Full-text resources of CEJSH and other databases are now available in the new Library of Science.
Visit https://bibliotekanauki.pl

Results found: 17

first rewind previous Page / 1 next fast forward last

Search results

Search:
in the keywords:  Adolf Hitler
help Sort By:

help Limit search:
first rewind previous Page / 1 next fast forward last
1
Content available remote

"Hitler’s officials at home" in Germany-occupied Poland

100%
Paradowska A., Sowiński B.
Umění (Art)
|
2021
|
vol. 69
|
issue 1
44-66
EN
Former residences of the highest-ranking Nazi officials in Germany-occupied Poland have enjoyed a powerful and haunting presence since the Second World War. Their presence is very much tangible, including the actual buildings or sites where they once used to be, but they are also represented in propaganda photographs and publications from the era. In this paper, I discuss two major residences of this kind which still show traces of German interferences: the former Imperial Castle of Poznań, appropriated by the Wartheland Gauleiter Arthur Greiser, and the Wawel Royal Castle, which was taken up as residence by the Governor-General, Hans Frank. The two building complexes were exposed to a number of significant alterations which were intended to celebrate a new symbolic role to be played by the German centres of power in newly established German administrative units: the Reichsgau Wartheland and the General Government. These residences were redesigned also with Hitler in mind, and each was to provide an apartment suite dedicated to his needs. In my discussion of the two residences and the alterations they were exposed to, I will try to examine the ways with which architecture was used in building the authority of power. Architecture and its visual representations were equally important in the process. In their efforts, two Nazi German officials modelled their ideas on those by Hitler but they also had to face the local context with its existing possibilities and limitations. In order to paint a broader picture of German activities and their symbolic longue durée, I have decided to provide an extended account that includes the alternating periods of occupation and independence: the Partitions of Poland, the Second Polish Republic, the Second World War, the post war period, and today. In my investigations, I draw upon Hitler at Home by Despina Stratigakos (2015) as well as Heritage Studies, especially those branches that explore ‘dissonant heritage’ and ‘the heritage of atrocity.’
CS
Bývalá sídla vrcholných představitelů nacistického Německa v okupovaném Polsku mají i po druhé světové válce působivou, znepokojivou podobu. Jejich přítomnost je stále jasně patrná zejména v konkrétních budovách nebo v místech zaniklých staveb, ale zachycují ji také dobové propagandistické fotografie a publikace. V článku se zabývám dvěma významnými rezidencemi, které dodnes nesou stopy zásahů německých stavebníků, bývalým císařským hradem v Poznani, jenž si přivlastnil gauleiter vartské župy Arthur Greiser, a královským hradem Wawel v Krakově, v němž se usídlil generální guvernér Hans Frank. Oba stavební komplexy prošly řadou výrazných úprav s cílem připomínat novou symbolickou funkci, kterou měla tato německá mocenská centra plnit v nově zřízených německých správních útvarech, říšské župě Povartí a Generálním gouvernementu. Rezidence byly přebudovány také s ohledem na Hitlera a v obou měl k dispozici svůj vlastní apartmán. V pojednání o sídlech a úpravách, jimž byla vydána napospas, se pokusím analyzovat způsoby využití architektury při upevňování autority moci. V tomto procesu měly architektura i její vizuální reprezentace stejnou důležitost. Němečtí nacističtí funkcionáři stavební činnost přizpůsobovali Hitlerovým představám a zároveň se museli vypořádat s možnostmi i omezeními v lokálních podmínkách. Abych načrtla širší souvislosti německého působení a jeho symbolické longue durée, rozhodla jsem se přehled rozšířit o střídající se období okupace a nezávislosti — o trojí dělení Polska, druhou Polskou republiku, druhou světovou válku, poválečné období a současnost. Ve svém výzkumu navazuji na knihu Despiny Stratigakos Hitler at home (2015) a také na výzkumy kulturního dědictví, zejména na odvětví zabývající se „nepohodlným dědictvím“ a „dědictvím krutosti“.
2

Recenzja: O naturze przywództwa Adolfa Hitlera w ujęciu Laurence’a Reesa

71%
Maciejewski M.
Studia nad Autorytaryzmem i Totalitaryzmem
|
2014
|
vol. 36
|
issue 3
53 - 65
EN
In the article the author discusses the evolution of Hitler’s charismatic leadership among the Nazis until 1933 and after their accession to power in Germany – also among other Germans. Drawing on Laurence Rees’ book and other publications the author analyses the reasons, propagandist premises, ideological elements, political determinants and various consequences of the cult or even myth of the NSDAP leader in German society. He presents the successive stages in the growth of Hitler’s charismatic leadership, from the early 1920s to the fall of the Third Reich. He points to the almost uncritical attitude of avast majority of the Germans to their Führer and even their fascination with him, especially in the 1930s and in the early 1940s.
3

Recenzja: Wiedeński okres w życiu Adolfa Hitlera w ujęciu Brigitte Hamann i Augusta Kubizka

71%
Maciejewski M.
Studia nad Autorytaryzmem i Totalitaryzmem
|
2017
|
vol. 39
|
issue 3
69-82
EN
The article discusses the literature and the findings concerning the relatively least explored questions concerning Adolf Hitler, namely those of his youth. As the author stresses, just over a dec­ade ago Polish readers interested in the Hitler phenomenon knew much less than they do now. Thanks to several books recently published in Poland they have had a chance to considerably expand their knowledge. The present author points to two figures, Brigitte Hamann and August Kubizek, focusing on the similarities and differences in their approach to this period of Hitler’s life.
4
Publication available in full text mode
Content available

Propaganda narodowosocjalistyczna na łamach wałbrzyskiego kalendarza powszechnego „Schlesischer Bergland-Kalender”

63%
Południak N.
Orbis Linguarum
|
2018
|
issue 52
59-71
EN
National-socialist propagand in Wałbrzych calendar „Schlesischer Bergland-Kalender” In 1928–1942 in the city of Waldenburg (present Wałbrzych) there was issued a calendar „Schlesischer Bergland-Kalender” edited by Max Kleinwächter. After taking the power over by Hitler, articles glorifying him and the Third Reich were to be found in the periodical. Doktor Erich Widdecke was the most prolific representative of national-socialist propagand on the pages of the newspaper called „Neues Tageblatt”. The article prezenter also the activities of Wałbrzych NSDAP.
5
Publication available in full text mode
Content available

Dietrich Eckart. U organizacyjnych i ideowych podstaw nazizmu (1919–1923)

63%
Maciejewski M.
Annales Universitatis Mariae Curie-Skłodowska, sectio G (Ius)
|
2019
|
vol. 66
|
issue 1
EN
The article analyzes the significance and the role played by Dietrich Eckart – a German poet and a political writer from Munich – for the development on Adolf Hitler’s early political career and for the shaping of political views of the future leader of the Third Reich. As the author concludes, Eckart’s influence on Hitler’s political activity and ideas during the first few years after World War One would be difficult to overestimate. Eckart proved himself then to be one of the most important mentors of Hitler – as his teacher, adviser and supporter who made it possible for the latter to make valuable and useful contacts in nationalist intellectual, military and industrial circles of Bavaria. To a significant degree, Hitler borrowed from Eckart, who was an ardent Anti-Semite, a number of arguments against Jews and accusations leveled against them. Hitler also partly based his criticism of the democratic system in Germany after World War One on Eckart’s views which were sharply hostile towards the Weimar Republic. Eckart was one of the very few people from Hitler’s closest ranks towards whom the future leader of Germany managed to show – in Mein Kampf – gratitude and respect for the former’s support and aid during the first few years of the existence of the Nazi organization.
PL
Artykuł dotyczy znaczenia i roli poety i publicysty niemieckiego z Monachium – Dietricha Eckarta – dla rozwoju wczesnej kariery politycznej Adolfa Hitlera i kształtowania się politycznych poglądów przyszłego wodza Trzeciej Rzeszy. Jak wynika z wywodów autora, wpływ Eckarta na polityczną działalność i zapatrywania Hitlera w kilku pierwszych latach po zakończeniu wojny światowej był trudny do przecenienia. Eckart okazał się wtedy jednym z najważniejszych mentorów Hitlera – jako jego nauczyciel, doradca i poplecznik, który umożliwił mu nawiązanie cennych i pożytecznych kontaktów w nacjonalistycznych środowiskach intelektualnych, wojskowych i przemysłowych w stolicy Bawarii. W znacznej mierze od Eckarta, zagorzałego antysemity, Hitler zapożyczył wiele argumentów przeciwko Żydom i wymierzonych w nich oskarżeń. Częściowo na wrogich tzw. republice weimarskiej poglądach Eckarta oparł także swoją krytykę demokratycznego ustroju Niemiec po I wojnie światowej. Eckart był jedną z niewielu osób z najbliższego otoczenia Hitlera, wobec których przyszły wódz Niemiec zdobył się na okazanie w Mein Kampf wdzięczności i szacunku za wsparcie i pomoc ze strony tego publicysty w kilku pierwszych latach działalności organizacji nazistowskiej.
6
Publication available in full text mode
Content available

Prasa endecka wobec przejęcia władzy w Niemczech przez Adolfa Hitlera a kwestia bezpieczeństwa w Europie (styczeń-lipiec 1933)

63%
Szołdra K.
Bezpieczeństwo. Teoria i Praktyka
|
2019
|
issue 1
281-296
EN
Great depression and embittered with the result of Treaty of Versailles was helpful for Adolf Hitler to gain the power in Germany. That had affected in changes of the foreign and domestic policy of German Reich. Polish public opinion was interested in it as well. The article presents content of the National Democracy press in the lights of those happening in Germany between February to July of 1933.
PL
Wielki kryzys gospodarczy oraz rozgoryczenie społeczeństwa niemieckiego postanowieniami traktatu wersalskiego pomogły Adolfowi Hitlerowi w objęciu władzy w państwie, co skutkowało poważnymi zmianami w polityce wewnętrznej i zewnętrznej Rzeszy. Sytuacji w Niemczech bacznie przyglądała się również polska opinia publiczna. W artykule zbadane zostało zainteresowanie prasy endeckiej wydarzeniami, które miały miejsce bezpośrednio po upadku Republiki Weimarskiej.
7
Publication available in full text mode
Content available

Hermanna Brocha analiza faszyzmu

62%
Lichański J. Z., Ganczar M.
Acta Universitatis Lodziensis. Folia Litteraria Polonica
|
2017
|
vol. 41
|
issue 3
7-26
EN
Like many other German-speaking writers, Hermann Broch was forced to emigrate from Nazi Germany at the end of the 1930s. It was partly due to the criticism of the fascist movement that he had presented in the then-titled Bergroman [Mountain Novel], which took its final shape as Der Versucher [The Seducer] and was published posthumously under the title The Spell [Die Verzauberung]. Another novel depicting the development of fascism is Broch’s Die Schuldlosen: Ein Roman in elf Erzählungen [The Guiltless Ones. A Novel in Eleven Stories]. Broch also wrote Adolf Hitler’s Farewell Address, an essay that can be read as a sort of completion to the abovementioned books since it providesan even more directinsight into the Nazi mind, portraying it from within. In his works, Hermann Broch describes spiritual as well as specifically social roots of fascism: any autocratic movement characterized by the rejection of Platonic idealism and thus, inevitably, of the Christian tradition itself.
8
Publication available in full text mode
Content available

Hitler - dyktatura jednoosobowa

62%
Kartasiński K.
Wieki Stare i Nowe
|
2018
|
vol. 13
|
issue 18
273-281
PL
Recenzja monografii przywódcy III Rzeszy pióra Petera Longericha, jednego z najwybitniejszych niemieckich historyków i autora dobrze przyjętych w Polsce biografii dwóch nazistowskich dygnitarzy („Goebbels. Apostoł diabła” oraz „Himmler. Buchalter śmierci”).  
9

Ustawa o pełnomocnictwach (Ermächtigungsgesetz) z 23 marca 1933 roku jako katalizator budowy państwa wodzowskiego w Niemczech

62%
Wichert W.
Studia nad Autorytaryzmem i Totalitaryzmem
|
2019
|
vol. 41
|
issue 4
21-47
EN
The aim of the article is to analyze the origins and political repercussions of the Enabling Act (formally known as the “law to remedy the distress of the people and the nation”) of 23 March 1933. Combined with the previously passed Reichstag Fire Decree (28 February 1933), which abolished most constitutional civil liberties and transferred state rights to the central government, the act enabled Chancellor Adolf Hitler to assume dictatorial powers in the near future. Deputies from the Nazi Party, the German National People’s Party, and the Centre Party voted in favour of the act that allowed Hitler’s cabinet to pass laws without the consent or any involvement of the Reichstag (parliament) and the presidency. In effect it gave Hitler’s dictatorship an appearance of legality and a solid political base from which to carry out the first steps of his “national revolution” in order to seize unlimited power over every aspect of life in Germany. It was the dawn of the totalitarian regime of the Third Reich.
10
Content available remote

Cesta k Říšskému konkordátu z července 1933 v kontextu vatikánské konkordátní politiky k Německu

54%
Šmíd M.
Moderní dějiny: sborník k dějinám 19. a 20. století (Modern History: Studies into 19th and 20th century history)
|
2021
|
vol. 29
|
issue 1
29-47
EN
The present study deals with the Imperial Concordat of July 1933 in the context of the Vatican concordat policy towards Germany, which, moreover, is still in force. It analyses the course of negotiations which represented the culmination of the concordat policy of the Holy See towards Germany which found the Catholic Church in exceptionally good shape. The study is based on materials from the Vatican Archives (especially the Congregation for Extraordinary Ecclesiastical Affairs of the Historical Archives of the Holy See), published sources, editions and periodicals, especially the Vatican newspaper L’Osservatore Romano which confronts foreign literature, especially of German provenance.
11
Publication available in full text mode
Content available

Sbližování Itálie a Německa ve druhé polovině třicátých let a Hitlerova návštěva Říma na jaře 1938

51%
Šmíd M.
Dvacáté století - The Twentieth Century
|
2014
|
vol. 6
|
issue 1
140-153
EN
This study presents an analysis of German-Italian relations in the time before World War II. It traces their diplomatic relations following the conclusion of the so-called Rome Protocols of 1934 via signing the treaty on the Berlin-Rome Axis (1936) towards the occupation of Austria in 1938 to analyze the difficult position of Vienna during those dramatic years. At the same time, it reveals to what extent the Austria of Dollfuss and Schuschnigg became political putty in the hands of Germany and Italy, and how Benito Mussolini was getting more and more willing to exchange his close links with Vienna for an alliance with Berlin, and thus shift his interest from Central-European politics towards the Mediterranean. The study also deals with one significant detail in Italian-German relations, namely with the arrival of Adolf Hitler, Chancellor of the German Reich, in Rome in May 1938, and with a reflection on fascist elites› attitudes as well as those of the Vatican towards his person. It also examines what the relations between him and the Holy Father were, and explains why he failed to meet Pope Pius XI in Rome, and what stand the Pope took on that occasion.
CS
Tato studie je analýzou německo‑ italských vztahů v období před druhou světovou válkou. Sleduje jejich diplomatické vztahy od uzavření tzv. římských protokolů v roce 1934 přes podepsání Osy Berlín‑ Řím (1936) k anšlusu Rakouska v roce 1938, aby analyzovala složité postavení Vídně v těchto dramatických letech. Současně odhaluje, nakolik se Dollfussovo a Schuschniggovo Rakousko stalo mocenskou hříčkou v rukou Německa a Itálie a jak byl Benito Mussolini postupně ochotnější vyměnit své úzké vazby k Vídni za spojenectví s Berlínem a přesunout svůj zájem ze středoevropské k středomořské politice. Studie se současně zabývá významným detailem z italsko‑ německých vztahů, a to příjezdem říšského kancléře Adolfa Hitlera do Říma v květnu 1938 a reflexí postojů jak fašistických elit, tak vatikánských špiček k jeho osobě. Analyzuje, jaké vztahy mezi ním a Svatým otcem panovaly a vysvětluje, proč nedošlo v Římě ke schůzce se Svatým otcem Piem XI. a jaký postoj papež při této příležitosti zaujal.
12
Publication available in full text mode
Content available

Jako „przestroga przed demontażem demokracji”. Uwagi i refleksje na marginesie polskiej edycji krytycznej Mein Kampf Adolfa Hitlera, w przekładzie i opracowaniu Eugeniusza Cezarego Króla

51%
Bartnicka A.
Dzieje Najnowsze
|
2021
|
vol. 53
|
issue 3
217-236
EN
This article discusses and evaluates the Polish critical edition of Adolf Hitler’s Mein Kampf published by Bellona Publishing House. The translation and edition have been undertaken by Eugeniusz Cezary Król, an outstanding expert on German matters who has already selected and translated Joseph Goebbels’ Diaries. The edition of Mein Kampf prepared by him is the first complete Polish translation of Hitler’s work and has been provided with a scholarly commentary and critical apparatus.
PL
Celem niniejszego artykułu jest omówienie oraz próba oceny opublikowanej nakładem wydawnictwa Bellona polskiej edycji krytycznej Mein Kampf Adolfa Hitlera. Przekładu i opracowania podjął się Eugeniusz Cezary Król – wybitny niemcoznawca, który wcześniej dokonał już wyboru i tłumaczenia Dzienników Josepha Goebbelsa. Przygotowane przez niego wydanie Mein Kampf jest pierwszym pełnym polskim przekładem pracy Hitlera, który dodatkowo opatrzono naukowym komentarzem i aparatem krytycznym.
13
Publication available in full text mode
Content available

„Kochają tylko psy”. Psia buda i ludzkie szczenię (w Psich latach Günthera Grassa i Nakarmić kamień Bronki Nowickiej)

47%
Kuczyńska-Koschany K.
Polonistyka. Innowacje
|
2017
|
issue 5
31-40
EN
The article is an attempt to show the relationship between the dog and the man in chosen literary examples. Among them there are dogs enslaved by a man, i.e. Adolf Hitler’s dogs, the dog in the poem Monologue of a Dog Ensnared in History written by Wisława Szymborska and the dog in the novel by Günter Grass Dog Yeas (Hundejahre, 1963). There are also dogs enabling human to live, dogs, who teach man intimacy, freedom and friendship, loving dogs. The most important example here is above all the book of prose written by Bronka Nowicka, entitled To Feed the Stone (2015) and the poem Grandma and Poodle by Danuta Wawiłow. The author of the essay comes to a conclusion that kennel, dog’s fur and dog’s presence are in many different ways essential for man not to get lost in the world.
PL
Tekst jest próbą na temat relacji psa i człowieka w literaturze na wybranych przykładach. To psy zniewolone przez człowieka, czyli psy Adolfa Hitlera, w wierszu Wisławy Szymborskiej pt. Monolog psa zaplątanego w dzieje (2004) i w powieści Güntera Grassa Psie lata (Hundejahre, 1963). To także psy pozwalające człowiekowi żyć, uczące człowieka podmiotowej cielesności, wolności i przyjaźni, partnerskie, kochające. Tu przede wszystkim ważny jest przykład prozy Bronki Nowickiej z tomu Nakarmić kamień (2015) oraz wiersza dziecięcego Danuty Wawiłow pt. Babcia i pudel. Autorka tekstu konkluduje, że psia buda, psia sierść i psia obecność są wielokrotnie niezbędne, by człowiek nie zagubił się w świecie.
14
Publication available in full text mode
Content available

Prawicowość nazizmu? Uwagi na marginesie niemieckiej edycji Mein Kampf Adolfa Hitlera oraz innych publikacji dotyczących narodowego socjalizmu. Problem badawczy

45%
Kosiński K.
Pamięć i Sprawiedliwość
|
2022
|
vol. 39
|
issue 1
539-561
PL
Współczesna literatura przedmiotu przeważnie ujmuje niemiecki narodowy socjalizm jako zjawisko „prawicowe” bądź „radykalnie prawicowe”. Tendencja ta szczególnie wyraźna jest w historiografii niemieckiej oraz anglosaskiej. Przykłady z teorii i praktyki narodowego socjalizmu wskazują jednak, że ideologia ta pod wieloma względami stanowiła przeciwieństwo tradycyjnej prawicy. Enuncjacje programowe Hitlera dowodzą, że sam pozycjonował się poza tradycyjną prawicą i lewicą. Odmienne rozumienie prawicowości i lewicowości w różnych krajach Europy czy Stanach Zjednoczonych skutkuje nieporozumieniami w dyskursie naukowym i publicystycznym. Szczególnie jest to widoczne w przypadku Niemiec i Polski. Ubocznym skutkiem tego zjawiska jest stawianie znaku równości przez część historyków i publicystów między niemieckim nazizmem a polską narodową demokracją, jako rzekomo dwoma wariantami nacjonalizmu, mimo biegunowo przeciwstawnej aksjologii. Dalekosiężnym celem narodowego socjalizmu było przezwyciężenie i obalenie cywilizacji chrześcijańskiej, co w pewnej mierze łączyło tę ideologię z rewolucją francuską oraz rewolucją bolszewicką.
15
Publication available in full text mode
Content available

Rok 1920 i lata następne. Brytyjska polityka appeasementu i zdrady? Artykuł polemiczny

36%
Zacharias M. J.
Studia z Dziejów Rosji i Europy Środkowo-Wschodniej
|
2018
|
vol. 53
|
issue 1
PL
Artykuł jest polemiką z tezami przedstawionymi w książce Andrzeja Nowaka pt. Pierwsza zdrada Zachodu. 1920 – zapomniany appeasement. Zdaniem autora, polityki premiera Davida Lloyda George’a wobec Polski w 1920 r. nie można porównywać, a tym bardziej utożsamiać z późniejszymi działaniami brytyjskimi określanymi mianem appeasementu. Posługiwanie się pojęciem „zdrady” w badaniach poświęconych polityce w ogóle jest problematyczne. Głównie dlatego, że takie określenie najczęściej nie wyjaśnia motywacji i możliwości, uwarunkowań i oczekiwań związanych z decyzjami określanymi mianem „zdrady”. Służy ono bardziej określonej polityce historycznej, by nie powiedzieć – propagandzie, niż rzeczywistej potrzebie docierania do złożonej, skomplikowanej i wielowymiarowej prawdy historycznej.The article is a polemics with the theses presented in the book by Andrzej Nowak Pierwsza zdrada Zachodu. 1920 – zapomniany appeasement (The First Betrayal of the West. 1920 – The Forgotten Appeasement) In the author’s opinion, Prime Minister David Lloyd George’s policy toward Poland in 1920 could be neither compared nor identified with later actions of the British known as “appeasement”. And to use the term of “betrayal” in scholarly studies of politics seems problematic to him. Mainly because such a term does not explain either motivations or possibilities, or conditions and expectations related to the decisions that are termed as the “betrayal”. It serves more to a specific historical policy, not to say propaganda, rather than the actual need to know the complex, complicated and multidimensional historic truth.
16
Publication available in full text mode
Content available

„Edeljude” i cudowne ocalenie — przypadek bliskiej relacji Adolfa Hitlera z żydowskim lekarzem Eduardem Blochem (1872-1945)

36%
Paszyński W.
Radzyński Rocznik Humanistyczny
|
2021
|
vol. 19
89-98
EN
What kind of relationships had Dr. Eduard Bloch, with the creator of the ephemeral ‘Aryan’ empire? How did this humble provincial doctor get Hitler’s recognition and even gratitude? Should we sought the sources of antisemitism of the German leader in the tragic circumstances of this relationship? Dr. Eduard Bloch treated Hitler’s mother, caring her to the very end. The future Führer never forgot the sacrifice of the Jewish doctor, and after coming to power surrounded him and his whole family with care and protection. This refutes the old risky thesis about Bloch as a subconscious catalyst of Hitler’s antisemitism. The roots of Hitler’s antisemitism should rather be sought in the atmosphere of the era — ‘scientific’ literature, journalism — from studies with scientific ambitions to leaflets. Finally, biographical threads and personal resentment cannot be ruled out here. There is no simple and straightforward answer.
PL
Jakie relacje łączyły doktora Eduarda Blocha z twórcą efemerycznego „aryjskiego” imperium? W jaki sposób ten skromny prowincjonalny lekarz zdobył uznanie, a nawet wdzięczność Hitlera? Czy źródeł antysemityzmu „wodza” Niemiec należy szukać w tragicznych okolicznościach związanych z tą znajomością? Doktor Eduard Bloch leczył matkę Hitlera, z oddaniem opiekując się chorą aż do ostatnich chwil jej życia. Przyszły Führer nigdy nie zapomni poświęcenia żydowskiego lekarza, i po dojściu do władzy otoczy Blocha oraz całą jego rodzinę opieką. Pozwala to odrzucić dawną ryzykowną tezę o doktorze Blochu jako podświadomym katalizatorze antysemityzmu Hitlera. Korzeni uprzedzeń etnicznych dyktatora należy szukać raczej w klimacie epoki – literaturze „naukowej”, publicystyce – od poważnych opracowań o ambicjach naukowych po pisma ulotne. Wreszcie, nie można wykluczyć tu wątków biograficznych, osobistych urazów. Nie ma tutaj prostej i jednoznacznej odpowiedzi.
17
Publication available in full text mode
Content available

Charakterystyka jednostki o charakterze autorytarnym (Erich Fromm), o osobowości autorytarnej (Theodor Adorno), o osobowości twardej (Hans Eysenck) oraz dogmatycznej (Milton Rokeach) i cechy wspólne dla tych konstruktów teoretycznych

23%
Przybytek P.
Cywilizacja i Polityka
|
2022
|
vol. 20
|
issue 20
322-358
PL
Artykuł podejmuje temat stworzonych przez Ericha Fromma, Theodora Adorno, Hansa Eysencka i Miltona Rokeacha teorii charakteryzujących osobowości szczególnie podatne na wpływ autorytaryzmu, zwalczające demokrację. W jego pierwszej części znajduje się charakterystyka tych osobowości, konkretnie jednostek o charakterze autorytarnym (Erich Fromm), o osobowości autorytarnej (Theodor Adorno), o osobowości twardej (Hans Eysenck) oraz dogmatycznej (Milton Rokeach). W drugiej części artykułu staram się znaleźć cechy wspólne dla tych konstruktów teoretycznych. W większości jest to jednak krytyka błędnego (moim zdaniem) myślenia przy tworzeniu tych teorii. Zauważyłem, że twórcy większości spośród nich, nie tylko opisują typy osobowości szczególnie podatne na wpływ autorytaryzmu, ale przede wszystkim je potępiają. W praktyce sprowadza się to do atakowania skrajnej prawicy. Jednak należy zwrócić uwagę na kilka istotnych kwestii, które negują takie nastawienie. Z autorytaryzmem nie można utożsamiać tylko prawicy. Sam podział prawica– –lewica nie jest zbyt ostry. Z kolei autorytaryzm nie zawsze oznacza brak humanitaryzmu, nietolerancję, prześladowania. Większość powyższych konstruktów teoretycznych wskazuje błędnie, że cechy polityczne człowiek nabywa pod wpływem otoczenia, środowiska. Natomiast nie są one jakoś dziedziczone, uwarunkowane genetycznie. Ponadto uważam, że tylko pewna, mniejsza część społeczeństwa ma sprecyzowane poglądy polityczne. I tylko wśród nich występuje grupa ludzi o skłonnościach autorytarnych. Ta część społeczeństwa, która ma niesprecyzowane poglądy polityczne może koniunkturalnie poprzeć pewną opcję polityczną, nawet autorytarną, jeżeli zapewni ona jej korzyści. Założenie, że polityczne działania społeczeństwa wynikają z wewnętrznych cech jednostek, to kolejny punkt, z którym trudno się zgodzić. W rzeczywistości decyduje skuteczność ekipy rządzącej.
EN
This article addresses the subject of Erich Fromm, Theodor Adorno, Hans Eysenck and Milton Rokeache theory characterizing personality particularly susceptible to the influence of authoritarianism, personality that combat democracy. In its first part there is the characteristics of these personalities, specifically authoritarian units (Erich Fromm), with authoritarian personality, hard personality (Hans Eysenck) and dogmatic (Milton Rozeach). The second part of this article is trying to find common features for these theoretical constructs. Mostly, however, it is a criticism of erroneous (in my opinion) thinking when creating these theories. I noticed that the creators of the majority of them not only describe personality types particularly susceptible to the influence of authoritarianism, but above all they condemn them. In practice, this comes down to attacking the extreme right. However, attention should be paid to several important issues that negate this attitude. With authoritarianism, only the right can be identified. The division of the right/left is not very sharp. In turn, authoritarianism does not always mean a lack of humanitarianism, intolerance, and persecution. Most of the above theoretical constructs indicate, in my opinion, it is wrong that the political features of a person acquire under the influence of the environment, the environment. However, they are not somehow inherited, genetically conditioned. In addition, I think that only a certain, smaller part of society has specific political views. And only among them there is a group of people with authoritarian tendencies. This part of a society that has unspecified political views can be a business – related political option, even authoritarian, if this option provides its benefits. The assumption that the political actions of society result from the internal features of individuals is another point with which it is difficult to (me) agree. In fact, the effectiveness of the ruling team decides.
first rewind previous Page / 1 next fast forward last
JavaScript is turned off in your web browser. Turn it on to take full advantage of this site, then refresh the page.