Search results

1

Skład, rozmieszczenie, plany operacyjne i rola Frontu Mazowieckiego na froncie przeciwniemieckim w 1919 roku

100%

Pieńkowski M. A.

Przegląd Historyczno-Wojskowy

|

2020

|

vol. XXI (LXXII)

|

issue 3 (273)

163-206

EN

The article discusses the functioning of the Mazovian Front within the anti-German front in 1919. The Mazovian Front played an important role in shielding Warsaw from an expected German attack from the Toruń–Mława line, which posed a threat for Greater Poland to be outflanked and Warsaw to be captured. Therefore, the High Command of the Polish Army directed initially four infantry divisions to northern Mazovia, and the main burden of defending the section stretching from the Augustów Canal to Aleksandrów Kujawski was taken over by Haller divisions and the 8th Infantry Division. In the High Command of the Polish Army it was expected that the units of the Mazovian Front would give the attacking Germans a battle on the Narew and Biebrza lines, while concentrating their power and resources in the Modlin–Pułtusk–Zegrze triangle. Due to the absence of natural barriers on the right bank of the Vistula River, the Polish command did not plan much resistance above Płock and Włocławek. As part of active defense, however, it took into account counterstrikes on the enemy’s wings in the Grudziądz–Brodnica or Działdowo direction. These plans did not correspond to the limited capabilities of the forces opposing Germany, especially the smallness of them resulting from the fights in the east. Despite signing the Treaty of Versailles, German provocations aimed at dragging Poland into a state of open conflict continued – there were frequent incidents of trespassing the border, occupying Polish areas and locations, fire exchanges and mutual arrests on charges of espionage.

RU

В статье рассматривается функционирование Мазовецкого фронта как части антинемецкого фронта в 1919 году. Мазовецкий фронт сыграл важную роль в защите Варшавы от ожидаемого нападения Германии на линии Торунь–Млава, которая угрожала обойти Великую Польшу и захватить Варшаву. В связи с этим Верховное главнокомандование польских вооруженных сил направило изначально четыре пехотные дивизии на северную Мазовию, а основной объем обороны участка, простирающегося от Августовского канала до Александрува-Куявского, взяли на себя, в первую очередь, дивизии Халлера и 8-я пехотная дивизия. В Верховном Главнокомандовании Войска Польского было предусмотрено, что подразделения Мазовецкого фронта зададут атакующей Германии битву на линиях рек Нарев и Бебжи с одновременной концентрацией сил и средств в треугольнике Модлин–Пултуск–Зегже. Из-за отсутствия естественных преград на правом берегу Вислы польское командование не планировало большего сопротивления выше Плоцка и Влоцлавека. А в рамках своей активной обороны принимались во внимание контратаки на флангах противника по направлениям в сторону Грудзёндз–Бродница или Дзялдово. Эти планы не соответствовали ограниченным возможностям антинемецкого фронта, особенно слабости его сил в результате продолжающихся боев на востоке. Несмотря на подписание Версальского договора, немецкие провокации, направленные на то, чтобы втянуть Польшу в состояние открытого конфликта, не прекратились: по-прежнему частыми были инциденты по пересечению границы, оккупация польских территорий и населенных пунктов, с обеих сторон происходили перестрелки и аресты с обвинением в шпионаже.

PL

Artykuł omawia funkcjonowanie Frontu Mazowieckiego w ramach frontu przeciwniemieckiego w 1919 r. Front Mazowiecki pełnił istotną rolę w osłonięciu Warszawy przed spodziewanym uderzeniem niemieckim z linii Toruń–Mława, grożącym oskrzydleniem Wielkopolski i zajęciem Warszawy. Wobec tego Naczelne Dowództwo WP skierowało na północne Mazowsze początkowo cztery dywizje piechoty, a główny ciężar obrony odcinka rozciągającego się od Kanału Augustowskiego do Aleksandrowa Kujawskiego wzięły na siebie przede wszystkim dywizje hallerowskie i 8 Dywizja Piechoty. W Naczelnym Dowództwie WP przewidywano, że jednostki Frontu Mazowieckiego wydadzą nacierającym Niemcom bitwę na liniach Narwi i Biebrzy, przy jednoczesnej koncentracji siły i środków w trójkącie Modlin–Pułtusk–Zegrze. Wobec braku naturalnych barier na prawym brzegu Wisły polskie dowództwo nie planowało większego oporu powyżej Płocka i Włocławka. W ramach aktywnej obrony brało natomiast pod uwagę kontruderzenia na skrzydła nieprzyjaciela w kierunku na Grudziądz–Brodnicę lub na Działdowo. Plany te nie odpowiadały ograniczonym możliwościom frontu przeciwniemieckiego, w tym zwłaszcza szczupłości jego sił wynikającej z toczących się walk na wschodzie. Mimo podpisania traktatu wersalskiego nie ustały prowokacje niemieckie zmierzające do wciągnięcia Polski w stan otwartego konfliktu – częste były incydenty przekraczania granicy, zajmowania polskich terenów i miejscowości, dochodziło do wymian ognia i obopólnych aresztowań pod zarzutem szpiegostwa.

2

Organizacja, struktury i udział w walkach regimentu piechoty Bogusława i Jana Leszczyńskich w latach 1658–1662

75%

Staręgowski B.

Przegląd Historyczno-Wojskowy

|

2020

|

vol. XXI (LXXII)

|

issue 2 (272)

10-41

EN

In the years 1655–1660, there were many military units operating in the territory of the proper Greater Poland. The reason for this was the invasion of the Kingdom of Sweden into the Republic of Poland, and the increased mobilization effort of the Polish army. Fighting against the invader took various forms, from regular army combat, through partisan warfare of the levy in mass to expeditions of the łans infantry. In 1658 the troops from Greater Poland were divided into two groups, one of which went on an expedition to Denmark and the other took part in the siege of Toruń. Boguslaw Leszczynski’s regiment, consisting of 5 companies, took part in the siege. It was a typical foreign levy infantry regiment, consisting of musketeer and pikemen rotas (military unit of the time consisting of 8–10 men). The only difference from other units of this type was the lack of the regimental staff and extensive company staffs. It consisted mainly of plebeians, and officer functions were performed by the nobility of both foreign and domestic origin.

RU

В 1655–1660 гг. на территории Великой Польши функционировало множество военных подразделений. Причиной этому было вторжение Королевства Швеции в Речь Посполитую и мобилизация в связи с этим польской армии. Борьба с захватчиком принимала различные формы: от битв с использованием регулярной армии до массовой активности партизан и дополнительного призыва пеших и конных армейских подразделений. В 1658 году войска Великой Польши были разделены на две группы, одна из которых отправилась в Данию, а другая участвовала в осаде Торуни. В составе этой группы был и полк Богуслава Лещинского, состоящий из 5 рот. Это был классический иностранный рядовой пехотный полк, состоявший из мушкетеров и пикинеров. Единственным его отличием от других подразделений этого типа было отсутствие полкового штаба и разветвленная система штабов рот. Полк состоял в основном из плебеев, а офицерские функции выполняла знать – и местного, и иностранного происхождения.

PL

W latach 1655–1660 na terenie Wielkopolski właściwej funkcjonowało wiele oddziałów wojskowych. Przyczyną tego stanu rzeczy była inwazja Królestwa Szwecji na Rzeczpospolitą i wzmożony wysiłek mobilizacyjny Rzeczypospolitej. Walka z najeźdźcą przybierała różne formy: od walk przy użyciu wojska regularnego, przez partyzantkę pospolitego ruszenia, po wyprawy łanowe. W 1658 r. wojska z Wielkopolski podzielono na dwie grupy, z czego jedna udała się na wyprawę do Danii, a druga brała udział w oblężeniu Torunia. Pułk Bogusława Leszczyńskiego, składający się z 5 kompanii, brał udział w oblężeniu. Był to klasyczny pułk piechoty zaciągu cudzoziemskiego, składający się z rot muszkieterskich i pikinierskich. Jedyną różnicą w stosunku do innych jednostek tego typu był brak sztabu i rozbudowane sztaby kompanijne. Składał się on głównie z plebejów, a funkcje oficerskie sprawowała szlachta, zarówno pochodzenia zagranicznego, jak i krajowego.

3

Służba wojskowa żołnierzy 63 Toruńskiego Pułku Piechoty w świetle rozkazów dziennych. Szkic z lat 1935–1937

63%

Saja P.

Przegląd Historyczno-Wojskowy

|

2017

|

vol. XVIII (LXIX)

|

issue 3 (261)

21-66

EN

In the interwar period the 63rd Infantry Regiment was stationed in Toruń and constituted a part of the 4th Infantry Division deployed on the area subordinate to the Corps District Command number VIII with headquarters in Torun. The article concerns the most important events connected with the course of military service in the regiment at the beginning of the second half of 1930s. It has been based mainly on a thorough and detailed analysis of the orders of the day from a 3-year period. It presents important events from the soldiers’ life, from conscription onwards. It also describes the oath of enlistment ceremony, the recruits’ religious life, daily schedule, additional trainings for conscripted and professional soldiers, punishments and bans, awards and recognition for service, participation in holidays and in secular and religious ceremonies. The paper acquaints the reader with the barracks life in time of peace and with the course of service in the discussed period. It also shows that during the service the military authorities not only put emphasis on strictly military and physical preparation but also recognized the need of raising a citizen and a conscious defender of the country.

RU

63 пехотный полк в межвоенный период XX века располагался в Торуне и входил в состав 4 Дивизии Пехоты, дислоцированной на территории, подчиненной Управлению округа корпуса № VIII, базируемому в Торуне. Содержание статьи касается самых важных событий, связанных с течением военной службы в полку в начале второй половины тридцатых годов. Статья написана на основе глубокого и тщательного анализа рапортов трехлетнего периода. В ней автор представил главные события (начиная с призыва), какие проживал солдат, проходящий службу. Также в статье описаны: процесс принятия присяги, религиозная жизнь новобранцев, распорядок дня, обучение солдат из призыва и личного состава, наказания и запреты, награды и знаки отличия за прохождение службы, участие в праздниках, светских и религиозных торжествах. Статья познакомит читателя с казарменной жизнью в мирное время и ходом службы в описываемый период, а также показывает, что во время прохождения службы военные управленцы придавали значение не только армейской и физической подготовке, но и принимали во внимание необходимость воспитания в солдате гражданина и сознательного защитника страны.

PL

63 Toruński Pułk Piechoty w okresie międzywojennym stacjonował w Toruniu i był jednostką wchodzącą w skład 4 Dywizji Piechoty rozlokowanej na obszarze podległym Dowództwu Okręgu Korpusu nr VIII, z siedzibą w Toruniu. Treść artykułu dotyczy najważniejszych wydarzeń związanych z przebiegiem służby wojskowej w pułku na początku drugiej połowy lat trzydziestych. Publikacja napisana została na podstawie gruntownej i szczegółowej analizy rozkazów dziennych z okresu 3 lat. Autor przedstawił w niej, poczynając od poboru, ważne wydarzenia, jakich doświadczał żołnierz odbywający służbę. W artykule opisane zostały także: przebieg przysięgi, życie religijne rekrutów, rozkład dnia, dokształcanie żołnierzy z poboru i kadry, kary i zakazy, nagrody i wyróżnienia za pełnienie służby, udział w świętach i uroczystościach świeckich i religijnych. Publikacja zapoznaje czytelnika z życiem koszarowym w okresie pokoju i przebiegiem służby w opisywanym okresie. Pokazuje również, że w czasie pełnienia służby władze wojskowe nie tylko kładły nacisk na przygotowanie stricte wojskowe i fizyczne, lecz także uwzględniały potrzebę wychowania obywatela i świadomego obrońcy kraju.

4

Projekt komputu armii litewskiej z 1703 r. wraz z podziałem na poszczególne chorągwie i regimenty

45%

Wołoszyn A.

Przegląd Historyczno-Wojskowy

|

2017

|

vol. XVIII (LXIX)

|

issue 4 (262)

121-138

EN

The article introduces the academic world to a new resource for research on the history of the Lithuanian army during the Great Northern War (1700–1721), that is a draft of the komput (conscription plan) of 1703. The document is deposited in the Kórnik Library of Polish Academy of Sciences as manuscript number 985. However, in the library’s manuscript inventory, it is labelled as the komput of 1706. Determining the actual dating of the document poses serious difficulties. It is possible only by means of approximation of the timeframe. It was certainly written prior to 27th November 1703 (implementation of the council resolution of the senate in Jaworów, on removing the Sapiehas from their offices). Most probably, the document was made prior to or during the Sejm of Lublin (11th June – 19th July 1703).

RU

В настоящей статье вводится в научное обращение новый источник для исследований истории литовской армии в период Великой Северной войны (1700–1721), которым является проект компута 1703 г. Он находится в Курницкой Библиотеке Польской Академии Наук в рукописи № 985. Однако в библиотечном каталоге рукописей компут датирован 1706 годом. Фактическую дату его создания сложно установить. Возможным представляется лишь примерное обозначение временных отрезков. Очевидно, что компут был составлен до 27 ноября 1703 г. (вступление в силу постановлений совета сената в Яворове о лишении правления Сапегов). Вполне возможно, что его составление пришлось на период существования люблинского сейма (11 июня – 19 июля 1703 г.) или еще до него.

PL

W niniejszym artykule zostaje wprowadzone do obiegu naukowego nowe źródło do badań nad historią armii litewskiej w okresie wielkiej wojny północnej (1700–1721), którym jest projekt komputu z 1703 r. Znajduje się on w Bibliotece Kórnickiej Polskiej Akademii Nauk w rękopisie o sygnaturze 985. W inwentarzu rękopisów biblioteki widnieje natomiast jako komput z 1706 r. Trudno jednak ustalić faktyczną datę jego powstania. Możliwe jest jedynie oszacowanie pewnych cezur. Sporządzony został na pewno przed 27 listopada 1703 r. (wprowadzenie w życie postanowień rady senatu w Jaworowie o pozbawieniu urzędów Sapiehów). Natomiast prawdopodobnie powstał przed lub w trakcie sejmu lubelskiego (11 czerwca – 19 lipca 1703 r.).

Refine search results

4 Przegląd Historyczno-Wojskowy

1 Pieńkowski M. A.

1 Saja P.

1 Staręgowski B.

1 Wołoszyn A.

2 2020

2 2017

Skład, rozmieszczenie, plany operacyjne i rola Frontu Mazowieckiego na froncie przeciwniemieckim w 1919 roku

Organizacja, struktury i udział w walkach regimentu piechoty Bogusława i Jana Leszczyńskich w latach 1658–1662

Służba wojskowa żołnierzy 63 Toruńskiego Pułku Piechoty w świetle rozkazów dziennych. Szkic z lat 1935–1937

Projekt komputu armii litewskiej z 1703 r. wraz z podziałem na poszczególne chorągwie i regimenty