Full-text resources of CEJSH and other databases are now available in the new Library of Science.
Visit https://bibliotekanauki.pl

Results found: 11

first rewind previous Page / 1 next fast forward last

Search results

Search:
in the keywords:  łaska Boża
help Sort By:

help Limit search:
first rewind previous Page / 1 next fast forward last
1
Publication available in full text mode
Content available

„Być człowiekiem sumienia” – sumienie widziane od strony procesu rozwoju

100%
Filipczuk M.
Studia Theologica Varsaviensia
|
2016
|
vol. 54
|
issue 2
173-194
PL
Dojrzałość sumienia osiąga się przez wytrwałe kształtowanie w sobie umiłowania prawdy i dobra, przez urabianie woli, przez pilną dbałość o swój rozwój duchowy, o zdobywanie głębokiej mądrości w bliskiej więzi ze wszystkim, co może te wartości zagwarantować. Formować sumienie znaczy nie dopuszczać do jego niszczenia, a więc nie zagłuszać sumienia ani go nie zniekształcać; nazywać dobro i zło po imieniu. Proces ten może postępować dzięki zastosowaniu metody praktycznej, która polega na wychowaniu człowieka skłaniającym go do odpowiedniego zachowywania się i równoległej do niej metody teoretycznej, polegającej na oparciu całego życia religijno-moralnego na autorytecie Bożym, otwarciu się na Boże słowo i na działanie Ducha Świętego. Sumienie nie tworzy wrodzonej od początku gotowej struktury, lecz kształtuje się w normalnym rozwoju osobowości osoby ludzkiej w oparciu o genetycznie uwarunkowane zadatki (predyspozycje) do tegoż rozwoju, analogicznie jak do rozwoju intelektu, mowy, osobowości itp. Proces ten obejmuje głęboki obszar współczynników psychologicznych, warunkujących właściwą postawę moralną a także stosowanie środków pedagogicznych i sakramentalnych, mających na celu uwrażliwienie sumienia. Do tego dodać należy wpływy wychowawcze rodziny, organizacji społecznych, grup społecznych formalnych i nieformalnych.
2
Publication available in full text mode
Content available

Między naturą a łaską. Kategoria przebóstwienia w dokumencie Międzynarodowej Komisji Teologicznej Teologia, chrystologia, antropologia z 1981 roku

84%
Koc P.
Teologiczne Studia Siedleckie
|
2019
|
issue XVI/16
63-72
EN
Between nature and grace. The category of deification in the document of the International Theological Commission Theology, Christology, An- thropology of 1981. In the 1981 International Theological Commission published a document, which is titled Theology, Christology, anthropology. This document discusses some basic Christolog- ical issues and the ones that needed to be more explained. One of them is the deification category. The purpose of this article was to indicate the main interpretation lines of this category in this International Theological Commissions document. First of all, the article indicates a significant relationship between deification and the mystery of Christ, espe- cially with His incarnation. Secondly, it is shown how deification is connected with divine grace. Afterwards, the article discusses connection between deification and exaltation hu- man nature. Finally, it is mentioned about the main road, which is leading to this target - the use of the sacraments of the Church.
3
Publication available in full text mode
Content available

Duchowa metamorfoza we francuskich średniowiecznych powiastkach pobożnych: “Robert le Diable” i “Chevalier au barisel”

84%
Gęsicka A.
Prace Filologiczne. Literaturoznawstwo
|
2013
|
issue 3(6) cz.2
275-295
EN
The subject matter of the present article is a comparative analysis of two pieces dating back to the turn of the 13th century: a short novel Robert the Devil and a short story Chevalier au barisel. They both belong to the category of the so called “pious stories,” which provided believers with a certain model to follow.What is more, they were a lesson that even the worst sinner may obtain God’s mercy and the grace of salvation. The theme of repentance is an essential narrative and ideological element. The protagonists of the stories in question are: Robert − a knight and Devil’s son; and a knight possessed with the Devil. They both undergo a complete metamorphosis reaching sanctity which results from genuine repentance. Nevertheless, their paths are completely different, as unalike are their initial attitudes towards the possibility of penitence. The theme of metamorphosis in both texts consists of the same elements, which are however put in different narrative order. Two models of Christian metamorphosis emerge from these stories: from devilment to sanctity and from bad life to good death.
4
Publication available in full text mode
Content available

Umacnianie wiary jako zadanie pasterzy Kościoła na przykładzie świętych Piotra i Pawła w głoszeniu i umacnianiu wiary własnej oraz braci i sióstr w Chrystusie

84%
Dąbek T. M.
Scriptura Sacra
|
2012
|
issue 16
91-109
EN
The task of the Pastors of the Church is to proclaim and fortify the faith. The faith is the great treasure. The people and the Pastors are weak and is very important to confess his weakness and pray for help of God. The Gospels and the Acts of the Apostles show the progress of the faith, human and religious maturity of Simon Peter, fisherman and Apostle. Paul Apostle of the Nations oft speaks abort his weakness (cf. 1 Co 2:1-5; 2 Co 12:7-10; 1 Tm 1:12-16). The Apostles are examples for the Pastors of the Church for proclaim and fortify their own faith and the faith of theirs brothers and sisters. All Christians must care to progress and perseverance in the faith (cf. Rm 11:19-21; 1 Co 16:13f; 2 Co 5:6f; 13:5; Col 1:23; 2:6f; 1 Th 3:2-4; 1 Tm 3:13; 4:12; 6:12.20f); must pray and hope in God’s help (cf. Jn 15:5; Lc 17:5; Ph 4:13), follow of Christ and teachers of the faith (cf. Heb 12:2; 13:7). The faith is the spring of the power and protection in the difficulties and adversities (cf. 1 Th 5:8; Ep 6:14; Heb 11:1.6). The signs of the faith are the acts of the love (cf. Ga 5:6; 1 Tm 1:5; Phm 4-6; Tt 3,15).
5

Św. Tomasz – doctor gratiae? Prymat łaski Bożej u św. Tomasza z Akwinu w świetle szesnastowiecznej polemiki wyznaniowej

84%
Składanowski M.
Roczniki Teologiczne
|
2018
|
vol. 65
|
issue 2: Teologia dogmatyczna
119-131
EN
The author seeks to underline these elements of Saint Thomas Aquinas’ teaching on the necessity of divine grace which concern the fundamental theological issues of the Reformation. A brief analysis of Luther’s idea about Scholastic theology and his reasons for rejection of the Catholic doctrine on grace, in the light of Aquinas’ teaching, indicates that Luther probably did not know the original thought of Doctor Angelicus. The article consists of two parts. The first is devoted to Luther’s rejection of Scholastic theology and the problem of Luther’s knowledge of Aquinas’ works. The second part presents Aquinas’ theses on the necessity of divine grace which coincide with some Luther’s theological intuitions.
PL
Artykuł ma na celu wydobycie tych elementów nauki św. Tomasza o konieczności łaski Bożej, które dotyczą kwestii fundamentalnych dla późniejszego odrzucenia nauki katolickiej przez Marcina Lutra. Analiza opinii Lutra na temat teologii scholastycznej oraz tez św. Tomasza odnoszących się do konieczności łaski wskazuje, że Luter prawdopodobnie nie znał oryginalnej myśli Tomaszowej. Artykuł składa się z dwóch części. Pierwsza jest poświęcona temu, czy Luter, odrzucając scholastykę, zanegował także myśl Tomaszową. Z kolei w części drugiej omawiane są te tezy św. Tomasza na temat konieczności łaski Bożej, które – pozbawione polemicznego wydźwięku – zbiegają się z pewnymi teologicznymi intuicjami Lutra.
6
Publication available in full text mode
Content available

Droga doskonalenia chrześcijańskiego w nauczaniu Grzegorza Wielkiego

71%
Kashchuk O.
Ruch Biblijny i Liturgiczny
|
2008
|
vol. 61
|
issue 2
EN
The main purpose of the article is to look at the doctrine of Gregory the Great and explore his teaching on the means, through which a Christian can advance spiritually, i.e. achieve a spiritual unity with God. According to the teaching of Gregory the Great, a hu- man being in his/her nature constantly pursues God. To realize human natural longing, the human needs the assistance of God’s grace. The human should consent to the cooperation with God’s grace. First of all, one should discover and wake up in one’s self the longing for God, which is the force d’être of every spiritual development. This longing for God is a state of the introductory unity with God. To improve and solidify this longing human’s should purify it from the earthly devotion, then spiritually improve one’s self in the reading of the Holy Scripture, model one’s self after the life of just people, pray, make use of sacramental grace, observe the commandments of God, and do good deeds.
PL
The main purpose of the article is to look at the doctrine of Gregory the Great and explore his teaching on the means, through which a Christian can advance spiritually, i.e. achieve a spiritual unity with God. According to the teaching of Gregory the Great, a hu- man being in his/her nature constantly pursues God. To realize human natural longing, the human needs the assistance of God’s grace. The human should consent to the cooperation with God’s grace. First of all, one should discover and wake up in one’s self the longing for God, which is the force d’être of every spiritual development. This longing for God is a state of the introductory unity with God. To improve and solidify this longing human’s should purify it from the earthly devotion, then spiritually improve one’s self in the reading of the Holy Scripture, model one’s self after the life of just people, pray, make use of sacramental grace, observe the commandments of God, and do good deeds. 
7
Publication available in full text mode
Content available

Znaczenie Synodu w Dordrechcie dla rozwoju kalwinizmu w Holandii

67%
Nadbrzeżny A.
Roczniki Teologii Ekumenicznej
|
2010
|
vol. 2
123-132
EN
This paper focuses on the meaning of the National Synod of Dordrecht (1618-1619) for the history of Calvinism in the Netherlands. The author broadly presents its historical and theological backgrounds and examines the factors that caused this Ecclesiastical Gathering. The National Synod in Dordrecht was held in order to settle a serious controversy in the Dutch churches initiated by the rise of Arminianism. The Arminians (Remonstrants) taught election on the basis of foreseen faith, a universal atonement, resistible grace, and the possibility of lapse from grace. The Synod concluded with a rejection of these views, and set forth the Reformed doctrine on each point, namely: total depravity, unconditional election, limited atonement, irresistible grace, and the perseverance of the saints. One more result of the synod’s work was the decision to authorize a new translation of the Bible from the original languages. The new Dutch translation was first published in 1637 and it became known as State Translation (Statenvertaling). It has had an enormous influence in the formation of the Dutch language and the church unity. The National Synod of Dordrecht was absolutely a high point in the early history of the Reformed Church and with it, the Calvinism orthodoxy has been finally established.
8

Duchowość chrześcijańska jako duchowość chrzcielna

67%
Zarzycki S. T.
|
2015
|
vol. 62
|
issue 5: Teologia duchowości
23-39
EN
Based mainly on St. Paul’s theology and partly on St. John’s theology, the author reveals the essence of baptism and its Christological and ecclesial base. Next, he enhances the four important acts of grace arising from the sacrament of baptism. If the acts are recognized by Christians in a deeper awareness of the reality of the sacrament, accepted and incorporated in their interaction with God, they become important dimensions of the dynamics of the Christians spirituality development. These are: 1) the grace of conversion associated with the call to abandon sin and to adopt a new life in Christ; 2) the grace of enlightenment combined with a call to explore the mysteries of God; 3) the grace of belonging to the Mystical Body of Christ, connected with a call to live with ecclesial consciousness in a union with Christ and others, and to engage in the evangelizing mission of the Church.
PL
Opierając się głównie na teologii św. Pawła i, częściowo, św. Jana, autor ukazuje istotę chrztu św. i jego chrystologiczno-eklezjalne podstawy. Następnie uwydatnia wynikające z sakramentu chrztu św. cztery istotne łaski, które, jeśli zostaną rozpoznane przez chrześcijanina w głębszym uświadomieniu sobie rzeczywistości tego sakramentu, przyjęte przez niego i włączone w jego współdziałanie z Bogiem, stają się istotnymi wymiarami dynamiki rozwoju jego duchowości. Są to: 1. łaska nawrócenia powiązana z wezwaniem do porzucenia grzechu i do przyjęcia nowego życia w Chrystusie; 2. łaska oświecenia połączona z wezwaniem do zgłębiania tajemnic Bożych; 3. łaska uczestnictwa w przymierzu oblubieńczym pomiędzy Chrystusem i Kościołem połączona z wezwaniem duszy do stania się mistyczną oblubienicą Chrystusa; 4. łaska przynależności do mistycznego Ciała Chrystusa połączona z wezwaniem do życia świadomością eklezjalną w jedności z Chrystusem i innymi, i do zaangażowania się w ewangelizacyjnej misji Kościoła.
9
Publication available in full text mode
Content available

„Liberum arbitrium” w filozofii średniowiecznej w kontekście teorii deterministycznych

59%
Szocik K.
Studia Philosophiae Christianae
|
2014
|
vol. 50
|
issue 2
105-123
EN
This paper analyzes the concept of 'liberum arbitrium' in the philosophy of Augustine, Anselm and Thomas Aquinas. It underlines their compatibilist connection between the freedom of choice and deterministic factors. Each of them has defended liberum arbitrium, being aware of the potential difficulties related to God’s influence on human fate.
PL
Artykuł analizuje koncepcje liberum arbitrium w filozofii Augustyna, Anzelma i Tomasza z Akwinu. Wskazuje na kompatybilistyczne łączenie przez nich wolności wyboru z istnieniem czynników deterministycznych. Każdy z nich bronił liberum arbitrium, dostrzegając potencjalne trudności związane z wpływem Boga na losy człowieka.
10
Publication available in full text mode
Content available

Milosť v teológii Wincenta Granata v kontexte filozofie Tomáša Akvinského

51%
Adam A.
Rocznik Tomistyczny
|
2012
|
vol. 1
49-63
EN
Since the Middle Ages after Vatican II theological doctrine of grace is essentially built on the teachings of Thomas Aquinas, who has distinguished between the natural (innate) human life ends and supernatural ends. A man realises the first one with natural forces of nature, while the second end, which is not only superior to the natural target, but also achieved more than our natural strength and capabilities, is achieved through the special help of God, which is called grace. In this regard, the doctrine of the grace of the Second Vatican Council is not significantly different from the teaching of Aquinas. Wincenty Granat performs traditional scholastic, division of grace. From the point of view of the wide distribution he discusses the relationship of nature and grace in man. Also he notes that even God respects and protects human free will. God’s grace does not destroy any of the possibilities of human nature, but supports and promotes it. Both nature and grace come from God, and so it is clear that between grace and nature there is can not be a conflict. What is more, the grace builds on nature as a foundation. This scholastic thesis in terms of W. Granat does not interfere with the truth that human nature is weakened by original sin, but it is not destroyed by it and, therefore, can be the foundation grace. Grace – in turn – coming reinforces the same nature preserves in man a foundation. In this way, a man living by God’s grace perfects his humanity, is expanding his personal individuality and personal integrity.
PL
Od czasów średniowiecza po Sobór Watykański II teologiczna doktryna łaski budowała się zasadniczo na nauczaniu Tomasza z Akwinu, który odróżnia naturalne (przyrodzone) cele życia człowieka i cele nadprzyrodzone. Pierwsze realizuje człowiek przyrodzonymi siłami natury, natomiast cel drugi, który nie tylko przewyższa cel naturalny, ale również jego osiągnięcie przekracza ludzkie naturalne siły i możliwości, osiągany jest dzięki specjalnej pomocy Boga, którą nazywa się łaską. W tym zakresie również doktryna o łasce ostatniego Soboru nie różni się istotnie od nauczania Akwinaty. Wincenty Granat dokonuje tradycyjnego, scholastycznego, podziału łaski: 1) łaska Boga i łaska Chrystusa Odkupiciela, 2) łaska stworzona i łaska niestworzona, 3) łaska zewnętrzna i wewnętrzna, 4) łaska jako dar i łaska przetwarzająca, 5) łaska habitualna i łaska uczynkowa, 6) łaska działająca i współdziałająca, 7) łaska pobudzająca i wspomagająca, 8) łaska uprzedzająca, towarzysząca i następcza, 9) łaska lecznicza i podnosząca, 10) łaska skuteczna i dostateczna. Z punktu widzenia tego podziału omawia szeroko relację natury i łaski w człowieku. Zauważa, że Bóg szanuje i nawet chroni wolną wolę człowieka. Łaska Boża nie niszczy żadnej z możliwości natury ludzkiej, ale je wspiera i wspomaga. Od Boga pochodzi zarówno natura, jak i łaska, a więc oczywiste jest, że między łaską a naturą nie może być konfliktu. Co więcej: to łaska buduje się na naturze jako fundamencie. Ta scholastyczna teza w ujęciu W. Granata nie koliduje z prawdą, że natura ludzka jest osłabiona przez grzech pierworodny, lecz nie jest przezeń zniszczona i wobec tego może stanowić fundament łaski. Łaska – z kolei – przychodząc wzmacnia samą naturę, utrwala więc swój w człowieku fundament. W ten sposób człowiek żyjąc łaską Bożą udoskonala swoje człowieczeństwo, rozwija swoją osobistą indywidualność i osobową integralność.
11
Publication available in full text mode
Content available

O możliwości zbawienia poza Kościołem. Wybrane zagadnienia soteriologii św. Augustyna

51%
Terka M.
Vox Patrum
|
2014
|
vol. 62
511-539
EN
In Saint Augustine’s teaching, salvation is always an act of God’s grace given to man through the agency of Christ. For this reason, the space of granting this grace is the Church, understood as a component of the structure of totus Christus. The Bishop of Hippo stresses, therefore, the need for belonging to the Church and the importance of baptism in the sanctification and salvation of man, because good deeds done without God’s grace have no value deserving salvation. The Church is, above all, a spiritual community in which a factor decisive to man’s communication with God, besides God’s grace, is primarily the love of God; and what closes up the human heart to this grace is pride. Therefore, aside from the visible community of Christians, there are also those just, who are among the saved. They include also those, who cure the disease of pride with the love of other people and service for the common good.
first rewind previous Page / 1 next fast forward last
JavaScript is turned off in your web browser. Turn it on to take full advantage of this site, then refresh the page.