Full-text resources of CEJSH and other databases are now available in the new Library of Science.
Visit https://bibliotekanauki.pl

Results found: 6

first rewind previous Page / 1 next fast forward last

Search results

Search:
in the keywords:  Łesia Ukrainka
help Sort By:

help Limit search:
first rewind previous Page / 1 next fast forward last
1

Українські проєкції мотивів єгипетської та вавилонської неволі у драмах Лесі Українки

100%
Nabytovych I.
Roczniki Humanistyczne
|
2018
|
vol. 66
|
issue 7: Słowianoznawstwo
33-53
EN
Issue of Egyptian and Babylonian captivity in poetry and drama of Lesya Ukrainka has multi axiological, ideological and aesthetic perspective. However, all these ideas of artistic works are proected on problems of national captivity. They are focused on painful problems of modern Ukraine that is enslaved by Russian Empire. You Fighted Like Israel Once, My Dear Ukraine!.. – this is poetry that is the key to symbolic comparing of Egyptian and Babylonian captivity of Israel to Russian captivity of Ukraine. Poetess shows burdens of Egyptian and Babylonian captivity / Russian captivity and creates program of overcoming it in an art form.
PL
Temat niewoli egipskiej i babilońskiej w poezji i dramatach Łesi Ukrainki ma wielopłaszczyznową aksjologiczną, ideologiczną oraz ideowo-estetyczną perspektywę. Jednakże wszystkie idee i pomysły poetki są projektowane na problematykę ucisku narodowego. Skupiają się one głównie na bolesnych problemach zniewolonej przez Imperium Ukrainy współczesnej poetce. I ty kiedyś walczyłaś jak Izrael, moja Ukraina!.. – to wiersz, który jest kluczem do symbolicznej identyfikacji egipskiej i babilońskiej, niewoli Izraela odniesionej do niewoli rosyjskiej na Ukrainie. Poetka nie tylko mówi o egipskim i babilońskim jarzmie / niewoli rosyjskiej, ale także tworzy rodzaj ideowego programu sztuki jako formy wyjścia z niewoli.
2

Концепт mens sana у творчості Лесі Українки (драматична поема Одержима)

100%
Mnich R.
Roczniki Humanistyczne
|
2018
|
vol. 66
|
issue 7: Słowianoznawstwo
15-31
EN
The article deals with the сoncept mens sana in the works by Lesya Ukrainka in the context of European and Ukrainian Modernism. Essential attention is paid to the interpretation of the dramatic poem The Possessed (1901), the main character of which Miriam is correlated with Gospel Mary Magdalene. In the article, the sources of the poems have been analysed, such as Bible, apocrypha, works by Ernest Renan, correspondence with Mykhajlo Dragomanov. The character of Miriam have been interpreted as a symbolic transformation of Mary Magdalene, apocryphal character.
PL
W artykule przedstawiony został koncept mens sana w twórczości Łesi Ukrainki w kontekście modernizmu ukraińskiego i europejskiego. Uwaga autora skupiona jest przede wszystkim na interpretacji poematu dramatycznego Одержима (1901), którego główna bohaterka, Miriam, nosi cechy ewangelicznej postaci Marii Magdaleny. W artykule przeanalizowane zostały źródła inspiracji pisarki, takie jak Biblia, apokryfy, prace E. Renana czy korespondencja z M. Dragomanowem.
3

Poezja Łesi Ukrainki w przekładach Kazimierza Andrzeja Jaworskiego

100%
Choma-Suwała A.
Roczniki Humanistyczne
|
2019
|
vol. 67
|
issue 7: Słowianoznawstwo
193-206
PL
Kazimierz Jaworski zaczął tłumaczyć utwory Łesi Ukrainki w połowie lat 50. Pierwsze translacje ukazały się w dziewiątym numerze „Kameny” z 1956 roku, w dziale Z poezji ukraińskiej. Przekłady K. A. Jaworskiego oraz w numerze piętnastym z 1958 roku. Wszystkie spolszczenia jej utworów zawiera trzeci tom Pism Jaworskiego pt. Przekłady poezji ukraińskiej, białoruskiej i narodów kaukaskich, opublikowany w 1972 roku w Lublinie. Znalazło się w nim dziewięć wierszy Ukrainki, pochodzących z wczesnych tomów poezji На крилах пісень (Na skrzydłach pieśni, 1893), Думи і мрії (Myśli i marzenia, 1899). Відгуки (Odgłosy, 1902). Wiersze Łesi Ukrainki w przekładach Jaworskiego stanowią swoistą kwintesencję jej twórczości poetyckiej. Zarówno ich selekcja, jak i sposób tłumaczenia są starannie przemyślane. Przy ich wyborze lubelski poeta nie stronił od utworów refleksyjnych, wierszy o tematyce egzystencjalnej i tych związanych z rolą poety w społeczeństwie. Liryka Łarysy Kosacz w przekładach Jaworskiego jest niezwykle ekspresyjna i dynamiczna. Jest to wynik odpowiednich zabiegów tłumacza w planie znaczeń pragmatycznych i emocjonalno-stylistycznych.
EN
Kazimierz Jaworski began to translate Lesya Ukrainka’s works in the mid-1950s. The first translations were published in the ninth issue of “Kamena” magazine from 1956, in the section From Ukrainian Poetry. K. A. Jaworski’s Translations, and in the fifteenth issue from 1958. All Jaworski’s translations of her works were included in the third volume of his Pisma, entitled Przekłady poezji ukraińskiej, białoruskiej i narodów kaukaskich (Translations of the Poetry of Ukraine, Belarus and the Caucasian Nations), published in 1972 in Lublin. It included nine poems by Ukrainka from her early books of poetry На крилах пісень (On Wings of Songs, 1893), Думи і мрії (Thoughts and Dreams, 1899), Відгуки (Echoes, 1902). Ukrainka’s poems in Jaworski’s translations are a quintessence of her poetic works. Both the selection of poems and the manner of translating them were carefully considered. The poet from Lublin did not avoid reflexive works, poems about existential matters and those concerning the role of the poet in the society. Larysa Kosach’s lyricism in Jawirski’s translations is exceptionally expressive and dynamic. It is the result of the translator’s strategies on the plane of pragmatic and emotional-stylistic meanings.
4

Проблема ідентифікації творчості Лесі Українки

80%
Siryk L.
Roczniki Humanistyczne
|
2019
|
vol. 67
|
issue 7: Słowianoznawstwo
155-168
PL
W artykule podjęto istniejący w literaturoznawstwie problem identyfikacji twórczości Łesi Ukrainki (1871-1913). W literaturoznawstwie ukraińskim pod wpływem teorii narodników historycznie została ukształtowana tradycja zaliczająca pisarkę do neoromantyzmu. Wbrew temu poglądowi w proponowanym badaniu wysunięto tezę o przynależności pisarki dо klasycystycznego typu twórczości, mianowicie do neoklasycyzmu jako jednego z kierunków modernizmu europejskiego. Swoje twierdzenia autor argumentuje na podstawie poglądów pisarki dotyczących samoidentyfikacji, а także materiałów historyczno-literackich і prac krytycznoliterackich neoklasyków ukraińskich pierwszej fali, którzy rozwinęli swoją działalność w latach 20. XX wieku. Wyniki badań świadczą o zdecydowanym zaprzeczeniu przez Łesię Ukrainkę opinii o niej, którą sformułował czołowy przedstawiciel narodnickiej koncepcji S. Jefremow. Pisarka uważała ją za tendencyjną i nieadekwatną. Pokazano, że w latach 1914-1930 neoklasycy kijowscy: М. Draj-Chmara, М. Zerow, P. Fyłypowycz, М. Rylski i Jurij Kłen argumentowali europeizm pisarki i realizację przez nią artystyczno-światopoglądowych zasad neoklasycyzmu, mianowicie: zwrócenie się do antyku, wykorzystanie і reinterpretacja „wiecznych obrazów” і istniejących fabuł tradycji śródziemnomorskiej, synteza wartości uniwersalnych i narodowych, indywidualny wybór і twórczy mimesis, synkretyzm kulturowy i stylowy, antropocentryzm, dystans do szarej codzienności, moralizatorstwo, aktywność obywatelska. Artykuł stanowi próbę zaakcentowania konieczności weryfikacji istniejących opinii oraz identyfikacji twórczości według kryterium estetycznego.
EN
The article raised the issue of identification of Lesya Ukrainka’s literary heritage (1871-1913). Ukrainian literary science being under the influence of Narodnik (populist) tradition historically treated her as a representative of neo-romanticism. Contrary to this point of view this study puts forward the thesis that the writer belongs to the classicism, namely to the neoclassicism as a form of European modernism. This statement is based on the expressed by the playwright point of view as to the self-identification, as well as historical and literary materials, and literary criticism works of Ukrainian neoclassics of the so called first wave, which have developed their activity in the 20-th years of the 20-th century. Results of the study indicate a emphatic denial by the poet of her characteristics as had been formulated by the leading representative of the Narodnik S. Yefremov. The writer considered it biased and inadequate. It was found out that the kiev neoclassic in the years 1914-1930 M. Dray-Khmara, M. Zerov, P. Fylypovych, M. Rylsky and Yurii Klen backed up the statement that Lesya Ukrainka belonged to Europian literary tradition which is supported by her implementation of artistic and philosophical neoclassicism devices such as appeal to antiquity, the use and reinterpretation of „eternal images” and „traveling stories”, mediterranean tradition, individual choice and creative mimesis, cultural and stylistic syncretism, synthesis of universal with national, anthropocentrism, distancing from the trivial, moralizing, social activity. The article is an attempt to emphasize the need to review existing opinions and of identification creativity according to the aesthetic criterion.
5
Publication available in full text mode
Content available

Ukraińskie narracje tożsamościowe. Przykład Iwana Franki i Łesi Ukrainki

71%
Kaczmarczyk M.
TEKA Komisji Polsko-Ukraińskich Związków Kulturowych
|
2018
|
vol. 5
|
issue 13
79-95
UK
The author of the present paper analyzes the selected examples of Ukrainian identity depicted in literary works of the two Ukrainian great writers who lived in two politically separate parts of Ukraine. Both Ivan Franko and Lesya Ukrainka pointed out that only due to strengthening their national identity Ukrainians can preserve their national distinctiveness.
PL
Autor artykułu analizuje wybrane przykłady działalności Iwana Franki oraz Łesi Ukrainki, zwracając uwagę na te jej przejawy, których centrum jest kwestia tożsamości ukraińskiej, potrzeba jej budowania i umacniania, bo tylko dzięki temu Ukraińcy i Ukraina są w stanie proklamować swoją odrębność. Pisarze, reprezentujący rozdzielone politycznymi granicami części Ukrainy, realizują w swojej działalności narracje antykolonialne.
6
Publication available in full text mode
Content available

ВОЛИНЬ У СИСТЕМІ ЕТНІЧНИХ АВТОСТЕРЕОТИПІВ ЕПІСТОЛЯРНИХ ТЕКСТІВ ЛЕСІ УКРАЇНКИ

61%
БОГДАН С., ТАРАСЮК Т.
Studia Ukrainica Posnaniensia
|
2020
|
vol. 8
|
issue 2
PL
W artykule zbadano specyfikę funkcjonowania i aktualizację językową nazw własnych zawartych w systemie epistolarnych autostereotypów etnicznych Łesi Ukrainki; ustalono decydującą rolę w tworzeniu choronimu Wołyń i pochodnych derywatów - wołyński, wołyńska, wołyńskie; określono regulatywność użycia wołyńskich astionimów Łuck, Kowel, komonimu Kołodeżno i katojkonimów Wołyniaky / Wołyniaki, Wołyniaczka / Wołynianka; przeanalizowano porównawcze konteksty użycia jądrowych ojkonimicznych nazw Wołynia i choronimów innych miejscowości geograficznych Ukrainy oraz innych państw, w szczególności Niemiec, Bułgarii i Gruzji; określono ważność używania tych nazw jako elementów własnej tożsamości i środków jej językowego autoportretowania.
EN
The article explores the peculiarities of the functioning and linguistic actualization of the proper names represented in the system of Lesia Ukrainka’s epistolary ethnic autostereotypes. The study has revealed the determinative role of the horonym Volyn and its derivatives волинський , волинська, волинське (volynskyi, volynska, volynske) in the formation of the system and regular use of Volyn astionyms Lutsk, Kovel, comonym Kolodyazhne and katoikonyms volyniaky / volyniaki, volynianochka / volynianka. The article focuses on the comparative analysis of the usage contexts of the nuclear oykonymic names of Volyn and the horonyms of other geographical territories of Ukraine and foreign states, in particular, Germany, Bulgaria and Georgia. The authors argue for the importance of using these names as elements of personal self-identification and a means of linguistic self-portraiture.
first rewind previous Page / 1 next fast forward last
JavaScript is turned off in your web browser. Turn it on to take full advantage of this site, then refresh the page.