Search results

1

Relacje matki i córki w Jędzy Elizy Orzeszkowej

100%

Banot A. E.

Filologia Polska. Roczniki Naukowe Uniwersytetu Zielonogórskiego

|

2015

|

vol. 1

163-172

EN

A few historians of literature have written about The Shrew [Jędza] (1891) by Eliza Orzeszkowa. Apart from a few reviews, it is difficult to find studies or even references to the novel. Yet, this narrative does not only illustrate the end of the nineteenth century society – it is also a thorough study of the relation between the mother and a daughter. While recalling the figure of Antigone, I am interested in the analysis of the mother-daughter relationship, the aspect neglected not only by a few researchers of The Shrew [Jędza] (except the comments by Grażyna Borkowska in The Foreigners [Cudzoziemki]), but also by the interpreters of the myth of Oedipus. Furthermore, these problems are worth showing from a psychological perspective, especially because of the fact that the previous readings of the myth of Antigone and Oedipus, primarily used the anthropological and philosophical tools. The reference to the myth legitimizes the study by Borkowska entitled The Orzeszkowa and the Case of Antigone [Orzeszkowa i sprawa Antygony], in which the researcher has shown the links between Orzeszkowa’s novels and the various interpretive practices of the Sophocles’s dramas.

PL

Niewielu historyków literatury pisało o Jędzy (1891) Elizy Orzeszkowej. Poza kilkoma recenzjami trudno znaleźć opracowania czy nawet odwołania do tej powieści. A przecież ta narracja nie tylko obrazuje społeczeństwo końca XIX wieku – jest także wnikliwym studium relacji matki i córki. Przywołując figurę Antygony, skupiam się na analizie relacji matki i córki, aspektu pomijanego nie tylko przez nielicznych badaczy Jędzy (wyjątkiem są uwagi Grażyny Borkowskiej w Cudzoziemkach), ale i przez interpretatorów mitu o Edypie. Chcę ponadto pokazać te problemy z perspektywy psychologicznej, zwłaszcza że dotychczasowe lektury mitu antygonalno-edypalnego korzystają przede wszystkim z narzędzi antropologicznych i filozoficznych. Odwołanie do tego nośnego mitu legitymizuje zresztą studium Borkowskiej zatytułowane Orzeszkowa i sprawa Antygony, w którym badaczka wykazała powiązania twórczości prozatorskiej autorki Chama z różnorodnymi praktykami interpretacyjnymi dramatów Sofoklesa.

2

Motiv sfingy v české poezii druhé poloviny 19. století

80%

Šinclová S.

Česká literatura (Czech Literature)

|

2019

|

vol. 67

|

issue 4

467-496

EN

The sphynx has been one of the most prominent motifs in human history over the past five thousand years albeit with various meanings and degrees of frequency. The aim of this study is to present an examination of the various forms of the sphynx in Czech poetry during the latter half of the 19th century, when it began to expand from Western European culture into other national literatures as an attractive motif at that time. The first appearances of the sphynx took place in Czech literature in romantic works during the 1840s, when under the influence of Orientalism it was part of a dream space in which it emerged in the role of a symbol of eternity. From the 1870s until the First World War we can trace divergent developments in the use of the sphynx motif inspired by the Western European cultural environment, in which the sphynx emerged on the one hand in connection with reflections of human history (Victor Hugo: The Legend of the Ages), while on the other hand from the end of the 1830s it was a prototype for the femme fatale (Heinrich Heine: Preface to the third edition of the Book of Songs). In the context of Czech literature we focus on the form of the sphynx in the works of Václav Bolemír Nebeský, František V. Kvapil, Jaroslav Vrchlický, Adolf Heyduk, Jiří Karásek ze Lvovic, Emanuel z Lešehrad, Karel Dostál- Lutinov and others.

3

Un Pygmalion moderne. L’artiste aux limites de l’art dans "L’OEuvre" d’Émile Zola

80%

Rachwalska von Rejchwald J.

Acta Universitatis Lodziensis. Folia Litteraria Romanica

|

2018

|

issue 13

115-126

PL

Artykuł stanowi rozważanie nad naturą artysty wybitnego i tworzonego przez niego dzieła. Frenhofer i Claude Lantier są artystami-malarzami pragnącymi przekroczyć – siłą ich talentu – granice sztuki. Chcą płaskiej powierzchni obrazu nadać trzeci wymiar, pragnąc „ożywić” malowane przez siebie kobiety. Droga jednak do osiągnięcia tego artystycznego celu wiedzie poprzez częściową rezygnację z własnego człowieczeństwa, odrzucenie rzeczywistości i poświęcenie wszystkiego ideałowi istniejącemu wyłącznie w wyobraźni tych twórców. W imię tego ideału poddają swoje dzieła nieustannym poprawkom, które to, paradoksalnie, przynoszą odwrotny skutek, prowadząc do chaosu i dezintegracji całości. Na ile więc tworzone dzieło jest dialogiem ze światem, a na ile autoportretem samego artysty i jego wewnętrznych zmagań z ideałem?

EN

This article introduces a deliberation on the nature and work of an ingenious artist. Frenhofer and Claude Lantier are both artists-painters that try to transcend – thanks to their talents – the limit of their art form. They strive for enriching the otherwise two-dimensional painting plains with the third dimension by “invigorating” women they are creating. In order to do so they are forced to repudiate part of their humanity, to strongly confront reality and to utterly devote all their energy to an idealized concept formed by their imagination. They keep reiterating their work, introducing endless amendments that paradoxically bring about the contrary effect, since the pieces start to be overwhelmed with chaos and disintegration. The question arises whether the created pieces correspond to reality or are they maybe self-portraits of the ingenious artists that lead an inner fight with their internal exemplars?

Refine search results

1 Acta Universitatis Lodziensis. Folia Litteraria Romanica

1 Filologia Polska. Roczniki Naukowe Uniwersytetu Zielonogórskiego

1 Česká literatura (Czech Literature)

1 Banot A. E.

1 Rachwalska von Rejchwald J.

1 Šinclová S.

1 2019

1 2018

1 2015

Relacje matki i córki w Jędzy Elizy Orzeszkowej

Motiv sfingy v české poezii druhé poloviny 19. století

Un Pygmalion moderne. L’artiste aux limites de l’art dans "L’OEuvre" d’Émile Zola