Search results

1

Miejsce twórczości Uładzimira Karatkieviča w dyskursie o tożsamości Białorusinów

100%

Wielg T.

Studia Białorutenistyczne

|

2020

|

vol. 14

EN

The main goal of U. Karatkievič’s literary output was always to revive and reinforce the sense of national identity in Belarusians. In earlier times, there had been no writer in Belarusian literature who would devote his whole output to the history of his nation. In his works, Karatkievič described their successes and failures and showed their attempts to gain independence and form the foundations of the Belarusian national identity to his reader. In the 1950s and 1960s, it was not easy to promote and disseminate the true history of Belarus, the beauty of the Belarusian language and the Belarusian national identity in the USSR. Karatkievič was often stigmatised and punished for his activity in this respect. This paper presents the impact of the writer’s output on the formation of Belarusian national identity. Karatkievič’s struggle with the stagnation or even backwardness of the Brezhnev era clearly manifested itself in his protest and fight for respect for the Belarusian language, the history of his homeland and the protection of nature and monuments of an immaterial culture. The writer saw the inseparable unity between those apparently different problems. Caused by such factors as the deliberate distortion of historical memory, social oblivion leads to the denationalisation and blurring of national self-awareness. Manipulating the past and enforcing the oblivion of various inconvenient historical events destroys the identity of societies. This is what Uladzimir Karatkievič wanted to oppose and did oppose with his works.

PL

Głównym celem twórczości U. Karatkeviča pozostawała zawsze próba ożywienia i wzmocnienia poczucia tożsamości narodowej Białorusinów. W literaturze białoruskiej nie było wcześniej pisarza, który całą swoja twórczość poświęcił dziejom własnego narodu. Pisarz opisywał w swoich utworach wzloty i upadki Białorusinów, pokazywał ich próby uzyskania niepodległości, kształtował w swoim czytelniku podstawy białoruskiej tożsamości narodowej. W latach 50. i 60. XX w. w ZSRR nie było łatwo promować i propagować prawdziwą historię Białorusi, piękno języka białoruskiego i białoruską tożsamość narodową. Za swoje działania w tej dziedzinie Karatkevič był często piętnowany i karany. Artykuł przedstawia wpływ twórczości pisarza na kształtowanie białoruskiej tożsamości narodowej. Zmagania Karatkieviča z zastojem, a wręcz wstecznością ery Breżniewa najwyraźniej wyczuwalne były w jego proteście i walce o szacunek dla języka białoruskiego, historii własnej ojczyzny oraz ochrony przyrody i zabytków kultury materialnej. Pisarz widział nierozerwalną jedność pomiędzy tymi na pierwszy rzut oka różniącymi się problemami. Niepamięć społeczna, której jedną z przyczyn jest celowe zaburzanie prawdy historycznej doprowadza do wynarodowienia i zatarcia narodowej samoświadomości. Manipulowanie przeszłością i przymuszanie do zapominania o różnych niewygodnych wydarzeniach historycznych unicestwia tożsamość społeczeństw. Temu właśnie przeciwstawić się chciał i przeciwstawiał się swoja twórczością Uładzimir Karatkievič.

RU

Галоўнай мэтай творчасці У. Караткевіча заўсёды была спроба адраджэння і ўмацавання пачуцця нацыянальнай ідэнтычнасці беларусаў. У беларускай літаратуры не было раней пісьменніка, які б усю сваю творчасць прысвяціў гісторыі ўласнага народа. У сваіх творах пісьменнік апісваў узлёты і падзенні беларусаў, паказваў іх спробы атрымаць незалежнасць, фарміраваў у свайго чытача аснову беларускай нацыянальнай ідэнтычнасці. У 1950-я і 1960-я гады ў СССР было няпроста прасоўваць сапраўдную гісторыю Беларусі, прапагандаваць прыгажосць беларускай мовы і беларускую нацыянальную ідэнтычнасць. Караткевіча, які свядома дзейнічаў у гэтым накірунку, неаднаразова кляймілі і каралі. У артыкуле паказаны ўплыў творчасці пісьменніка на фарміраванне беларускай нацыянальнай ідэнтычнасці. Змаганне Караткевіча з застоем і заняпадам брэжнеўскай эпохі найбольш выразна выявілася ў яго рашучых пратэстах у абарону беларускай мовы, гісторыі Бацькаўшчыны, помнікаў прыроды і архітэктуры. Пісьменнік бычыў непарыўную сувязь паміж гэтымі, на першы погляд рознымі, праблемамі. Грамадская абыякавасць, адной з прычын якой з’яўляецца мэтанакіраванае фальшаванне гістарычнай памяці, прыводзіць да знікнення нацыянальнай самасвядомасці народа. Маніпуляцыя мінуўшчынай і прымусовае сціранне з памяці розных гістарычных падзей, невыгодных для пануючай ідэалогіі, знішчае нацыянальную ідэнтычнасць. Супраць гэтага і змагаўся сваёй творчасцю Уладзімір Караткевіч.

2

Polacy wobec białoruskich aspiracji narodowych w Mińsku w 1917 roku

100%

Tarasiuk D.

Studia Białorutenistyczne

|

2016

|

vol. 10

EN

This article explores changes in the attitudes of Poles towards the Belarusian national aspirations during great transformations in Russia, i.e. in 1917. At that time, Poland had to acknowledge the fact that its efforts to establish itself as the protector of the Belarusian peoples had petered out. Consequently, the Poles adopted different attitudes to possible cooperation with Belarusian politicians, from denying such a possibility altogether (National Democracy) to considering them equal partners (Polish Democratic Union, or PZD).

PL

Artykuł przedstawia zmiany stosunku Polaków do białoruskich aspiracji narodowych w Mińsku w czasie wielkich przemian w Rosji, czyli w 1917 r. Polacy musieli wówczas zaakceptować fakt, że polityka dalszego pełnienia roli patrona ludności białoruskiej już się wyczerpała. Wśród Polaków doszło wtedy do ukształtowania się różnych poglądów na możliwość współpracy z politykami białoruskimi, od pozycji negowania takiej możliwości (endecja) po traktowanie ich jako równoprawnych partnerów (PZD).

RU

У публікацыі адлюстраваны змены ў адносінах палякаў да беларускіх нацыянальных памкненняў у Мінску ў час важных трансфармацыяў у Расіі, менавіта ў 1917 г. У гэты час палякі павінны былі прыняць факт, што палітыка далейшага імкнення да ролі патрона беларускага насельніцтва скончылася. Адначасова ў асяроддзі палякаў сфарміраваўся спектр розных поглядаў на магчымасць супрацоўніцтва з беларускімі палітыкамі, ад пазіцыі адмаўлення такой магчымасці (Нацыянальна-дэмакратычная партыя Беларусі) да раўнапраўнага партнёрскага стаўлення (Польскі дэмакратычны саюз Беларусі).

3

„Tygodnik Ilustrowany” wobec odradzającej się Białorusi (1918)

100%

Gabryś-Sławińska M.

Studia Białorutenistyczne

|

2016

|

vol. 10

EN

The article presents how the editors of „Tygodnik Ilustrowany [The Illustrated Weekly]” modelled the flow of information related to the resurgence of Belarus in 1918 (and therefore from the moment when Belarus regained independence until the Byelorussian Soviet Socialist Republic was incepted). The weekly paper proposed the horizon of the research – the interpretation of the liberation endeavour of Belarus in the context of collaborative securing of the Polish assets and in a perspective of educational and cultural influences important for Belarus.

PL

Artykuł prezentuje, w jaki sposób redakcja „Tygodnika Ilustrowanego” modelowała przekazy związane z odradzaniem się Białorusi w roku 1918 (a zatem od chwili odzyskania przez Białoruś niepodległości do momentu powstania Białoruskiej Socjalistycznej Republiki Radzieckiej). W horyzoncie badawczym znalazła się zaproponowana przez pismo interpretacja wolnościowych dążeń Białorusi w kontekście opartego na współpracy zabezpieczenia polskiego stanu posiadania oraz w perspektywie ważnych dla Białorusi wpływów oświatowo-kulturowych.

RU

Артыкул прадстаўляе, як рэдакцыя [„Tygodnika Ilustrowanego”] „Ілюстраванага штотыднёвіка” фарміравала паведамленні пра адраджэнне Беларусі ў 1918 г. (ад моманту атрымання Беларуссю незалежнасці да часу ўтварэння Беларускай Савецкай Сацыялістычнай Рэспублікі). У кругаглядзе даследчыка апынулася прапанаваная часопісам інтэрпрэтацыя імкненняў Беларусі да незалежнасці ў кантэксце супрацоўніцтва і гарантавання польскай дзяржаўнасці, а таксама ў перспектыве важных для Беларусі асветніцка-культурных уплываў.

Refine search results

3 Studia Białorutenistyczne

1 Gabryś-Sławińska M.

1 Tarasiuk D.

1 Wielg T.

1 2020

2 2016

Miejsce twórczości Uładzimira Karatkieviča w dyskursie o tożsamości Białorusinów

Polacy wobec białoruskich aspiracji narodowych w Mińsku w 1917 roku

„Tygodnik Ilustrowany” wobec odradzającej się Białorusi (1918)