Search results

1

Środki artystycznego obrazowania w Listach z Afryki Henryka Sienkiewicza

100%

Kowalska D.

Studia Językoznawcze. Synchroniczne i diachroniczne aspekty badań polszczyzny

|

2017

|

vol. 16

149-162

PL

W artykule omawia się wybrane środki artystycznego obrazowania w Listach z Afryki Henryka Sienkiewicza. Analiza materiałowa pokazuje, że obrazowość i plastyczność opisów zamieszczonych w analizowanych tekstach jest rezultatem wykorzystania różnych środków stylistyczno- językowych, a do najbardziej wyrazistych należą: 1) porównania oraz 2) przymiotniki i imiesłowy przymiotnikowe w funkcji przydawki. Pisarz w konstrukcjach porównawczych umiejętnie sięgał po skojarzenia bliskie polskiemu czytelnikowi, odwoływał się do jego doświadczeń, tradycji i kultury, konsekwentnie zestawiał egzotykę ze swojskością, dzięki czemu Afryka przybierała formy, barwy i kształty oswojone, bliższe, łatwiejsze do wyobrażenia. Wysoka frekwencja przymiotnikowych określeń, odnoszących się oprócz zmysłu wzroku, także do zmysłu smaku, węchu, słuchu i dotyku, jest rezultatem dbałości pisarza, by opis afrykańskiej rzeczywistości angażował wszystkie zmysły odbiorcy i dawał złudzenie uczestniczenia w egzotycznej podróży. Ta wszechstronność odczuć i skojarzeń zmysłowych niewątpliwie uwypuklała realizm opisu, silnie oddziaływała na wyobraźnię odbiorcy, potęgując obrazowość. Trzeba podkreślić, iż tego typu leksyka nie pełni funkcji ornamentacyjnej, lecz zawsze podkreśla jakiś istotny szczegół opisywanego przedmiotu lub zjawiska, co zapewne wynikało z założeń gatunkowych utworu, uwzględniających oczekiwania potencjalnych odbiorców, przede wszystkim zaś ścisłej, wiernej i plastycznej relacji z podróży.

EN

The article discusses selected linguistic exponents of the imagery in the Letters from Africa by Henryk Sienkiewicz. The material analysis has shown that the imagery and vividness of the descriptions contained in the analysed texts are the result of various stylistic and linguistic devices. The most salient of them include: 1) the comparisons, 2) the adjectives and adjectival participles in the function of an attribute, 3) the accumulations of the semantically and syntactically parallel elements. In the comparative constructions the writer skilfully used the associations comprehensible to the Polish reader, made reference to his experiences, tradition and culture, consequently confronted the exotic with the domestic, thereby making the forms, colours and shapes of Africa more familiar, closer, and more easily imaginable. High frequency of the adjectival epithets, referring – except to the sight – also to the taste, smell, hearing, and touch, is the result of the writer’s concern that his description of the African reality engaged all the senses of the reader and gave him the illusion of participating in the exotic journey. This comprehensiveness of the sensations and sensory associations undoubtedly intensified the reality of the descriptions and strongly affected the imagination of the reader, enhancing the imagery. It should be emphasized that the lexis of this kind doesn’t perform an ornamental function, but always underlines some significant element of the described object or occurrence, probably as a results of the genre assumptions, which took into account the expectations of the potential readers, and, above all, the accurate, true, and vivid account of the journey.

2

POTENCJAŁ I ZASOBY DZIAŁALNOŚCI INNOWACYJNEJ I BADAWCZOROZWOJOWEJ WOJEWÓDZTWA POMORSKIEGO

100%

Kowalska D.

Przestrzeń, Ekonomia, Społeczeństwo

|

2017

|

issue 12/II

217-241

PL

Wzrost gospodarczy regionu, konkurencyjna przewaga oraz uzależniony od nich poziom życia ludności w dużej mierze wynika z poziomu innowacyjności danego regionu. Im wyższa jest zdolność do wprowadzania innowacji, tym wyższy poziom życia ludności. Zależność tę dostrzeżono w latach 60. XX wieku i rozpoczęto prowadzenie badań w tym obszarze. Obecnie prowadzi je wiele podmiotów o zasięgu globalnym, ponadnarodowym jak i lokalnym, dostarczając danych w różnych przekrojach tematycznych i o różnym zasięgu obszarowym. Unia Europejska za pomocą 18 wskaźników ocenia innowacyjność 220 regionów w Europie, w tym województwa pomorskiego. Dostarczają one informacji o poziomie czynników mających wpływ na innowacyjność danego regionu. Wraz z rozwojem gospodarczym zmieniała się też definicja innowacji. Początkowo innowacje i innowacyjność były rozumiane bardzo wąsko, wyłącznie w odniesieniu do produkcji. Obecnie innowacje mają zastosowanie także do procesów, nowych metod marketingowych, metod organizacyjnych w praktyce gospodarczej, organizacji miejsca pracy lub stosunków z otoczeniem.

EN

The economic growth of the region, its competitive advantage and the standard of living of the population result from the innovation level of the region. The higher the ability to innovate, the higher the standard of living of the population. This dependency was recognised and research in this area started in the 1960s. Nowadays, many global, transnational and local entities are involved in such studies providing data on a variety of subjects. The European Union rates the innovativeness of 220 regions in Europe, including Pomerania Province, using 18 indicators. They provide information on the level of factors affecting the innovation in the region. The definition of innovation has evolved with the economic development. Initially, innovation and innovativeness were understood very narrowly, only in relation to production. Today innovation also applies to processes, new marketing methods, organisational methods, workplace organisation or relationships with the environment.

3

Rdzenni mieszkańcy Czarnego Lądu w oczach Henryka Sienkiewicza podróżnika na materiale Listów z Afryki (1892)

100%

Kowalska D.

Studia Językoznawcze. Synchroniczne i diachroniczne aspekty badań polszczyzny

|

2018

|

vol. 17

211-228

PL

Celem artykułu jest przedstawienie wizerunku rdzennych mieszkańców Afryki, z którymi Sienkiewicz miał kontakt podczas egzotycznej wyprawy, odbytej na przełomie 1890/1891 roku. Podstawę materiałową do rozważań stanowi zapis relacji z podróży, który przyjął popularną w drugiej połowie XIX wieku formę listu z podróży – Listy z Afryki. Opracowanie wpisuje się w nurt badań nad stereotypami etnicznymi prowadzonymi w perspektywie historycznej. Do przeprowadzenia analiz wykorzystane zostały pojęcia punktu widzenia (przyjętego przez autora tekstu) oraz perspektywy. Zanalizowany w ten sposób materiał leksykalny pozwolił określić punkty widzenia oraz wskazać inwentarz aspektów, pod względem których postrzega się przedstawicieli obcych narodowości. Dominującym punktem widzenia przyjętym w opisie mieszkańca Czarnego Lądu jest europocentryzm. Sienkiewicz w swoich podróżach był Polakiem o silnej tożsamości narodowej oraz Europejczykiem. Natomiast wśród aspektów profilujących narodowość murzyńską wyróżniono następujące: aspekt fizyczny, kulturowy, psychiczny oraz społeczny. W analizowanych tekstach w sferze ocen zaznacza się protekcjonalne traktowanie Murzynów i ich cywilizacji. Pisarz jest przeświadczony o cywilizacyjnej i religijnej wyższości Europejczyków, toteż cywilizowanie Murzynów uznaje za niezbędne. Murzyni są postrzegani jako niewolnicy lub słudzy, o niskim statusie społecznym, wyglądający egzotycznie, ubodzy w sferze materialnej i duchowej. Wydaje się, że na taki sposób opisu wpłynął ogólny mechanizm tworzenia stereotypów: wyraźnie wyodrębnienie grupy „obcej” oraz przypisanie jej zestawu stałych cech.

EN

The article presents a picture of the indigenous inhabitants of Africa whom Sienkiewicz met during his exotic expedition made at the end of 1890 and at the beginning of 1891. The material basis for the analysis is a written account of the journey in the form of letters, which was very popular in the second half of the 19th century, Listy z Afryki [‘Letters from Africa’]. The article may be placed in the trend of research into ethnic stereotypes from a historical perspective. In her analysis the author uses the terms of ‘point of view’ (of the author) and ‘perspective’. The lexical material, analysed in that way, allows to define the points of view and the inventory of aspects from which representatives of foreign nationalities are perceived. The dominant point of view while describing the black inhabitants of Africa is Eurocentrism. Sienkiewicz in his journeys was a European and a Pole with a strong national identity. Among the aspects profiling the Black nationality the following ones have been distinguished: physical, cultural, psychological and social. The Niggers and their civilisations are treated in a condescending way in the analysed texts. The writer is convinced of the civilisational and religious superiority of the Europeans, that is why he finds it indispensable to civilise the Niggers. The Blacks are perceived as slaves or servants of low social status, looking exotically, being materially and spiritually poor. This way of describing seems to have been influenced by a general mechanism of creating stereotypes: isolating a foreign group and attributing a set of permanent features to it.

4

O ekspresywności modlitw w "Psałterzu Dawidowym" Mikołaja Reja

100%

Kowalska D., Uniwersytet Łódzki K. H. J. P.

Acta Universitatis Lodziensis. Folia Linguistica

|

2015

|

vol. 049

EN

The article analyses the linguistic signs of expressiveness present in the prayers attached to the prose paraphrase of Mikołaj Rej’s David’s Psalter, in particular the evaluative (modality) and intensifying exponents. Rej’s prayers are characterized by a lot of emotionalisms which make them a tool of the emotional expression. The writer uses many expressional synonyms accumulated as two or three evaluative expressions and many epithets which perform the hyperbolic function and intensify the referent feature of the noun. Metaphors and rhetorical questions also serve the function of intensification. The expressiveness is also emphasizes by the use of the elements characteristic of the spoken language: the lexicon of the vernacular speech, a wide variety of phatic signals and demonstrative pronouns. The application of these linguistic phenomena makes Rej’s prayers, despite the structural limitations, assume the character of private confessions full of authentic affection and admiration of God – the addressee.

Refine search results

2 Studia Językoznawcze. Synchroniczne i diachroniczne aspekty badań polszczyzny

1 Acta Universitatis Lodziensis. Folia Linguistica

1 Przestrzeń, Ekonomia, Społeczeństwo

4 Kowalska D.

1 Uniwersytet Łódzki K. H. J. P.

1 2018

2 2017

1 2015

Środki artystycznego obrazowania w Listach z Afryki Henryka Sienkiewicza

POTENCJAŁ I ZASOBY DZIAŁALNOŚCI INNOWACYJNEJ I BADAWCZOROZWOJOWEJ WOJEWÓDZTWA POMORSKIEGO

Rdzenni mieszkańcy Czarnego Lądu w oczach Henryka Sienkiewicza podróżnika na materiale Listów z Afryki (1892)

O ekspresywności modlitw w "Psałterzu Dawidowym" Mikołaja Reja