Search results

1

[Recenzja]: Źródła franciszkańskie. Pisma świętego Franciszka • Źródła biograficzne świętego Franciszka • Pisma świętej Klary i źródła biograficzne • Teksty ustalające normy dla Braci i Sióstr od Pokuty, red. Roland Prejs OFMCap, Zdzisław Kijas OFMConv

100%

Prokop K. R.

Archiwa, Biblioteki i Muzea Kościelne

|

2009

|

vol. 91

387-390

2

Theatre as Church Service: Brat Magarac (“Brother Donkey”)-A Drama about Saint Francis of Assisi by the Croatian Author and Director René Medvešek and its Staging at ZKM Zagreb

71%

Meyer-Fraatz A.

Roczniki Kulturoznawcze

|

2021

|

vol. 12

|

issue 1

129-140

EN

The paper deals with the drama Brat Magarac (“Brother Donkey”) by the Croatian playwright and director René Medvešek, and the author’s staging at the Theatre of the Young (ZKM) in Zagreb in 2001. The drama presents the life of Francis of Assisi. Numerous film productions on this subject offer evidence of the inherent theatricality of Saint Francis’ life. Medvešek’s staging corresponds to Saint Francis’ teachings since the scenery and costumes are very modest. In addition, by integrating musical elements the whole performance takes on liturgical qualities. This corresponds to the author’s idea of theatre in general, which, in his view is not confined only to presenting a show for the audience, but which, similarly to a church service, brings people together and enables them to experience a catharsis.

PL

Teatr jako nabożeństwo: Brat Magarac (“Brat Osioł”) - dramat o św. Franciszku z Asyżu chorwackego dramaturga i reżysera René Medveška i jego scena w ZKM w Zagrzebiu Artykuł dotyczy dramatu Brat Magarac („Brat Osioł”) chorwackiego dramaturga i reżysera René Medveška oraz inscenizacji autorskiej w Teatrze Młodych (ZKM) w Zagrzebiu w 2001 r. Dramat przedstawia życie Franciszka z Asyżu. Liczne produkcje filmowe na ten temat świadczą o teatralności nieodłącznej od życia św. Franciszka. Inscenizacja Medveška odpowiada nauczaniu św. Franciszka, ponieważ dekoracje i kostiumy są bardzo skromne. Dodatkowo, integrując elementy muzyczne, całość nabiera walorów liturgicznych. Odpowiada to w ogólności wyobrażeniom autora o teatrze, który jego zdaniem nie ogranicza się tylko do przedstawienia dla widowni, ale – podobnie jak nabożeństwo – łączy ludzi i umożliwia im przeżycie katharsis.

3

„Zakazana komnata Lei”. Pismo Święte w bulli kanonizacyjnej „Mira circa nos”

63%

Paszko P.

Polonia Sacra

|

2023

|

vol. 27

|

issue 4

77-104

EN

An important document for the history and spirituality of the Franciscan Order is the Canonization Bull of St. Francis of Assisi, issued by Pope Gregory IX in 1228. It depicts the figure of Saint Poverello against the background of numerous biblical figures and images. This paper is a commentary on the text of the Bull, in particular on its biblical feature. Linguistic remarks on the translation are followed by an evaluation of available sources of the text and a statistic of biblical references present in the papal document. The central part of the paper is the presentation of biblical characters, both of the New and Old Testaments, which, according to the intention of the author of the bull, are types referring to the figure of St. Francis: Apostle Paul, Abraham, Jacob, Jephthah, Samson and Shamgar, Noah, Gideon, Moses, David, Job and Simon the High Priest. In this way, St. Francis of Assisi appears as one of the special figures in the history of salvation.

PL

Ważnym dokumentem dla historii i duchowości Zakonu Franciszkańskiego jest bulla kanonizacyjna św. Franciszka z Asyżu, wydana przez papieża Grzegorza IX w 1228 roku. Prezentuje ona postać świętego Biedaczyny na tle licznych figur i obrazów biblijnych. Niniejszy artykuł jest komentarzem do tekstu bulli, w szczególności do jego wybitnie biblijnego charakteru. Po wstępnych uwagach językowych dotyczących tłumaczenia, następuje ocena dostępnych źródeł oraz statystyka biblijnych odniesień obecnych w badanym dokumencie. Centralną częścią artykułu jest prezentacja biblijnych figur, zarówno z Nowego jak i ze Starego Testamentu, które w zamyśle autora bulli stanowią typy odniesione do postaci św. Franciszka: Paweł Apostoł, Abraham, Jakub, Jefte, Samson i Szamgar, Noe, Gedeon, Mojżesz, Dawid, Hiob oraz arcykapłan Szymon. W ten sposób św. Franciszek z Asyżu jawi się jako jedna ze szczególnych postaci w historii zbawienia.

4

Armut als Herausforderung die franziskanische Armutsbewegung und die Anfänge der Sozialethik

51%

Schallenberg P.

Colloquia Theologica Ottoniana

|

2013

|

issue 2

43-61

EN

The beginning of each pontificate indicates the important topics that take the new pope. In the case of Francis, we see that the problem of the poor and the suffering has become a particular point in preaching and pastoral activity of the Church. It is therefore important to look at this issue from the perspective of biblical, patristic and theological. This is the substance of interest in Catholic social ethics and moral theology, which show solidarity and subsidiarity as a principle of building the common good and moral order.

PL

Początek każdego pontyfikatu wskazuje na ważne tematy, które podejmuje nowy papież. W przypadku Franciszka dostrzegamy, że problem ludzi ubogich i cierpiących ma się stać szczególnym punktem w przepowiadaniu i działalności pasterskiej Kościoła. Dlatego warto spojrzeć na tę kwestię z perspektywy biblijnej, patrystycznej oraz teologicznej. Stanowi to meritum zainteresowań katolickiej etyki społecznej oraz teologii moralnej, które wskazują na solidarność i pomocniczość jako zasady budowania dobra wspólnego i ładu moralnego.

DE

Am Beginn jedes neuen Pontifikates wird mit Spannung erwartet, welche thematischen Schwerpunkte der neue Pontifex herausstellt. Schon sehr schnell machte Papst Franziskus deutlich, dass die Armen und Notleidenden neu ins Zentrum der kirchlichen Praxis und der Verkündigung gerückt werden müssen. Seine Namenswahl sollte dabei also Programm sein. Der Bezug zu Franz von Assisi und damit dem Ideal der Armut ist unübersehbar wiederum ins Zentrum der Weltkirche gerückt. Dass sich die Kirche besonders gegenüber den Armen solidarisch zeigen muss, war dabei selbstverständlich nie in Vergessenheit geraten. Jene Solidarität stellt nach wie vor eine Hauptintention der katholischen Soziallehre und der Sozialethik dar. Jene Sozialethik hat sich in einem langen Prozess zu einem sich weiterhin wandelnden Korpus entwickelt, der uns heute vor Augen steht.

5

Postać św. Franciszka w sztuce i myśli Jerzego Nowosielskiego. Wystrój kościoła oo. Franciszkanów-Reformatów pw. Niepokalanego Poczęcia Najświętszej Marii Panny na Azorach w Krakowie (1977–1978)

51%

Czerni K.

Sacrum et Decorum. Materiały i studia z historii sztuki sakralnej

|

2015

|

vol. 8

73-105

PL

Św. Franciszek – jeden z najbardziej popularnych świętych, kanonizowany w 1228 roku, pozostaje świętym „ekumenicznym” – szanowanym również przez prawosławie. „Biedaczyna z Asyżu” okazał się także niezwykle ważny zarówno dla duchowości, jak i sztuki krakowskiego awangardowego malarza i prawosławnego myśliciela – Jerzego Nowosielskiego, który ubolewał, że zachodnia świadomość chrześcijańska całkowicie spłyciła główne idee świętego, sprowadzając je do naiwnego sentymentalizmu. W powrocie do idei św. Franciszka artysta upatrywał nadzieję na odrodzenie się chrześcijaństwa i ożywienie współczesnej myśli teologicznej. Jednym z ważnych śladów tradycji franciszkańskiej w sztuce Nowosielskiego są tzw. krzyże franciszkańskie – polichromowane wyobrażenia Ukrzyżowanego, typu croce dipinta, croce storiata, wzorowane na słynnym krzyżu z San Damiano. Nowosielski namalował takich krzyży kilkadziesiąt, przeznaczając je zarówno do celów liturgicznych (jako zwieńczenie ikonostasu lub tetrapodu), jak i do dewocji prywatnej. Postać św. Franciszka pojawiła się także kilkakrotnie w jego sztuce monumentalnej: polichromii kościoła w Olszynach (1957) i w Zbylitowskiej Górze (1956–1957), a także w mozaice Stygmatyzacja św. Franciszka dla kościoła w Izabelinie pod Warszawą (1980) – jednak realizacje te uległy niestety zniszczeniu. Najciekawszą i najbardziej rozbudowaną „franciszkańską” realizacją Nowosielskiego pozostaje wystrój wnętrza kościoła oo. Franciszkanów-Reformatów pw. Niepokalanego Poczęcia Najświętszej Marii Panny na Azorach w Krakowie, nawiązujący do kanonu kościołów reformackich: stacje drogi krzyżowej oraz wielkie panneau ołtarzowe. Do dzieł tych – łączących duchowość ikony z estetyką awangardy – artysta wprowadził wątki ikonograficzne charakterystyczne dla tradycji wschodniej: dwukrotnie użyty motyw mandylionu, temat Anastazis, motyw Orantki, formę Płaszczanicy jako ostatnią stację drogi krzyżowej (Złożenia do grobu) oraz wizerunki trzech skazańców w scenach pasyjnych, odwołujące się do żywego w prawosławiu kultu św. Łotra. Również przedstawienie wielookiego Serafina zdradza wpływ wcześniejszej, bizantyńskiej ikonografii angelologicznej, z kolei interpretacja stygmatyzacji św. Franciszka nawiązuje do trzynastowiecznej ikonografii włoskiej, ale także do wizerunku św. Franciszka z witrażu Stanisława Wyspiańskiego z przełomu wieków XIX i XX w krakowskim kościele Franciszkanów. Rozbudowana symbolika retabulum z Azorów, łącząca wątki franciszkańskie, eucharystyczne i pasyjne, oraz czerpiąca wiele wątków z tradycji prawosławnej zyskała w interpretacji krakowskiego malarza – dzięki lapidarności ascetycznej formy i odważnej kolorystyce – charakter monumentalny.

EN

One of the most popular saints, St Francis, canonized in 1228, remains “ecumenical”, venerated also by the Eastern Orthodox Church. The saint of Assisi proved especially important for the spirituality and art of the Kraków-based avant-garde painter and Eastern Orthodox thinker, Jerzy Nowosielski, who lamented that the Western Christian consciousness had completely flattened the main ideas of the saint, reducing them to naïve sentimentality. Turning back to St Francis, the artist hoped for a renewal of Christianity and the revival of contemporary theological thought. Important elements of the Franciscan tradition in Nowosielski’s art show up in his so-called Franciscan crosses: polychrome images of the crucified Christ of the croce dipinta, croce storiata type, modeled on the San Damiano Cross. Nowosielski painted dozens of such crosses, both for liturgical purposes (to fit at the top of an iconostasis or a tetrapod), and for private devotion. The figure of St Francis also appeared several times in his monumental art: the polychromes in the churches in Olszyny (1957) and in Zbylitowska Góra (1956–1957), as well as in the mosaic entitled The Stigmatization of St Francis produced for the church in Izabelin near Warsaw (1980); these, however, have not survived to the present day. His most interesting and elaborate “Franciscan” project is the interior of the Reformed Franciscan Church of the Immaculate Conception of the Holy Virgin Mary in the neighborhood of Azory in Kraków, harking back to the canon of Reformed Franciscan churches: the Stations of the Cross and the large altarpiece. These works combined the spirituality of the icon with avant-garde esthetics; the artist also infused them with iconographic motifs from the Eastern Orthodox tradition: the Mandylion (used twice), the theme of Anastasis, the Orant, the Plashchanitsa serving as the last Station of the Cross (Jesus is laid in the tomb), and the images of the three convicts in scenes of the Passion, alluding to the Eastern Orthodox worship of the Good Thief. The multi-eyed depiction of the Seraph is rooted in an earlier, Byzantine angelological iconography; the stigmatization of St Francis, in turn, is modeled on 13th Italian iconography but also on the image of St Francis as seen in the stained-glass window produced by Stanisław Wyspiański for the Franciscan church in Kraków at the turn of the 19th and 20th century. The elaborate symbolism of the retable of Azory combined Franciscan themes with motifs of the Eucharist and the Passion, drawing profusely on the Eastern Orthodox tradition; thanks to its concise and ascetic form, as well as its audacious colors, it took on a truly monumental dimension.

6

Kapłaństwo jako droga do świętości. Życie Ewangelią ks. Jana Ziei. Zarys

45%

Olszewska M. J.

Język - Szkoła - Religia

|

2014

|

vol. 9

|

issue 1

55-67

PL

Długie, bogate w różnorodne wydarzenia życie ks. Jan Ziei (1897–1991) miało kilka wymiarów: modlitewny, duszpasterski, kaznodziejski oraz społeczny. Było ono całkowicie podporządkowane prawdom Ewangelii i tylko w niej ks. Zieja szukał wskazówek i natchnienia. Za swego mistrza uznał św. Franciszka z Asyżu. Ten skromny człowiek nigdy nie pełnił żadnych wysokich funkcji w kościele, krótko był proboszczem, ale wywarł ogromny wpływ na kształtowanie się postaw ludzi Kościoła i polskiej inteligencji. Za podstawę życia chrześcijańskiego uważał parafię zorganizowaną na wzór życia apostolskiego.

EN

Life of Priest John Zieja (1897–1991), long and rich in a variety of events, had several dimensions: prayer, pastoral, homiletic, and social. It was completely subordinated to the truths of the Gospel and only in the Gospel he sought guidance and inspiration. Priest John Zieja regarded St. Francis of Assisi as his master. This modest man never held any high end features in the church; he was briefly a vicar but had a huge impact on the attitudes of the people of the Church and the Polish intelligentsia. For the basis of Christian life he considered a parish which is organized in the model of apostolic life.

Refine search results

1 Archiwa, Biblioteki i Muzea Kościelne

1 Colloquia Theologica Ottoniana

1 Język - Szkoła - Religia

1 Polonia Sacra

1 Roczniki Kulturoznawcze

1 Sacrum et Decorum. Materiały i studia z historii sztuki sakralnej

1 Czerni K.

1 Meyer-Fraatz A.

1 Olszewska M. J.

1 Paszko P.

1 Prokop K. R.

1 Schallenberg P.

1 2023

1 2021

1 2016

1 2014