Full-text resources of CEJSH and other databases are now available in the new Library of Science.
Visit https://bibliotekanauki.pl

Results found: 8

first rewind previous Page / 1 next fast forward last

Search results

Search:
in the keywords:  Cyryl i Metody
help Sort By:

help Limit search:
first rewind previous Page / 1 next fast forward last
1
Publication available in full text mode
Content available

Misja Benedyktynów Słowiańskich w kościele Św. Krzyża w Krakowie

100%
Kanior M.
Folia Historica Cracoviensia
|
1994
|
vol. 2
EN
The article discusses the establishment of the Benedictine Church in the Slavonic rite (the Church of the Holy Cross).
PL
Artykuł omawia zagadnienie fundacji w Krakowie kościoła benedyktynów w obrządku słowiańskim (kościół św. Krzyża).
2
Publication available in full text mode
Content available

Historia kościoła grekokatolickiego na Słowacji

100%
Coranič J.
Folia Historica Cracoviensia
|
2007
|
vol. 13
EN
The Catholic Church of the Byzantine-Slavonic rite, that is the Greek-Catholic Church (but also Roman-Catholic Church), derives its presence in the territory of Slovakia from the activities of the Holy Brothers. Their arrival in the Great Moravian Empire in 863 strengthened the empire’s special position , which came from its geopolitical position on the frontier of two cultural and political worlds, western and eastern. Methodius, the archbishop, simply reflected and strengthened the special position of the empire where East met West. He did not become an exponent of Byzantine imperial policy. Although he was on the territory of Byzantine ideology he was also at the service of Rome.
PL
Artykuł omawia dzieje kościoła grekokatolickiego na Słowacji, w szerokim historycznym kontekście, poczynając od czasów państwa Wielkomorawskiego i działalności Cyryla i Metodego.
3
Content available remote

Duchowość bizantyjska na tle misji cyrylo-metodiańskiej na Wielkich Morawach. Aspekt antropologiczny

100%
Bugel W.
Roczniki Teologii Ekumenicznej
|
2013
|
vol. 5(60)
121-135
EN
Despite focusing many scholar texts on the Great-Moravian mission in 863 the question of its spiritual background still remain rather without the sphere of scientist concern. The aim of this paper is to show if, and in what, was the spirituality of Cyril and Methodius innovative in compare with its Byzantine pattern—in concrete on example of anthropology, the individual, like as the political one. First it will sketched an outline of the spiritual context in witch this mission was accomplished. The second step is an analysis of some texts, being unquestionably native to this mission. By the end I will try to specify to which measure was this mission innovative on the field of spirituality.
PL
Chociaż misji Braci Sołuńskich na Wielkie Morawy w 863 r. zostało poświęconych wiele tekstów naukowych, to jednak kwestie dotyczące jej duchowości pozostają raczej poza obszarem zainteresowań badaczy. Celem niniejszego artykułu jest pokazanie, czy i w czym duchowość cyrylo-metodiańska jest innowacyjna wobec swego wzorca bizantyjskiego – konkretnie na przykładzie antropologii tak jednostkowej, tak też w jej wymiarze politycznym. Naszkicowany został zarys kontekstu duchowościowego, w ramach którego realizowana była misja wielkomorawska. Później zanalizowano konkretne teksty, których rodowód w związku z misją wielkomorawską jest bezsporny. Na koniec zaś starano się uściślić miarę innowacyjności tejże misji w stosunku do jej wzorca realizowanego w Bizancjum.
4
Publication available in full text mode
Content available

Duchowość bizantyjska na tle misji cyrylo-metodiańskiej na Wielkich Morawach. Aspekt antropologiczny

100%
Bugel W.
Roczniki Teologii Ekumenicznej
|
2013
|
vol. 5
121-135
EN
Despite focusing many scholar texts on the Great-Moravian mission in 863 the question of its spiritual background still remain rather without the sphere of scientist concern. The aim of this paper is to show if, and in what, was the spirituality of Cyril and Methodius innovative in compare with its Byzantine pattern-in concrete on example of anthropology, the individual, like as the political one. First it will sketched an outline of the spiritual context in witch this mission was accomplished. The second step is an analysis of some texts, being unquestionably native to this mission. By the end I will try to specify to which measure was this mission innovative on the field of spirituality.
PL
Chociaż misji Braci Sołuńskich na Wielkie Morawy w 863 r.  zostało poświęconych wiele tekstów naukowych, to jednak kwestie dotyczące jej duchowości pozostają raczej poza obszarem zainteresowań badaczy. Celem niniejszego artykułu jest pokazanie, czy i w czym duchowość cyrylo-metodiańska jest innowacyjna wobec swego wzorca bizantyjskiego – konkretnie na przykładzie antropologii tak jednostkowej, tak też w jej wymiarze politycznym. Naszkicowany został zarys kontekstu duchowościowego, w ramach którego realizowana była misja wielkomorawska. Później zanalizowano konkretne teksty, których rodowód w związku z misją wielkomorawską jest bezsporny. Na koniec zaś starano się uściślić miarę innowacyjności tejże misji w stosunku do jej wzorca realizowanego w Bizancjum.
5
Publication available in full text mode
Content available

Postacie świętych Cyryla i Metodego w pryzmacie hymnu Bracia wybrani przez Boga

80%
Ropiak S.
Liturgia Sacra. Liturgia - Musica - Ars
|
2023
|
vol. 62
|
issue 2
163-177
EN
The Liturgy of the Hours in Polish honours Saints Cyril and Methodius on the fourteenth of February, which is in accordance with the current Roman ecclesiastical calendar. The inclusion, for this day, of its own hymn, Brothers Chosen by God, is what distinguishes Polish piety from other communities of the Universal Church of the Latin rite, which have dispensed with their own hymn in honour of these two saints. The Polish-language hymn has a melody as well as an elaboration in the form of a liturgical song. According to the hymn in question, the brotherhood of Cyril and Methodius flows from their love for Christ. It is His love that is the source of the two missionaries' unity and the foundation of their apostolic zeal. This truth is in line with the Latin tradition and the pastoral direction set by the Second Vatican Council and the teaching of John Paul II.             Cyril and Methodius were endowed by God with wisdom, zeal, knowledge and fortitude. Bringing the light of the Gospel, they shine like torches on the path of the nations. They are shown in the teaching dynamics of the Slavs. The identity of Cyril and Methodius stems from their response to the gift of calling and showing pagan peoples the way to God. The virtues with which they are endowed include wisdom, evangelising zeal, knowledge and fortitude. By giving the peoples a language of prayer, the Brothers became a blessing to the Slavic family. As God's messengers, today they enjoy the fame due to them and surround the people so that their sufferings bear a hundredfold fruit for heaven. Roman tradition praises Saints Cyril and Methodius sparingly and with restraint, compared to the Eastern Rite Churches, which owe a great deal to the Solunski brothers, because the Christian faith, as well as liturgy and culture, grew out of the Gospel language. For Western Rite Catholics, Cyril and Methodius are more like: saints inviting people to sing doxologies to God, protectors of suffering people and apostles inviting people to learn about the Christian traditions of the Eastern European nations.
PL
Liturgia godzin w języku polskim oddaje cześć świętym Cyrylowi i Metodemu czternastego lutego, co zgodne jest z aktualnym rzymskim kalendarzem kościelnym. Zamieszczenie na ten dzień, własnego hymnu Bracia wybrani przez Boga jest tym, co wyróżnia polską pobożność od innych społeczności Kościoła powszechnego obrządku łacińskiego, w których zrezygnowano z własnego hymnu na cześć tych dwóch świętych. Polskojęzyczny hymn posiada melodię, a także opracowanie w formie pieśni liturgicznej. Według omawianego hymnu, braterstwo Cyryla i Metodego wypływa z ich miłości ku Chrystusowi. To Jego miłość jest źródłem jedności obu misjonarzy i fundamentem ich apostolskiego zapału. Ta prawda jest zgodna z łacińską tradycją oraz duszpasterskim kierunkiem wyznaczonym przez Sobór Watykański II i nauczaniem Jana Pawła II. Cyryl i Metody zostali obdarzeni przez Boga mądrością, zapałem, wiedzą i męstwem. Przynosząc światło Ewangelii świecą jak pochodnie na drodze narodów. Ukazani są w dynamice nauczania Słowian. Tożsamość Cyryla i Metodego wynika z ich odpowiedzi na dar powołania i wskazywania pogańskim ludom drogi do Boga. Do cnót, jakimi są obdarzeni, należą: mądrość, ewangelizacyjny zapał, wiedza i męstwo. Bracia, dając ludom język modlitwy, stali się błogosławieństwem dla rodziny Słowian. Jako posłańcy Boży dzisiaj cieszą się należną im sławą i otaczają opieką ludzi, aby ich cierpienia wydały stokrotny owoc dla nieba. Rzymska tradycja oszczędnie i powściągliwie wysławia świętych Cyryla i Metodego, w porównaniu z Kościołami obrządku wschodniego, które bardzo dużo zawdzięczają Braciom Sołuńskim, bo wiarę chrześcijańską oraz liturgię i kulturę wyrosłą z języka ewangelicznego. Dla katolików obrządku zachodniego Cyryl i Metody są raczej: świętymi zapraszającymi do wyśpiewania Bogu doksologii, opiekunami cierpiących ludzi i apostołami zapraszającymi do poznawania tradycji chrześcijańskich narodów wschodniej Europy.
6

Leonarda Górki Dziedzictwo ojców wezwaniem do jedności w różnorodności

80%
Budniak J.
Roczniki Teologiczne
|
2016
|
vol. 63
|
issue 7: Teologia ekumeniczna
73-93
EN
The Church, being on the way to its unity in diversity, should make use of its rich history. There can be found the examples that may be helpful in the reconciliation process of not only the Churches, but also cultures and nations. The paradigm of the reconciliation process are, among others, the Apostles of the Slavs, saints Cyril and Methodius. In his “Slavic encyclical” Slavorum Apostoli (SA), the Pope John Paul II called them the authentic protagonists of ecumenism who effectively strive “to remove or reduce any real or even apparent division among individual communities belonging to the same Church” (SA 14). Reverend professor Leonard Górka, both a witness of ecumenism and a great advocate of the Cyrilo-Methodian tradition, and a longtime researcher and teacher in the Ecumenical Institute of the Catholic University of Lublin, often mentioned the saints in his speeches and publications. He emphasized that the saint Solun Brothers, due to their personality and achievement, are figures that make all Christians sensitive to the longing for union and unity between the two sister Churches – Eastern and Western. His testimony can be the reference point for those Christians who engage all their forces in the process of unification in diversity.
PL
Kościół będący w drodze do jedności w różnorodności winien korzystać ze swej bogatej historii. To w niej możemy dostrzec przykłady, które mogą być pomocne w procesie pojednania nie tylko Kościołów, lecz również kultur i narodów. Takim paradygmatem procesu pojednania są między innymi Apostołowie Słowian, święci Cyryl i Metody, którzy zostali nazwani przez papieża Jana Pawła II w „słowiańskiej encyklice” Slavorum Apostoli (SA), autentycznymi protagonistami ekumenizmu, skutecznie dążącymi „do usunięcia lub zmniejszenia wszelkiego prawdziwego lub choćby pozornego podziału między poszczególnymi Wspólnotami, należącymi do tego samego Kościoła” (SA 14). Prof. Leonard Górka SVD, świadek ekumenizmu, a zarazem wielki orędownik tradycji cyrylo-metodiańskiej i wieloletni pracownik naukowo-dydaktyczny Instytutu Ekumenicznego Katolickiego Uniwersytetu Lubelskiego Jana Pawła II, w swych wystąpieniach i publikacjach często podkreślał, że Święci Bracia Sołuńscy poprzez swą osobowość i dokonane dzieło są postaciami, które uwrażliwiają wszystkich chrześcijan do tęsknoty za zjednoczeniem i jednością między dwoma siostrzanymi Kościołami – Wschodnim i Zachodnim. Jego świadectwo może być punktem odniesienia dla tych chrześcijan, którzy w dziele zjednoczeniowym angażują swe siły w proces jednoczenia w różnorodności.
7
Publication available in full text mode
Content available

Cultural and Religious Significance of the Cyrillo- -Methodian Tradition in Central and Eastern Europe

71%
Smołucha J.
Folia Historica Cracoviensia
|
2017
|
vol. 23/1
193-213
EN
The author of the article discusses the role of the tradition of St. Cyril and Methodius and the reception of this idea in East-Central European culture. Special emphasis was put on presenting the story of the Slavic Rite and its significance, particularly to Eastern Slavs. Later on in the article the author turns his attention to the heritage of St. Cyril and Methodius’s ideas in the works of thinkers from the Hussite circles as well as those from the Roman milieu of Aeneas Silvius Piccolomini. Next, the focus is shifted to the involvement of Jesuits in reviving the Cyril-Methodius tradition, of which so far little is known in historiography. Despite the fact that the origin of this revival was Olomouc, the ideas were also alive in the formed Republic of Poland. In the second half of the 19th century Velehrad became the symbolic place of worship of St. Cyril and St. Methodius. The place became an important centre of Slavic ecumenical movement. Regular conventions and celebrations in Velehrad attracted active figures involved in the national movement both from Moravia, Bohemia and Slovakia as well as other Slavic countries, including Poland. The ministerial work of Jesuits in the town concentrated on the application of the heritage of St. Cyril and Methodius to carry out evangelization and defend Christian values in the world.
PL
Autor artykułu omawia znaczenie cyrylo-metodiańskiej tradycji i recepcji tej idei w kulturze Europy Środkowo-wschodniej. Szczególny nacisk został położony na ukazanie historii rytu słowiańskiego i jego znaczeniu szczególnie dla wschodnich Słowian. W dalszej części autor zwrócił uwagę na dziedzictwo myśli Cyryla i Metodego w pismach myślicieli z kręgu husyckiego a także związanego ze środowiskiem rzymskim Eneasza Sylwiusza Piccolominiego. Następnie skupił swą uwagę na, mało znane do tej pory w historiografii, zaangażowanie w odrodzenie tradycji cyrylo-metodiańskiej członków zakonu Jezuitów. Pomimo tego, że ośrodkiem tego odrodzenia był Ołomuniec idee te były żywe również na ziemiach dawnej Rzeczypospolitej. W 2. połowie XIX w. na symboliczne miejsce kultu Cyryla i Metodego wyrósł Velehrad. Miejsce to stało się ważnym ośrodkiem słowiańskiego ruchu ekumenicznego. Cyklicznie zjazdy i uroczystości religijne w Velehradzie przyciągały aktywne postaci zaangażowane w ruch narodowy zarówno z Moraw, Czech i Słowacji, ale również z pozostałych krajów słowiańskich, w tym również z Polski. Działalność duszpasterska jezuitów w tym miejscu koncentrowała się na wykorzystywaniu dziedzictwacyrylo-metodiańskiego do prowadzenia nowej ewangelizacji i obrony wartości chrześcijańskich w świecie.
8

“Unity–the Challenge of Your History”: John Paul II and Czech Ecumenism

71%
Svatoň R.
Roczniki Teologiczne
|
2019
|
vol. 66
|
issue 7: Teologia ekumeniczna
131-149
PL
Artykuł koncentruje się na wezwaniach Jana Pawła II dotyczących czeskiego ekumenizmu. Omawia je w trzech punktach: po pierwsze, poprzez prezentację charakterystyki ekumenizmu przez Karola Wojtyłę, następnie naświetla eklezjalny i społeczny kontekst, w którym były odbierane wezwania Jana Pawła II o jedność chrześcijan w Czechach w latach dziewięćdziesiątych, wreszcie, przedstawia trzy najważniejsze tematy ekumeniczne w nauczaniu papieża. Zastosowana metoda pozwala nam dostrzec, jak ogólne zasady Jana Pawła II dotyczące wysiłków ekumenicznych były manifestowane w jego pastoralnej trosce o Kościół lokalny i jedność chrześcijan w Czechach i na Morawach.
EN
The present text focuses on the appeals of John Paul II regarding Czech Ecumenism. It does so in three steps: first, it offers general characteristics of Wojtyła’s understanding of ecumenism; then it outlines the social and ecclesiastic context in which the Pope’s calls for Christian unity in the Czech Republic were received during the 1990s; and, finally, it presents three topics of the Pope’s most important ecumenical appeals. The chosen method allows us to see how the universally-applicable principles of John Paul II’s ecumenical efforts were manifested in his specific pastoral concerns about the local Church and Christian unity in Bohemia and Moravia.
first rewind previous Page / 1 next fast forward last
JavaScript is turned off in your web browser. Turn it on to take full advantage of this site, then refresh the page.