Full-text resources of CEJSH and other databases are now available in the new Library of Science.
Visit https://bibliotekanauki.pl

Results found: 11

first rewind previous Page / 1 next fast forward last

Search results

help Sort By:

help Limit search:
first rewind previous Page / 1 next fast forward last
1

Marketing relacji na rynku usług zdrowotnych w świetle badań przeprowadzonych w 2013 r. na terenie Dolnego Śląska

100%
Kowalska J.
Wrocławskie Studia Politologiczne
|
2013
|
vol. 15
145 - 159
EN
The purpose of this article is to evaluation of the use of marketing principles in medical facilities based on marketing research carried out among Managers of those institutions on the area of Lower Silesia. Through the information received in the survey the author presents scientific aspect of a relationship marketing concept. The research was conducted on a sample of 200 medical facilities in which reproducibility of patients visits occurs. The research was carried out in the turn of July and August 2013.
2
Publication available in full text mode
Content available

Attitudes of undergraduate students towards persons with disabilities; the role of the need for social approval

63%
Kowalska J., Winnicka J.
Polish Psychological Bulletin
|
2013
|
vol. 44
|
issue 1
40-49
EN
The purpose of this study was a diagnosis of the attitudes of students of Warsaw universities towards people with disabilities and the variables which impacted on these attitudes. Additionally, we examined the relationship between the need for social approval and explicit attitudes towards people with disabilities. The study focused on two components of attitudes: behavioural (measured by preferable social distance – SDSB) and cognitive (tested with a semantic differential scale – SDSO). 318 students completed a survey including a demographic sheet, a social desirability scale, the SDSB and SDSO. The results indicate that students expressed positive attitudes towards people with disabilities. The impact of such variables as gender, the type of disability and the need for social approval was registered and were differentiated in regard to components of attitudes. The results are discussed with reference to earlier research and cues for further studies are suggested.
3
Publication available in full text mode
Content available

Badania nad skuteczną metodą oznaczania 3,3’-dimetylobenzydyny w powietrzu na stanowiskach pracy

63%
Kowalska J., Jeżewska A.
Medycyna Pracy
|
2016
|
vol. 67
|
issue 1
43-50
EN
Background 3,3’-Dimethylbenzidene (DMB) is a substance classified into the group of carcinogens. The value of maximum admissible concentration for this substance in the workplace air is not specified in Poland. Bearing in mind that DMB is used in domestic companies there is a need to develop a sensitive method for determining 3,3’-dimethylbenzidine in the work environment. Material and Methods The method consists in passing DMB-containing air through sulfuric acid-treated glass fiber filters, washing out the substance settled on the filter, using water and solution of sodium hydroxide, liquid–liquid extraction with toluene, replacing dissolvent with acetonitrile and analyzing the obtained solution. Studies were performed using high-performance liquid chromatography (HPLC) technique. An Agilent Technologies chromatograph, series 1200, with a diode-array detector (DAD) and a fluorescence detector (FLD) was used in the experiment. In the test, an Ultra C18 column of dimensions: 250×4.6 mm, particle diameter (dp) = 5 μm (Restek) was applied. Results The method is linear (r = 0.999) within the investigated working range of concentration 1.08–21.6 μg/ml, which is equivalent to air concentrations 2–40 μg/m³ for a 540 l air sample. The limit of detection (LOD) of quantification determination is 5.4 ng/ml and the limit of quantification (LOQ) – 16.19 ng/ml. Conclusions The analytical method described in this paper allows for selective determination of 3,3’-dimethylbenzidine in the workplace air in the presence of 1,4-phenylenediamine, benzidine, aniline, 3,3’-dimethoxybenzidine, 2-nitrotoluene, 3,3’-dichlorobenzidine and azobenzene. The method is characterized by good precision and good accuracy, it also meets the criteria for procedures involving the measurement of chemical agents, listed in EN 482:2012. Med Pr 2016;67(1):43–50
PL
Wstęp 3,3’-Dimetylobenzydyna (DMB) jest substancją zaklasyfikowaną do grupy substancji rakotwórczych. W Polsce nie ustalono wartości najwyższego dopuszczalnego stężenia dla tej substancji w powietrzu na stanowiskach pracy. W związku ze stosowaniem DMB w krajowych przedsiębiorstwach zaistniała potrzeba opracowania czułej metody oznaczania 3,3’-dimetylobenzydyny w środowisku pracy. Materiał i metody Metoda oznaczania polega na przepuszczaniu powietrza zawierającego DMB przez filtr z włókna szklanego z naniesionym kwasem siarkowym, wymyciu osadzonej na filtrze substancji wodą i roztworem wodorotlenku sodu, ekstrakcji ciecz–ciecz z toluenem, wymianie rozpuszczalnika na acetonitryl i analizie tak otrzymanego roztworu. Badania wykonano techniką wysokosprawnej chromatografii cieczowej (high-performance liquid chromatography – HPLC) przy zastosowaniu chromatografu cieczowego Agilent Technologies seria 1200 z detektorem diodowym (diode-array detector – DAD) i detektorem fluorescencyjnym (fluorescence detector – FLD). W badaniu wykorzystano kolumnę Ultra C18 o wymiarach: 250×4,6 mm i średnicy ziaren (dp) = 5 μm (Restek). Wyniki Metoda jest liniowa (r = 0,999) w zakresie stężeń wynoszących 1,08–21,6 μg/ml, co odpowiada stężeniom 2–40 μg/m³ dla próbki powietrza o objętości 540 l. Granica wykrywalności oznaczania ilościowego (limit of detection – LOD) wynosi 5,4 ng/ml, a granica oznaczalności (limit of quantification – LOQ) – 16,19 ng/ml. Wnioski Opisana metoda analityczna umożliwia selektywne oznaczenie 3,3’-dimetylobenzydyny w powietrzu na stanowiskach pracy w obecności 1,4-fenylenodiaminy, benzydyny, aniliny, 3,3’-dimetoksybenzydyny, 2-nitrotoluenu, 3,3’-dichlorobenzydyny i azobenzenu. Metoda charakteryzuje się dobrą precyzją i dokładnością oraz spełnia wymagania normy PN-EN 482 dla procedur dotyczących oznaczania czynników chemicznych. Med. Pr. 2016;67(1):43–50
4
Publication available in full text mode
Content available

Metoda oznaczania tetrachlorometanu, trichloroetenu, 1,1,2-trichloroetanu i tetrachloroetenu w powietrzu na stanowiskach pracy

63%
Kowalska J., Szewczyńska M.
Medycyna Pracy
|
2023
|
vol. 74
|
issue 1
53-62
EN
Background Chemical substances from the halogenated aliphatic hydrocarbons group are used in industry, e.g., as intermediates in syntheses, auxiliaries, solvents in degreasing processes, and laboratory tests. Due to their harmful effects on human health and the environment, their use is often banned or limited to certain industrial uses only. Material and Methods A sorbent tube containing 2 layers (100/50 mg) of coconut shell charcoal was used as a sampler for air sampling. Gas chromatography-mass spectrometry technique and the use of HP-5MS column (30 m × 0.25 mm × 0.25 μm), an oven temperature ramp program from 40°C to 250°C and selected ion monitoring mode were chosen for the determination. Results The established chromatographic conditions enable the simultaneous determination of tetrachloromethane, trichlorethane, 1,1,2-trichloroethane and tetrachloroethene in the concentration range 2–100 μg/ml. The average desorption coefficients obtained were: 0.97 for tetrachloromethane, 0.96 for trichloroethene, 0.96 for 1,1,2-trichloroethane and 0.96 for tetrachloroethene. Conclusions The calculation of the substance concentration in the analyzed air requires the determination of the amount of substances trapped by the sorbent tube, the desorption coefficient and the air sample volume. Adequate dilution of the extract makes it possible to determine tetrachloromethane, trichloroethene, 1,1,2-trichloroethane and tetrachloroethene in ranges corresponding to 0.1–2 times the maximum admissible concentrations in the workplace air. This article discusses the issues occupational safety and health, which are the subject matter of health sciences and environmental engineering research. Med Pr. 2023;74(1)
PL
Wstęp Substancje chemiczne z grupy chlorowcopochodnych węglowodorów alifatycznych znajdują zastosowanie w przemyśle, m.in. jako półprodukty w syntezach, środki pomocnicze i rozpuszczalniki w procesach odtłuszczania, oraz w badaniach laboratoryjnych. Ze względu na szkodliwe działanie na zdrowie człowieka i środowisko ich stosowanie jest często objęte zakazami i ograniczone do niektórych zastosowań przemysłowych. Materiał i metody Jako próbnik do pobierania próbek powietrza użyto rurki pochłaniającej zawierającej 2 warstwy (100/50 mg) węgla aktywnego na bazie łupin orzecha kokosowego. Do oznaczenia wybrano technikę chromatografii gazowej ze spektrometrią mas z zastosowaniem kolumny HP-5MS (30 m × 0,25 mm × 0,25 μm), programowanego przyrostu temperatury pieca 40–250°C i trybu monitorowania wybranych jonów. Wyniki Ustalone warunki chromatograficzne umożliwiają jednoczesne oznaczenie tetrachlorometanu, trichloroetenu, 1,1,2-trichloroetanu i tetrachloroetenu w zakresie stężeń 2–100 μg/ml. Uzyskane średnie współczynniki desorpcji wyniosły 0,97 dla tetrachlorometanu oraz po 0,96 dla trichloroetenu, 1,1,2-trichloroetanu i tetrachloroetenu. Wnioski Wyliczenie stężeń substancji w analizowanym powietrzu wymaga wyznaczenia ilości substancji zatrzymanych przez rurkę pochłaniającą, współczynnika desorpcji i objętości próbki powietrza. Odpowiednie rozcieńczenie ekstraktu pozwala oznaczyć tetrachlorometan, trichloroeten, 1,1,2-trichloroetan i tetrachloroeten w zakresie odpowiadającym 0,1–2-krotności najwyższych dopuszczalnych stężeń w powietrzu na stanowisku pracy. Zakres tematyczny artykułu obejmuje zagadnienia zdrowia oraz bezpieczeństwa i higieny środowiska pracy będące przedmiotem badań z nauk o zdrowiu oraz inżynierii środowiska. Med. Pr. 2023;74(1)
5
Publication available in full text mode
Content available

Zastosowanie chromatografii jonowej do oznaczania lotnych kwasów nieorganicznych w powietrzu na stanowiskach pracy

63%
Kowalska J., Szewczyńska M.
Medycyna Pracy
|
2022
|
vol. 73
|
issue 4
337-347
EN
Background: The presence of inorganic acids in the air poses a threat to the health of workers. Volatile inorganic acids, e.g., hydrochloric acid, hydrobromic acid and nitric acid, may cause respiratory, eye and skin irritation. The presented method uses ion chromatography to determine the concentrations of hydrochloric, hydrobromic and nitric acids in air samples. Material and Methods: The method is based on the collection of airborne volatile acids on impregnated quartz fiber filter, extraction of acids with deionized water, and analysis by ion chromatography with conductivity suppression. The separation was performed on the Dionex IonPac™ AS22 (4 × 250 mm) column for trace anion analysis. The carbonate/bicarbonate eluent was maintained at an isocratic flow rate of 1.2 ml/min. The calibration standard solutions have been covering the range of 0.2–5 mg/l of chloride, bromide and nitrate. Results: The specified chromatographic conditions enable selective measurement of chloride, bromide and nitrate anions. The obtained mass concentration of each anion, having factored in the sample dilution, the conversion factor (to convert anion concentration to acid) and the volume of the air sample, allows the calculation of acid concentrations in the analyzed air. Conclusions: This method makes it possible to determine the concentration of hydrochloric acid, hydrobromic acid and nitric acid in the workplace air within the concentration range corresponding to 0.1–2 times the exposure limit value in Poland. The method meets the criteria for the performance of procedures for the measurement of chemical agents, listed in PN-EN 482. This article discusses the problems of occupational safety and health, which are covered by health sciences and environmental engineering.
PL
Wstęp: Obecność kwasów nieorganicznych w powietrzu stanowi zagrożenie dla zdrowia pracowników. Lotne kwasy nieorganiczne, np. chlorowodorowy, bromowodorowy i azotowy(V), mogą powodować podrażnienie dróg oddechowych, oczu i skóry. Przedstawiona metoda wykorzystuje chromatografię jonową do oznaczania stężeń kwasów chlorowodorowego, bromowodorowego i azotowego(V) w próbkach powietrza. Materiał i metody: Metoda polega na zbieraniu lotnych kwasów unoszących się w powietrzu na impregnowanym filtrze z włókna kwarcowego, wymyciu ich wodą dejonizowaną i analizie otrzymanych roztworów metodą chromatografii jonowej z detekcją konduktometryczną. W badaniu stosowano kolumnę analityczną Dionex IonPac®AS22 (4 × 250 mm) przeznaczoną do rozdzielania i oznaczania anionów nieorganicznych. Fazą nośną w analizie jonów była mieszanina wodorowęglanu sodu i węglanu sodu o natężeniu przepływu 1,2 ml/min. Wzorcowe roztwory kalibracyjne obejmowały zakres stężeń 0,2–5 mg/l chlorków, bromków i azotanów. Wyniki: Określone warunki chromatograficzne umożliwiają selektywny pomiar anionów chlorkowych, bromkowych i azotanowych. Otrzymane stężenie masowe każdego anionu po uwzględnieniu rozcieńczenia próbki, współczynnika konwersji (przeliczającego stężenie anionów na kwas) i objętości próbki powietrza pozwala na obliczenie stężeń kwasów w analizowanym powietrzu. Wnioski: Metoda ta umożliwia oznaczenie stężeń kwasów chlorowodorowego, bromowodorowego i azotowego(V) w powietrzu na stanowisku pracy w zakresie stężeń odpowiadającym 0,1–2-krotności wartości dopuszczalnych obowiązujących w Polsce. Metoda spełnia kryteria wykonywania procedur pomiaru czynników chemicznych wymienione w PN-EN 482. Zakres tematyczny artykułu obejmuje zagadnienia zdrowia oraz bezpieczeństwa i higieny środowiska pracy będące przedmiotem badań z zakresu nauk o zdrowiu oraz inżynierii środowiska.
6
Publication available in full text mode
Content available

Nowa metoda oznaczania tolueno-2,4-diaminy i tolueno-2,6-diaminy w powietrzu na stanowisku pracy

63%
Kowalska J., Jeżewska A.
Medycyna Pracy
|
2017
|
vol. 68
|
issue 4
497-505
EN
Background Toluenediamines are harmful substances. Toluene-2,4-diamine has been assigned to Carcinogen 1B hazard class, pursuant to Regulation (European Community – EC) No. 1272/2008 of the European Parliament and of the Council, and toluene- 2,6-diamine to Mutagen 2 hazard class. The main routes of exposure to toluene-2,4-diamine and toluene-2,6-diamine are via the respiratory tract and the skin. Toluene-2,4-diamine and toluene-2,6-diamine occur in the work environment in Poland. The aim of this study was to develop and validate a method for the determination of toluene-2,4-diamine and toluene-2,6-diamine that allows the simultaneous determination of their concentrations in the workplace air by personal sampling. Material and Methods Determination of toluene-2,4-diamine and toluene-2,6-diamine derivatives in acetonitrile were carried out by means of liquid chromatography with a diode assay detector. The method involves passing amine-containing air through sulfuric acidtreated glass fiber filter, washing out the substance settled on the filter, using water and solution of sodium hydroxide, followed by the extraction with toluene, reaction with 3,5-dinitobenzoyl chloride, replacement of dissolvent with acetonitrile and analysis of obtained solution. Results The method developed in this study enables the researcher to determine the content of toluene-2,4-diamine and toluene-2,6-diamine in the presence of other hazardous substances. In the specified measuring range (2.88–57.6 μg/ml) calibration curves are linear. Under the optimized conditions of determination, the limit of detection (LOD) values achieved: 51.36 ng/ml for toluene-2,4-diamine and 52.93 ng/ml for toluene-2,6-diamine. Conclusions This method makes it possible to determine the concentration of toluene-2,4-diamine and toluene-2,6-diamine in the workplace air within the specified measuring range of 0.004–0.08 mg/m3 (for air sample volume of 720 l). Med Pr 2017;68(4):497–505
PL
Wstęp Toluenodiaminy są substancjami szkodliwymi. Tolueno-2,4-diamina została sklasyfikowana według rozporządzenia Parlamentu Europejskiego i Rady (Wspólnoty Europejskiej – WE) nr 1272/2008 jako substancja rakotwórcza kategorii 1B, natomiast tolueno-2,6-diamina jako substancja mutagenna kategorii 2. Substancje te wchłaniają się do organizmu człowieka głównie przez układ oddechowy i skórę. Tolueno-2,4-diamina i tolueno-2,6-diamina występują w środowisku pracy w Polsce. Celem badania było opracowanie i walidacja metody oznaczania tolueno-2,4-diaminy i tolueno-2,6-diaminy, która umożliwi jednoczesne oznaczanie stężeń tych substancji w powietrzu na stanowiskach pracy metodą dozymetrii indywidualnej. Materiał i metody W artykule przedstawiono metodę oznaczania tolueno-2,4-diaminy i tolueno-2,6-diaminy w powietrzu na stanowiskach pracy z zastosowaniem wysokosprawnej chromatografii cieczowej (high-pressure liquid chromatography – HPLC) z detektorem diodowym. Metoda polega na: przepuszczeniu badanego powietrza zawierającego tolueno-2,4-diaminę i tolueno-2,6-diaminę przez filtr z włókna szklanego z naniesionym kwasem siarkowym(VI), wymyciu osadzonych na filtrze substancji wodą i roztworem wodorotlenku sodu, przeprowadzeniu ekstrakcji ciecz–ciecz z zastosowaniem toluenu, reakcji z chlorkiem 3,5-dinitrobenzoilu oraz wymiany rozpuszczalnika na acetonitryl. Tak uzyskany rozwór poddano analizie chromatograficznej. Wyniki Metoda umożliwia oznaczanie tolueno-2,4-diaminy i tolueno-2,6-diaminy w obecności innych substancji. W badanym zakresie stężeń (2,88–57,6 μg/ml) uzyskana krzywa wzorcowa jest liniowa. W ustalonych warunkach oznaczania granica wykrywalności (limit of detection – LOD) wynosi: 51,36 ng/ml dla tolueno-2,4-diaminy i 52,93 ng/ml dla tolueno-2,6-diaminy. Wnioski Opracowana metoda umożliwia oznaczanie tolueno-2,4-diaminy i tolueno-2,6-diaminy w powietrzu na stanowiskach pracy w zakresie stężeń 0,004–0,08 mg/m3 dla próbki powietrza 720 l. Med. Pr. 2017;68(4):497–505
7
Publication available in full text mode
Content available

Metoda oznaczania 1,2:3,4-diepoksybutanu w powietrzu na stanowiskach pracy

63%
Kowalska J., Jeżewska A.
Medycyna Pracy
|
2016
|
vol. 67
|
issue 5
645-652
EN
Background 1,2:3,4-Diepoxybutane (DEB) is a substance classified to a group of carcinogens. The maximum admissible concentration (MAC) value for this substance in workplace air is not specified in Poland. Due to the fact that DEB has been used in domestic companies there is a need to develop a sensitive method for determining 1,2:3,4-diepoxybutane in the work environment. Material and Methods The studies were performed using gas chromatography (GC) technique. An Agilent Technologies chromatograph, series 7890A, with a mass selective detector (5975C, Agilent Technologies, USA) was employed in the experiment. Separation was performed on a capillary column with Rtx-5MS (30 m × 0.25 mm × 0.25 μm) (Restek, USA). Results The developed method consists in passing the known volume of air through sorbent tube filled with activated carbon, desorpting the DEB vapor with dichloromethane/methanol mixture (95:5, v/v) and analyzing the obtained solution. The method is linear (r = 0.999) within the investigated working range of 0.09–2.06 μg/ml, which is equivalent to air concentrations of 5–114 μg/m³ for a 18 l air sample; limit of detection (LOD) − 9.89 ng/ml and limit of quantification (LOQ) − 29.67 ng/ml. Conclusions The described analytical method enables selective determination of 1,2:3,4-diepoxybutane in the workplace air in the presence of 1,3-butadiene, 1,2-epoxypropane, toluene, styrene and 1,2-epoxy-3-phenoxypropane. The method is characterized by good precision and accuracy and meets the criteria for measurement of chemical agents, listed in PN-EN 482:2012. Med Pr 2016;67(5):645–652
PL
Wstęp 1,2:3,4-Diepoksybutan (DEB) jest substancją zaklasyfikowaną do grupy substancji rakotwórczych. W Polsce nie ustalono wartości najwyższego dopuszczalnego stężenia dla tej substancji w powietrzu na stanowiskach pracy. W związku ze stosowaniem DEB w krajowych przedsiębiorstwach zaistniała potrzeba opracowania czułej metody oznaczania 1,2:3,4-diepoksybutanu w środowisku pracy. Materiał i metody Badania wykonano techniką chromatografii gazowej (gas chromatography – GC) przy zastosowaniu chromatografu gazowego Agilent Technologies 7890A sprzężonego ze spektrometrem mas 5975C (prod. Agilent Technologies, USA) i kolumny kapilarnej Rtx-5MS (30 m × 0,25 mm × 0,25 μm) (prod. Restek, USA). Wyniki Opracowana metoda oznaczania polega na przepuszczeniu znanej objętości badanego powietrza przez rurkę pochłaniającą wypełnioną węglem aktywnym w celu osadzenia na nim par 1,2:3,4-diepoksybutanu, desorpcji pochłoniętego DEB mieszaniną dichlorometanu i metanolu (95:5, v/v) i analizie tak otrzymanego roztworu. Krzywa kalibracji w zakresie stężeń 0,09–2,06 μg/ml jest liniowa (r = 0,999), co odpowiada zakresowi 5–114 μg/m³ dla próbki powietrza o objętości 18 l. Granica wykrywalności (limit of detection – LOD) wynosi 9,89 ng/ml, a granica oznaczalności (limit of quantification – LOQ) – 29,67 ng/ml. Wnioski Opisana metoda analityczna umożliwia selektywne oznaczenie 1,2:3,4-diepoksybutanu w powietrzu na stanowiskach pracy w obecności buta-1,3-dienu, 1,2-epoksypropanu, toluenu, styrenu i 1,2-epoksy-3-fenoksypropanu. Metoda charakteryzuje się dobrą precyzją i dokładnością oraz spełnia wymagania normy PN-EN 482:2012 dla procedur dotyczących oznaczania czynników chemicznych. Med. Pr. 2016;67(5):645–652
8
Publication available in full text mode
Content available

Optymalizacja metody oznaczania siarczanu dietylu na stanowiskach pracy

63%
Kowalska J., Jeżewska A.
Medycyna Pracy
|
2018
|
vol. 69
|
issue 3
291-300
EN
Background Diethyl sulfate (DES) is a substance classified to the group of carcinogens. The value of maximum admissible concentration for this substance in workplace air is not specified in Poland. Due to the use of DES in domestic companies there is a need to develop a sensitive method for the determination of diethyl sulfate in the work environment. Material and Methods Studies were performed using gas chromatography (GC) technique. An Agilent Technologies chromatograph, series 7890A, with a mass selective detector (5975C, Agilent Technologies, USA) was used in the experiment. Separation was performed on a capillary column with Rtx-5MS (30 m × 0.25 mm × 0.25 μm) (Restek, USA). The possibility of using sorbent tubes filled with activated carbon (100 mg/50 mg), silica gel (100 mg/50 mg) and Porapak Q (150 mg/75 mg) for absorption of diethyl sulphate was investigated. Results The method of sampling air containing diethyl sulfate was developed. Among the sorbents to absorb DES Porapak Q was chosen. Determination of the adsorbed vapor includes desorption of DES, using dichloromethane/methanol mixture (95:5, v/v) and chromatographic analysis of so obtained solution. Method is linear (r = 0.999) within the investigated working range of 0.27–5.42 μg/ml, which is an equivalent to air concentrations 0.0075–0.15 mg/m³ for a 36 l air sample. Conclusions The analytical method described in this paper allows for selective determination of diethyl sulfate in the workplace air in the presence of dimethyl sulfate, ethanol, dichloromethane, triethylamine, 2-(diethylamino)ethanol, and triethylenetetramine. The method meets the criteria for performing procedures aimed at measuring chemical agents, listed in EN 482. Med Pr 2018;69(3):291–300
PL
Wstęp Siarczan dietylu (diethyl sulfate – DES) jest substancją zaklasyfikowaną do grupy substancji rakotwórczych. W Polsce nie ustalono wartości najwyższego dopuszczalnego stężenia dla tej substancji w powietrzu na stanowiskach pracy. W związku ze stosowaniem DES w krajowych przedsiębiorstwach zaistniała potrzeba opracowania czułej metody oznaczania siarczanu dietylu w środowisku pracy. Materiał i metody Badania wykonano techniką chromatografii gazowej (gas chromatography – GC) przy zastosowaniu chromatografu gazowego Agilent Technologies 7890A sprzężonego ze spektrometrem mas 5975C (prod. Agilent Technologies, USA). W badaniu wykorzystano kolumnę kapilarną Rtx-5MS (30 m × 0,25 mm × 0,25 μm) (prod. Restek, USA). Przebadano możliwość wykorzystania rurek pochłaniających zawierających: węgiel aktywny (100 mg/50 mg), żel krzemionkowy (100 mg/50 mg) oraz Porapak Q (150 mg/75 mg), do pochłaniania siarczanu dietylu. Wyniki Opracowano metodę pobierania próbek powietrza zawierających siarczan dietylu. Z sorbentów wybrano Porapak Q do pochłaniania par DES. Oznaczanie zaadsorbowanego DES polega na jego desorpcji mieszaniną dichlorometanu i metanolu (95:5, v/v) i analizie chromatograficznej tak otrzymanego roztworu. Krzywa kalibracji w zakresie stężeń 0,27–5,42 μg/ml jest liniowa (r = 0,999), co odpowiada zakresowi 0,0075–0,15 mg/m³ dla próbki powietrza o objętości 36 l. Wnioski Opisana metoda analityczna umożliwia selektywne oznaczenie DES w powietrzu na stanowiskach pracy w obecności siarczanu dimetylu, etanolu, dichlorometanu, trietyloaminy, 2-(dietyloamino)etanolu i N,N'-bis(2-aminoetylo)etylenodiaminy. Metoda spełnia wymagania normy PN-EN 482 dla procedur dotyczących oznaczania czynników chemicznych. Med. Pr. 2018;69(3):291–300
9
Publication available in full text mode
Content available

Badanie wielopierścieniowych węglowodorów aromatycznych we frakcjach pyłów emitowanych z drukarek i kserokopiarek biurowych

51%
Szewczyńska M., Pośniak M., Kowalska J.
Medycyna Pracy
|
2014
|
vol. 65
|
issue 6
733-741
EN
Background: This article presents the study of polycyclic aromatic hydrocarbons (PAHs) adsorbed on fine particles emitted during the simulated operation of office printers and copiers. Material and Methods: In the study three types of printers, and four types of office copiers were used. Measurements were carried out in a closed measuring chamber. Air samples (fractions of particulate matter, PM 10 and PM 2.5) were collected on Teflon filters. The analysis of PAHs was carried out according HPLC/FL. Results: The results of qualitative analysis of filters from PM 2.5 and PM 10 type samplers indicated the presence of the majority (10–14) of PAH congeners. The highest concentration of total PAHs was determined in the PM 10 fraction in the air during the operation of a copier, and amounted to 36.52 μg×g -¹. The total content of PAHs as determined in the fraction of fine particulates, size of < 2.5 μm, accounts for 48–84% of the PAH content in the < 10 μm fraction for printers and 63–89% for copiers. During the operation of both printers and copiers, benzo(a)pirene (BaP) was identified in both fractions, PM 2.5 and PM 10. The maximum concentration of BaP in the fraction of < 10 μm particles emitted by a printer amounted to 3.29±0.2 μg×g -¹. Conclusions: The studies showed that the composition of emitted substances and fine particles depends on the type of equipment and technology used. Fine particles emitted to the environment and organic compounds, including PAHs adsorbed on them may pose a threat to people working in such an environment. Med Pr 2014;65(6):733–741
PL
Wstęp: W artykule przedstawiono wyniki badań wielopierścieniowych węglowodorów aromatycznych (WWA) zaadsorbowanych na cząstkach drobnych emitowanych podczas pracy urządzeń powielających. Materiał i metody: Do badań wytypowano 3 rodzaje drukarek i 4 rodzaje kserokopiarek. Pomiary prowadzono w zamkniętej komorze pomiarowej, którą dodatkowo umieszczono pod wyciągiem laboratoryjnym. W komorze umieszczano urządzenia drukujące lub kopiujące oraz aspiratory połączone z próbnikami. Próbki powietrza pobierano na filtry teflonowe, umieszczone w próbnikach do pobierania frakcji pyłu drobnego (particulate matter – PM) PM 10 i PM 2,5. Analizę WWA osadzonych na cząstkach stałych, emitowanych z urządzeń powielających, prowadzono metodą wysokosprawnej chromatografii cieczowej z detekcją fluorescencyjną (high pressure liquid chromatography with fluorescence detection – HPLC/FL). Wyniki: Wyniki analizy jakościowej wykazały obecność większości 10–14 wielopierścieniowych węglowodorów aromatycznych. Największe stężenie sumy WWA (36,52 μg×g -¹) oznaczono we frakcji PM 10 w powietrzu podczas pracy kserokopiarki. Sumaryczną zawartość WWA oznaczona we frakcji cząstek drobnych < 2,5 μm stanowią 48–84% zawartości WWA we frakcji < 10 μm w przypadku drukarek i 63–89% w przypadku kserokopiarek. Zarówno podczas pracy urządzeń drukujących, jak i powielających w obydwu frakcjach PM 2,5 oraz PM 10 zidentyfikowano benzo(a)piren (BaP). Maksymalne stężenie BaP we frakcji cząstek < 10 μm emitowanych z drukarki wynosiło 3,29±0,2 μg×g -¹. Wnioski: Badania wykazały, że stężenie emitowanych substancji zaadsorbowanych na PM 10 i PM 2,5 oraz stężenie tych cząstek w powietrzu nie jest stałe i zależy od rodzaju stosowanego urządzenia, rodzaju tonera i szybkości powielania. Emitowane do środowiska pracy cząstki drobne oraz osadzone na nich WWA mogą stanowić zagrożenie dla osób pracujących w ich otoczeniu. Med. Pr. 2014;65(6):733–741
10
Publication available in full text mode
Content available

Ocena narażenia zawodowego na węgiel elementarny w zakładach stosujących maszyny i urządzenia z silnikami wysokoprężnymi

51%
Szewczyńska M., Kowalska J., Pośniak M.
Medycyna Pracy
|
2023
|
vol. 74
|
issue 2
93-102
EN
Background This paper presents and discusses the results of the determination of elemental carbon emitted in diesel engine exhaust into the air of workplaces where machines and equipment with diesel engines are used. In order to assess occupational exposure to elemental carbon (EC) as a marker of exhaust gases emitted by diesel engines, 51 ground-based workplaces where people who operate or maintain equipment with this type of engine work were measured. Measurements were also carried out at 9 workplaces in non-coal mines. Material and Methods For air sampling at workplaces of diesel exhaust emitting machines and equipment located on the surface, a cartridge sampler without an impactor with a quartz filter was used for elemental carbon determination, while for measurements in non-coal mines the Higgins-Dewell Cyclone FH022 respirable fraction sampler was used. The thermo-optical carbon analysis method using a flame ionisation detector was used to determine elemental carbon. Results Analysis of the results of the determined elemental carbon concentrations at workplaces located on the ground, i.e., in car repair shops, and in the steelworks where combustion forklifts are operated, showed that the highest concentrations of elemental carbon were determined at the old forklift workplaces in the steelworks. The determined EC concentrations at these workstations were 353 μg/m³ and 78 μg/m³, respectively. In the non-coal mines, elemental carbon concentrations were in the range of 7.5–50 μg/m³. Conclusions Exposure assessment at the surveyed workplace in the steelworks showed the highest 7-fold exceedance of the maximum admissible concentration (MAC) at the position of the combustion forklift operator. At the other surveyed workplaces in the car repair shop the marked concentrations were in the range of 0.1–0.5 MAC or <0.1 MAC. In non-coal mines, the determined concentrations ranged 0.12–1 times the MAC. Med Pr. 2023;74(2)
PL
Wstęp W artykule przedstawiono i omówiono wyniki oznaczania węgla elementarnego (elemental carbon – EC) emitowanego w spalinach silników Diesla (SSD) do powietrza stanowisk pracy, na których były wykorzystywane maszyny i urządzenia z takimi silnikami. Narażenie zawodowe na EC jako marker SSD oceniono, obejmując pomiarami 51 naziemnych stanowisk pracy z obsługą lub konserwacją silników Diesla. Przeprowadzono również pomiary na 9 stanowiskach pracy w kopalniach niewęglowych. Materiał i metody Do pobierania próbek powietrza na stanowiskach pracy maszyn i urządzeń emitujących SSD zlokalizowanych na powierzchni do oznaczania EC wykorzystano próbnik kasetowy bez impaktora z filtrem kwarcowym, a w przypadku pomiarów w kopalniach niewęglowych – próbnik do frakcji respirabilnej typu Higgins-Dewell Cyclone FH022. Do oznaczania EC zastosowano metodę analizy termo-optycznej węgla z wykorzystaniem detektora płomieniowo-jonizacyjnego. Wyniki Analiza wyników pomiarów na stanowiskach pracy zlokalizowanych na powierzchni, tj. w warsztatach samochodowych i hucie stali, wykazała, że największe stężenia EC występowały na stanowiskach pracy związanych z obsługą starych wózków widłowych. Oznaczone tam stężenia EC wynosiły, odpowiednio, 353 μg/m³ i 78 μg/m³. W kopalniach niewęglowych stężenie EC wynosiło natomiast 7,5–50 μg/m³. Wnioski Ocena narażenia na badanych stanowiskach w hucie stali wykazała największe, 7-krotne, przekroczenie najwyższego dopuszczalnego stężenia (NDS) na stanowisku operatora spalinowego wózka widłowego. Na pozostałych badanych stanowiskach pracy w warsztatach samochodowych oznaczone stężenia wynosiły 0,1–0,5 NDS lub <0,1 NDS. W kopalniach niewęglowych oznaczone stężenia odpowiadały natomiast 0,12–1 krotności NDS. Med. Pr. 2023;74(2)
11
Publication available in full text mode
Content available

Ostre uszkodzenie nerek w gabinecie lekarza rodzinnego – opis przypadku

51%
Moszczyński A., Aman Ur Rahman W., Kowalska J., Matyjaszczyk M.
Gabinet Prywatny
|
2022
|
vol. 284
|
issue 04
41-44
PL
W niniejszej pracy przedstawiono opis przypadku 9-letniej dziewczynki z ostrym uszkodzeniem nerek (ang. Acute Kidney Injury, AKI), leczonym dializoterapią z przeszczepieniem narządu po 10 miesiącach od rozpoznania. Pacjentka bez chorób towarzyszących, bez infekcji poprzedzającej wystąpienie AKI. Kluczową rolę w szybkiej diagnostyce i leczeniu odegrała czujność rodziców, lekarza POZ oraz szybko wdrożone leczenie nerkozastępcze w oddziale szpitalnym. Dynamika choroby oraz obraz w biopsji najbardziej przemawiały za gwałtownie postępującym kłębuszkowym zapaleniem nerek, mimo to ostatecznie nie było możliwe postawienie jednoznacznego rozpoznania.
EN
In this publication we describe case of 9-year old girl with acute kidney injury, treated with dialysis and kidney transplantation 10 months after diagnosis. Patient without comorbidities, without infection prior to AKI. The key role in fast diagnostic and treatment took parent’s and GP’s alertness and dialysis added to hospital treatment at early stage. Clinical features and result of biopsy were suggesting rapidly progressive glomerulonephritis, but finally unequivocal diagnosis was not possible.
first rewind previous Page / 1 next fast forward last
JavaScript is turned off in your web browser. Turn it on to take full advantage of this site, then refresh the page.