Język Polski

|

2023

|

vol. 103

|

issue 4

22-35

PL

Artykuł jest poświęcony analizie składniowo-semantycznej czasownika przydarzyć się. Na początku poddano obserwacji konteksty użycia tytułowego czasownika oraz układy proporcjonalne, w których skład on wchodzi. Następnie, po wyodrębnieniu właściwej jednostki języka konstytuowanej przez dany czasownik, przebadany został negatywny materiał językowy, w tym zdania testowe zawierające sprzeczność. Operacja kontrastowania eliminacyjnego z kolei pozwoliła odsłonić wzajemne uporządkowanie składników tematycznych i rematycznych w rozpatrywanych zdaniach. Wymienione procedury badawcze umożliwiły rekonstrukcję struktury semantycznej czasownika przydarzyć się. Wyniki analizy przedstawiono w formie eksplikacji jego znaczenia.

EN

The article is devoted to the syntactic-semantic analysis of the verb przydarzyć się ‘to happen’. In the beginning, the contexts of use of the verb, as well as the proportional patterns in which it can be included were scrutinised. Then, after extracting the relevant language unit constituted by the verb, negative linguistic material, including test sentences containing a contradiction, was analysed. The elimination contrast test, in turn, revealed the mutual arrangement of the thematic and rhematic elements in the sentences under consideration. The aforementioned research procedures made it possible to reconstruct the semantic structure of the verb przydarzyć się. The results of the analysis are presented in the form of an explication of its meaning.

3

O cechach semantycznych jednostki języka wydarzyło się [coś]

100%

Zemlanaja N.

Prace Językoznawcze

|

2021

|

vol. XXIII/4

263–272

PL

Artykuł jest poświęcony analizie semantycznej jednostki języka wydarzyło się [coś]. Istniejące definicje słownikowe danego wyrażenia z wielu powodów są niezadowalające, co uzasadnia podjęte badania. Analizę semantyczną oparto na kilku właściwych dla niej metodach: obserwacji kontekstów użycia jednostki wydarzyło się [coś], wysuwaniu hipotez o składnikach jej treści oraz weryfikacji danych hipotez za pomocą testów sprzecznościowych. W procesie badań przeprowadzono dekompozycję złożonego znaczenia jednostki na prostsze składniki semantyczne. Jednym z nich jest komponent sformułowany w sposób następujący: ‘p (to, co się stało) jest takie, że x jest nieobojętny wobec p’. Dany składnik znaczenia odróżnia analizowaną jednostkę od innych, bliskoznacznych, a także reguluje jej użycie w języku, m.in. warunkuje pojawianie się indywidualnych, wysoce subiektywnych ocen stanu rzeczy p w jej najbliższym kontekście.

EN

The article is devoted to semantic analysis of a language unit wydarzyło się [coś] ([something] happened). Dictionary definitions of this expression are unsatisfactory for many reasons, which justifies undertaking such research. Semantic analysis was based on several methods specific to it: scrutinising contexts of usage of the selected language unit wydarzyło się [coś], formulating hypotheses about the components of its meaning and verifying these hypotheses using contradiction tests. In the research process, complex meaning of the language unit was decomposed into simpler semantic components. One of them was formulated in the following way: ‘p (something that happened) is such that x is not indifferent to p.’ This component of meaning distinguishes the analysed unit from other synonymous units and regulates its usage in language as well, i.a. it conditions the emergence of individual, highly subjective judgements of the state of affairs p in its immediate context.

4

Co tu zaszło? O cechach semantycznych czasownika zajść

100%

Zemlanaja N.

Język Polski

|

2021

|

vol. 101

|

issue 1

22-30

XX

Artykuł przedstawia analizę składniowo-semantyczną jednostki języka zaszło coś, która jest bliskoznaczna wobec zdarzyło się [coś], wydarzyło się [coś]. W trakcie badań wykorzystano metodę stawiania hipotez i ich weryfikacji za pomocą testów sprzecznościowych i testu substytucji, przeprowadzono analizę typowej sytuacji, do której nazwania używamy danego wyrażenia, a także zbadano negatywny materiał językowy. Jednostkę języka zaszło coś odróżniono od innej, formalnie do niej podobnej – zaszło/zachodzi [coś]. Odnotowano różnice formalno-gramatyczne między nimi, a także zaproponowano projekt eksplikacji znaczenia jednostki będącej przedmiotem analizy.

EN

The article presents a syntactic-semantic analysis of the language unit zaszło coś (‘something happened’), which is synonymous with zdarzyło się [coś], wydarzyło się [coś]. During the research the author employed the method of formulating hypotheses and verifying them using contradiction tests, substitution tests, an analysis of a typical situation which would be referred to with the given expression, and an analysis of nega-tive language material. The language unit zaszło coś was differentiated from another, formally similar to it – zaszło/zachodzi [coś]. Formal and grammatical differences between them were noted, and a project of the meaning explication of the analyzed language unit was proposed.

Refine search results

3 Język Polski

1 Prace Językoznawcze

4 Zemlanaja N.

1 2023

2 2021

1 2016

Czy rzeczywiście wszystko się może zdarzyć? Analiza składniowo-semantyczna czasownika „zdarzyć się”

O tym, co nam się przydarza i jaki mamy na to wpływ. Analiza składniowo-semantyczna czasownika przydarzyć się

O cechach semantycznych jednostki języka wydarzyło się [coś]

Co tu zaszło? O cechach semantycznych czasownika zajść