Search results

1

Śmierć Jana Kochanowskiego w Lublinie, w sierpniu 1584 r. i jego pogrzeb

100%

Szczygieł R.

Bibliotekarz Lubelski

|

2024

|

issue 67

185-203

EN

In this article, the author, having analysed the surviving sources and biographical literature, and taken into account other works on the era, made an attempt to organise the knowledge about the last week of the life of Jan Kochanowski, the great Polish poet of the Renaissance, the greatest before Adam Mickiewicz. He assumed that the poet from Czarnolas, speaking on the case of his brother-in-law Jakub Podlodowski, who was killed in Turkey, met with Chancellor Jan Zamoyski on 20 August. During or right after that meeting, he collapsed and lost consciousness, suffering either a heart attack or a stroke. He was moved to quarters in a tenement on Lublin’s Market Square, then owned by Maciej Oczko and Stanisław Sługocki, neighbouring the tenement in which the poet Sebastian Klonowic lived. Kochanowski lived for two more days. He died on 22 August 1584, around 2 pm. Two days later (on 24 August), the servants, having received such an order from Dorota Kochanowska, by then a widow, took his body to Czarnolas or Zwoleń, where the funeral ceremony took place. The poet’s coffin was placed in the vaults of the Zwoleń church, next to the coffins of his parents.

RU

В статье автор, проанализировав сохранившиеся источники и биографическую литературу, а также приняв во внимание другие произведения об этой эпохе, попытался систематизировать знания о последней неделе жизни Яна Кохановского – великого польского поэта эпохи Возрождения, величайшего перед Адамом Мицкевичем. Исходным пунктом было предположение, что поэт из Чёрнолесья, выступая по делу убитого в Турции своего зятя Якуба Подлодовского, встретился 20 августа с канцлером Яном Замойским. Во время или после этой встречи ему стало плохо и он потерял сознание, перенеся сердечный приступ или инсульт. Его перенесли в каменицу на люблинской рыночной площади, принадлежавшую тогда Мацею Очке и Станиславу Слугоцкому, примыкающую к каменице, где жил поэт Себастьян Клёнович. Он прожил ещё два дня. Умер 22 августа 1584 г. около 2 часов дня. Через два дня (24 августа) слуги, получив такой приказ от Дороты Кохановской, уже тогда вдовы, отвезли тело в Чёрнолесье или Зволень, где состоялись похороны. Гроб поэта был установлен в подвале церкви в Зволене, рядом с гробами его родителей.

PL

W artykule autor, po przeprowadzeniu analizy zachowanych źródeł oraz literatury biograficznej, a także uwzględnieniu innych prac o tamtej epoce, starał się uporządkować wiedzę o ostatnim tygodniu życia Jana Kochanowskiego, wielkiego polskiego poety czasów renesansu, największego przed Adamem Mickiewiczem. Przyjął, że poeta z Czarnolasu, występując w sprawie zabitego w Turcji szwagra Jakuba Podlodowskiego, spotkał się 20 sierpnia z kanclerzem Janem Zamoyskim. W czasie tego spotkania, albo już po nim, zasłabł i stracił przytomność, doznając zawału serca albo udaru mózgu. Przeniesiono go do kwatery w kamienicy przy Rynku lubelskim, należącej wówczas do Macieja Oczki i Stanisława Sługockiego, sąsiadującej z kamienicą, w której mieszkał poeta Sebastian Klonowic. Żył jeszcze dwa dni. Zmarł 22 VIII 1584 r., około godziny 14. W dwa dni później (24 sierpnia) słudzy, otrzymawszy takie polecenie od Doroty Kochanowskiej, już wtedy wdowy, odwieźli ciało do Czarnolasu lub do Zwolenia, gdzie odbyły się uroczystości pogrzebowe. Trumna poety stanęła w podziemiach zwoleńskiego kościoła, obok trumien jego rodziców.

2

Jan Kochanowski w poezji polskiej poprzez stulecia (od XVI do XXI wieku)

88%

Montusiewicz R.

Bibliotekarz Lubelski

|

2024

|

issue 67

205-213

RU

Текст показывает непреходящее влияние творчества Яна Кохановского на польскую поэзию, показывая, что оно является основой польской литературы и источником вдохновения для последующих поколений поэтов. Он рассуждает о феномене «Чёрнолесья», который отражен в многочисленных упоминаниях, присутствующих в стихах многих поэтов – от барокко до современности, что делает Кохановского «князем польских поэтов» и покровителем польского литературного языка. Его наследие продолжает формировать национальную идентичность и вдохновляет творческое воображение писателей и поэтов.

EN

This text presents the enduring influence of Jan Kochanowski’s work on Polish poetry, showing it to be the foundation of Polish literature and a source of inspiration for successive generations of poets. It discusses the phenomenon of the ‘Czarnolas matter’, reflected in numerous references present in the poetry of many poets – from the Baroque to the present day, which makes Kochanowski appear as the ‘prince of Polish poets’ and patron of the Polish literary language. His legacy continues to shape national identity and inspire the creative imagination of writers and poets.

PL

Tekst przedstawia nieprzemijający wpływ twórczości Jana Kochanowskiego na poezję polską, ukazując ją, jako fundament polskiej literatury i źródło inspiracji dla kolejnych pokoleń poetów. Omawia fenomen „rzeczy czarnoleskiej”, której odbicie stanowią liczne odniesienia obecne w liryce wielu poetów – od baroku po współczesność, przez co Kochanowski jawi się jako „książę poetów polskich” i patron polskiego języka literackiego. Jego spuścizna nieprzerwanie kształtuje tożsamość narodową i jest inspiracją dla wyobraźni twórczej pisarzy i poetów.

3

Jan Kochanowski w recepcji poetów ziemi lubelskiej

75%

Michalski W.

Bibliotekarz Lubelski

|

2024

|

issue 67

215-229

EN

This article is devoted to the reception of Jan Kochanowski’s work by poets of the Lublin Region, who see in him not only a classic of Polish literature, but also a poet deeply connected with the Lublin Region. It discusses historical and contemporary references to the work and activity of Jan of Czarnolas, constantly present in the lyricism of Lublin’s artists. Referring to timeless symbols (e.g. the Czarnolas linden, the manor in Czarnolas, the monument), the author points to the presence of a kind of dialogue with Kochanowski’s writing, as well as the unwavering recognition and homage paid to him by contemporary poets.

RU

Статья посвящена рецепции творчества Яна Кохановского поэтами люблинской земли, которые видят в нём не только классика польской литературы, но и поэта, глубоко связанного с Люблинщиной. Рассматриваются исторические и современные отсылки к творчеству и деятельности Яна из Чёрнолесья, постоянно присутствующие в поэзии люблинских творцов. Обращаясь к вневременным символам (например, чёрнолесской липе, усадьбе в Чёрнолесье, памятнику), автор указывает на наличие специфического диалога с творчеством Кохановского, а также на непоколебимую признательность и дань уважения, воздаваемую ему современными поэтами.

PL

Artykuł poświęcony jest recepcji twórczości Jana Kochanowskiego przez poetów ziemi lubelskiej, którzy widzą w nim nie tylko klasyka literatury polskiej, ale również poetę głęboko związanego z Lubelszczyzną. Omawia historyczne oraz współczesne nawiązania do twórczości i działalności Jana z Czarnolasu, stale obecne w liryce lubelskich twórców. Odwołując się do ponadczasowych symboli (np. lipy czarnoleskiej, dworu w Czarnolesie, pomnika) autor wskazuje na obecność swoistego dialogu z pisarstwem Kochanowskiego, a także niesłabnącego uznania i hołdu składanego mu przez współczesnych poetów.

4

Fundacje i patronat rodów magnackich nad kulturą w XVI i XVII w. na terenie dzisiejszego województwa lubelskiego

63%

Rolska I.

Bibliotekarz Lubelski

|

2024

|

issue 67

117-127

EN

This text takes a closer look at the significance of the foundation and cultural patronage of magnate families in the lands of the present-day Lublin Province in the 16th and 17th centuries, showing their contribution to the development of Polish Renaissance and Baroque culture. Families such as the Zamoyski family, the Firlej family, the Tęczyński family, and the Zbaraski family, in line with humanist ideals, actively supported literature, art and science, including the work of the eminent poet Jan Kochanowski. It also discusses the construction activities and contributions of these families to the urban and architectural transformation of monasteries, churches and family residences, as well as their function as cultural centres. Magnate patronage was not only an expression of concern for national heritage, but also a component of the intellectual and cultural image of the entire region.

RU

В тексте представлено значение фундаций и культурного патроната магнатских родов на землях нынешнего Люблинского воеводства в XVI–XVII веках, раскрывая их вклад в развитие культуры польского Возрождения и Барокко. Такие роды, как Замойские, Фирлеи, Тенчинские и Збараские, следуя гуманистическим идеалам, активно поддерживали литературу, искусство и науку, в том числе творчество выдающегося поэта Яна Кохановского. Также рассматривается строительная деятельность и вклад этих родов в урбанистические и архитектурные преобразования монастырей, костёлов и семейных резиденций, а также их функции как культурных центров. Магнатский патронат был не только выражением заботы о национальном наследии, но и составной частью интеллектуального и культурного имиджа всего региона.

PL

Tekst przybliża znaczenie fundacji i patronatu kulturalnego rodów magnackich na ziemiach dzisiejszego województwa lubelskiego w XVI i XVII w., ukazując ich wkład w rozwój polskiej kultury renesansowej i barokowej. Rodziny, takie jak Zamoyscy, Firlejowie, Tęczyńscy i Zbarascy, zgodnie z humanistycznymi ideałami, aktywnie wspierały literaturę, sztukę oraz naukę, w tym twórczość wybitnego poety Jana Kochanowskiego. Omawia także działalność budowlaną i wkład tych rodów w przemiany urbanistyczne i architektoniczne klasztorów, kościołów czy rodzinnych siedzib oraz ich funkcję, jako ośrodków kulturalnych. Patronat magnacki był nie tylko wyrazem troski o dziedzictwo narodowe, ale także budulcem intelektualnego i kulturowego wizerunku całego regionu.

Refine search results

4 Bibliotekarz Lubelski

1 Michalski W.

1 Montusiewicz R.

1 Rolska I.

1 Szczygieł R.

4 2024

Śmierć Jana Kochanowskiego w Lublinie, w sierpniu 1584 r. i jego pogrzeb

Jan Kochanowski w poezji polskiej poprzez stulecia (od XVI do XXI wieku)

Jan Kochanowski w recepcji poetów ziemi lubelskiej

Fundacje i patronat rodów magnackich nad kulturą w XVI i XVII w. na terenie dzisiejszego województwa lubelskiego