Full-text resources of CEJSH and other databases are now available in the new Library of Science.
Visit https://bibliotekanauki.pl

Results found: 2

first rewind previous Page / 1 next fast forward last

Search results

Search:
in the keywords:  назоўнік
help Sort By:

help Limit search:
first rewind previous Page / 1 next fast forward last
1
Publication available in full text mode
Content available

Konfrontatywna refleksja nad kategorią rodzaju gramatycznego rzeczownika w języku polskim i białoruskim

100%
Siwirska A. B.
Acta Albaruthenica
|
2023
|
issue 23
243-258
PL
Artykuł jest poświęcony przedstawieniu podobieństw i różnic w kategoriach rodzaju gramatycznego rzeczownika w języku polskim i białoruskim. Autorka w kolejnych częściach tekstu przedstawia zasady klasyfikacji rzeczowników na poszczególne rodzaje gramatyczne ze względu na kryterium morfologiczne i semantyczne, a także uwzględniając semantyczne cechy żywotności i osobowości. W końcowej części artykułu wyszczególnione są różnice w wydzielaniu i nazywaniu kategorii rodzaju gramatycznego rzeczownika w języku białoruskim i polskim oraz zostają zaproponowane zmiany, które można byłoby wprowadzić w opisie kategorii rodzaju rzeczowników w języku białoruskim.
BE
Артыкул прысвечаны падабенствам і адрозненням ў граматычнай катэгорыі роду назоўнікаў у польскай і беларускай мовах. Аўтарка падае правілы прыналежнасці назоўнікаў да граматычнага роду па марфалагічным і семантычным крытэрыям. У заключнай частцы артыкула пералічваюцца адрозненні ў вылучэнні і найменні катэгорый граматычнага роду назоўнікаў у беларускай і польскай мовах і прапаноўваюцца змены, якія можна было б унесці ў апісанне катэгорый роду назоўнікаў у беларускай мове.
EN
The article dedicated to the presentation of similarities and differences in terms of grammatical gender of nouns in Polish and Belarusian. In the following parts of the text, the author presents the rules for classifying nouns into particular grammatical genders due to morphological and semantic criteria, as well as taking into account the semantic characteristics of liveliness and personality. In the final part of the article, the differences in separating and naming the categories of noun gender in Belarusian and Polish are listed, and changes that could be introduced in the description of the gender category of nouns in Belarusian are proposed.
2
Publication available in full text mode
Content available

Марфаналагічныя ўласцівасці суфікса -ец пры адсубстантыўным словаўтварэнні назоўнікаў у беларускай мове

88%
Варановіч В.
Acta Albaruthenica
|
2021
|
issue 21
249-261
PL
W tym artykule podano zbliżony do wyczerpującego zestaw procesów morfonologicznych, które towarzyszą tworzeniu w języku białoruskim rzeczowników od innych rzeczowników za pomocą sufiksu -ец. Przedstawiono prawie wszystkie możliwe alternacje fonemów, wymieniono najczęściej odcinane części końcowe podstaw słowotwórczych, wprowadzono wykaz interfiksów jako fragmentów w strukturze wyrazów pochodnych, które, zajmując pozycję pośrednią pomiędzy podstawą słowotwórczą a morfemem sufiksalnym, przyczyniają się do ich optymalnej łączliwości; przedstawiono nieliczne przypadki nałożenia morfów. Jednocześnie w trakcie analizy słowotwórczej dla wielu rzeczowników z sufiksem -ец oferowane są najwięcej systemowo uzasadnione (lub nawet po prostu poprawne) wersje ich struktury derywacyjnej w porównaniu z przedstawionymi w słownikach słowotwórczych. Ponadto uzasadniona została zdolność niektórych interfiksów, oprócz wykonywania swojej podstawowej funkcji w procesie tworzenia wyrazów, do nadania lepszej rozpoznawalności derywatów jako przed-stawicieli określonych grup semantycznych wyrazów.
BE
У артыкуле даецца блізкі да вычарпальнага набор марфаналагічных працэсаў, якімі суправаджаецца ўтварэнне ў беларускай мове назоўнікаў ад іншых назоўнікаў з дапамогай суфікса -ец. Паказваюцца практычна ўсе маг-чымыя чаргаванні фанем, адзначаюцца фіналі ўтваральных асноў, якія найчасцей падпадаюць адсячэнню, даецца пералік інтэрфіксаў як фрагмен-таў у структуры вытворнага слова, якія, займаючы прамежкавае стано¬вішча паміж утваральнай асновай і суфіксальнай марфемай, спрыяюць апты-мальнай спалучальнасці апошніх; прыводзяцца нешматлікія выпадкі накла-дання морфаў. Разам з тым у працэсе словаўтваральнага аналізу для шэрагу назоўнікаў з суфіксам -ец прапануюцца больш сістэмна ўгрунтава¬ныя (альбо нават проста карэктныя) версіі іх дэрывацыйнай структуры ў па-раўнанні з тымі, што адлюстраваны ў словаўтваральных слоўніках. Апрача таго, абгрунтоўваецца здольнасць некаторых інтэрфіксаў, апрача выка-нання сваёй асноўнай функцыі ў словаўтваральным працэсе, спрыяць леп-шай распазнавальнасці дэрыватаў як прадстаўнікоў пэўных семантыч¬ных класаў слоў.
EN
The article provides a close to exhaustive set of morphophonological processes that accompany noun formation derived from other nouns with the suffix -ец in the Belarusian language. Practically all possible alternations of phonemes are indicated; the most often cutting off endings of underlying stems are noted. The list of interfixes is given as a series of fragments in the structure of a derived word. Interfixes positioned between the underlying stem and the suffixal morpheme contribute to their optimal compatibility. A few cases of superposition of morphs are shown. As a result of word formation the analysis of some nouns with the suffix -ец more systemically justified (or simply correct) versions of their derivational structure are proposed than those presented in word formation dictionaries. Besides, the article proves the ability of some interfixes to promote better recognition of derivatives as representatives of certain semantic classes of words in addition to their main function in the word formation process.
first rewind previous Page / 1 next fast forward last
JavaScript is turned off in your web browser. Turn it on to take full advantage of this site, then refresh the page.