Results found: 2

Search results

Search:
in the keywords: Dialectics

Sort By:

Limit search:

Dialektyka utopii

100%

Wójcik B.

Estetyka i Krytyka

2014

issue 4(35)

49-72

In the essay the speculative movement of the term “utopia” is presented on two examples: in works of the two most important dialecticians of modernity, Hegel and Adorno. Hegel’s reflection on utopia is determined by internal tension between his juvenile enthusiasm for the project of aesthetics utopia and mature criticism of all utopian transformations of the actual reality. Adorno, on the other hand, accused his “great predecessor” of betrayal of utopia in the name of its realization. Hence for Adorno utopia is only an negative consciousness of what is not existing, and just it – embodied in the work of art - makes a promise of salvation of the proper name. Confronting these two antagonistic positions I consider them in a wider framework of a fundamental issue: is salvation (of an individual? Of society?) possible in temporality (in the Hegelian absolute knowledge) or will it arrive only form Other side (as in Adorno’s utopia of ineffable nonidentity)?

Struktury, historia i praxis. O sporze Sartre’a z Levi-Straussem z dzisiejszej perspektywy

54%

Kowalska M.

Praktyka Teoretyczna

2016

vol. 22

issue 4

105-131

The article recalls the historical debate between Sartre and Lévi-Strauss about the meaning of dialectics (or the relationships between dialectical and analytical reason) which concerned also the concepts of history, structure, subjectivity and consciousness, free practice, all in all – the concept of human and the way of understanding anthropology, more “philosophical” or more “scientific”. Instead of simply opposing Sartre’s and Lévi-Strauss’ views the author tries to show quite complex, “dialectical” play between them, although she stresses also their final contrast connected with the inalienable poles of the whole modern philosophy and culture, more specially those of subjectivism and objectivism, and the constant tension between them. Such a tension is reflected not only in different manners of conceiving of man as such (as being mainly a subject and project or, on the contrary, an object and element of a broader universe), but also in the way of understanding the relationship between culture and nature, and, finally, between different cultures.The purpose of the article is not only to reconstruct a historical issue but also to refer the historical debate to contemporary discussions, both theoretical and practical, moral and political, concerning such questions as the status of mind and consciousness, ecology or possible and desirable relations between West and other cultures. In the author’s view in all those quite contemporary debates the tension between rather Sartrian or rather Lévi-Straussian position remain present and vivid.

W artykule zostaje przypomniany historyczny spór między Sartrem i Lévi-Straussem dotyczący rozumienia dialektyki (relacji między rozumem dialektycznym i rozumem analitycznym), który był zarazem sporem o pojęcia historii i struktury, status świadomej podmiotowości i rolę swobodnego działania, „sporem o człowieka” i sposób uprawiania antropologii, w tym o stosunek filozofii do nauki/nauk empirycznych. Zamiast prostego przeciwstawienia stanowisk Sartre’a i Lévi-Straussa autorka stara się wydobyć dość złożoną, dialektyczną grę między nimi, podkreślając jednak ich ostateczną opozycyjność, którą wiąże z nieusuwalnym napięciem między biegunami całej nowoczesnej filozofii i kultury, przede wszystkim biegunami subiektywizmu i obiektywizmu. To napięcie ujawnia się w różnych sposobach pojmowania i badania człowieka w ogóle (jako przede wszystkim podmiotu i projektu lub, przeciwnie, przedmiotu i uwarunkowanego elementu znacznie szerszego uniwersum), ale także w relacji między kulturą i naturą oraz – wreszcie – relacji między różnymi kulturami. Celem artykułu jest nie tylko rekonstrukcja historycznego sporu, ale również jego aktualizacja, tj. odniesienie go do całkowicie współczesnych dyskusji o charakterze teoretycznym i praktycznym, moralno-politycznym, dotyczących takich zagadnień jak status umysłu i świadomości, a także kwestii ekologicznych i pytań o możliwe i pożądane relacje między światem zachodu oraz innymi kulturami. W świetle artykułu napięcie między stanowiskami à la Sartre i à la Lévi-Strauss jawi się we współczesnych dyskusjach jako obecne i żywe.

Refine search results

1 Estetyka i Krytyka

1 Praktyka Teoretyczna

1 Kowalska M.

1 Wójcik B.

1 2016

1 2014

Search results

Dialektyka utopii

Struktury, historia i praxis. O sporze Sartre’a z Levi-Straussem z dzisiejszej perspektywy