Full-text resources of CEJSH and other databases are now available in the new Library of Science.
Visit https://bibliotekanauki.pl

Results found: 12

first rewind previous Page / 1 next fast forward last

Search results

help Sort By:

help Limit search:
first rewind previous Page / 1 next fast forward last
1
Publication available in full text mode
Content available

Whether the Polish Constitution of 1997 could have been better?

100%
Kruk M.
Constitutional Review
|
2020
|
issue 2
PL
Considerations on whether the Polish Constitution of 1997 could have been better were inspired by the constitutional practice of more than 20 years of its validity, and especially the last years, when a homogeneous and hegemonic parliamentary majority is increasingly making all state bodies and institutions dependent on a political party, leading slowly to the weakening of the rule of law, denying the division of power, and appropriating the judiciary in such a way that there is already more and more talk of a departure from the standards of a democratic system. But what’s worse – to ridicule democracy by introducing the chaos that has recently taken place in connection with the election of the President of the Republic of Poland. The article analyses this practice, asking whether the principles of the Constitution could have been formulated in such a way as to prevent or at least hinder such undemocratic practice. Butwhat is more, does it provide for sufficient control mechanisms and instruments capable of enforcing accountability? Although the article recognizes a number of weaknesses in the Constitution, when confronted with its application, the author leads to the conclusion that if it were not for the violation of the Constitution, its false interpretation and the ignoring of its principles, i.e. if it were observed, it could successfully serve as the foundation of a democratic state.
2
Content available remote

Referat Recenzyjny — 20 Lat „Przeglądu Sejmowego"

100%
Kruk M.
Przegląd Sejmowy
|
2013
|
issue 2(115)
9-24
EN
The article provides an evaluation of scientific studies and other papers contained in “Przegląd Sejmowy” during the two-decade period of its publishing. The review gives special attention to the last five years, as in the previous period the journal was regularly peer reviewed. Reference to previous reviews form the basis for evaluation of the development of content of “Przegląd Sejmowy” and its editorial policy. This allows us to notice a predominance of parliamentary and constitutional issues and a high level of interest in constitutional and political systems existing in other countries, especially Western democracies, from which good practices and policies can be used for the development of a democratic political system in Poland. Their experiences are valuable not only to scholars, but also to parliamentarians. The journal is highly recognised for its scientific level. Moreover, a wide range of documents (such as legal opinions) and source materials published in the journal also increases its usefulness for legal practitioners.
3
Publication available in full text mode
Content available

100 lat państwowości czechosłowackiej i polskiej. Podobieństwa i różnice

100%
Kruk M.
Krytyka Prawa. Niezależne studia nad prawem
|
2019
|
vol. 11
|
issue 1
191-214
EN
100 years of constitutionalism of two neighbouring European states – Czechoslovakia, later becoming the Czech Republic, and Poland – encourage a reflection on the paths of development of their respective constitutions, on the historical stages and successive political transformations, not just in the context of individual constitutionalisms of each of those states but with an emphasis on the similarities and differences in this domain. And this is what this study focuses on. Starting from the common fate of rebirth of both states after WWI through the inter-war efforts to establish democratic constitutional systems and the obstacles found on the way, followed by the post-WWII period of real socialism ending with the era of transformations and stabilisation as democratic states of law. The text explores all the similarities found in both general aspects – like the references to the European tradition of parliamentary governance – and in certain specific solutions – like the differences in the concept of the two-chamber parliament. But there are also situations occurring in only one of the states, e.g. the federalisation of Czechoslovakia, the emergence of two separate states of the Czechs and Slovaks, or the differences in the course and sequence of events of democratic transformations in each of the states in the 1980s (martial law in Poland and the Velvet Revolution in Czechoslovakia), which brings us to the conclusion that despite all the possible differences, the two constitutional systems have actually been very similar to each other.
PL
100-lecie konstytucjonalizmu dwu sąsiednich państw europejskich – Czechosłowacji a potem Republiki Czeskiej i Polski – skłania do rozważań o drodze rozwoju ich konstytucji, etapach historycznych i kolejnych zmianach ustrojowych, nie tylko w kontekście własnego konstytucjonalizmu każdego z nich, ale także podobieństw i różnic. Temu właśnie poświęcone jest niniejsze studium. Począwszy od wspólnego losu odrodzenia obu państw po I wojnie światowej, poprzez międzywojenne budowanie demokratycznego ustroju konstytucyjnego i przeszkody, jakie na tej drodze napotykały, poprzez okres po II wojnie światowej, kiedy pozostawały w warunkach realnego socjalizmu, a wreszcie po czas transformacji i stabilizacji demokratycznego państwa prawa. W tekście śledzi się zarówno wszystkie podobieństwa, zarówno co do kwestii generalnych, jak np. nawiązywania do europejskiej tradycji rządów parlamentarnych, jak i w niektórych szczegółowych rozwiązaniach, jak przykładowo różnice w koncepcji dwuizbowości parlamentów. Ale pokazuje się też specyficzne sytuacje, właściwe tylko jednemu z tych państw, np. federalizację Czechosłowacji czy powstanie oddzielnych państw Czechów i Słowaków albo różnice w przebiegu i chronologii transformacji demokratycznej w każdym z państw w latach 80. (stan wojenny w Polsce i aksamitna rewolucja w Czechosłowacji), aby ostatecznie wskazać, że – mimo wszelkich różnic – bliskość obu systemów konstytucyjnych była bardzo znaczna.
4
Publication available in full text mode
Content available

100 Years of Statehood of Czechoslovakia and Poland. Similarities and Differences

100%
Kruk M.
Krytyka Prawa. Niezależne studia nad prawem
|
2019
|
vol. 11
|
issue 1
215-237
EN
100 years of constitutionalism of two neighbouring European states – Czechoslovakia, later becoming the Czech Republic, and Poland – encourage a reflection on the paths of development of their respective constitutions, on the historical stages and successive olitical transformations, not just in the context of individual constitutionalisms of each of those states but with an emphasis on the similarities and differences in this domain. And this is what this study focuses on. Starting from the common fate of rebirth of both states after WWI through the inter-war efforts to establish democratic constitutional systems and the obstacles found on the way, followed by the post-WWII period of real socialism ending with the era of transformations and stabilisation as democratic states of law. The text explores all the similarities found in both general aspects – like the references to the European tradition of parliamentary governance – and in certain specific solutions – like the differences in the concept of the two-chamber parliament. But there are also situations occurring in only one of the states, e.g. the federalisation of Czechoslovakia, the emergence of two separate states of the Czechs and Slovaks, or the differences in the course and sequence of events of democratic transformations in each of the states in the 1980s, which brings us to the conclusion that despite all the possible differences, the two constitutional systems have actually been very similar to each other.
5
Publication available in full text mode
Content available

La Pologne: la Constitution, la cour constitutionnelle et les inquiétudes de l’opinion internationale. Polska: Konstytucja, Trybunał Konstytucyjny i obawy opinii miedzynarodowej

100%
Kruk M.
Krytyka Prawa. Niezależne studia nad prawem
|
2017
|
vol. 9
|
issue 1
32-62
EN
The events that took place in Poland 2015 and 2016, concerning the actions taken by the new parliamentary majority, including changes in the composition, procedure and legal basis of the Constitutional Court (Constitutional Court Act) were an inspiration to the reflections presented in this paper. Discussed in the paper are three main points of the functioning of the Constitutional Tribunal (CT) in Poland. The first outlines the genesis of CT, starting with the period of real socialism (1982). This is quite important as the original concept of CT, despite the constitutional declaration of independence of the judges, assumed some degree of parliamentary supervision (i.e. a hegemonic political party). The text also describes how CT at the time able was to achieve independence and consolidate its authority, illustrating how this body – already included in the judiciary – was constituted in the Constitution of the Republic of Poland in 1997. The second point consists of a short chronicle of events, including the adoption of the five successive legal acts (amendments or new Constitutional Court Acts), and the way in which attempts were made, sometimes even by legal tricks, to change the composition of this court to a politically more favourable and to block its freedom or to revoke the court’s ruling. With the final passing of three new laws on the organisation and the procedure of the Constitutional Tribunal and the status of its judges, whose negative consequences continue to appear. At the same time, international institutions (the Venice Commission, the European Parliament and the European Commission) announced their opinions, expressing concern about the situation in Poland from the point of view of European standards of Rule of Law. The third point touches probably the most important issue – the doctrinal and constitutional consequences, as well as the problems brought by these events to the Polish constitutional law science and the constitutional and political practice.
PL
Inspiracją i tłem dla podjętych w artykule rozważań były wydarzenia, jakie miały miejsce w Polsce w latach 2015/2016 r., związane z wielokrotnym podejmowaniem przez nową większość parlamentarną zmian w zakresie składu, trybu postępowania i podstaw prawnych sądownictwa konstytucyjnego (ustawy o Trybunale Konstytucyjnym). Artykuł omawia trzy główne wątki funkcjonowania w Polsce Trybunału Konstytucyjnego (TK). Pierwszy ukazuje jego genezę, jeszcze w okresie realnego socjalizmu (1982), co jest o tyle istotne, że jego ówczesna koncepcja, mimo konstytucyjnej deklaracji o niezawisłości sędziów, zakładała pewien stopień jego pozostawania pod „nadzorem” parlamentu (czyli hegemonicznej partii politycznej), co tym bardziej uwrażliwia na wszelkie analogiczne przejawy politycznej interwencji już w państwie demokratycznym. Pokazuje też, jak mimo to TK umiał w tamtym czasie zdobyć niezależność i utrwalić swój autorytet, a także jak ukształtowała ten organ – już zaliczony do władzy sądowniczej – Konstytucja RP z 1997 r. Drugi wątek przedstawia w skrócie „kronikę wydarzeń”, w tym pięć kolejnych ustaw (nowelizacji lub nowych ustaw o TK) i sposób, w jaki usiłują one, nawet niekiedy fortelem prawniczym, zmienić na politycznie „korzystniejszy” skład tego sądu, zablokować jego swobodę orzekania lub unieważnić wyrok, z ostatecznym uchwaleniem trzech nowych ustaw: o organizacji i trybie postępowania przed TK oraz statusie sędziów TK (a także ustawę zawierającą przepisy wprowadzające), których negatywne konsekwencje pojawiają się na bieżąco. Równolegle ukazano opinie instytucji międzynarodowych (Komisji Weneckiej, Parlamentu Europejskiego i Komisji Europejskiej) zaniepokojonych sytuacją w Polsce z punktu widzenia europejskich standardów rule of law. Trzeci wątek dotyczy kwestii może najważniejszej, a mianowicie konsekwencji doktrynalnych i konstytucyjnych oraz problemów, jakich polskiej nauce prawa konstytucyjnego oraz praktyce konstytucyjnej i politycznej wydarzenia te przysporzą.
6
Publication available in full text mode
Content available

Zasada państwa prawa w Konstytucji Republiki Czeskiej (kilka uwag z punktu widzenia doświadczenia polskiego)

100%
Kruk M.
Acta Universitatis Lodziensis. Folia Iuridica
|
2018
|
vol. 84
47-62
EN
The present considerations are devoted to the principle of a democratic state gov­erned by the rule of law laid down in the Constitution of the Czech Republic of 1992: the way the principle is presented, its guarantees and protection that the Constitution provides for the essence of the state of law and the consequences of this regulation for both social and political life as well as for the development of the doctrine of constitutional law with respect to that issue. It is especially important that, apart from the declaration that the Czech Republic is a democratic state governed by the rule of law (Article 1 (1)), there is an additional reservation stipulating that any amendments vio­lating this principle are impermissible (the eternity clause) and legal norms may not be interpreted in the way allowing such changes (Article 9 (2) and (3)). Moreover, other provisions of the Constitu­tion connected with the principle are analysed, especially the rule that the majority decision-making shall take into consideration the interests of the minority (Article 6) and the citizens’ right to resist formulated expresis verbis (Article 23 Charter of Fundamental Rights and Freedoms).
PL
Niniejsze rozważania poświęcone są zawartej w tekście Konstytucji Republiki Czeskiej z 1992 roku zasadzie demokratycznego państwa prawnego: sposobowi konstytucyjnego ujęcia tej zasady, jej gwarancjom i ochronie, jaką konstytucja udziela istocie państwa prawnego oraz konsekwencjom takiej regulacji, zarówno dla życia społecznego i politycznego, jak i dla roz­woju doktryny prawa konstytucyjnego w tym zakresie. Szczególne znaczenie ma bowiem – obok deklaracji, że Republika Czeska jest demokratycznym państwem prawa (art. 1, ust. 1) – dodatkowe zastrzeżenie, iż w konstytucji nie mogą być dokonywane zmiany naruszające istotę tej zasady (tzw. klauzula wieczności), ani w tym kierunku interpretowane normy prawne (art. 9 ust. 2 i 3). Ponadto poddane zostały analizie także współgrające z tą zasadą inne przepisy konstytucji, zwłaszcza za­strzeżenie, iż podejmując decyzje większość respektuje prawa mniejszości (art. 6) oraz wyrażone expressis verbis obywatelskie prawo do oporu (art. 23 Karty podstawowych praw i wolności).
7
Publication available in full text mode
Content available

A few visions of Europe. A rough sketch of the current literature

100%
Kruk M.
Studia Iuridica Lublinensia
|
2014
|
vol. 22
EN
The article presents the reflection on current propositions regarding new ideas of the European integrity in the social and political literature of the last years. Having assumed that the present economic crisis concerning especially the common currency – euro, therefore the crisis touching the European Union member states directly, has provoked the serious identity problem of the European Union itself, many authors are looking for other visions and there is a whole range of them: from the Union breaking-up (“Good-bye Europe”), through the social contract (as with Rousseau), and the neo-empire (revival of the medieval empire), the post-national democracy (without national states, without Westphalian states) to close federation. As they do not have the character of realistic projects ready to be applied, one cannot omit them, because they are building the excellent doctrinal background to the European integration.
PL
Artykuł nie zawiera abstraktu w języku polskim
8
Publication available in full text mode
Content available

Zakres władzy prezydenta

100%
Kruk M.
Ruch Prawniczy, Ekonomiczny i Socjologiczny
|
2018
|
vol. 80
|
issue 1
187-204
EN
The article deals with the problem of the President’s power analysed in two dimensions. First traditional conceptions of the presidency in Polish democratic constitutions (the Constitution of 1921, the Constitution of 1992 termed ‘Small Constitution’, and the Constitution of 1997) were examined to determine how in the generally accepted parliamentary system of government the position of the head of state was shaped. This analysis took into account the decision of 1990 to hold direct universal presidential elections. Then, and this was the main focus of the analysis, all the constitutional channels through which the President can influence the legislative and executive decisions of the state were analysed. Contrary to the belief that the President’s power is limited, the findings of the study conducted do not lead to such a conclusion. On the contrary, the president’s activity may manifest itself in balancing power, arbitration, consultation, cooperation, compliance with the law (this is compulsory), initiative, etc. The Constitution does not contain any rigid provisions in this respect: the President may also accept a more passive attitude, one of a mere observant if he considers that his intervention is not necessary. Such an approach will also constitute a form of monitoring of the country’s affairs.
PL
W artykule podejmuje się problem zakresu władzy prezydenta na dwu płaszczyznach. Z jednej – wstępnie – na płaszczyźnie tradycyjnych koncepcji prezydentury w polskich demokratycznych konstytucjach (Konstytucji z 1921, tzw. Malej Konstytucji z 1992 oraz Konstytucji RP z 1997). Analiza pokazuje, jak na gruncie generalnie przyjętego parlamentarnego systemu rządów kształtowano pozycję głowy państwa, uwzględniając decyzję z 1990 r. o powszechnych bezpośrednich wyborach prezydenta. Z drugiej strony – i na tym problemie analiza się głównie koncentruje – poddano oglądowi wszystkie konstytucyjne kanały, którymi prezydent może wpływać na decyzje ustawodawcze i wykonawcze państwa. Wbrew pewnemu przekonaniu, że te możliwości prezydenta są niewielkie, ich podsumowanie nie prowadzi do takiego wniosku. Przeciwnie, aktywność prezydenta może się przejawiać w zakresie równoważenia władz, arbitrażu, konsultacji, współdziałaniu, przestrzeganiu prawa (to nawet obowiązkowo), inicjatywy itd. Ale Konstytucja jest elastyczna i nie wymaga wszystkiego: prezydent może też godzić się na bardziej bierną postawę, tylko obserwującą, jeśli uzna, że jego interwencja nie jest niezbędna. To będzie też swoisty rodzaj czuwania nad sprawami państwa.
9
Publication available in full text mode
Content available

Model integracji europejskiej: adaptacja koncepcji klasycznych czy nowa formuła? Rozważania ustrojowo-prawne

50%
Kruk M.
|
2016
|
vol. 10
|
issue 3
7-30
PL
Abstract
10
Publication available in full text mode
Content available

Polish constitutional court: to change or not change?: a few reflections on the new Constitutional Tribunal Bill

50%
Kruk M.
|
2014
|
vol. 8
|
issue 2
11
Publication available in full text mode
Content available

Wokół zasady pomocniczości. Kilka uwag o jej znaczeniu i gwarancjach w Unii Europejskiej

44%
Kruk M.
|
2016
|
vol. 10
|
issue 4
28-51
PL
Abstract
12
Publication available in full text mode
Content available

Stability and changes in the Constitution of the Republic of Poland

32%
Kruk M.
|
2015
|
vol. 9
|
issue 2
first rewind previous Page / 1 next fast forward last
JavaScript is turned off in your web browser. Turn it on to take full advantage of this site, then refresh the page.