Full-text resources of CEJSH and other databases are now available in the new Library of Science.
Visit https://bibliotekanauki.pl

Results found: 2

first rewind previous Page / 1 next fast forward last

Search results

Search:
in the keywords:  Boyle Robert
help Sort By:

help Limit search:
first rewind previous Page / 1 next fast forward last
PL
Robert Boyle jest autorem oryginalnej koncepcji mediacji pomiędzy sferą religii a nauki. W artykule przedstawiono wybrane elementy myśli filozoficznej Boyle’a, które wyznaczają jego ujęcie zagadnienia relacji wiara a nauka. W literaturze przedmiotu poglądy Boyle’a kwalifikuje się często jako przykład podejścia nazywanego „koncepcją dwóch ksiąg” albo „Boga jako zapchaj dziury”. W artykule przedstawiono polemikę z tym interpretacjami myśli Boyle’a i wskazuje się, że jego koncepcja jest bliska współczesnemu stanowisku chrześcijańskiego teizmu naturalistycznego.
EN
Robert Boyle is the author of the original concept of mediation between the spheres of religious belief and scientific thought. This article presents Robert Boyle’s selected topics of philosophy that illustrate his points of view on the issue of the relationship between scientific knowledge and faith. In the literature, the views Boyle qualifies as an example of a conception of two books: the Book of Nature and The Scripture, or the conception "God-of-the-gaps." In this paper I dispute this view and demonstrate that Boyle’s conception the relationship between science and faith is similar but not identical to the contemporary theistic naturalism.
EN
The seventeenth century witnessed the transition from the qualitative physics to quantitative. The very process was not easy and obvious, it consisted of discussions in many fields. One of them was the question about the nature of chemistry which was undergoing then some changes towards the form we know now. The main argument concerned the explanatory principles one should invoke to understand properly certain outcomes of chemical experiments. The present paper is a presentation of such an (indirect) argument between R. Boyle, a prominent proponent of corpuscular, quantitative principles and S. Duclos, an al-chymist and a proponent of paracelsian, qualitative ones. What is interesting Duclos knew The Sceptical Chymist, Boyle’s main work which contained a severe critique of paracelsian chymistry, and attempted to point out some weaknesses of Boyle’s own position. Duclos scrutinized Boyle’s experiments described in his Certain Physiological Essays and other works and argued for certain shortcomings of Boyle’s laboratory skills, his failure to indicate some literature sources and, first of all, insufficiency of Boyle’s arguments for the corpuscular thesis. According to Duclos, Boyle did not follow in laboratory certain procedures recommended by himself, using unclear notions and applying the corpuscular principles without proper justification. What is more, Duclos argued also in favor of paracelsian chymistry presenting some qualitative explanations in experiments in which Boyle failed to give quantitative ones. Knowing the further development of natural philosophy, it seems interesting to realize how complex it was. The present paper shows also how much irremovable from scientific research is the theoretical component.
PL
W XVII wieku rozpoczął się proces przechodzenia od nauki uprawianej w aspekcie jakościowym do nauki uprawianej w aspekcie ilościowym. Był on złożony i pociągał za sobą dyskusje na wielu polach. Jedna z nich odnosiła się do natury rodzącej się nowoczesnej chemii. Główna linia sporu dotyczyła rodzaju zasad wyjaśniających (jakościowych czy ilościowych), do których należy się odwołać przy wyjaśnianiu wyników eksperymentów. Obecny artykuł opisuje szczegóły (pośredniej) dyskusji między R. Boyle’em, jednym z głównych zwolenników zasad korpuskularnych, ilościowych, i S. Duclosem, al-‘chemikiem’ i zwolennikiem teorii paracelsjańskich i zasad jakościowych. Co ciekawe, Duclos znał The Sceptical Chymist, główne dzieło Boyle’a, w którym zawarł on surową krytykę ‘chemii’ paracelsjańskiej, i podjął próbę wskazania słabych punktów stanowiska Boyle’owskiego. Duclos zanalizował eksperymenty, jakie Boyle opisał w "Certain Physiological Essays" i innych dziełach i wskazał na popełnione błędy – jego zdaniem Boyle nie zna dobrze praktyki laboratoryjnej; pomija źródła, z jakich korzysta opisując niektóre eksperymenty; przede wszystkim jednak nie potrafi przekonująco argumentować na rzecz tezy korpuskularnej. Zdaniem Duclosa, Boyle nie przestrzega procedur, które sam zaleca – posługuje się niejasnym językiem i arbitralnie odwołuje się do wyjaśnień korpuskularnych. Co więcej, Duclos argumentuje na rzecz paracelsjańskiej koncepcji ‘chemii’, przedstawiając jakościowe wyjaśnienia w eksperymentach, w których Boyle nie zdołał podać wyjaśnień ilościowych. Przedstawiona krytyka poglądów Boyle’a pokazuje jak złożony był proces wyłaniania się ilościowego podejścia do filozofii naturalnej, pokazuje również istotną rolę, jaką w badaniach naukowych odgrywa składnik teoretyczny.
first rewind previous Page / 1 next fast forward last
JavaScript is turned off in your web browser. Turn it on to take full advantage of this site, then refresh the page.