Results found: 1

Search results

Search:
in the keywords: śmierć ludzi i zwierząt

Sort By:

Limit search:

Wpływ przeszłości na językowy obraz śmierci ludzi i zwierząt w polszczyźnie

100%

Burzyńska A. B., Kamieniecki J.

Etnolingwistyka. Problemy Języka i Kultury

1997-1998

vol. 9-10

81–92

Autorzy podejmują próbę odtworzenia na podstawie danych językowych schematu konceptualizacji śmierci w polszczyźnie. Uwzględnienie etymologii polskich leksemów: śmierć, umrzeć, zdechnąć oraz tradycji antycznej, wierzeń słowiańskich (koncepcja duszy-oddechu, duszy-wiatru oraz łącząca je asocjacja wiatr – dusza – ostatnie tchnienie) i koncepcji chrześcijańskiej poszerza perspektywę badań nad współczesnym rozumieniem zjawiska śmierci. Już na gruncie prasłowiańskim istniały językowe mechanizmy osłabiania i łagodzenia grozy śmierci (widoczne w podstawowym znaczeniu rdzenia *mrt- ‘zniszczyć’). Pierwotny, etymologiczny model śmierć to zło (zniszczenie) znajduje kontynuację w postaci językowego modelu śmierć to przeciwnik, który to model ulega z kolei przewartościowaniu w model śmierć to przyjaciel. Współczesne definiowanie pojęcia śmierci opiera się na podstawach fizjologicznych, co jest typowe dla dwudziestowiecznej medykalizacji śmierci i pozwala na postawienie hipotezy o podobnym rozumieniu śmierci ludzi i zwierząt.

The paper is an attempt a linguistically-based reconstruction of the schema for the conceptualization of death in Polish. The perspective of the research on the contemporary understanding of death is broadened through several factors. These include the etymological exploration of the Polish lexemes of śmierć ('death'), umrzeć ('to die'), zdechnąć ('to die' in the case of animals or with disrespect about people), the ancient tradition, Slavonic beliefs (the concepts of the soul as breath, wind and the association of wind-soul-last breath which binds all three) as well as the Christian viewpoint. Already in pre-Slavonic reality there existed a linguistic mechanism of weakening and alleviating the terror of death, deducible from the basic meaning of the root *mrl- 'destroy'. The original etymological model death is evil (destruction) is continued as a linguistic model death is an enemy, which is in turn reevaluated into death is a friend. The contemporary fashion of defining the concept of death is based on concrete elements. As it is typical of the 20th-century medicalization, it allows one to advance a hypothesis of a similar understanding of the death of animals and people.

Refine search results

1 Etnolingwistyka. Problemy Języka i Kultury

1 Burzyńska A. B.

1 Kamieniecki J.

Search results

Wpływ przeszłości na językowy obraz śmierci ludzi i zwierząt w polszczyźnie