Full-text resources of CEJSH and other databases are now available in the new Library of Science.
Visit https://bibliotekanauki.pl

Results found: 7

first rewind previous Page / 1 next fast forward last

Search results

Search:
in the keywords:  польская литература
help Sort By:

help Limit search:
first rewind previous Page / 1 next fast forward last
EN
The process of political change began in Czechoslovakia at the end of 1989, a few months after the so-called Polish Round Table Talks, and after the events in Hungary, East Germany or Bulgaria, foretelling the political transformations in those countries. Poles and Czechs are nations steeped in history, whose rhythm is defined by traumas, many of which still await their artistic disarmament. Czech history is completely different than that of Poles. As a result of the tangled history, Czech and Polish national identities are not fully defined. The key objective of the proposed paper is to examine how the contemporary Polish and Czech writers confront their totalitarian heritage. We would like to focus on the works of a Mora­vian author Jiří Kratochvil (b. 1940 in Brno), who is undervalued and barely known in Poland, and of a Polish writer Magdalena Tulla (b. 1955). As a matter of fact, Jiří Kratochvil was truly discovered in the Czech Republic only after November 1989.
RU
Процесс политических преобразований начался в Чехословакии в конце 1989 года, спустя несколько месяцев после польских переговоров т. наз. круглого стола и после событий в Венгрии, ГДР или Болгарии, которые предвещали политико-режимные трансформации в этих странах. Поляки и чехи — это народы, погруженные в историю, а ее ритм в польском и чешском мышлении диктуют травмы. Многие из них еще предстоит обезвредить при помощи инструментов искусства. Чешская история во многом отличается от нашей. По причине непростой истории чешская и польская национальные идентичности не получили своего четкого определения. Основной целью предлагаемого доклада является исследование того, как современные польские и чешские писатели сводят счеты с тоталитарным наследием. Главное внимание будет уделено творчеству моравского писателя Иржи Кратохвила (1940 г.р., Брно), автора малоизвестного в Польше, а также польской писательницы Магдалены Тулли (1955 г.р.). Иржи Кратохвил и в самой Чехии приобрел признание только после ноября 1989 года.
PL
Niniejszy artykuł poświęcono refleksji nad polsko-ukraińskimi powiązaniami literackimi w latach dwudziestych XX w. W świetle przeprowadzonych badań można zauważyć wyraźny wpływ literatury polskiej na ukraińską, który nasilał się na przełomie XIX i XX w. Najczęściej Polska występowała w roli pośrednika w transferze najnowszych, modernistycznych tendencji kultury zachodniej, jednakże często stawiano ją za wzór udanego rozwoju kulturalnego. Powyższa praca pokazuje także, że recepcja literatury polskiej miała miejsce również na Ukrainie radzieckiej, a najbardziej zauważalna była w piśmiennictwie „neoklasyków” Kijowskich.
RU
Данная статья посвящена изучению польско-украинских литературных связей в 20-е годы ХХ века. В контексте проведенных исследований можно обнаружить заметное влияние польской литературы на украинскую, которое усилилось на рубеже ХIХ и ХХ веков. Как показывают анализы, чаще всего Польша выступала посредником в передаче новейших, модернистских направлений культуры Запада, кроме того, очень часто именно Польша ставилась в пример успешного культурного развития. Целью статьи является также показать, что рецепция польской литературы проходила также на землях Советской Украины и проявилась в творчестве киевских «неоклассиков».
EN
This article is devoted to the reflection on the Polish-Ukrainian literary connections in the 1920s. In the light of the research results there can be observed a noticeable impact of Polish literature on Ukrainian literature and Ukrainian literary circles, which intensified at the turn of the nineteenth century. Most frequently Polish influence manifested in mediation in the transfer of the latest modernist tendencies of Western culture. However, Poland was often presented as a successful model of cultural development. This work also shows that the reception of Polish literature was present in the Soviet Ukraine as well, and it was most noticeable in the literature of Kievian Neoclassicists.
EN
The ambition of this study is to present a vision of Marshal Józef Piłsudski – a personal myth of an independent Poland, which until the present day constitutes the national identity, and is used in contemporary political propaganda. The mythopoetic activities which were focused on the figure of Marshal Józef Piłsudski conducted in the interwar period in Lublin’s press, and in occasional publications and memoirs, have been studied by means of linguistic devices, without confrontation of the literary vision with the state of historical knowledge. The eponymous “creation – propaganda – legend” have already become the domain of myth in the age of the Second Polish Republic, and it is known that a myth removes the opposition between truth and fiction.
RU
Целью данного эскиза является воспроизведение образа маршала Юзефа Пилсудского – личностного мифа независимой Польши, который все еще определяет национальную идентичность и используется в современной политической пропаганде. Мистификация образа маршала Юзефа Пилсудского, проводимая в межвоенный период на страницах люблинской печати, в юбилейных изданиях и мемуарах проанализирована с помощью филологического аппарата без конфронтации литературного видения с состоянием исторического знания. Вынесенные в название «создание образа – пропаганда – легенда» уже во времена II РП стали достоянием мифа, который, как известно, размывает границу между истиной и мистификацией.
PL
Ambicją szkicu jest wyłonienie wizji marszałka Józefa Piłsudskiego – osobowego mitu niepodległej Polski, do dziś konstytuującego narodową tożsamość i wykorzystywanego we współczesnej propagandzie politycznej. Działania mitotwórcze wokół osoby marszałka Józefa Piłsudskiego prowadzone w dwudziestoleciu międzywojennym na łamach lubelskiej prasy, w okolicznościowych wydawnictwach i pamiętnikach zostały zbadane przy pomocy aparatury filologicznej, bez konfrontacji literackiej wizji ze stanem wiedzy historycznej. Tytułowe „kreacja – propaganda – legenda” stały się bowiem już w epoce II RP domeną mitu, a ten – jak wiadomo znosi opozycję między prawdą a zmyśleniem.
RU
В статье проводится мысль о том, что для современного исследования истории русской интеллектуальной культуры первой половины ХХ века особую роль играет реконструкция «архива эпохи», с помощью которой мы не только открываем для себя неизвестные страницы гуманитарной мысли, но и актуализируем творческое наследие философов и ученых-гуманитариев того времени. Продуктивность такого подхода демонстрируется на конкретном исследовании неизвестных переводов А. Мицкевича в Советской России 1930-х годов.
EN
The article advances the idea, that for modern research of the history of Russian intellectual culture of the first half of the XX century the reconstruction of the Epoch Archive has a special meaning, and with the help of this reconstruction we not only discover for ourselves the unknown pages of humanity, but we also update the creative heritage of the philosophers and humanitarians of the time. The efficiency of such an approach is demonstrated by a particular research of the unknown translations of Adam Mickiewicz in Soviet Russia of the 1930-ies.
PL
W artykule wyrażono myśl, iż dla współczesnego badania historii rosyjskiej kultury intelektualnej 1. poł. XX wieku szczególną rolę odgrywa rekonstrukcja "archiwum epoki", dzięki której możliwa jest odsłona nieznanych do tej pory kart myśli humanistycznej, jak również aktualizacja twórczego dziedzictwa filozofów i humanistów owych czasów. Podejście to zilustrowano na przykładzie przekładów Adama Mickiewicza w Rosji Radzieckiej lat 30. ubiegłego wieku.
EN
The research goal of this study is to analyse and interpret the multilevel vision of Lithuania in the works of Józef Ignacy Kraszewski – from the myth of the Genesis beginnings, to the myth of the nation and the myth of the land, and mediaeval heroic personal myths. The writer proved the value of the pre-Christian culture of Lithuania by creating its half-fairy, half-historical, story.
RU
Исследовательской целью этой зарисовки является анализ и интерпретация многоуровневого видения Литвы в творчестве Юзефа Игнация Крашевского: начиная с мифа о происхождении, мифов о народе и земле, и заканчивая средневековыми героическими личностными мифами. Писатель доказывал ценность предхристианской культуры Литвы, создавая ее наполовину сказочное, наполовину историческое прошлое.
PL
Celem badawczym tego szkicu jest analiza i interpretacja wielopoziomowej wizji Litwy w twórczości Józefa Ignacego Kraszewskiego: począwszy od mitu o genezyjskich początkach, poprzez mit o narodzie i mit ziemi, aż po średniowieczne heroiczne mity osobowe. Pisarz dowodził wartości kultury przedchrześcijańskiej Litwy, tworząc jej na poły bajeczne, na poły historyczne dzieje.
EN
In 2017, the Hieronim Łopaciński Regional Public Library in Lublin, together with the Association of Folk Artists, implemented the project "A great comeback – Jan Pocek's Year". The undertaking was co-financed by the Ministry of Culture and National Heritage. The aim of the project was remembering the life and work of Jan Pocek (1917–1971), the most-outstanding “peasant poet” in the history of contemporary Polish literature, who throughout his life was associated with Kaleń, a village located near Lublin.
RU
В 2017 году Люблинская Воеводская Публичная Библиотека им. Иерони- ма Лопацинского вместе с Ассоциацией народных художников осуществляла проект «Большое возвращение или Год Яна Поцека», который был частично сфинансирован Министерством культуры и национального наследия. Целью проекта было напомнить о жизни и творчестве Яна Поцека (1917–1971) – самого выдающегося крестьянского поэта в истории польской литературы, всю свою жизнь связанного с лежащим близ Люблина Каленем.
PL
W roku 2017 Wojewódzka Biblioteka Publiczna im. H. Łopacińskiego w Lublinem wraz ze Stowarzyszenie Twórców Ludowych realizowała projekt „Wielki powrót, czyli Rok Jana Pocka”. Zadanie uzyskało dofinansowanie Ministerstwa Kultury i Dziedzictwa Narodowego. Celem projektu było przypomnienie życia i twórczości Jana Pocka (1917–1971), najwybitniejszego w dziejach polskiej literatury poety chłopskiego, całe życie związanego z podlubelskim Kaleniem.
EN
In relation to the question of by what means the Belarusian newspaper „Naša niva“ conceptualizes Belarusian national space, and, simultaneously, Belarusian national literature the article discusses the profiling and function of Polish literature and writers within the newspaper. An analysis of the corpus of translations and of the selection and evaluation of authors and literary phenomena reveals strategies of dissimilation (getting visible) and, more important, of appropriation of literary resources (gaining dignity). Discursive strategies of ikonifying and hybridizing discern representatives of Polish literature as either Polish ‘proper’ („close but alien“), or as Polish ‘improper’ (actually Belarusian). Thus, the presentation of Polish literature is part of „Naša niva“’s general strategy to conceptualize and establish a Belarusian literary tradition.
PL
W artykule poddano analizie funkcjonowanie literatury i pisarzy polskich na łamach białoruskiej „Naszej Niwy” w kontekście pytania, za pomocą jakich środków gazeta konceptualizuje białoruską przestrzeń narodową oraz białoruską literaturę narodową. Analiza korpusu przekładów, dokonywanych wyboru i ocen polskich autorów oraz przedstawianych na łamach pisma fenomenów literackich ujawnia zjawiska dysymilacji i – co istotne – przyswojenia polskiego dyskursu literackiego (przejęcie wartości). Dyskursywne strategii ikonizacji oraz hybrydyzacji określają przedstawicieli literatury polskiej jako „prawdziwych” („bliskich lecz obcych”) albo jako „nieprawdziwych” (w istocie białoruskich). Taka prezentacja literatury polskiej jawi się jako charakterystyczna dla „Naszej Niwy” strategia konceptualizacji i porządkowania białoruskiej tradycji literackiej.
RU
В статье рассматривается презентация и функция польской литературы и польских писателей в белорусской газете „Наша нива” в связи со следующей проблемой: с помощью каких средств эта газета создает концепцию белорусского национального пространства и, одновременно, белорусскую национальную литературу. Анализ корпуса переводов, отбор и оценка польских авторов и литературных феноменов выявляет акты диссимиляции и, что более важно, присвоения литературных ресурсов (приобретение достоинства). Дискурсивные стратегии иконофикации и гибридизации определяют представителей польской литературы или как „настоящих” („близких, но чужих”), или как „ненастоящих” польских (то есть, на самом деле, белорусских). Таким образом, презентация польской литературы – это часть общей „нашенивской” стратегии концептуализации и конструирования белорусской литературной традиции.
first rewind previous Page / 1 next fast forward last
JavaScript is turned off in your web browser. Turn it on to take full advantage of this site, then refresh the page.