Search results

1

Русское и польское христианство в современном мире. Проблема разъединенной Церкви

100%

Kowalska-Stus H.

Politeja : Pismo Wydziału Studiów Miedzynarodowych i Politycznych Uniwersytetu Jagiellońskiego

|

2012

|

issue 1(19)

139-152

EN

The paper emphasizes the importance of Russian émigré theologians to the beginnings and the development of the ecumenical dialogue. It shows their efforts to focus the debate on the ecclesiological issues. This gave the Orthodox hierarchs an important role in the deliberations of the Second Vatican Council. The second step toward reconciliation was taken by the Polish Pope John Paul II. The paper discusses his encyclicals that prove the importance of the Orthodox branch of Christianity. It also touches upon the conflict that arose between the Churches as a result of the revival of the Uniate Church in Ukraine.

2

Польская Католическая Церковь в политических планах Александра I

100%

Kowalska-Stus H.

Roczniki Humanistyczne

|

2013

|

vol. 61

|

issue 7: Słowianoznawstwo

149-160

EN

The history of the Catholic Church in Poland under the reign of Alexander I corresponded directly to the history of Poland at that time. The Tsar initiated building a new political order in Europe in the post-Napoleon period. This new order was to rest on Christian values safeguarded by the monarchies. Liberal historiography distorted the image of the Tsar, as it failed to recognize his reference to the Byzantine ideals in his plans. The early 19th century was characterised with a subtle atmosphere of crossdenominational spirituality, which relied on spiritual fraternity of nations. It was in stern contrast to the prevalent idea that the state is strictly dependent on the norms of civilization development, which are entirely subservient to the principles of rationalism. Paradoxically, the ideas of eschatological mysticism and striving to build a modern empire merged in the mentality of Alexander I. The principles of Christian universalism helped him reinterpret the ideal of a Christian empire, a new Rome. When referring to the contemporary ideal of the European Union by Robert Schuman, who did anchor it in its Christian roots, one has to remember the pioneering effort by Alexander I. At the same time, it is questionable if the Poles of the time did comprehend his ideas correctly. This miscomprehension is borne out by the fact that the Constitutional Commission composed a Constitution for the Kingdom of Poland which was more liberal than the Constitution of the Duchy of Warsaw. The articles of the former constitution reveal that its authors attempted to marginalize the role of the Church and to grant privileges to secular institutions and ideologies – which was against the Tsar's intentions. Although the Tsar attempted to put into practice the ideal of a cross-denominational Christian state, built on the foundation of a specific form of ecumenism and Christian Enlightenment, the history of the Polish Catholic Church in the Kingdom of Poland shows that the plans failed. The Tsar's policy was not thwarted by the traditional Catholic milieus, but by the members of the Polish government.

PL

Losy Kościoła katolickiego w Polsce za panowania Aleksandra I odzwierciedlały historyczne losy Polski. Car był inicjatorem budowy nowego porządku politycznego w Europie po czasach Napoleona. Jego fundamentem były wartości chrześcijańskie, których gwarantem miały się stać monarchie. Liberalna historiografia zafałszowała wizerunek cara, nic odnajdując w jego zamysłach nawiązania do ideałów bizantyjskich. Dla początków wieku XIX charakterystyczna była subtelna ponadkonfesyjna duchowość, której ważnym elementem było duchowe braterstwo. Kontrastowała ona z rozpowszechnionym przekonaniem, że państwo wiąże się ściśle z normami cywilizacyjnymi, a te z kolei podporządkowane są zasadom rozumu. Eschatologiczny mistycyzm i dążenie do budowy nowoczesnego imperium paradoksalnie zespoliły się w mentalności Aleksandra I. Uniwersalizm chrześcijański pomógł mu zreinterpretować ideał imperium chrześcijańskiego, nowego Rzymu. Przywołując współczesny ideał zjednoczonej Europy Roberta Schumana, w którym mowa jest jeszcze o korzeniach chrześcijańskich, warto przypomnieć, że projekt Aleksandra I był w tym przypadku pionierski. Tym nie mniej należy wątpić, iż został on właściwie zrozumiany przez Polaków. Wskazuje na to fakt, że Komisja Konstytucyjna stworzyła dla Królestwa Polskiego Konstytucję bardziej liberalną niż Konstytucja Księstwa Warszawskiego, a jej zapisy świadczą, wbrew intencjom cara, o chęci zmarginalizowania roli Kościoła katolickiego na rzecz świeckich instytucji i ideałów. Choć car starał się urzeczywistnić ideał ponadkonfesyjnego państwa chrześcijańskiego na fundamencie specyficznie pojętego ekumenizmu i chrześcijańskiego oświecenia, to los polskiego Kościoła katolickiego w Królestwie Polskim nie odzwierciedlał tych planów. Politykę cara torpedowały nie kręgi ortodoksyjnie katolickie, lecz członkowie rządu polskiego.

3

Globalizacja w rosyjskiej myśli prawosławnej

100%

Kowalska-Stus H.

Roczniki Humanistyczne

|

2015

|

vol. 63

|

issue 7: Słowianoznawstwo

97-112

PL

W łonie chrześcijaństwa możemy zauważyć różne podejścia do problemu globalizacji. Podstawowa różnica w ocenie współczesnego ładu światowego między Watykanem i RCP polega na dostrzeganiu źródeł zagrożeń przez Rzym w sferze ekonomicznej, przez Moskwę zaś w sferze kulturowej i antropologicznej. RPC kładzie nacisk na współpracę z państwem. Tradycyjnie, obok prawosławia, jest ono najważniejszym elementem identyfikacji tożsamościowej. Aleksy Charin, historyk i politolog, zauważa, że przeciwieństwem współczesnego imperium jest państwo-cywilizacja, którego istotę określają wartości religijne. Dla Rosji perspektywiczny jest wariant cywilizacyjny. Inny politolog – Andriej Okara – jest zdania, że dla samoidentyfikacji Rosji, Ukrainy i Białorusi kluczowe jest wyzwanie stawiane przez Zachód. Podkreśla, że podstawowe różnice między kulturami wschodnio- i zachodniochrześcijańską mają swoje źródło w antropologii: rozumieniu sensu życia i śmierci. Archimandryta Olimpiusz (Kastalski) zauważa pozytywne strony globalizacji. Zapomnienie, do którego wzywa globalizacja – przywołuje Pamięć, standaryzacja ludzkiego wyglądu rodzi tęsknotę za ikoną. Omawiane zjawiska ukazane są przez rosyjskich myślicieli w przestrzeni nie w perspektywie czasowej, ważna jest ich ontologia, nie ewolucja. Dlatego globalizacja w ich interpretacji, choć ma swoje cechy historyczne, to jej ontologia jest czymś od wieków niezmiennym.

RU

Христианские Церкви по-разному относятся к глобализации. Основная разница в оценке современного мирового порядка между Ватиканом и Русской Православной Церковью (далее РПЦ) состоит в том, что Рим усматривает опасность в экономической сфере, Москва – в культурной и антропологической. Для РПЦ очень важно сотрудничество Цекви и государства. Согласно традиции, кроме православия, государство является наиболее важным элементом идентификации. Алексий Харин – историк и политолог – отмечает, что современной империи можно противопоставить государство-цивилизацию, основой которого являются религиозные ценности. Для России перспективен цивилизационный вариант. Другой политолог – Андрей Окара – убеждает, что для самоидентификации России, Украины и Белоруси ключевым является вызов Запада. Подчеркивает, что основная разница между культурами восточно- и западно-христианской относится к антропологии: понимании смысла жизни и смерти. Архимандрит Алимпий (Кастальский) замечает положительные стороны глобализации. Забвение, к которому ведет глобализация, призывает память, стандаризация человечесого облика порождает тоску по иконе. Вышеуказанные явления рассматриваются русскими мыслителями в пространственной, не во временной перспективе, важна их онтология, не эволюция. Поэтому глобализация в их интерпретации, хотя имеет исторические признаки, то ее онтология не меняется веками.

EN

Relationship the Roman Catholic Church to the globalization is different than Russian Church. Rome can see threatening in the economic, Moscow in cultural and anthropological sphere. For the Russian church is important a cooperation with the government. Government and the Orthodox are two factors of the identification of Russian. Historian Aleksy Harin ar confronting the civilization with the empire. He is identifying the civilization with values. Political scientist Andrej Okara claims that Russia identifiction itself through the confrontation with the West. The Eastern culture is different than eastern in understanding the meaning of the life and death. Olympius prior (Kastalski) notices positive sides of the globalization. The oblivion characteristic of the globalization is summoning the memory, the standardization of the human appearance is giving rise to longing for the icon. Defects in the globalization are shown by Russian thinkers in the space not in the time, their ontology is important, not an evolution. Therefore globalization which has historical features, however for her ontology is from time immemorial unchanging.

Refine search results

2 Roczniki Humanistyczne

1 Politeja : Pismo Wydziału Studiów Miedzynarodowych i Politycznych Uniwersytetu Jagiellońskiego

3 Kowalska-Stus H.

1 2015

1 2013

1 2012

Русское и польское христианство в современном мире. Проблема разъединенной Церкви

Польская Католическая Церковь в политических планах Александра I

Globalizacja w rosyjskiej myśli prawosławnej