Search results

1

Notizen zur Performativität in der Pastoraltheologie

100%

Kießig S.

Studia Pastoralne

|

2023

|

vol. 19

89-99

EN

The article presents the thoughts of two philosophers of language on performativity in speech acts. Then their reception for proclamation in pastoral ministry as well as a common rituality are concretised and further practical-theological research strands for performativity in pastoral theology are named.

2

The Blessed Virgin Mary As Our Mother. The Lucan Marian Perspective

100%

Kabatha Z. N.

Studia Theologica Varsaviensia

|

2019

|

vol. 57

|

issue 1

73-89

EN

The person of the Blessed Virgin Mary among Christians has been throughout Christian tradition a source of inspiration as far as the Christian faith is concerned. Many papal Encyclicals, Apostolic exhortations, conciliar and post conciliar documents have all made reference to our blessed mother due to her close proximity to her son our Lord Jesus Christ. She is thus not a foreigner to the people of faith. The modern man today looks forward for a person who is both faithful and trustworthy to accompany him or her in the earthly life and offer an assurance of everlasting joy. Examining the role of Mary in the writings of St Luke in the New Testament we see Mary as the one who fits in this desire of the modern man. Her role as a mother in the Luke’s view is very central in understanding the notion of companionship. However many people today do not understand Mary to be a faithful companion, perhaps this is due to the misunderstanding of Mary’s position in the Salvation History. Moreover the Sacred Scriptures from the infancy narratives to the neophyte church in Acts of the Apostles Mary makes a journey of faith with Jesus and his disciples. Thus in this article we examine briefly the companionship of the blessed Mary to the Word of God as we invoke her companionship to our Christians today on their pilgrimage to the Promised Land.

3

Zwiastowania Guida Reniego w kontekście pragmatyki językowej

75%

Pięcińska A.

Studia Językoznawcze. Synchroniczne i diachroniczne aspekty badań polszczyzny

|

2018

|

vol. 17

261-269

PL

Przedmiotem badań są cztery obrazy Guida Reniego ukazujące scenę Zwiastowania Marii Pannie. Celem artykułu jest przeprowadzenie analizy tych obrazów za pomocą narzędzi wypracowanych na gruncie pragmatyki językowej. Autorka wskazuje najpierw na źródła tekstowe tematu ikonograficznego Zwiastowania; następnie podstawowy dla niego tekst, czyli fragment Ewangelii św. Łukasza, rozpisuje na poszczególne akty mowy, po czym bada, które z wyodrębnionych aktów zostały ukazane na obrazach. O określeniu typu aktu mowy wnioskuje na podstawie niewerbalnych i konsytuacyjnych komponentów współtworzących dany akt. Analizę pragmalingwistyczną uzupełnia o charakterystykę stricte malarskich środków, pozwalających artyście na gruncie sztuk plastycznych wykreować własną wizję sceny utrwalonej w tekście literackim.

EN

The subject matter of the research presented in the article are four paintings by Guido Reni depicting the Annunciation. The purpose of the article was to analyse those paintings with the instruments created within the discipline of linguistic pragmatics. Firstly, the author of the article indicates the textual sources of the iconographical theme of the Annunciation; secondly, she divides the main text, namely a fragment of the Gospels according to St Luke, into particular speech acts, and next she investigates which of those acts appeared in the paintings. It is possible to define the type of particular speech acts on the basis of non-verbal and accompanying components that contribute to a given act. She supplements the pragmalinguistic analysis with a description of purely painting means, which allowed the artist to create his own version – within visual arts – of a scene immortalised in a literary text.

4

Dwór Boga (i Archanioł Gabriel) w „Pośle niebieskim” Andrzeja Dębołęckiego oraz w „Poważnej legacyi” Aleksandra Obodzińskiego

75%

Dybek D.

Pamiętnik Literacki

|

2020

|

vol. 111

|

issue 2

167-174

PL

Artykuł dotyczy poematów autorstwa polskich barokowych pisarzy podejmujących tematykę religijną: Andrzeja Dębołęckiego „Posła niebieskiego, to jest Archanioła Gabryjela nowiny z nieba do Panny czystej Maryjej o wcieleniu Syna Bożego w jej żywot sprawującego” (Toruń 1633) i Aleksandra Obodzińskiego „Poważnej legacyi w Konsystorzu Trójce Przenaświętszej” (Kraków [1640]). Twórcy, nawiązujący do epopei Jacopa Sannazara „De partu Virginis”, przedstawili w swoich dziełach w sposób samodzielny (choć odwołujący się do tradycji) ewangeliczny motyw przekazania Maryi przez archanioła Gabriela nowiny, że będzie Matką Bożą (trzeba przy tym podkreślić, iż Obodziński w wielu miejscach splagiatował Dębołęckiego). Obaj autorzy skoncentrowali się na opisie dworu Boga, a przede wszystkim na wyglądzie Archanioła i jego umiejętnościach dyplomatycznych, którymi odznaczył się jako poseł wysłany z misją Zwiastowania.

EN

The paper refers to the epic poems by the Polish baroque writers who took up religious themes, namely to Andrzej Dębołęcki’s “Poseł niebieski, to jest Archanioła Gabryjela nowiny z nieba do Panny czystej Maryjej o wcieleniu Syna Bożego w jej żywot sprawującego” (“Message of Heavenly Envoy Archangel Gabriel to Holy Mary, Pure Virgin, about the Incarnation of the Son of God into Her Life”) (Toruń 1633) and Aleksander Obodziński’s “Poważna legacyja w Konsystorzu Trójce Przenaświętszej” (“The Important Mission in the Consistory of the Holy Trinity”) (Kraków [1640]). The authors, referring to Jacopo Sannazaro’s epopee “De partu Virginis”, in their works presented an independent (though recalling tradition) evangelical motive of transferring Mary the message by Archangel Gabriel that she is going to be God’s Mother. It must also be mentioned that Obodziński in many places plagiarised Dębołęcki. Both of the writers focused on describing God’s estate, and first and foremost on the appearance of Archangel Gabriel and his diplomatic skills which he showed as the envoy sent with the Annunciation.

5

Scena Zwiastowania na poliptyku z Olkusza

63%

Kliś Z.

Folia Historica Cracoviensia

|

2007

|

vol. 13

EN

Among many Annunciation scenes represented in panel painting in Little Poland - which is especially abundant in iconographie motifs “describing” the mystery of the Incarnation - is a panel of the polyptych (1485) in St. Andrew’s Church in Olkusz. The polyptych was painted in fulfilment of a request by Anna Sperhozowa of Olkusz, before her death. It is the work of Jan Wielki, a nephew of the late founder of the church. When Jan was battered by Jan Waligóra, and it seemed he would not survive, the work was completed by Jan Stary. A brother of Jan Wielki’s wife Katarzyna - Jan Wolny, bachelor of arts, subsequently St. Panthaleo’s altarist in Our Lady’s Church in Krakow and altarist of the Most Holy Virgin Mary in Olkusz - arranged all the legal formalities for the recognition of the altarpiece as the Family Worship Altar in St. Andrew’s Church1. It is therefore rather certain that the ideological aspect of the altarpiece was provided by a theologian with a personal interest in this particular work of art.

PL

Wśród wielu przedstawień Zwiastowania reprezentowanych w tablicowym malarstwie w Małopolsce uwagę zwraca scena z poliptyku z kościoła św. Andrzeja w Olkuszu. Został on ufundowany przez bogatą mieszczkę Annę Sperhozową i jej siostrzeńca, ks. Jana Wolnego, który, jako wykonawca testamentu ciotki, zamówił nastawę ołtarzową u swojego szwagra, malarza krakowskiego Jana Wielkiego. Poliptyk został ukończony w 1485 r. Początkowo znajdował się on na ołtarzu Bożego Ciała i Wniebowzięcia NMP, przy sakramentarium, obok ściany tęczowej (pomiędzy prezbiterium a nawami). Na początku XVII w. poliptyk został przeniesiony do kaplicy św. Anny przy prezbiterium. Najprawdopodobniej wówczas w części środkowej nastawy, na tle renesansowej niszy, umieszczono późnogotycką figurę Matki Boskiej z Dzieciątkiem.

6

Matka Boża Dziewica w poezji Młodej Polski

63%

Nosek A.

Rocznik Teologii Katolickiej

|

2015

|

vol. 14

|

issue 2

EN

The article analyses the motifs of the Virginity and the Annunciation of the Virgin Mary in Young Poland poetry. They appear in the writings of many poets, i.e. Maria Konopnicka, Leopold Staff, Jan Kasprowicz, Bronisława Ostrowska, Kazimiera Zawistowska, Józef Ruffer and others. The interest in the Motherhood of God in this period stemmed mostly from a general increase in religiousness but it also had its national and patriotic roots. The expansiveness of the motifs of Virginity and the Annunciation of St. Mary after 1900 was also connected with the 50th anniversary commemoration of the announcement of the doctrine of the Immaculate Conception. The changes in the world-view in the era initialized by vitalism, the fascination with spirituality, broad-sense purity, folk nature and the Franciscan philosophical trend were also significant for the poetic presentation of St. Mary.

7

Zwiastowanie - komunijny przełom w historii zbawienia

51%

Jagodziński M.

Teologia w Polsce

|

2018

|

vol. 12

|

issue 1

15-25

EN

The Annunciation in a groundbreaking way began the active role of Mary in the communional economy of salvation. Thanks to this, a ‘saving environment’ was created in her and a hypostatic union took place. In the Annunciation, the Holy Trinity appeared clearly for the first time, becoming the source of the communional blessing for Mary and all people. Communional obedience of the faith of Mary showed her cooperation with God’s grace and sensitivity to the Holy Spirit. As Abraham’s faith was the beginning of the Old Covenant, so the faith of Mary became the beginning of the communion of the New Covenant.

PL

Zwiastowanie przełomowo rozpoczęło czynną rolę Maryi w komunijnej ekonomii zbawienia. Dzięki temu powstało w Niej „środowisko zbawcze” i dokonała się unia hipostatyczna. W zwiastowaniu po raz pierwszy ukazała się jasno Trójca Święta, stająca się źródłem komunijnego błogosławieństwa dla Maryi i wszystkich ludzi. Komunijne posłuszeństwo wiary Maryi ukazało Jej współpracę z łaską Bożą i wrażliwość na Ducha Świętego. Jak wiara Abrahama stanowiła początek Starego Przymierza, tak wiara Maryi stała się początkiem komunii Nowego Przymierza.

8

Mary in the Annunciation as a Type of Baptism

51%

Żelazny J. W.

Vox Patrum

|

2021

|

vol. 80

211-220

PL

W tradycji orientalnej pomiędzy sceną zwiastowania opisaną przez Łukasza a liturgią chrztu istnieje pełna symetria. Wynika to z jednej strony z odmiennych konotacji filologicznych w kręgu języka aramejskiego, z drugiej z innego teologicznego podejścia do samego chrztu. Temat narzucił strukturę artykułu. Wychodząc od analizy pojęcia ruḥā i ḥailā w ich filologicznym syryjskim znaczeniu, omówiono działania Ducha Świętego i Słowa w zwiastowaniu i chrzcie świętym. To pozwoliło na ukazanie koncepcji oczyszczenia i włączenia do ludu Bożego nowoochrzczonych, ukazując inny wymiar namaszczenia w czasie liturgii, jednocześnie wskazując na dalsze paralele. Ukazana została jedność dzieła odkupienia, w którym wszystkie elementy są ze sobą powiązane, a mariologia jest nierozerwanie związana ze zbawczym dziełem Chrystusa. Opierając się na dostępnych tłumaczeniach tekstów Ojców Syryjskich i współczesnych opracowań chrztu w liturgii orientalnej, artykuł ukazuje nieznany wymiar egzegezy sceny zwiastowania, jak i mariologii syryjskiej.

EN

The study shows that there is a full parallel between Mary in the Annunciation and the baptism of believers. In the Oriental interpretation, the two-stage approach observed in the Annunciation scene: the Holy Spirit who cleanses and the Son who incarnates have their counterpart in the birth of a new man – a Christian who receives the Holy Spirit through the anointing with oil, and becomes a member of Christ in the waters of baptism. So we have a Mariology which is soteriologically oriented and inseparably connected with the person of Christ. This approach, biblical and in line with tradition, seems to be particularly interesting because it allows us to see the not always empha sized dimension of our Marian devotion.

9

X͞E MAPIA. Graffito z Groty Zwiastowania w kontekście historyczno–teologicznym

51%

Paczkowski M.

Vox Patrum

|

2021

|

vol. 80

269-302

EN

The article presents the history of the Grotto of the Annunciation from the earliest manifestations of the cult. We then focus on the meaning of the graffito X͞E MAPIA from Nazareth. The documentation concerning the inscription in question was examined. Thanks to the graffiti you can see the peculiar Christian memory concerning the person of the Virgin Mary and the annunciation. The grotto of the Annunciation underwent many changes over the centuries. Numerous architectural elements that are part of these older buildings were discovered out of position, showing religious symbols and graffiti, among which a special value assumes the graffito „Hail Mary”. In reality, it is a sure historical document of the Marian cult before the council of Ephesus of the slightly later context. In the first centuries of the Church, the words of the angelic greeting were reread in different perspectives, revealing a multiplicity of interpretative nuances. They are not just a simple greeting, but an invitation to joy, then they announce the newness of the times and the new saving economy. The same words become prayer addressed to Mary and are connected with the various Marian titles and liturgical expressions.

PL

W artykule zostaje przedstawiona historia kultu miejsca Zwiastowania, począwszy od pierwszych jego przejawów. Kolejna część opracowania skupia się na znaczeniu graffito X͞E MAPIA. Wzięto pod uwagę dokumentację odnoszącą się do analizowanej inskrypcji. Dzięki analizowanemu graffito można przyśledzić pobożność chrześcijańską odnoszącą się do osoby Dziewicy Maryi i tajemnicy Zwiastowania. Analizowany dokument epigraficzny jest pewnym dowodem historycznym na kult maryjny w Nazarecie przed soborem Efeskim lub krótko po nim. W pierwszych wiekach Kościoła słowa Łk 1,28 były odczytywane w różnych perspektywach, ujawniając równorodność odcieni interpretacyjnych. „Witaj, Maryjo” nie było tylko zwykłym pozdrowieniem, lecz zaproszeniem do radości, objawieniem pełni czasów i dzieła zbawienia. Te same słowa stają się modlitwą kierowaną ku Maryi i wiążą się z Jej tytułami oraz praktykami liturgicznymi.

10

Błogosławiona święta Gustawa Herlinga-Grudzińskiego w świetle kerygmatu. Interpretacyjna glosa

51%

Czajkowski K.

Roczniki Humanistyczne

|

2015

|

vol. 63

|

issue 1: Literatura Polska

157-169

PL

Tematyka mariologiczna, stanowiąca integralną część opowiadania Gustawa Herlinga –Grudzińskiego oraz właściwe centrum jego dotychczasowych interpretacji, nie wyczerpuje złożonej semantyki tekstu, który manifestacyjnie – zważywszy na kontekst Rozmów w Dragonei – wyłamuje się z przynależności do literatury religijnej. Dopiero narzędzia, którymi dysponuje metoda kerygmatyczna, zainicjowana w badaniach literackich przez Mariana Maciejewskiego, pozwalają dotrzeć do ukrytych głęboko w strukturze opowiadania znaczeń, które – po raz kolejny – potwierdzają regułę, “iż w przypadku utworów pisarza poetyka sformułowana nie musi pokrywać się z poetyką immanentną, a zamierzenie z jego realizacją”.

EN

The mariological subject, which is an integral part of the story of Gustaw Herling-Grudziński and the proper center of its previous interpretations, doesn't exhaust the complex semantics of the text, which manifestly - given the context of Rozmowy w Dragonei - breaks away from belonging to religious literature. Only the tools at its disposal kerygmatic method ,initiated in literary studies by Marian Maciejewski, let to reach deep hidden meanings in the structure of the story, which - once again - prove the rule, “That in the case of works of the writer poetics formulated does not necessarily coincide with the poetics of the immanent and the intention of its implementation”.

11

Relacje Maryi do osób Trójcy Święttej w świetle VIII rozdziału Konstytucji Dogmatycznej o Kościele "Lumen Gentium"

51%

Bujak J.

Colloquia Theologica Ottoniana

|

2018

|

issue 2

23-42

PL

Celem niniejszego artykułu jest ukazanie relacji, które łączą Maryję z Osobami Trójcy Świętej – z Ojcem, Synem i Duchem Świętym – w kontekście nauczania zawartego w VIII rozdziale Lumen gentium, posoborowej wykładni Kościoła i opracowań teologów. Maryja jest tam ukazana jako Córka Ojca, Matka Syna Bożego i Oblubienica Ducha Świętego. Przesłanie Soboru Watykańskiego II stało się podstawą do analizy relacji między Maryją a Trójjedynym Bogiem, najistotniejszym odniesieniem jest Wcielenie Syna Bożego, stanowi bowiem moment, w którym po raz pierwszy w dziejach zbawienia dokonało się pełne objawienie misterium trynitarnego

EN

The purposed of this paper is to show the relationships that connect Mary with the Persons of the Holy Trinity, i.e. with the Father, the Son and the Holy Spirit, based on the teaching of Chapter VIII of Lumen gentium, the post-conciliar teaching of the Church and the contribution of theologians. Mary is depicted there as the Daughter of God the Father, Mather of the Son of God and the Bride of the Holy Spirit. Following the teaching of the Council, the mystery of the Incarnation of the Son of God was chosen as a starting point to show Mary in relation to the Triune God because it is the moment in which the full revelation of the Trinitarian mystery happened for the first time in the history of Salvation.

12

Adwent w liturgiach Kościołów syryjskich ze szczególnym uwzględnieniem tradycji zachodnio-syryjskiej

51%

Potoczny M. R.

Liturgia Sacra. Liturgia - Musica - Ars

|

2022

|

vol. 60

|

issue 2

207-228

EN

In all liturgical traditions of the Christian world Christmas is preceded by a preparative season. From the theological point of view this season - Advent, has a double dimention: eschatological and the one related to the mystery of Incarnation of Jesus Christ. In the traditions of the Syriac Churches the Sundays of preparation to the Nativity of the Lord focus on the described in the Gospels so called “annunciations” (syr: subārā). This paper is an attempt to outline the theological ideas present in the Advent euchology of the Syriac Churches.

PL

We wszystkich tradycjach liturgicznych świata chrześcijańskiego Boże Narodzenie poprzedzone jest okresem przygotowania. Z teologicznego punktu widzenia ten okres, Adwent, posiada podwójny wymiar: eschatologiczny oraz nawiązujący do tajemnicy Wcielenia Jezusa Chrystusa. W tradycjach Kościołów syryjskich kolejne niedziele przygotowania do Bożego Narodzenia koncentrują się na przekazanych w Ewangeliach tzw. „zwiastowaniach” (syr: subārā). Niniejszy artykuł stanowi próbę zarysu idei teologicznych obecnych w euchologii adwentowej Kościołów syryjskich.

Refine search results

Notizen zur Performativität in der Pastoraltheologie

The Blessed Virgin Mary As Our Mother. The Lucan Marian Perspective

Zwiastowania Guida Reniego w kontekście pragmatyki językowej

Dwór Boga (i Archanioł Gabriel) w „Pośle niebieskim” Andrzeja Dębołęckiego oraz w „Poważnej legacyi” Aleksandra Obodzińskiego

Scena Zwiastowania na poliptyku z Olkusza

Matka Boża Dziewica w poezji Młodej Polski

Zwiastowanie - komunijny przełom w historii zbawienia

Mary in the Annunciation as a Type of Baptism

X͞E MAPIA. Graffito z Groty Zwiastowania w kontekście historyczno–teologicznym

Błogosławiona święta Gustawa Herlinga-Grudzińskiego w świetle kerygmatu. Interpretacyjna glosa

Relacje Maryi do osób Trójcy Święttej w świetle VIII rozdziału Konstytucji Dogmatycznej o Kościele "Lumen Gentium"

Adwent w liturgiach Kościołów syryjskich ze szczególnym uwzględnieniem tradycji zachodnio-syryjskiej